Cognition, Meaning and Action. Lodz-Lund Studies in Cognitive Science

Piotr Łukowski, Aleksander Gemel, Bartosz Żukowski

The goal of contemporary cognitive science is not primarily to build a thinking machine, but to increase our understanding of cognitive processes. This can be done by various methods, including traditional psychological experiments, observations of authentic cognitive processes in practical action, or by simulating cognition in robots or programs. Unlike the early days of AI when it was believed that one single methodology, that of symbolic representation, could solve all cognitive problems, the current trend is to work with several forms of representations and data. The publication is the result of a collaboration between the Department of Cognitive Science at University of Lodz and the Department of Cognitive Science at Lund University. It is intended to provide a comprehensive presentation of the key research issues undertaken in both Departments, including considerations on meaning, natural language and reasoning, linguistic as well as numerical competence, the theory of decision making, modelling of conceptual representations, cognitive and game theoretic approach to social interactions. The book is addressed to all readers interested in cognitive science, and especially in research combining a logical analysis with psychological, linguistic and neurobiological approaches. 

Zbożność i bezbożność w kulturze Greków

Joanna Rybowska

Autorka bada przejawy greckiej pobożności i śledzi reguły rządzące tą sferą w obszarze religii i obyczajowości starożytnych Greków. Opiera się na zachowanych źródłach literackich oraz szeroko pojmowanym piśmiennictwie, np. na materiałach inskrypcyjnych. Ze względu na zakres tematyczny praca wykracza daleko poza analizy filologiczne i sytuuje się na pograniczu religioznawstwa, antropologii kulturowej i filozofii. Jej niewątpliwym walorem jest kompleksowe ujęcie omawianej problematyki, zwłaszcza w obliczu obszernego i wielowątkowego zakresu badań. Czytelnik zapozna się z dyskusją na takie tematy, jak: Czy istniały normy religijne i instytucje o panhelleńskim znaczeniu, które kształtowały relacje Greków z bogami, czy też możemy mówić jedynie o religii poszczególnych poleis? Jaką rolę odgrywały niepisane normy religijne w życiu społecznym mieszkańców Hellady i jaki miały one wpływ na ukształtowanie się pojęcia prawa zwanego koinos nomos i koinos nomos kata fyseos? Dlaczego wystąpienia sofistów były wymierzone przeciwko tradycyjnie pojmowanej pobożności? Czy oskarżenie Sokratesa było wymierzone przeciwko bezbożnikowi? Dlaczego Sokrates, mogąc uniknąć kary śmierci, dobrowolnie poddał się wymierzonej mu karze?

Żelazne damy Trzeciego Świata. Pokojowa Nagroda Nobla 2011

Izabella Penier

 Prezentowane w niniejszej publikacji teksty dotyczą trzech niezwykłych kobiet, które Komitet Noblowski uhonorował w roku 2011 za wyjątkowe osiągnięcia na rzecz walki o pokój. Pierwsza z nich – Ellen Johnson-Sirleaf, prezydent Liberii, zapisała się w historii Czarnego Kontynentu jako jedyna kobieta, której udało się wygrać wybory prezydenckie. Druga z opisywanych, również Liberyjka, Leymah Roberta Gbowee, to działaczka społeczna, organizatorka kobiecego ruchu chrześcijanek i muzułmanek pod nazwą Masowa Akcja Kobiet na rzecz Pokoju, który położył kres wojnie domowej w Liberii w roku 2003. Trzecia z noblistek – Tawakkul Karman – „Matka jemeńskiej rewolucji” stała się twarzą rewolucji w Jemenie w roku 2011, która była częścią Arabskiej Wiosny Ludów. Określana, podobnie jak Ellen Johnson-Sirleaf i Leymah Gbowee, takimi przydomkami, jak „Żelazna dama”, Tawakkul Karman stała się pierwszą arabską kobietą – laureatką Nagrody Nobla i drugą muzułmanką, która otrzymała to

Dorobek publikacyjny pracowników i doktorantów Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Łódzkiego w latach 2006-2015

Magdalena Przybysz-Stawska, Agata Walczak-Niewiadomska

W publikacji przedstawiono działalność pracowników i doktorantów Katedry Informatologii i Bibliologii Uniwersytetu Łódzkiego w latach 2006–2015. Autorki omówiły dorobek badawczy i dydaktyczny kadry w podanym okresie, kreśląc również zarys dziejów bibliotekoznawstwa łódzkiego i przypominając zasługi jego najważniejszych przedstawicieli. W części drugiej zaprezentowały szczegółowy wykaz utworów wydanych w tym czasie. Monografii towarzyszą indeksy: przedmiotowy, tytułów oraz wydawców. Publikacja skierowana jest zarówno do pracowników pokrewnych naukowo ośrodków badawczych, jak i do innych osób, zainteresowanych bibliologią, bibliotekoznawstwem, informacją naukową, czytelnictwem, literaturą popularną i wiedzą o prasie.

