Etnokryminał (#3). Kamień

Małgorzata Kuźmińska, Michał Kuźmiński

Trzeci etnokryminał Małgorzaty i Michała Kuźmińskich. W romskiej osadzie na Sądecczyźnie znaleziono martwego chłopczyka o jasnej karnacji i włosach koloru pszenicy. Wkrótce policja odkrywa, że mieszka tam blondwłosa dziewczynka Między Romami a ich sąsiadami od lat zbiera się na burzę. Teraz napięcie sięga zenitu. Anka Serafin na prośbę policji próbuje nawiązać kontakt z Romami. Mierzy się z murem milczenia i własnymi wyobrażeniami o roli antropologa. Tymczasem dziennikarz śledczy Sebastian Strzygoń jednym kamieniem porusza medialną lawinę. Narasta lęk, niezrozumienie i wrogość. Jakie jeszcze tajemnice kryje społeczność tej z pozoru sielskiej krainy? Co jest faktem, a co uprzedzeniem? I czy kogoś obchodzi jeszcze prawda, gdy rozkręca się spirala nienawiści?

Moja żona głaszcze jeże. Rozmowy małżeńskie

Błażej Strzelczyk

Czy długi udany związek to wynik wielu kompromisów, czy raczej sporadycznego rzucania talerzami? A zakochanie? Czy zawsze w końcu znika? A może przyzwyczajenie nie musi zająć miejsca namiętności? Bohaterowie książki Błażeja Strzelczyka opowiadają o tym, co w małżeństwie najważniejsze o codziennych radościach, kłótniach, wybaczaniu, dzielonych pasjach i budowaniu wspólnego miejsca na ziemi. O tym, jak istotny jest dotyk, przytulenie i uśmiech. O miłości z przyjaźni i przyjaźni w miłości. Moja żona głaszcze jeże to czuła i mądra książka o miłości i wzajemnym zrozumieniu oraz poruszające świadectwo pogodzenia się z upływającym czasem. Rozmówcy: Justyna Pronobis-Szczylik i Cezary Szczylik, Henryka Krzywonos-Strycharska i Krzysztof Strycharski, Ludwika i Henryk Wujcowie, Elżbieta i Przemysław Malzhanowie, Hanna i Antoni Gucwińscy, Barbara i Ludwik Wilczyńscy, Grażyna i Wojciech Jagielscy, Joanna i Jan Kulmowie, Małgorzata Goetz i Karol Modzelewski oraz Anna i Tadeusz Sobolewscy Warto się przytulać. Całować. Wspólnie oddychać. Nie rzucać talerzami. Nie mieć racji. I nie być miłosnym radykałem. Cieszyć się sprawami małymi: że dało się radę dobiec na czas na przystanek, i wielkimi: że umiało się znieść porażkę. Warto za sobą tęsknić. Przede wszystkim: dobrze jest ze sobą rozmawiać. Pielęgnować miłość. To są historie o kochaniu. I o starzeniu się. Rozmowy ze starymi kochankami o tym, co jest na końcu. I co zostanie, gdy ciało się wyczerpie, pamięć zawiedzie, a zapał zgaśnie. Błażej Strzelczyk

Budowa potencjału uczelni wyższej do współpracy z przedsiębiorstwami. Rola scoutingu wiedzy

