Filozofia. Krótkie Wprowadzenie 35

Edward Craig

Karl Dedecius. Inter verba - inter gentes

Ilona Czechowska, Ernest Kuczyński

W 100. rocznicę urodzin Karla Dedeciusa (1921-2016), wybitnego humanisty i tłumacza literatury polskiej, drukiem ukazała się dwujęzyczna monografia Inter verba - inter gentes, która jest na wskroś udaną próbą zaprezentowania i uhonorowania szerokiego spektrum dokonań "Europejczyka z Łodzi" jako translatora, krytyka literackiego i animatora polskiego życia kulturalnego w RFN. Tom poświęca uwagę recepcji postaci i dzieła Karla Dedeciusa, a ponadto podkreśla interdyscyplinarny i międzynarodowy wymiar jego dorobku. Różnorodność genologiczna monografii sprawia, iż mieści ona nie tylko artykuły stricte naukowe, przynoszące wyniki najnowszych badań nad działalnością twórczą Karla Dedeciusa, lecz także szkice o charakterze biograficznym i popularyzatorskim. Do głosu dochodzą wybitni badacze życia i twórczości Dedeciusa, historycy literatury i tłumacze kilku generacji, w tym również reprezentanci pokolenia wstępującego - fakt niezwykle istotny dla przyszłości badań nad twórczością "Czarodzieja z Darmstadt". [...] Sprawia to, iż recenzowany zbiór należy do najlepszych wydanych ostatnio opracowań naukowych z tego obszaru. Z recenzji prof. Edwarda Białka (Uniwersytet Wrocławski) Zum 100. Geburtstag des herausragenden Humanisten und Übersetzers polnischer Literatur Karl Dedecius (1921-2016) erscheint die zweisprachige Monografte Inter verba - inter gentes, die das breite Schaffensspektrum des "Europaers aus Lodz" als Übersetzer, Literaturkritiker und Wegbereiter des polnischen kulturellen Lebens in der BRD wUrdigend abbildet und als voll und ganz gelungen betrachtet werden darf. In besonderem Maße widmet sich der Band der Rezeption sowohl der Person Karl Dedecius als auch seines Werkes und unterstreicht dessen interdisziplinare und internationale Dimension. In seiner genologischen Vielseitigkeit bietet er einen Rahmen nicht nur fUr rein wissenschaftliche Beitrage von neuestem Erkenntnisstand zu Dedecius' Werk, sondern auch fUr biografische und popularwissenschaftliche Skizzen. Zu Wort melden sich herausragende Dedecius-Forscher, Literaturhistoriker und Übersetzer mehrerer Generationen, darunter auch Nachwuchswissenschaftler/innen - ein Aspekt von wesentlicher Bedeutung fUr die zukUnftigen Forschungen zu Leben und Werk des "Zauberers aus Darmstadt".[...] Damit gehOrt die vorliegende Monografte zu den besten zuletzt erschienenen wissenschaftlichen Abhandlungen auf diesem Gebiet. Aus der Rezension von Prof. Edward Białek (Universitat Wrocław)

Decentralizacja fiskalna jako ograniczenie zjawiska Lewiatana

Beata Guziejewska

Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental - Social - Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.

Zastosowanie oprogramowania komputerowego w prowadzeniu badań jakościowych. Wybrane funkcje NVivo

Jakub Niedbalski, Izabela Ślęzak

W książce przedstawiono sześć niezwykle przydatnych funkcji NVivo, które stanowią przykład rozwoju i ewaluowania oprogramowania. Przy wyborze kierowano się walorami użytkowymi, związanymi m.in. ze specyfiką pracy badaczy jakościowych oraz kierunkami rozwoju współcześnie realizowanych studiów. Wszystkie opisane w publikacji narzędzia cechuje nie tylko szerokie spektrum zastosowań, ale także wysoce uniwersalny charakter. Z tego względu możliwości NVivo powinni docenić zarówno przedstawiciele różnych środowisk naukowych, jak i praktycy, którzy poszukują wyspecjalizowanego narzędzia wspomagającego proces analizy danych jakościowych.

Ocenianie wspierające w budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły

Michał Kowalewski

Publikacja poświęcona jest zagadnieniu oceniania wspierającego, jego obecności we współczesnej dydaktyce i metodyce kształcenia, a także jego wielowymiarowym i zróżnicowanym aspektom oddziaływań, skupionym głównie na budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły. Problematyka oceny szkolnych osiągnięć ucznia, jak również pojęcie jakości szkoły należą do najbardziej istotnych zagadnień obecnych we współczesnych systemach edukacyjnych. Ze Wstępu Recenzowana rozprawa jest w pierwszej kolejności adresowana do szeroko rozumianego środowiska pedagogicznego, zaangażowanego w proces dydaktyczny i poszukującego twórczych rozwiązań. Jednakże ogólny charakter problemów w niej zawartych daleko prowadzi poza problematykę oceniania wspierającego i otwiera potrzebę dyskusji nad przemianami polskiej edukacji. Zatem zainteresowane winny być także inne środowiska: psychologowie, socjologowie, filozofowie, politycy. Z recenzji prof. dr. Sławomira Sztobryna Opracowanie stanowi ważny obszar refleksji o dużym znaczeniu dla teorii i praktyki pedagogicznej. Z tego względu warto, by publikacja została skierowana zarówno do nauczycieli akademickich, jak i edukatorów systemu doskonalenia zawodowego nauczycieli i kierowniczych kadr oświatowych w naszym kraju. Ważną rolę powinna również odegrać w przygotowaniu nauczycieli do zawodu - na podstawie książki można opracować kursy doskonalące nauczycieli i kadrę kierowniczą. Z recenzji prof. dr hab. lnetty Nowosad

