François de Curel et la crise du drame : de la « pièce bien faite » à la « pièce bien défaite »

Tomasz Kaczmarek

En dépit de leurs faiblesses parfois flagrantes, nombreux sont les drames de François de Curel dans lesquels on observe des entorses évidentes à la forme canonique. De fait, même si le Français semble moins révolutionnaire que ses confrères étrangers (avec Ibsen et Strindberg en tête), il ne reste pas moins vrai que l’analyse de quelques-unes de ses pièces démontre l’attachement du dramaturge aux recherches formelles qui annoncent l’émergence d’un nouveau paradigme dramatique. Celui-ci s’exprime sur deux plans : une composition dramatique fragmentaire et une nouvelle approche du personnage. La première se manifeste principalement par une construction qui, loin des unites de temps, de lieu et d’action, se bâtit plutôt sur le désordre ou l’écoulement inexorable du temps que sur la tension menant l’action vers son dénouement logique. Curel met l’accent non sur le bon déroulement de l’intrigue, mais sur l’évolution de l’âme de ses personnages. « La sacro-sainte progression dramatique cède la place à la rétrospection et à la répétition », deux procédés de dédramatisation dont l’auteur se sert souvent dans ses textes où il sape la fable afin de déplacer le poids de l’action sur l’étude de l’âme. La charpente classique mise à mal, le statut du personnage semble aussi miné, l’un découlant de l’autre. La fable, cet « agent indispensable à nos chères identifications », n’est plus un élément-support de l’action. Au contraire, quand le dramaturge se focalise sur les méandres du psychisme d’un personnage, il procède par le ralentissement de l’action, en préparant ainsi le terrain au drame ontologique. Contrairement au drame agonistique, celui-ci est centré sur l’histoire d’une vie au détriment de la dynamique conflictuelle propre à la forme dramatique canonique.

Zarządzanie kontraktem psychologicznym w polskiej kulturze organizacyjnej

Anna Rogozińska-Pawełczyk

Monografia stanowi wkład w uporządkowanie i poszerzenie wiedzy w obszarze pojęcia kontraktu psychologicznego oraz zarządzania tym kontraktem w organizacjach. Zaprezentowane wyniki badań to pierwszy krok w kierunku określenia, zbadania i zaproponowania do implementacji w firmach zgodnych kulturowo praktyk HR. Przetestowany teoretyczny model może przynieść istotne praktyczne implikacje dla przyszłych badań nad pośredniczącą rolą kontraktu psychologicznego w różnych kontekstach kulturowych. Autorka wskazuje teoretykom i praktykom, jak powinno wyglądać zarządzanie kontraktem psychologicznym w polskiej kulturze organizacyjnej.

Aktywizacja - innowacja - inspiracja w (glotto)dydaktyce

Beata Grochala, Michalina Pokorska, Małgorzata Syrek

Artykuły w tomie umieszczono w obrębie dwóch części. Pierwsza, pt. Aktywizacja i innowacja a nauczanie zdalne, zawiera sześć artykułów poświęconych różnorodnym aspektom nauczania zdalnego: aplikacjom, kanałom na YouTube, portalom edukacyjnym pomocnym w nauce języka polskiego jako obcego lub języków obcych oraz opisom cennych doświadczeń nauczycieli w pracy zdalnej. […] W części drugiej, pt. Inspiracje a metody nauczania, znajduje się osiem artykułów o rozmaitym charakterze. Autorzy prezentują w nich różnorodne inspiracje (psychologię pozytywną, warsztaty z dociekań filozoficznych), strategie, metody aktywizacji i samooceny, a także analizy materiałów dydaktycznych oraz propozycje metodyczne do zwrócenia uwagi na trudności nauki w Polsce dzieci reemigrantów. Z recenzji dr hab. Agaty Małyski, prof. UMCS Autorzy poszczególnych tekstów poszukują nowych narzędzi w nauczaniu języka polskiego i dociekają ich skuteczności, sprawdzając je przez pogłębioną analizę teoretyczną i praktyczną. Są to bardzo ważne opisy, które wynikają nie tylko z praktycznego doświadczenia lektorów, lecz także z refleksji teoretycznej czy przynajmniej zbadania efektywności przez opis wyników ankietowych. […] W dużej części artykuły dotyczą metod aktywizacji w nauczaniu zdalnym, które pozostanie z nami również po wygaśnięciu pandemii. Przedstawione inspiracje na pewno będą wykorzystane przez lektorów czy nauczycieli nie tylko języka polskiego. Z recenzji dr hab. Anny Majewskiej-Tworek, prof. UWr