Paweł Głodek, Magdalena Wiśniewska

Niniejsza monografia jest jednym z efektów doświadczeń zebranych w ramach projektu. Podczas jego realizacji, oprócz pozyskania wiedzy praktycznej, dokonano bowiem szeregu obserwacji i analiz o charakterze naukowym, odnoszących się do procesów komercjalizacji wiedzy, a także czynników z nimi powiązanych. Z tego powodu podjęto decyzję, że oprócz publikacji o charakterze poradnikowym – ściśle praktycznym – istnieje potrzeba przygotowania publikacji naukowej. Została ona zbudowana z dwóch części. W pierwszej zamieszczono rozdziały w sposób bezpośredni odnoszące się do uczelnianego scoutingu wiedzy, jego założeń oraz do wymagań ludzkich, merytorycznych, niezbędnych do skutecznego funkcjonowania. Część druga zawiera analizę uczelni wyższej jako specyficznego środowiska, w którym zachodzą procesy komercjalizacji wiedzy. Zrozumienie tych uwarunkowań stanowi punkt wyjścia do budowania rozwiązań opartych na scoutingu wiedzy i dostosowanych do wymagań konkretnej organizacji. 

Jan Matejko wszystkim znany

Maria Szypowska

Biografia Jana Matejki to barwna opowieść o wielkim malarzu, patriocie, wybitnym pedagogu i niestrudzonym obrońcy zabytków Krakowa. Jan Alojzy przyszedł na świat jako dziewiąte z jedenaściorga dzieci państwa Matejków, był chorowity i cierpiał na krótkowzroczność. Ludzie twierdzili kiedyś tutaj w Krakowie, że on żadnego nie ma talentu, że jako uczeń ze słabym wzrokiem nie będzie miał żadnej przyszłości, a owoczesna władza szkolna nawet radziła już wtedy ojcu Matejki, by swego syna nie kształcił w artystycznym zawodzie, gdyż z braku zdolności nic z niego nigdy nie będzie... wspominał sekretarz artysty, Marian Gorzkowski. A jednak jeszcze przed ukończeniem trzydziestu lat Jan Matejko zyskał międzynarodową sławę i uznanie, a krytyka francuska włączyła go do grona najwybitniejszych twórców malarstwa historycznego w Europie. Jego wielką miłością była zawsze ojczyzna. Ukazując w swych pracach dawną wielkość Rzeczypospolitej i chwałę jej oręża, pragnął wskrzesić wiarę w jej odrodzenie, kształtować serca i umysły Polaków. Uznawany jest za jednego z najwyżej cenionych malarzy w historii sztuki polskiej, twórcę narodowej szkoły malarstwa historycznego. Pozostawił ogromną spuściznę artystyczną, obejmującą ponad trzysta dzieł olejnych: portretów, obrazów o treści historycznej, religijnej, alegorycznej, oraz kilkaset rysunków i szkiców. Maria Szypowska, sięgając do licznych dokumentów i wspomnień, z czułością odmalowuje portret artysty i człowieka. 

"Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies" 2017, nr 3: Podmiotowość

red. Dariusz Gzyra, Justyna Tymieniecka-Suchanek

Do rąk Czytelników oddajemy trzeci już monograficzny numer interdyscyplinarnego czasopisma "Zoophilologica" 2017/3, zawierający artykuły autorów, którzy ani wprost, ani w jednolity sposób nie definiują statusu i podmiotowości zwierząt, ale podejmują próby badania owego zagadnienia poprzez pryzmat własnych dziedzin badawczych – z ich specyficzną siatką pojęciową i metodologią. Wszyscy oni próbują – każdy w inny sposób rozkładając akcenty – penetrować, analizować i rozważać warunki, w jakich dochodzi do tworzenia i rozpoznania pozaludzkiego podmiotu. Ich praca stanowi skromny wkład dla określenia wieloaspektowej istoty podmiotowości zwierząt, ale bez wątpienia stanie się cenna w kontekście pytania o to, kim jesteśmy my sami.