Topos piękna i brzydoty w antycznej kulturze greckiej

Jadwiga Czerwińska

Przedmiotem rozważań jest odczuwanie piękna i brzydoty przez antycznych Greków. Egzemplifikacją tych pojęć stają się ukształtowane przez kulturę grecką toposy: topos pięknej Heleny oraz topos graus methyse - anus ebria, czyli "starej pijaczki". Podobnie jak poglądy na temat piękna i brzydoty, tak i funkcjonujące na przestrzeni wieków toposy zmieniają się, ulegając najrozmaitszym modyfikacją. Oznacza to, że mają one charakter dynamiczny. Odzwierciedlają bowiem zjawiska historyczne, społeczno-polityczne czy religijne właściwe danym czasom. Zmiany, jakie zachodzą w obrębie tych zjawisk determinują równocześnie sposób ich naświetlania w tekstach kultury. Te zaś są bowiem czułą membraną, zwierciadłem, w którym odbija się dynamiczne życie polis we wszelkich jego przejawach. Podjęte w książce analizy dwu wymienionych toposów: pięknej Heleny i graus mythyse zmierzają do odpowiedzi na pytanie, czy w pięknie kryje się brzydota, a w brzydocie piękno. Z przedstawionych rozważań wynika, że Helena, jako ikona piękna, staje się uosobieniem jego zgubnej, niszczącej siły, zasługującej jedynie na negatywną waloryzację. Analiza postaci graus methyse - anus ebria prowadzi natomiast do wniosku, że topos ten odwraca tradycyjny sposób postrzegania piękna i brzydoty. Następuje w nim zaskakująca relatywizacja, a nawet odwrócenie utartych pojęć, natomiast w kontekście dionizyjskim topos ten nabiera głębokiego, symbolicznego sensu. Konkludując, możemy zatem powiedzieć, że o sposobie waloryzowania przez antycznych Greków piękna i brzydoty decydowały nie tyle przesłanki zewnętrzne, ile raczej treści, które były w nie wpisywane, a więc to, czego stawały się symbolem, ikoną czy paradygmatem.

New Media Behind the Iron Curtain. Cultural History of Video Microcomputers and Satellite Television in Communist Poland

Piotr Sitarski, Maria B. Garda, Krzysztof Jajko

During the years of the Polish People's Republic, Poles were cut off from the western world. Travel was restricted, as was access to out- side culture and goods. This unique situation led to a period of great ingenuity in the realm of new media. Not only were media adapted to suit Poles' needs, but new technology was fashioned to gain access to western television, film and video games. Bringing people together, VCRs, computers and satellite television were thus a window to the outside world and contemporary to the mobilisation of Solidarity and the end of communism. As such, their diffusion is an important but largely overlooked aspect of Poland's history. Acutely aware of this, the authors of this book recount new media behind the Iron Curtain in a way that will appeal to scholars and non-academic readers alike. Coupling archival research with in depth interviews, they bring to life the talent and determination of the PPR's new media pioneers, compelling others to dig further. "One of the strengths of this book, which makes it such a delightful read, is the feeling of chaotic technical experimentation with objects and practices whose meaning has not yet been settled, in a context where the authorities tried to be controlling and restrictive but were mostly incapable of understanding what they should do in order to achieve this." - from the Foreword by Graeme Kirkpatrick

Uwarunkowania rozwoju gospodarczego rosyjskiego Dalekiego Wschodu

Natasza Duraj

Daleki Wschód jest jednym z większych regionów fizycznogeograficznych Rosji. Uznaje się go za terytorium geostrategiczne o kluczowym znaczeniu dla zapewnienia realizacji interesów narodowych i bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej. Obszar Dalekiego Wschodu stanowi – z administracyjnego punktu widzenia – terytorium Dalekowschodniego Okręgu Federalnego. Jest on największym spośród wszystkich ośmiu rosyjskich okręgów federalnych. Daleki Wschód to także otwarte okno na Ocean Spokojny, który wywarł ogromny wpływ na kształtowanie się tego terytorium. Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie problematyki dotyczącej rozwoju gospodarczego Dalekiego Wschodu w kontekście zmian, jakie miały miejsce na obszarze zajmowanym w różnych okresach historycznych przez państwo rosyjskie. Praca adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców interesujących się tematyką rozwoju gospodarczego Rosji i rosyjskiego Dalekiego Wschodu.