Ocena ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich

Piotr Gołębiewski

Przedmiotem badań omówionych w prezentowanej monografii jest proces oceniania ryzyka w odniesieniu do wybranych etapów procesu planowania ruchu kolejowego. Rozważania zostały zrealizowane na podstawie metodyki M_o_R i dotyczyły identyfikacji i analizy ryzyka (szacowanie wpływu ryzyka). Ocenę przeprowadzono z wykorzystaniem metody symulacyjnej Monte Carlo, która jest zalecana do wykorzystania przez dokument UTK. Pierwszy rozdział zawiera podstawowe pojęcia związane z problematyką ryzyka. Omówiono dokumenty prawne, które odnoszą się do kwestii ryzyka w transporcie kolejowym. W szczegółowy sposób omówiono kwestię wyceny ryzyka w transporcie kolejowym według rozporządzenia Komisji Europejskiej 402/2013. Dokonano także przeglądu metod oceny ryzyka, które były stosowane w odniesieniu do transportu kolejowego. Rozdział drugi poświęcono problematyce definicji planowania ruchu kolejowego. Rozdział trzeci dotyczy opracowania metody oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich wraz z opracowaniem modelu matematycznego. Rozdział podzielono na trzy podrozdziały. W pierwszym przedstawiona została charakterystyka metody Monte Carlo i możliwości jej zastosowania do oceny ryzyka w transporcie kolejowym. Podrozdział drugi dotyczy opracowania modelu matematycznego oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. W sposób ogólny zaprezentowano metodę oceny ryzyka i następnie dla każdego kroku tej metody opracowano model matematyczny. W trzecim podrozdziale przedstawiono metodę oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. W rozdziale czwartym zaprezentowano istotę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. Zaprezentowane zostały założenia do przeprowadzenia analizy dla trzech wybranych etapów planowania ruchu kolejowego - planowania linii komunikacyjnych, konstrukcji rozkładu jazdy pociągów oraz planowania ruchu przeprowadzono identyfikację ryzyk. Rozdział piąty poświęcono szacowaniu wpływu ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. Pierwszy podrozdział dotyczył określenia wartości zmiennych, które zostały wykorzystane do ustalenia zmiennych określających wpływ. Wskazane zostały dane statystyczne, które zostały wykorzystane do obliczeń. Omówiono także sposób obliczeń poszczególnych wartości zmiennych losowych. Następnie dla wybranych etapów dokonano oszacowania wpływu ryzyka na cele etapu. Dla każdego ryzyka wskazano zmienną opisująca wpływ, rozkład prawdopodobieństwa i wskazano wartości charakterystyczne dla rozkładu. Rozdział szósty zawiera ocenę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich z wykorzystaniem metody Monte Carlo. Do eksperymentów zostały wykorzystane dodatki do Microsoft Excel - RiskAMP i RiskSimulator. Dla każdego etapu, dla unikalnych zmiennych opisujących wpływ w ramach oceny, uzyskano wartości parametrów statystycznych. Następnie przeprowadzono ocenę ryzyka - dla poszczególnych percentyli wskazana została wartość zmiennej i wartość oczekiwana. Zaprezentowano także rozkład percentylowy zmiennej oraz histogram występowania poszczególnych wartości zmiennej. Dla każdego etapu oceny symulacyjnej wyciągnięto wnioski. Rozdział siódmy zawiera wnioski płynące z przeprowadzonych analiz i rekomendacje dotyczące dalszych badań.

Spoiwa niskoemisyjne i o niskim cieple hydratacji z wybranych ubocznych produktów przemysłowych jako potencjalny składnik betonów masywnych i hydrotechnicznych

Agnieszka Machowska

III tom serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej – „CIRCULAR ECONOMY – TECHNOLOGIE” W monografii przedstawiono zagadnienie wykorzystania ubocznych produktów przemysłu hutniczego i energetyki – granulowanego żużla wielkopiecowego i popiołu lotnego z fluidalnego spalania węgla brunatnego – do wytworzenia betonu masywnego. Skomponowanie spoiwa bez udziału klinkieru portlandzkiego, którego właściwości będą zbliżone do prezentowanych przez cement portlandzki, jest obecnie dużym wyzwaniem. W opracowaniu zaprezentowano badania autorki dotyczące oceny możliwości kształtowania właściwości zaczynów i betonu masywnego wykonanych ze spoiwem powstałym ze zmieszania wymienionych ubocznych produktów przemysłowych. Szczególną uwagę zwrócono na ciepło twardnienia zaczynów i betonu, a także na przebieg procesu i produkty hydratacji spoiwa żużlowo-popiołowego. W monografii przedstawiono również możliwość wzbogacenia spoiw żużlowo-popiołowych dodatkiem pyłu z by-passu – odpadu z przemysłu cementowego.