Wojna w świecie współczesnym. Uczestnicy - cele - modele - teorie

Jacek Reginia-Zacharski

„Każda epoka ma swoje wojny” ‒ również współczesna. Użycie przemocy zbrojnej w wielu rejonach kuli ziemskiej nadal pozostaje jednym z głównych wzorców relacji międzygrupowych, a sama siła lub raczej model organizacji jej użycia określają tożsamość państw, społeczeństw i narodów. Znaczną część sceny międzynarodowej gry zajmują aktorzy, uczestniczący w pokojowej rywalizacji i dążący do pogłębiania współpracy, współzależności i harmonizacji stosunków. Inni są zwolennikami użycia siły zbrojnej, mimo deklarowanej chęci uprawiania polityki opartej na pokojowych zasadach. W dominacji przemocy zbrojnej wojna jest środkiem osiągania celów politycznych. Tworzy to w konsekwencji obraz „świata podzielonego na troje”, przy czym poszczególne jego składniki „nakładają się” na siebie, nierzadkie są również sytuacje przechodzenia pod-miotów pomiędzy „światami”. Ład międzynarodowy pozostaje dynamiczny. Pytania o przyszłość świata są nadal aktualne, w szczególności w zakresie wojen i konfliktów zbrojnych, które nadal powinny być postrzegane jako główne zagrożenie dla trwałości porządku światowego. Tempo zmian we współczesnym świecie nie ominęło również zjawisk związanych z przemocą zbrojną ‒ pojawiają się nowe zagrożenia i wyzwania. Obecnie mamy do dyspozycji tak wiele narzędzi (a ich liczba ciągle rośnie) zarządzania kryzysami i konfliktami. Tworzy to sytuację, w której nawet duża liczba czarnych scenariuszy nie pozostawia współczesnego człowieka bez nadziei na unikanie wojen.  

Wybrane aspekty zrównoważonego rozwoju a jakość życia (red.) Monika Piśniak, Ireneusz Miciuła, Anna Nurzyńska