Koncepcje zajęć terenowych na różnych etapach edukacji geograficznej. Relacje przyroda - człowiek

Elżbieta Szkurłat, Maria Adamczewska

Ideą przygotowania publikacji było przekonanie o podstawowej - aczkolwiek ciągle za mało docenianej - roli obserwacji i badań terenowych na różnych etapach edukacji geograficznej. Osią przewodnią książki są różne koncepcje zajęć w terenie na przykładzie Łodzi i regionu łódzkiego. Ich szeroka tematyka i możliwość doboru miejsc realizacji oraz zróżnicowanie stopnia trudności ukazują wielość walorów poznawczych, kształcących i wychowawczych wybranych przestrzeni Łodzi i jej strefy podmiejskiej w edukacji geograficznej. Proponowane zajęcia są przykładami odchodzenia od podającego wzorca kształcenia, nadal dominującego w dydaktyce szkolnej i akademickiej. Stanowią przeciwieństwo wykładu i narracji podczas kształcenia geograficznego, a dzięki poglądowym i sprawdzonym przykładom zachęcają do przechodzenia od biernego do aktywnego i poszukującego zdobywania wiedzy geograficznej. Ważnym założeniem metodologicznym prezentowanych zajęć terenowych jest ukazanie znaczenia wyboru tematyki, atrakcyjności sformułowania celów obserwacji oraz trafności ich dopasowania do miejsca obserwacji. Zamierzeniem Autorów jest przedstawienie i podkreślenie wspólnej osi łączącej tematykę badań geografów, którą stanowić może eksponowanie relacji przyroda - człowiek podczas zajęć z różnych subdyscyplin geografii. Na uwagę zasługuje znaczenie publikacji w sferze kształtowania u młodego pokolenia pożądanych postaw wobec przyrody oraz dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.

Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956

Krzysztof Jajko, Konrad Klejsa, Jarosław Grzechowiak, Ewa Gębicka

Tom, będący efektem kilkuletniej kwerendy archiwalnej, zawiera niemal dwieście niepublikowanych wcześniej dokumentów z komentarzem naukowym, a także szereg materiałów ikonograficznych i zestawień statystycznych. Część pierwsza koncentruje się na instytucjonalnych przemianach kinematografii: jej reorganizacji w połowie lat czterdziestych, centralizacji w okresie stalinizmu i modernizacji podczas krótkiej odwilży. Tematyka części drugiej dotyczy sieci kin państwowych i społecznych, zaplecza technicznego, polityki kadrowej i form reklamy kinowej. W części trzeciej omówione zostały zagadnienia związane z polityką programową władz kinematografii, w tym: import i cenzura, a także reakcje widowni na poszczególne filmy.   Zagadnienia związane z bardzo szeroko rozumianym rozpowszechnianiem filmów, choć dla funkcjonowania kinematografii posiadają fundamentalne znaczenie, ciągle są zbyt słabo obecne w polskim piśmiennictwie filmowym. Książka ma szansę stać się wzorem dla kolejnych publikacji. Zmienia ona sposób patrzenia na polskie kino nie tylko ze względu na weryfikację konkretnych faktów i przekonań, ale przede wszystkim oferując czytelnikowi nową perspektywę jego postrzegania. Z recenzji prof. Piotra Zwierzchowskiego