Propedeutyka BIM - filozofia modelowania informacji o obiekcie budowlanym

Andrzej Szymon Borkowski

W monografii przedstawiono BIM (modelowanie informacji o obiekcie budowlanym) jako przedmiot twórczego myślenia i działania. BIM jest podstawą dochodzenia do idei cyfrowego bliźniaka, a jego stosowanie wymaga dogłębnego poznania i zrozumienia. W pracy przedstawiono autorską periodyzację historii rozwoju BIM wraz z epokowymi wydarzeniami. W toku studiów literaturowych zaprezentowano nową emfatyczną definicję BIM. Rozdziały teoretyczne prezentują unikalną wiedzę na temat błędów poznawczych, konstytutywnych cech BIM czy zjawisk emergentnych. W ramach prac eksperymentalnych i badań własnych opracowano niskobudżetowy zestaw IoT (internetu rzeczy) dla BIM oraz ramy koncepcyjne cyfrowego bliźniaka wspierającego fazę eksploatacji w cyklu życia obiektu budowlanego. Zbudowany model połączenia pomiędzy czujnikiem a modelem BIM może zostać wykorzystany w przemyśle budowlanym. Z kolei unikalne ramy koncepcyjne cyfrowego bliźniaka mogą zostać w praktyce zaimplementowane w procesach utrzymania i konserwacji obiektów budowlanych. Rozprawę wieńczą rozdziały związane z edukacją i przyszłością BIM. Monografia może być interesującą pozycją zarówno dla wyspecjalizowanych zawodów, uczestniczących w procesach inwestycyjno-budowlanych, jak i mniej zaangażowanych interesariuszy sektora budowlanego. Najważniejszymi elementami świadczącymi o wartości naukowej niniejszej monografii są: - Analiza stanu wiedzy i przegląd literatury krajowej i zagranicznej (aż 333 pozycje) w zakresie przedmiotu badań, w tym usystematyzowanie wiedzy i wskazanie fundamentów BIM. - Periodyzacja BIM ze względu na ideę, podejście oraz kulturę organizacyjną. - Analiza tzw. ekologii narzędzi na przykładzie możliwej interoperacyjności na linii BIM-GIS. - Autorski system wykorzystania IoT we współpracy z BIM i pokazanie możliwości jakie daje Digital Twin w skali mikro. - Opracowanie autorskich ram koncepcyjnych dla Digital Twin. Odrębnym elementem, choć o znaczeniu bardziej dydaktycznym, jest opracowanie grupy porad dotyczących nauczania BIM. dr hab. inż. Krzysztof Zima, prof. PK (fragment recenzji wydawniczej)

Electric Traction - Basis

Adam Szeląg

Podręcznik zawiera wprowadzenie do zagadnień związanych z transportem zelektryfikowanym. Zakres poruszanych zagadnień dotyczy zarówno roli transportu elektrycznego jako sprawnego i ekologicznego systemu transportu na tle polityki transportowej współczesnej Europy, jak i zagadnień dotyczących ruchu i wyposażenia pojazdów z napędem elektrycznym oraz infrastruktury elektroenergetycznej transportu sieciowego. W końcowej części opracowania zestawiono przykładowe pytania sprawdzające oraz słowniczek polsko-angielski podstawowych terminów i pojęć z zakresu trakcji elektrycznej. Zakres tematyczny publikacji pokrywa się z wykładami "trakcja elektryczna" dla studentów V semestru studiów inżynierskich Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej kierunku Elektrotechnika.

Wytrzymałość materiałów 2 - przykłady obliczeń

Aniela Glinicka, Magdalena Kruk

Skrypt jest przeznaczony dla czytelników, którzy znają treści mechaniki teoretycznej i wytrzymałość materiałów 1. Są one przedstawione w różnych książkach; w tym przez autorów reprezentujących Wydział Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, a więc W. Szcześniaka, R. Nagórskiego, P.J. Obrębskiego, A. Glinicką oraz P. Jastrzębskiego, J. Mutermilcha i W. Orłowskiego. W prezentowanym opracowaniu każdy rozdział poprzedzono zwartym wprowadzeniem teoretycznym do tematu, a następnie przedstawiono odpowiednio dobrane przykłady. Rozwiązane zadania pozwalają zarówno na lepsze zrozumienie treści teoretycznych, jak i na ich utrwalenie, co ułatwia opanowanie trudnych zagadnień teoretycznych. Teoria, krótko przestawiana w każdym rozdziale, nie zawiera wyprowadzeń wzorów, ale tak wyjaśnia konkretne zagadnienia, żeby zadania zamieszczone w danym rozdziale mogły być przez studenta zrozumiane.   W skrypcie omówiono kolejno: dwukierunkowe zginanie prętów, mimośrodowe rozciąganie/ściskanie prętów, hipotezy wytrzymałościowe, stateczność sprężysta i niesprężysta prętów, belki statycznie niewyznaczalne na podporach stałych i na sprężystym podłożu – podstawy obliczeń, nośność graniczna prętów rozciąganych, zginanych i skręcanych – podstawy obliczeń. W dwóch zagadnieniach, wymienionych tu jako ostatnie, użyto sformułowania – postawy obliczeń. Chodzi tu o odpowiednie ograniczenie materiału, aby nie wchodzić w obszerne treści mechaniki konstrukcji i teorii nośności granicznej.