Monika Piśniak, Ireneusz Miciuła, Anna Nurzyńska

Słowem redaktorów ROZDZIAŁ I. UJĘCIE FILOZOFICZNE POJĘCIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Zrównoważony rozwój stanowi problem wielowymiarowy. Wymaga prowadzenia badań inter- oraz multidyscyplinarnych. Dlatego też jest przedmiotem zainteresowania przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych, przede wszystkim nauk ekonomicznych, prawnych, politologii oraz pedagogiki. Prowadzone przez nich badania przyniosły wiele wartościowych opracowań. Odrębnym wymiarem zrównoważonego rozwoju zajmuje się filozofia, ze względu na Inter i multidyscyplinarny charakter problematyki zrównoważonego rozwoju stoi przed nią szczególne zadania: odsłonięcie ukrytych założeń typowych perspektyw badawczych oraz standardowych reguł interpretacji uzyskanych wyników, jakie obowiązują lub dominują w ramach poszczególnych dyscyplin nauki podejmujących tę tematykę. Drugie – na integracji wyników badań opartych na analogicznych przesłankach. Trzecie – na stworzeniu jednorodnej przestrzeni do prowadzenia badań multidyscyplinarnych. Wszystkie one wiążą się z podniesieniem samoświadomości teoretycznej i metodologicznej stron zainteresowanych zrównoważonym rozwojem [Papuziński, 2007, s.28]. Idea zrównoważonego rozwoju jest ideę społeczną oraz polityczną. Stefan Czarnowski, będący pionierem badań zaliczanych dziś do historii idei, przez tę ideę społeczną rozumiany jest „wzór życia dla jednostek, jako członków związku ludzkiego i wzór dla społeczeństwa, jako związku jednostek. Wzór, którego urzeczywistnienie uważane jest za konieczność, wzór będący, przeto nakazem działania” [Czarnowski, 1982, s. 79]. W przypadku zarządzania pojęcie zrównoważonego zarządzania jest jasne i powszechnie stosowane, to nazwa „filozofia zrównoważonego rozwoju” do wszelkich form filozoficznej refleksji, w której centrum stoi to zagadnienie wywołuje pewne wątpliwości. Czasami, bowiem okazuje się, że słowo „filozofia” łączone jest ze słowami „zrównoważony rozwój” nieco sztucznie, jak w pozostałych przypadkach, w których „filozofia” jest tylko zbiorem założeń filozoficznych, jakie dają się wydedukować na podstawie znajomości sposobu posiłkowania się pojęciem „zrównoważony rozwój” w dyskursie ekonomicznym. Co prawda na takie ujęcie pozwala rozumienie filozofii, jako namysłu, który pojawia się wtedy, gdy praktyka staje się samoświadoma [Blackburn, 1997, s. 123-124], to z kolei przeciwstawia się mu pojmowanie filozofii, jako zespołu sądów i wartości tworzących koherentny system – filozofii, jako koncepcji filozoficznej[Papuziński, 2006, s.26]. ROZDZIAŁ II. JAKOŚĆ ŻYCIA – DEFINICJA, ISTOTA I METODY POMIARU Społeczeństwa rozwijające się w dobie globalizacji i szybkiego przepływu informacji, czerpią wzorce dotyczące życia z krajów wysokorozwiniętych. Nieosiągalność pewnego stylu konsumpcji budzi poczucie alienacji, niepokoju, a nawet irytacji, które wpływa na odczucia społeczne dotyczące jakości życia. Nawet jeśli podstawowe wskaźniki ekonomiczne np. PKB rosną, społeczeństwo tego nie odczuwa, co podkreśla subiektywność kategorii jakości życia, ponieważ na te specyficzne odczucia składają się m.in.: wiara we własne możliwości, gotowość do budowania kariery, posiadanie celu życiowego, poczucie zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, czy brak obaw o sytuację materialną w przyszłości [Gawlikowska – Hueckel i Umiński 1999]. Jakość życia jest kategorią subiektywną i dlatego też trudno mierzalną. Jednakże istnieją próby jej kwantyfikacji. Wśród ekonomistów trwają prace nad skonstruowaniem jednolitego wskaźnika obejmującego różnorodne aspekty wpływające na jakość życia. Jakość życia jest pojęciem bardzo złożonym. W ramach ekonomii podejmuje się liczne próby odpowiedzi na pytania o dobrobyt społeczny. Przykładowo ekonomia dobrobytu ocenia, czy dana gospodarka działa dobrze przez pryzmat efektywności alokacji zasobów oraz sprawiedliwość podziału dóbr i usług między członkami społeczeństwa [Frąckiewicz i Frąckiewicz – Wronka A 2001, s. 18]. Zatem mierniki i wskaźniki jakości życia ukazują stan dobrobytu społecznego i ekonomicznego. Dlatego wskaźniki te powinny być brane pod uwagę przy kształtowaniu polityki społecznej i ekonomicznej państwa. Można stwierdzić, że jakość życia jest ściśle związana ze zrównoważonym rozwojem, dlatego dla charakterystyki jakości życia należy wykorzystać wskaźniki opisujące ekorozwój [Zysnarska 2002, s. 9]. Celem artykułu jest ukazanie metodologii wykonywania badań jakości życia w społeczeństwie oraz wskazanie potrzeby zmian i dalszego rozwoju mierników takiej oceny. Dodatkowym celem artykułu jest wskazanie czynników determinujących wyniki badań jakości życia oraz ukazanie miejsca Polski na świecie