Anna Kamieńska. Wiara

Wojciech Kruszewski

Wierzę, ale nic nie wiem. Anna Kamieńska, Notatnik Przystępuję do tej pracy z wyraźną świadomością, że wielość wpisanych w tę twórczość odniesień do Biblii, duchowych lektur, rozmów o Bogu, ale też osobistych rozważań - to wszystko są tylko tropy prowadzące do głębszej tajemnicy wpisanej w te wiersze, tajemnicy wiary. Uważam, że odsłonięcie wiary w poezji jest możliwe. Zawsze tam, gdzie podmiot utworu będzie mówiło relacji do Boga w przekonujący sposób, naznaczony wyraźnym piętnem osobistej wrażliwości i miłości do Niego - tam mamy do czynienia z ewokacją doświadczenia wiary. Skoro możliwe jest odczucie intymności spotkania, tkliwości między dwiema osobami czy miękkości szat, patrząc na postaci wykute w kamieniu, to niemniej możliwe jest odczucie miłości w wierszu. Rzecz przecież nie w materiale, z którego wykonane zostało dzieło, ale w celu i biegłości twórcy. Będę się starał odsłonić to w niniejszej książce. Z rozdziału Od autora W tej eseistycznej opowieści autor wprowadza czytelników w świat twórczości Anny Kamieńskiej, by pokazać go z perspektywy wiary pojmowanej - w duchu pascalowskim - jako osobiste, żywe przylgnięcie do Boga. Wątek wiary odnajdywanej zarówno w egzystencji, jak i w dorobku poetki uwidacznia charakterystyczny splot jej życia i twórczości - droga do wierzenia została przedstawiona przez fakty biograficzne rozpoznawane w tekstach literackich. Autor, edytor wydanej niedawno spuścizny Kamieńskiej, po raz pierwszy prezentuje opartą na szerokiej dokumentacji interpretację drogi poetki: od młodości w Lublinie i początków twórczości w powojennej Polsce po religijne poszukiwania poparte nauką hebrajskiego i tłumaczeniami Biblii. Rekonstruuje w ten sposób duchową podróż bohaterki w poszukiwaniu mądrości: od poezji świeckiej po tropy religijne. "Zawierzając poezji - podsumowuje - doszła do wiary zatopionej w milczeniu".

Terapia poznawczo-behawioralna. Krótkie Wprowadzenie 37

Freda McManus

> KRÓTKIE WPROWADZENIE – książki, które zmieniają sposób myślenia!   Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest formą terapii psychologicznej. To Krótkie Wprowadzenie zawiera przegląd tego, czym jest CBT, skąd się wzięła, czym się zajmuje i kiedy może być stosowana. Analizuje również, jak musi się ona nadal rozwijać, aby sprostać przyszłym wyzwaniom. Patrząc w przyszłość, Freda McManus omawia również, w jaki sposób skala problemów ze zdrowiem psychicznym i koszty tradycyjnych form terapii skłoniły ją do badań alternatywnych form CBT, które mają potencjał dotarcia do szerszej publiczności na całym świecie. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. – od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Szkice z metodologii językoznawstwa i filozofii języka

Piotr Stalmaszczyk

Niniejsze szkice podejmują problematykę splotu językoznawstwa i filozofii języka, ze szczególnym zwróceniem uwagi na dokonania generatywizmu w językoznawstwie (w duchu Noama Chomsky'ego i Raya Jackendoffa) oraz analitycznej filozofii języka (nawiązującej do tradycji sięgającej Gottloba Fregego, Ludwiga Wittgensteina i Bertranda Russella). Pierwszy rozdział przywołuje trylemat Gorgiasza i wskazuje na jego konsekwencje dla typologii nauk oraz dla zrozumienia uniwersalności języka. Po omówieniu zagadnienia postępu w filozofii, w drugim rozdziale przedstawione zostaje pojęcie paradygmatu i jego użyteczność w naukach humanistycznych i społecznych, a przede wszystkim w językoznawstwie. Paradygmat jest tu postrzegany jako sposób porządkowania i opisywania świata. Kolejne rozdziały poświęcone są paradygmatom językoznawstwa generatywnego (zwłaszcza przejściu od paradygmatu formalnego do mentalistycznego), podstawowym pojęciom z zakresu filozofii języka i językoznawstwa, a także rozwojowi współczesnej pragmatyki. Dalsze rozdziały proponują rozszerzenie semantyki pojęciowej o element pragmatyczny, a także elementarną semantykę kategorialną dla predykacji. Pracę zamykają uwagi na temat rozszerzenia pola badań w kognitywno-analitycznej tradycji filozofii nowożytnej. Jednym z celów książki jest historiograficzny i porządkujący przegląd wybranych idei i teorii, co pociąga za sobą obfitość cytatów i omówień literatury źródłowej, a także obszerna końcowa bibliografia (ze szczególnym uwzględnieniem istotnych, a nierzadko wymagających przypomnienia, pozycji w języku polskim). Tak obszerna bibliografia pozwala również na umieszczenie prowadzonych rozważań w odpowiednim kontekście historycznym i metodologicznym.