Innowacyjne systemy automatycznego transportu szynowego i ich wdrażanie w Polsce

Andrzej Kochan, Emilia Koper-Olecka

Prezentowana monografia ma na celu przedstawienie informacji na temat innowacyjnych systemów automatycznego transportu szynowego na przykładzie rozwiązań APM i monorail oraz możliwości ich implementacji w Polsce. Analizę przeprowadzono z punktu widzenia podsystemu „Sterowanie”, czyli „Sterowanie – urządzenia przytorowe” oraz „Sterowanie – urządzenia pokładowe”. Bardzo istotnym zagadnieniem jest analiza formalna, mająca na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie − czy z punktu widzenia prawa polskiego możliwa jest implementacja rozwiązań APM oraz monorail w Polsce?   Analizę prowadzono na dwóch płaszczyznach − klasyfikacji rozwiązań APM i monorail w formach transportu (pod kątem formalnym i technicznym) oraz pełnej automatyzacji prowadzenia pociągu. W tym celu autorzy przeanalizowali wybrane akty prawne obowiązujące w Polsce, wskazali ewentualne zapisy uniemożliwiające implementację rozwiązań i zaproponowali zmiany i uzupełnienia w istniejącym stanie prawnym. Omówiono także aspekt bezpieczeństwa tego typu systemów z uwzględnieniem kompleksowego podejścia do bezpieczeństwa w ramach procesu RAMS, określonego w normie PN-EN 50126. Zaprezentowano też systemy klasy CBTC oraz poziomy automatyzacji prowadzenia pojazdów szynowych, funkcje zdefiniowane dla każdego z poziomów wraz ze wskazaniem, które z nich są realizowane przez automat (system), a które przez człowieka (personel).   Jako przykłady wykorzystano rozwiązania: Innovia APM 300 firmy Bombardier Transportation (BT) i rozwiązania kolei jednoszynowej (ang. monorail) Innovia Monorail 300 firmy Bombardier Transportation (BT). Wskazano także przykładowe lokalizacje zastosowania rozwiązań klasy APM i monorail w Polsce.

Podstawy fizyczne energetyki jądrowej

Bronisław Słowiński

W prezentowanym skrypcie przedstawiono zarys podstaw fizycznych obecnej energetyki jądrowej i jej trendy rozwojowe. Opracowanie powstało na podstawie materiału do wykładów, które autor prowadził w ciągu ostatnich dziewięciu lat dla studentów drugiego stopnia edukacji na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej, a także dla doktorantów wydziałów fizyki Politechniki i Uniwersytetu Warszawskiego, magistrantów Wydziału Inżynierii Produkcji SGGW, studentów trzeciego roku Instytutu Fizyki UMCS w Lublinie. Skrypt może być również pomocny dla studentów studiów podyplomowych odpowiednich specjalności, na których autor prowadził wykłady dla inżynierów, pragnących zapoznać się od podstaw z tą fascynującą dziedziną o ogromnych implikacjach technologicznych i społecznych.   Podana na końcu literatura zawiera tylko kilka pozycji, spośród sporej liczby monografii i publikacji w danej problematyce, które są najbardziej zbliżone do profilu niniejszego skryptu lub też są praktycznie dostępne. W tych publikacjach można znaleźć odnośniki do innych materiałów źródłowych. Bardzo przydatny jest również Internet i wymienione strony informacyjne.

Komputerowe systemy kierowania i sterowania ruchem kolejowym. Część 1: Funkcje, elementy i układy

Paweł Wontorski, Andrzej Kochan

Monografia obejmuje przegląd funkcji i struktur współczesnych komputerowych systemów kierowania i sterowania ruchem kolejowym. Publikacja stanowi odpowiedź na zapotrzebowanie na pozycje kompleksowo prezentujące problematykę systemów KSRK z uwzględnieniem najnowszych trendów i rozwiązań. Może służyć jako pomoc naukowa dla studentów specjalności sterowanie ruchem kolejowym lub podobnych oraz jako źródło podstawowej wiedzy o systemach SRK dla pracowników kolei, projektantów, monterów i zarządców infrastruktury. W celu wyjaśnienia szczególnych zagadnień i zaprezentowania konkretnych rozwiązań technicznych zostały przedstawione różne przykłady rzeczywistych systemów stosowanych współcześnie na liniach kolejowych polskich zarządców infrastruktury, a niekiedy także w innych zarządach kolejowych. Ze względu na zwiększającą się liczbę producentów, a tym samym zróżnicowanie pod względem sprzętowo-programowym, uznano, że przykłady powinny pokazywać różne podejście do realizacji podobnych funkcji i wymagań. Opis funkcji i wymagań oraz podstawowych założeń konstrukcji systemu był celem nadrzędnym wobec opisu konkretnego technicznego sposobu realizacji. Skupiono się więc na najnowocześniejszych rozwiązaniach wykonanych w technice komputerowej. W publikacji szczególny nacisk został położony na systematykę, ujęcie systemowe i otwarty charakter przedstawianych rozwiązań funkcjonalnych, których implementacja na platformie sprzętowo-programowej dopiero następuje. Opisane zostały pojęcia, które ze względu na szybki rozwój techniki SRK nie zostały do tej pory usystematyzowane.