wg miernika HDI. Pozwoli to państwom świata na ukierunkowanie rozwoju w celu wzrostu jakości życia społeczeństwa. ROZDZIAŁ III. Bezpieczeństwo oraz zrównoważony rozwój usług kurierskich Powszechnie uznajemy, że bezpieczeństwo może być traktowane jako stan, potrzeba bądź proces, jednak bez względu na sposób podejścia przyjmuje ono znaczenie wartości kardynalnych? R. Kuźniar określa wręcz bezpieczeństwo jako wartością najwyższą, stwierdzając, że: „W powodzi haseł w rodzaju „po pierwsze, gospodarka” lub „po pierwsze, człowiek” szybko zapominamy, że fundamentem tego wszystkiego, co „po pierwsze”, jest bezpieczeństwo. Jest ono pierwotną, egzystencjalną potrzebą jednostek, grup społecznych, wreszcie państw. Idzie przy tym nie tylko o przetrwanie, integralność czy niezawisłość, lecz także o bezpieczeństwo rozwoju, który zapewnia ochronę i wzbogacenie tożsamości jednostki czy narodu. Owo bezpieczeństwo zależy od tego, co dzieje się wokół nas, od środowiska zewnętrznego ale zależy też od nas samych, naszego zdrowia i gotowości sprostania zagrożeniom” (Kuźniar, 1996,7.)W jeszcze innym miejscu R. Kuźniar wskazuje, że współcześnie, bez względu na przedmiot badań naukowych mamy do czynienia z tendencją doszukiwania się w każdym obszarze kwestii bezpieczeństwa. Podobnie jak w micie o Midasie wszystko zamieniało się w złoto tak bezpieczeństwo staje się elementem analiz w różnych dyscyplinach naukowych. (Kuźniar, 2011, 11.). Konfrontując takie poglądy z troską o poziom bezpieczeństwa zawsze prędzej czy później spotykamy się z problemem ograniczoności zasobów, które determinują rzeczywisty stan bezpieczeństwa.Podejmując zatem próbę określenia czy bezpieczeństwo jest lub może być przedmiotem wymiany, należy odnieść się choć w skrócie do istoty bezpieczeństwa oraz do istoty wymiany. W ocenie autora na gruncie nauk o bezpieczeństwie częste próby definiowania bezpieczeństwa inaczej niż immanentny stan podmiotu bezpieczeństwa jest konsekwencją adaptacyjną w podejmowanym procesie badań szczegółowych. Jednak zasadniczo budzą one wątpliwości w zakresie koherentności z istotą bezpieczeństwa pojmowanego kardynalnie. Jeżeli natomiast uznamy za punkt centralny analizy domniemany lub rzeczywisty stan podmiotu stanowiący pochodną zagrożeń i wyzwań, wówczas należy odnieść się do kwestii niebezpieczeństwa. Niebezpieczeństwo jest antytezą bezpieczeństwa, przy czym stanem niepożądanym jest niebezpieczeństwo, a stanem pożądanym jest bezpieczeństwo zwłaszcza bezpieczeństwo rozumiane negatywnie. To ostanie rozumiane jest jako stan danego podmiotu warunkujący jego istnienie, inaczej bezpieczeństwo negatywne to bezpieczeństwo witalne. W literaturze przedmiotu (Czaputowicz, 2013, s. 14 - 16) bezpieczeństwo rozumiane negatywnie określane jest jako podstawowa potrzeba człowieka stanowiąca często nie tylko warunek ale i cel aktywności danego podmiotu. Ponadto wyróżnić można także bezpieczeństwo rozumiane pozytywnie, które uwzględnia możliwości rozwoju danego podmiotu, co wskazuje, że ujęcie negatywne ma charakter ilościowy natomiast ujęcie pozytywne odnosi się do charakterystyki jakościowej funkcjonowania podmiotu bezpieczeństwa. Konfrontując powyższe podejście z zagrożeniami można stwierdzić, że osiągnięcie potencjału zagrożeń przewyższające potencjał bezpieczeństwa negatywnego prowadzi do unicestwienia podmiotu natomiast zastosowanie środków przeciwdziałania zagrożeniom równe lub większe od ich potencjału obniża jakość bezpieczeństwa a tym samym zmienia jego stan w zakresie większym od zera. Wyznaczenia związków między potencjałem zagrożeń a potencjałem możliwości przeciwdziałania im, a tym samym próby wyznaczenia swoistego progu bezpieczeństwa dokonał także K. Ficoń. W przeprowadzonej potencjałowej analizie wielkich systemów prakseologicznych, w której za przykład złożonego podmiotu bezpieczeństwa uznał państwo (Ficoń, 2011, s. 163-187). K. Ficoń w podobnej konwencji założeń przyjął, że stan równowagi jest konsekwencją zrównoważenia potencjału zagrożeń bezpieczeństwa równym co do wartości potencjałowej systemem reagowania(Konieczny,1983, s. 175). Innymi słowy bezpieczeństwo systemu prakseologicznego jest funkcjonałem dwu zagregowanych funkcji tj. realnego potencjału zagrożeń środowiska systemowego i realnego potencjału systemu reagowania. Następnie przekształcając skalarne potencjały zagrożeń bezpieczeństwa i potencjały systemu reagowania na postać miar wektorowych i odwzorowując je na układzie współrzędnych kartezjańskich można dokonać geometrycznej interpretacji, która uwzględnia również charakter potencjału bezpieczeństwa wynikający z tangensa kąta nachylenia wektora bezpieczeństwa. redaktorzy naukowi mgr inż. Monika Piśniak dr inż. Ireneusz Miciuła mgr Anna Nurzyńska

