Sztuka ma znaczenie

Dagmara Rode, Marcin Składanek, Maciej Ożóg

Tom ofiarowujemy Panu Profesorowi Ryszardowi W. Kluszczyńskiemu jako Jego uczniowie i uczennice, współpracownicy i współpracownice, przyjaciele i przyjaciółki. Książka ta stanowi formę podziękowań za intelektualne stymulacje, motywacje do eksplorowania twórczych działań oraz nade wszystko za naukowe inspiracje, jakie Mu zawdzięczamy. Trudno bowiem znaleźć osobę badającą filmową awangardę, sztukę wideo, a szczególnie sztukę nowych mediów i kulturę cyfrową, która nie odnosiłaby się do zaproponowanych przez Profesora ujęć, konceptualnych schematów i teoretycznych konstruktów lub w inny sposób nie czerpała z Jego dorobku - bogatego i ważnego dla współczesnych dyskursów kulturoznawczych. Tematyczne zróżnicowanie publikacji dowodzi, iż analizy sztuki i kultury nowych mediów - jakkolwiek ustanawiają węzłowy i najbardziej doniosły obszar refleksji Profesora - nie wyczerpują Jego zainteresowań oraz poszukiwań badawczych. Ze Wstępu Sztuka ma znaczenie jest tomem o charakterze jubileuszowym, ale to przeznaczenie nie zdominowało konceptu całości publikacji, którą można określić jako bardzo interesującą, przekrojową lekturę na temat sztuki współczesnej. Niezwykle cenne jest to, iż książka stanowi wyraz nie tylko rozmaitych powinowactw intelektualnych z Profesorem Kluszczyńskim, lecz także ciekawy zapis aktualnego stanu polskich badań nad kulturą wizualną, audialną, literacką, audiowizualną, popularną. Znajdują się w niej bowiem teksty o różnej randze i różnorodnym charakterze, w których podejmowane są zagadnienia z rozmaitych kręgów szeroko pojętej sztuki. Autorzy dali wyraz swych zainteresowań, niejednokrotnie zbieżnych z pracami Profesora Kluszczyńskiego albo inspirowanych nimi, jak również zaprezentowali obecnie prowadzone przez siebie badania lub po prostu, w sposób niemal osobisty, spisali własne przemyślenia na tematy, które często nie znajdują swego miejsca w licznych publikacjach, a czasem czekają na odpowiedni moment, by ujrzeć światło dzienne. Z recenzji dr hab. Barbary Kity, prof. UŚ

Mongolia w pułapce obfitości zasobów naturalnych

Małgorzata Burchard-Dziubińska, Tsolmontuya Myagmarjav

Monografia stanowi zaproszenie do refleksji nad rolą zasobów naturalnych we współczesnym świecie. Rozważania w niej zawarte zostały osadzone w teorii ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, a także ekonomii instytucjonalnej. Mają na celu opisanie, analizę i ocenę roli dwóch elementów, które zdeterminowały proces rozwoju Mongolii - ogromnych, nie do końca zbadanych, bogactw naturalnych tego państwa oraz instytucji określających zasady ich eksploatacji. To, kto i na jakich zasadach ma dostęp do zasobów naturalnych kraju, silnie determinuje udział w korzyściach płynących z ich pozyskiwania. Mongolia stanowi pod tym względem niezwykle interesujący przedmiot badań z uwagi na doświadczenia historyczne związane z rozwojem wyjątkowej kultury i stylu życia mongolskich koczowników, a także ze względu na obfitość zasobów kopalin o strategicznym i kluczowym znaczeniu dla nowoczesnych technologii. Czy powstałe w okresie transformacji systemowej instytucje rzeczywiście sprzyjają trwałemu rozwojowi społeczeństwa i gospodarki Mongolii, a może wprowadziły kraj w pułapkę obfitości zasobów naturalnych? Czytelnik znajdzie odpowiedź na to pytanie w prezentowanej książce. Publikacja jest w szczególności adresowana do odbiorców zainteresowanych problemami gospodarowania zasobami naturalnymi, wykładowców akademickich, studentów ekonomii, ochrony środowiska i stosunków międzynarodowych oraz osób, dla których gospodarka Mongolii stanowi obiekt penetracji biznesowej.

