Takie sobie średniowieczne bajeczki

Jacek Banaszkiewicz

Książka jest zbiorem artykułów Jacka Banaszkiewicza, ukazującym zarówno jego drogę badawczą, ewolucję warsztatu, jak i najważniejsze kierunki poszukiwań oraz metodologiczne założenia. W wybranych tekstach odnajdziemy analizy poświęcone fabułom już przy pierwszym poznaniu proszącym się wręcz o ich oznakowanie stemplem legendarności (opowieść o Wandzie, najstarsze dzieje Sasów u Widukinda z Korbei). Są też studia nad tekstami z dawna już eksploatowanymi przez historyków pozostających pod wpływem pozytywistycznego ducha jako kopalnia rzetelnej wiedzy o przeszłej rzeczywistości (Gall o kijowskiej wyprawie Chrobrego i o pierwszych poczynaniach Bolesława Krzywoustego). Pasjonująca i inspirująca lektura!

Piastowscy władcy Wielkopolski w latach 1138-1296

Norbert Delestowicz

Piastowscy władcy Wielkopolski to publikacja skupiająca się na przedstawieniu czytelnikom w przystępnej formie wydarzeń, szczególnie politycznych, jakie miały miejsce od momentu, w którym książę Polski Bolesław III Krzywousty w 1138 roku dokonał podziału państwa na poszczególne dzielnice, którymi władali jego męscy potomkowie. W książce w sposób szczegółowy skoncentrowano się na przybliżeniu sylwetek sześciu piastowskich władców (Mieszko III Stary, Władysław III Laskonogi, Władysław Odonic, Przemysł I, Bolesław Pobożny, Przemysł II), którzy w latach 1138-1296 władali wyznaczoną dzielnicą - Wielkopolską. Jednocześnie prześledzono pojawiające się wśród wielkopolskich książąt konflikty o sprawowanie władzy czy to nad całą dzielnicą, czy tylko nad poszczególnymi jej częściami. Zarazem ukazany został kontekst dzielnicy wielkopolskiej na tle ówczesnych wydarzeń, jakie miały miejsce w innych dzielnicach, rywalizacji z różnymi książętami piastowskimi o tron krakowski czy też zabiegów koronacyjnych i zjednoczenia kraju ponownie w jeden organizm państwowy.

Albert książę strzelecki (ok. 1300-1370/71)

Marcin A. Klemenski

Książka przedstawia pierwszą całościowo opracowaną biografię Alberta księcia strzeleckiego, wywodzącego się z górnośląskiej linii Piastów. Ten, żyjący w latach 1370-1370/71, książę niewątpliwie jest postacią godną uwagi. Biografia analizuje kontakty Alberta strzeleckiego z dworem cesarskim, czeskim, węgierskim oraz polskim. Niniejsza publikacja to także próba odpowiedzi na pytanie o możliwości i perspektywy, które stały przed księciem strzeleckim względem otaczających go potężnych sąsiadów.

Bolesław II Szczodry Trzeci Król Polski Od władzy po wygnanie

Norbert Delestowicz

Oddawana do rąk Czytelników książka jest drugim wydaniem biografii Bolesława II Szczodrego - trzeciego koronowanego władcy Polski. Niniejsza edycja została poprawiona i znacząco rozszerzona. Wszelkie uchwytne przejawy działalności Bolesława II Szczodrego zostały przedstawione rzetelnie i kompleksowo. Na tle panoramy dziejów Europy Środkowej w II połowie XI wieku zaprezentowana została polityka wewnętrzna monarchy, konflikty z sąsiadami i sytuacja w państwach ościennych: Rusi, Węgrzech, Czechach i Cesarstwie. Sporo uwagi Autor poświęcił omówieniu życia i działalności siostry Bolesława, Świętosławy (Swatawy) oraz przedstawieniu kontrowersji, jakie narosły wokół bitwy pod Mailberg z 12 V 1082 roku. W publikacji wykorzystano całą dostępną bazę źródłową oraz literaturę przedmiotu. Uzupełniona została bibliografia, szczególnie o najnowszą literaturę, pretendując tym samym do - niedościgłego przecież - miana kompletności

Baśń niepodległa czyli w stronę politologii kultury. Wykłady witebskie

Bohdan Cywiński

Co z tą, szczególnie naznaczoną naszym dziejowym doświadczeniem, polską literaturą zrobić, jak ją traktować z myślą o dalszych drogach naszej kultury - i o przyszłości naszego narodowego i politycznego bytu? Czy widzieć w jej oryginalności wyjątkowy kulturowy skarb, czy nieco krępujące polskiego Europejczyka dziwactwo, a więc czy prezentować ją w salonach, czy raczej umieścić na rzadko odwiedzanym strychu? A wreszcie, jeśli nawet kiedyś przydała się w obronie zagrożonej narodowej tożsamości Polaków, to czy dziś jeszcze uznać ją za ewentualnie przydatną broń emocjonalnego "pospolitego ruszenia", czy raczej za niepotrzebny - a może nawet szkodliwy - balast? Te pytania warto chyba sobie zadawać.