Krew i burza. Historia z Dzikiego Zachodu

Hampton Sides

W 1846 roku Stany Zjednoczone, wiedzione ideą terytorialnego ekspansjonizmu, zwanego Boskim Przeznaczeniem, zaatakowały Meksyk, żeby zająć jego zachodnie terytoria; w konsekwencji rozpoczęły trwającą kilkadziesiąt lat walkę z plemieniem Nawahów, nieustraszonych władców rozległych górzystych pustkowi. Hampton Sides z rozmachem i swadą opowiada imponującą historię podboju Dzikiego Zachodu. W centrum opowieści znajduje się Kit Carson, niepiśmienny człowiek gór, traper i żołnierz, który dzięki swoim niezwykłym przygodom i brawurowym dokonaniom jeszcze za życia stał się legendą. Carson szanował zachodnie plemiona i zapewne rozumiał je lepiej niż jakikolwiek inny Amerykanin, a jednak zgodził się wykonywać rozkazy, które doprowadziły do upadku dzielnych Nawahów. "Pierwsza imperialna wojna Stanów Zjednoczonych toczona poza ich terytorium. Podbój Nowego Meksyku i Kalifornii, eksterminacja kultury Nawaho. Wszystkie te wątki łączy postać Kita Carsona. Był pierwszym człowiekiem Dzikiego Zachodu, który stał się bohaterem popkultury, a równocześnie przyczynił się do końca swego świata. Cała ta historia jest niczym przetransponowana na literaturę faktu powieść Cormaca McCarthyego." Rafał Księżyk Playboy "Dziki Zachód Sidesa to nie mityczna kraina z filmów z Johnem Wayneem czy Clintem Eastwoodem, nie przypomina Bonanzy, nie jest pełen saloonów, kowbojów i rewolwerowych pojedynków w samo południe []. Krew i burza jest po prostu jeszcze bardziej ekscytująca." James L. Swanson, USA Today "Sides wziął na warsztat długi okres burzliwej historii amerykańskiego Zachodu i w perfekcyjny sposób stworzył portret najciekawszych wydarzeń w dziejach Stanów Zjednoczonych." Jeffrey Lent, The Washington Post "Krew i burza to niezwykła opowieść o jednym z najważniejszych momentów w amerykańskiej historii. Wciągająca, monumentalna i po mistrzowsku napisana książka." The Washington Post Book World "Autor pieczołowicie odtwarza dźwięki, zapachy i obrazy z amerykańskich szlaków, wplatając w historię portrety najważniejszych bohaterów tego czasu." San Antonio Express News "Krew i burza to niesamowita opowieść o podboju amerykańskiego Zachodu. Historia opisana przez Sidesa to jeden z najbardziej romantycznych i cenionych amerykańskich mitów o Dzikim Zachodzie." N. Scott Momaday The New York Times