Testy statystyczne w procesie podejmowania decyzji

Czesław Domański, Aleksandra Baszczyńska, Dorota Pekasiewicz, Anna Witaszczyk

Wiedza statystyczna jest cenna dla przedstawicieli wszystkich zawodów, ponieważ przed podjęciem działań należy najpierw stawiać pytania, a następnie uzyskiwać właściwe informacje. W dzisiejszym świecie istnieje potrzeba myślenia statystycznego. Jesteśmy otoczeni wyzwaniami różnorodnych banków danych, które wymagają coraz lepszych metod statystycznych, algorytmów, modeli systemów przetwarzania. Statystyka zajmuje się kolekcjonowaniem informacji liczbowych oraz ich analizą i interpretacją. Zawarte w książce metody pozwalają odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób te informacje liczbowe (dane), opisują nam populacje i zjawiska, których dotyczą. Odpowiedź zależy nie tylko od samych informacji, tzn. od obserwacji, ale również od wiedzy a priori. Ta wiedza jest formalizowana za pomocą założeń przy konstrukcji metod. Najczęściej rozróżniane są trzy podejścia oparte na różnych zasadach. Należą do nich: analiza danych, klasyczne wnioskowanie i teoria decyzji, analiza bayesowska. Autorzy opisują różne klasy testów statystycznych umożliwiające aplikację metod wnioskowania statystycznego w przypadkach, w których klasyczne procedury są niemożliwe do zastosowania lub wykorzystanie ich wiąże się z ryzykiem podjęcia błędnych decyzji. Procedury weryfikacji hipotez statystycznych uwzględniane w procesach podejmowania decyzji mogą zainteresować zarówno badaczy zjawisk ekonomicznych, socjologicznych i przyrodniczych, jak studentów kierunków społecznych, rolniczych, medycznych i technicznych. 

W mroku uczonej niewiedzy

Karol Tarnowski

W mroku uczonej niewiedzy to zapis rozmów z Karolem Tarnowskim. Dociekliwe pytania zmuszają filozofa do pogłębionej refleksji na tematy fundamentalne. Dowiadujemy się, dlaczego bliższy jest mu Paul Tillich niż Martin Heidegger i dlaczego myślenie filozoficzne opiera się na czymś niesprawdzalnym. Filozof często powołuje się na Józefa Tischnera, którego uważa za swego mistrza, choć przyznaje, że niekiedy bliżej mu do Karola Wojtyły. Opowiada jasno, lekko, ale bez uproszczeń. Odsłania też wątki swojej biografii, m.in. poświęcenie kariery muzycznej dla filozofii. „Filozofia powinna otwierać myślenie, czyli prowadzić do dialogu z innymi ludźmi, filozofiami i kręgami kultury. Z drugiej strony powinna mieć odwagę własnej wizji, a także przylgnięcia do jakiejś tradycji filozoficznej czy religijnej. A przede wszystkim, do pewnej wierności wobec - jak mówił Tischner - ludzkiej biedy czy ludzkiego dramatu”. Fragment książki W mroku uczonej niewiedzy „Seria Kim Jest Człowiek? jest płaszczyzną rozmowy, do której zapraszamy uczonych i myślicieli, przedstawicieli różnych środowisk, a także wszystkich pośród nas, dla których kluczowe jest pytanie o człowieka”. Katarzyna Wojtkowska

