Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie po 1990 roku

Katarzyna Leśniewska-Napierała

Kwestia mniejszości narodowych, zwłaszcza w ostatnich latach, jest przedmiotem rozważań specjalistów z różnych dyscyplin naukowych. W pracy zostały zaprezentowane geograficzno-polityczne badania porównawcze mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie. Ukazano warunki funkcjonowania Polaków w obu krajach, co umożliwiło weryfikację wielokrotnie powielanych stereotypów na temat ich sytuacji. Dodatkowo podjęcie badań nad mniejszością polską na Łotwie jest próbą wypełnienia luki, jaka występuje – zdaniem autorki – w literaturze geograficznej dotyczącej sytuacji Polaków poza granicami kraju. Wybór mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie został podyktowany nie tylko osobistymi zainteresowaniami autorki i jej wcześniejszymi badaniami, lecz także atrakcyjnością tego tematu wynikającą z historycznych zmienności stosunków między większością i mniejszością, jak również obecną rangą relacji na linii Polska–Litwa oraz Polska–Łotwa. 

Konflikt palestyńsko-izraelski. Krótkie Wprowadzenie 4

Martin Bunton

KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk. * Konflikt palestyńsko-izraelski to przystępne wyjaśnienie istoty rozgrywającego się współcześnie i silnie obecnego w mediach sporu międzynarodowego. Jakie były źródła i przebieg tego konfliktu? Gdzie leży jego sedno? Czy rozwiązanie dwupaństwowe jest możliwe do zrealizowania? Jak światowe mocarstwa rywalizowały o wpływy w regionie?

Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku. Przeszłość, teraźniejszość, perspektywy

Izabella Penier

Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku: przeszłość, teraźniejszość, perspektywy jest interesującą pozycją z zakresu studiów międzynarodowych. Autorzy podjęli w niej szereg zagadnień związanych z funkcjonowaniem Wielkiej Brytanii oraz innych państw członkowskich Commonwealthu w dobie postępujących zmian ekonomicznych i zmieniających się uwarunkowań politycznych. Choć we współczesnej rzeczywistości potencjał decyzyjny i sprawczy Commonwealthu jest ograniczony, organizacja ta nadal skupia kraje o łącznej ponad dwumiliardowej populacji ludzi, zamieszkujących wszystkie kontynenty i reprezentujących niemal wszystkie grupy etniczne, a do jej członków należy wiele spośród najszybciej rozwijających się potęg świata. Potencjał Commonwealthu, jako platformy konsultacji i współpracy państw w zakresie gospodarki, oświaty, nauki i techniki, jest więc nie do przecenienia. 

Filozofia prawa Immanuela Kanta. Wprowadzenie

Ewa Wyrębska-Ðermanović

Ostatecznym celem nauki prawa wedle Kanta jest ustanowienie i zagwarantowanie trwałego pokoju na świecie. Chociaż filozof w Metafizycznych podstawach nauki prawa zajmuje się wieloma innymi kwestiami, to jednak wszystkie jego ustalenia są ukierunkowane na jeden cel - przyjęcie powszechnego stanu prawnego, który ma położyć kres wszelkim wojnom, a każdemu człowiekowi zapewnić wrodzoną wolność. Jeśli chodzi o praktyczne użycie rozumu, nie ma dla Kanta zagadnienia istotniejszego i bardziej fundamentalnego. „W polskiej literaturze przedmiotu dysponujemy bardzo skromną liczbą publikacji na temat prawnych aspektów myśli Kanta. Z tego względu recenzowana książka znajdzie się niewątpliwie w centrum zainteresowania badaczy zajmujących się tymi problemami. Autorka ma bardzo jasno skonkretyzowaną wizję interpretacji filozofii Kanta, dobrze uzasadnioną merytorycznie i osadzoną w literaturze przedmiotu. Te dwa aspekty stanowią o wartości monografii. Można ją uznać za bardzo udaną i syntetyczną prezentację stanowiska Kanta z uwzględnieniem aktualnego stanu dyskusji i kwestii spornych w podstawowych obszarach piśmiennictwa zagranicznego. Biorąc zaś pod uwagę niewątpliwe zalety książki - bardzo dobry i dojrzały styl, jasne i rzeczowe wyłożenie zagadnień prawnych na tle filozofii transcendentalnej - należy ją zaszeregować do znaczących publikacji filozoficznych, jakie się ostatnio ukazały na naszym rynku księgarskim.” Z recenzji prof. Leona Miodońskiego

Przeciwdziałanie bezrobociu wśród osób starszych. W poszukiwaniu modelu

Magdalena Paluszkiewicz, Tatiana Wrocławska, Mirosław Włodarczyk

Publikacja ma dużą wartość praktyczną z uwagi na obserwowane w Polsce wysokie bezrobocie wśród osób starszych i brak spójnego programu polityczno-społecznego w tej kwestii. Założeniem badawczym projektu była próba przedstawienia w ujęciu modelowym zespołu przedsięwzięć i środków prawnych, które należy podjąć, by doprowadzić do ograniczenia rozmiarów prezentowanego zjawiska. Poszukiwania rozwiązań zaczęto od analizy regulacji prawnych wybranych państw europejskich: Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Holandii, Litwy, Niemiec, Słowacji i Węgier. Zakres przedmiotowy badań obejmował instytucje prawne, które w danym kraju z pozytywnym skutkiem wykorzystywano do ograniczania lub eliminowania bezrobocia, została także rozważona ich przydatność w warunkach polskich. Książka jest adresowana do teoretyków i praktyków polityki społecznej, prawa rynku pracy, prawa zabezpieczeni a społecznego oraz do podmiotów i osób podejmujących trud procesu legislacyjnego.

Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy

Monika Wiśniewska-Kin

 Autorka akcentuje potrzebę poszerzania przestrzeni semantycznej w dyskursie podręcznikowym oraz konieczność uprawnienia przez szkołę otwartości poznawczej, co daje dzieciom/uczniom prawo do: - wyrastania z egocentrycznego oglądu świata i poszerzania horyzontów własnej egzystencji o cele ogólne i wybiegające w przyszłość; - poznawania siebie, rozumnego pielęgnowania indywidualności sprzężonej z empatią, odpowiedzialnością i troską o dobro ogólne; - budowanie własnej tożsamości w dialogu z innymi, przy poszanowaniu inności w zróżnicowanej kulturowo wspólnocie oraz roztropnego spożytkowania czasu i przestrzeni oraz radzenia sobie z przeciwnościami losu. Książka zawiera wyniki wnikliwych analiz zrekonstruowanych przez autorkę dyskursów podręcznikowego i dziecięcego oraz ich dramatyczną konfrontację. Paradygmat kognitywistyczny, rozumiany jako nowy kontekst teoriopoznawczy w badaniach edukacyjnych, stworzył możliwość uchwycenia podręcznikowych i uczniowskich sposobów kategoryzacji, dominujących typów racjonalności (taksonomicznej lub potocznej), a także stereotypowego i aksjologicznego opisu rzeczywistości.

Pacjent w sieci zależności. Społeczny kontekst praw i autonomii pacjenta

Alicja Łaska-Formejster

Publikacja mieści się w obszarze nauk społecznych i porusza istotne zagadnienia z perspektywy odbiorcy świadczeń zdrowotnych. Obszar analizy łączy ,,nietypowe” dla tej problematyki ujęcia teoretyczne i oprócz zasadniczego kontekstu społecznego został w niej uwzględniony także kontekst etyczny, moralny, prawny i marketingowy. W książce opisano sieć podstawowych zależności, w które uwikłany jest współczesny odbiorca świadczeń medycznych oraz scharakteryzowano przejawy jego autonomicznych decyzji i zachowań, obrazujących dysfunkcjonalność systemu ochrony zdrowia. Czynników, które wpływają na podejmowanie przez świadczeniobiorców działań w sferze opieki zdrowotnej jest wiele, z konieczności wybrano makrospołeczne determinanty aktywności (szczególnie o charakterze instytucjonalnym) oraz mikrospołeczne, dotyczące przebiegu i kształtowania interakcji. Perspektywa teoretyczna została pogłębiona o wymiar analizy empirycznej (z wykorzystaniem eksperymentu internetowego, ankiety internetowej, socjologicznej analizy dokumentów zastanych oraz techniki mapowania). Analiza empiryczna wzbogaciła i uwiarygodniła charakterystykę badanego fragmentu rzeczywistości społecznej, związanej ze specyficzną sytuacją pacjenta, zmuszonego do radzenia sobie w systemie ochrony zdrowia, który jawi się wciąż jako skomplikowany i nieprzyjazny pacjentowi, a procedury wydają się ważniejsze od dobra człowieka.  

Miasto - region - tożsamość geografii. Wybór prac Andrzeja Suliborskiego

Marcin Wójcik

Zebrane w tym tomie artykuły stanowią mały, choć reprezentatywny fragment rozległych zainteresowań naukowych Profesora Andrzeja Suliborskiego. Publikację podzielono na trzy części, które odzwierciedlają główne pola badań prowadzonych przez Profesora: problematyka geografii miasta (osadnictwa), region jako przedmiot badań geografii oraz ideowe korzenie i tożsamość geografii jako dyscypliny naukowej i edukacyjnej. Myślą przewodnią zbioru prac jest odwołanie się do przekonania Profesora, że geografia jest społecznie potrzebna i stanowi interesujący punkt widzenia miejsca człowieka w środowisku życia, a jej podstawy teoretyczno-metodologiczne pozwalają tworzyć pewne nadbudowy interpretacyjne oraz komunikować się z pokrewnymi dziedzinami wiedzy. Wyrażamy nadzieję, że książka będzie inspirująca dla osób podejmujących badania naukowe z tego zakresu oraz okaże się przydatna w pracy dydaktycznej. Pragniemy, aby jej treść wzmocniła geograficzną tożsamość oraz pobudzała do twórczego działania, zwłaszcza młodych geografów.