Między Nazaretem a Golgotą. Wokół pytania o czas spisania Ewangelii oraz miejsca Maryi w dziele Zbawienia

Idzi Panic

W naszej publikacji przyjrzymy się treściom Ewangelii, które mogą podlegać ocenie historyka: od razu dodam, że wierzącego. Niemniej, jak czytelnik sam zauważy, zachowane zostaną wszelkie rygory pracy historyka nad źródłem, jako że Ewangelie są najwcześniejszym i w zasadzie jedynym świadectwem życia, nauczania i działalności Pana Jezusa. Będziemy zatem wspólnie przyglądać się, jak mogło dojść do ich spisania (tu - zapewniam - czytelnicy będą mocno zaskoczeni, tak zresztą, jak zaskoczony poczułem się sam, gdy po analizie zebrałem swoje wnioski!). Dalej, będziemy też zastanawiać się, czy opisane w nich fakty mogły w ogóle zaistnieć, a także, jak odnieść się do szeregu dyskutowanych kwestii, takich, jak - na przykład - posiadanie przez Maryję innych oprócz Pana Jezusa dzieci. Pod takim właśnie kątem zostały dobrane kwestie, które wspólnie będziemy analizować. Mamy nadzieję, że książka ta poszerzy, a w części także doprecyzuje naszą wiedzę zarówno na temat czasu spisania Ewangelii, jak i roli Maryi w dziele Zbawienia, zwłaszcza poprzez próbę spojrzenia na nią przez dwa wielkie momenty w życiu Jej i Jej Syna: Zwiastowanie i Golgotę, a także w kontekście Ich relacji rodzinnych. Autor

Pamiętniki z czasów Ludwika XI i Karola VIII (1464-1498)

Filip de Commynes

Filip de Commynes (ok. 1447-1511), francuski polityk i dyplomata, ale także pisarz, historyk oraz komentator polityczny, służył czterem władcom: księciu Burgundii Karolowi Zuchwałemu oraz królom Francji Ludwikowi XI, Karolowi VIII i Ludwikowi XII. Był uczestnikiem i wnikliwym obserwatorem wszystkich ważniejszych wydarzeń we Francji od 1464 do 1498 roku, kiedy to powoli odchodził w przeszłość średniowieczny porządek feudalny, a wykuwały się zręby nowożytnego państwa francuskiego i królewskiego absolutyzmu. Spisane w języku średniofrancuskim przez Filipa de Commynes Pamiętniki stały się najbardziej bezstronną i najżywiej napisaną historią panowania Ludwika XI, jego suwerena i mentora, jak również najważniejszych wydarzeń rządów jego syna i następcy Karola VIII, zwłaszcza zaś "odkrycia" renesansowych Włoch. Relacjonują wydarzenia i zakulisowe rozgrywki dyplomatyczne nie tylko we Francji, ale także na Wyspach Brytyjskich, Niderlandach oraz zachodnim pograniczu Cesarstwa, półwyspach Iberyjskim i Apenińskim, a nawet w Europie Środkowej i na Bałkanach. Dzięki zawartym radom i wskazówkom dla "książąt", Pamiętniki stały się też podręcznikiem sztuki uprawiania praktycznej polityki, lansując idee rozwinięte później w Księciu Niccolo Machiavellego, za którego prekursora Commynes dość powszechnie jest uważany. Dzieło ma wymiar wielowątkowy. Jest nie tylko zapisem przeżyć osobistych Autora, ale również biografią królewską, kroniką jego czasów oraz teoretycznym i praktycznym jej komentarzem. Były i pozostają dziełem niezbędnym dla wszystkich pragnących poznać i zrozumieć mechanizmy rządzące polityką, dyplomacją oraz zasadami funkcjonowania nowoczesnego państwa i jego instytucji, a także wpływu zarówno jednostek oraz ich otoczenia, jak i zbiorowości ludzkich na ruchy na politycznej szachownicy Europy.

Książęta i księżne raciborscy (1290/1291 - 1521)

Jerzy Sperka

Rozpad państwa polskiego w II połowie XII w. objawiający się upadkiem władzy centralnej, skutkował wyodrębnieniem się samodzielnych księstw, w których władzę przejmowali przedstawiciele rozradzającej się dynastii Piastów. W tych okolicznościach pojawiło się też księstwo raciborskie, jako jedno z tych, których geneza tkwiła w konfliktach dynastycznych powodowanych ambicją poszczególnych książąt. Prezentowana publikacja zawiera sylwetki 25 najważniejszych książąt i księżnych raciborskich, od końca XIII w., do początku XVI w., zaprezentowanych na tle ważnych wydarzeń politycznych, gospodarczych, kulturowych i społecznych. Biogramy książąt powstały przede wszystkim w oparciu o źródła (archiwalne i drukowane) oraz o najnowsze ustalenia historiografii, w tym własne badania Autora, profesora Jerzego Sperki.