Zewnętrzne źródła finansowania samorządu terytorialnego. Teoria a praktyka

Beata Guziejewska

 Finanse publiczne pełnią w gospodarce rynkowej szczególną rolę, determinując zachowania zarówno indywidualnych podmiotów, jak i rozwój całej gospodarki. Zajmują się nie tylko przepływem strumieni dochodów i wydatków publicznych, ale badają przyczyny oraz skutki zjawisk i procesów nimi wywołanych. Nieodłącznym elementem w systemie finansów publicznych jest samorząd terytorialny, będący wyrazem decentralizacji zadań i finansów w państwie. Samorząd terytorialny stanowi publicznoprawny związek mieszkańców danego obszaru, realizujący zarząd sprawami danej wspólnoty. Fenomen samorządu terytorialnego i jego finansów polega na tym, że z jednej strony mają one żywotne znaczenie dla codziennej egzystencji każdego obywatela, z drugiej są elementem finansów państwa jako całości. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie systemu zewnętrznych źródeł finansowania samorządu terytorialnego zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i rozwiązań praktycznych oraz funkcji spełnianych przez nie w finansach publicznych, tak z punktu widzenia państwa jak i podmiotów komunalnych.

Hierarchie systemów logiki parakonsystentnej

Janusz Ciuciura

Praca [...] na gruncie polskim nie ma odpowiednika. Nowe jest zarówno ujęcie przeglądu wątków związanych z intuicjami dotyczącymi parakonsystencji i historii rachunków z tej rodziny, jak też stanowiące samodzielne osiągnięcie naukowe uporządkowanie pewnych grup takich rachunków w postaci hierarchii wyznaczonych kilkoma kryteriami. Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Suchonia Większość systemów logiki parakonsystentnej toleruje sprzeczność nie dlatego, że możliwe jest w nich współistnienie dwóch zdań, z których jedno jest zaprzeczeniem drugiego, lecz dlatego, iż z pary zdań, nie wyprowadzi my dowolnego zdania. [...] Systemy logiki parakonsystentnej to zatem formalizmy, w których odrzuca się możliwość ich trywializacji za sprawą pary formuł sprzecznych. Ze Wstępu

Limen znaczy próg. Wyspiański, Kantor, Szajna

Dominika Łarionow

W przedstawionej pracy skupiłam się na dorobku trzech artystów, którzy posługiwali się progowością, czyli liminalnością, jako strategią twórczą. Analizie poddałam dzieła: Stanisława Wyspiańskiego (1869-1907), Tadeusza Kantora (1915-1990) i Józefa Szajny (1922-2008). Każdy z wymienionych twórców był człowiekiem progu w rozumieniu Turnera, stojącym zarówno na styku epok historycznych, jak i wobec widocznej w kulturze zmiany estetycznej. Z Wprowadzenia

Toponimia powiatu tureckiego. Analiza materiału

Ewelina Zając

Tom stanowi teoretyczne uzupełnienie publikacji Eweliny Zając Toponimia powiatu tureckiego. Słownik nazw (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016). Zawiera analizę zebranego materiału słownikowego dotyczącą zjawisk semantycznych i strukturalnych zapisanych w onimach. Autorka (będąc autochtonką) zebrała wszelkie toponimy z powiatu tureckiego (1725 nazw) – nie tylko pochodzące ze źródeł historycznych, lecz także zgromadzone podczas eksploracji terenowej – a następnie wzbogaciła materiał o własną interpretację nazw, a czasem o dyskusję z dotychczasowymi ustaleniami badaczy. Monografia łączy w sobie wysoką jakość warsztatu oraz doskonałą znajomość zarówno obszaru, z którego pochodzi sama Autorka, jak i informatorów, z którymi rozmawiała. Jest to pierwsza monografia toponomastyczna powiatu tureckiego, a jej wartość polega również na tym, że Autorka (co się wyjątkowo rzadko zdarza) omawia i analizuje nazwy obiektów niezamieszkanych obok nazw obiektów zamieszkanych, w tym takie, które zmieniły swą kategorię (przechodząc z grupy określającej obiekty niezamieszkane do onimów nazywających obiekty zamieszkane i odwrotnie), ukazując tym samym zmienność nazewnictwa także pod tym względem. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Szcześniak