Łódzki remake poematu Aleksandra Puszkina "Eugeniusz Oniegin"

Anna Warda

Monografia jest interesującym […] osiągnięciem badawczym, które […] wzbogaca wiedzę o gatunku remake’u oraz specyfice przekodowania klasycznego arcydzieła romantycznej literatury rosyjskiej […] na potrzeby ukazania odmiennej kulturowo, industrialnej przestrzeni łódzkiej i mentalności jej mieszkańców. Gorąco polecam publikację […] z uwagi na wszechstronność analizy tekstów i walory warsztatu Autorki, umiejętnie różnicującej postępowanie badawcze i interpretacyjne w odniesieniu do stosowanych praktyk imitacyjnych w ich zróżnicowanych uwarunkowaniach kontekstualnych oraz trafność wyboru narzędzi badawczych. Unikatowa w odniesieniu do polskich badań nad przekodowaniem klasycznego tekstu literackiego na język odmiennej kulturowo przestrzeni i epoki monografia wpisuje się we współczesne badania nad gatunkiem remake’u oraz wielorakimi przeróbkami poematu Puszkina Eugeniusz Oniegin. Poczynione ustalenia dopełniają […] wiedzę o recepcji twórczości Puszkina w środowisku rosyjskojęzycznym poza granicami Rosji i o specyfice artystycznej regionalnych przeróbek Eugeniusza Oniegina. Obrazują proces kształtowania się tzw. łódzkiego tekstu oraz wskazują istotne komponenty jego poetyki. Z recenzji prof. Aliny Orłowskiej (UMCS) Publikacja jest oryginalnym spojrzeniem na recepcję dzieł Aleksandra Puszkina w jej regionalnym wydaniu. […] Uzupełnia lukę w mocno zaniedbanym zagadnieniu, jakim jest obraz Łodzi w rosyjskojęzycznej prasie epoki, a także w obrębie treści, postaw moralnych oraz przejawów kultury promowanej na łamach tego źródła. Zarówno pomysł na książkę, jak i jego realizację oceniam jak najwyżej. Praca jest innowacyjna - porusza ważny i prawie nieruszony w polskiej historiografii problem remake’u dzieł Puszkina, ze szczególnym uwzględnieniem poematu Eugeniusz Oniegin. Ze względu na znaczenie Oniegina w literaturze światowej jego recepcja na ziemiach polskich, w tym remake w prasie rosyjskojęzycznej Łodzi, pokazuje powiązania intelektualne Królestwa Polskiego z metropolią. udane próby budowania przestrzeni porozumienia mentalnego i odwoływania się do wspólnych lektur, które nie tylko służyły rusyfikacji, ale były częścią korpusu poznawczego ówczesnych elit […]. Książka wskazuje na rolę Rosjan w kreowaniu przestrzeni rosyjskojęzycznej Łodzi – przedstawia ich nie tylko jako ludzi handlu, gospodarki i rusyfikatorów, lecz także tych, którym zależało na szukaniu intelektualnych dróg porozumienia z odbiorcą w Królestwie. Z recenzji prof. Tomasza Pudłockiego (UJ)

Prawnokarna ochrona wierzycieli. Zagadnienia teorii i praktyki

Krystyna Patora

Autorka monografii koncentruje się na problematyce kompletności ochrony wierzycieli przed działaniami zagrożonych niewypłacalnością dłużników. Przedstawia rozwój instytucji ochrony wierzycieli od czasów starożytnych do współczesnych. Książka zawiera z jednej strony wykładnię znamion czynów zabronionych, które popełniane są przez dłużników na szkodę wierzycieli, oraz odpowiedź na pytanie o możliwość więzienia za długi. Z drugiej strony przedmiotem analizy są okoliczności uwalniające dłużnika od odpowiedzialności karnej. W publikacji zostały zaprezentowane regulacje prawa międzynarodowego i europejskiego, które mają chronić wierzycieli w obrocie handlowym. Monografia obejmuje także analizę przepisów karnych dotyczących wierzycieli w wybranych krajach systemu kontynentalnego oraz common law.

W poszukiwaniu zielonego ładu

Małgorzata Burchard-Dziubińska

Powstała w ramach inicjatywy EKOEkSoc książka W poszukiwaniu zielonego ładu jest efektem pracy autorów związanych zawodowo z Wydziałem Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, którzy w swej aktywności badawczej i dydaktycznej podejmują zagadnienia związane z problemami wyrastającymi na styku systemów społeczno-gospodarczych i środowiska przyrodniczego. Jak zazieleniać zarządzanie zasobami czynników produkcji? Jak koegzystować z innymi gatunkami? Dlaczego warto poznawać ekologiczne uwarunkowania funkcjonowania miast, sektorów gospodarczych, przedsiębiorstw i gospodarstw domowych? Do czego mogą się przydać zielone podatki? Jak policzyć ślad węglowy i finansować proekologiczne rozwiązania? Czy wzrost PKB zawsze jest miarą sukcesu, a zwrot w kierunku zielonej gospodarki będzie inkluzywny? To przykładowe pytania, które postawiliśmy w publikacji. Znalezienie odpowiedzi wymagało wyjścia poza utarte schematy myślenia, o których już wiemy, że zbyt często prowadzą do praktyk destrukcyjnych nie tylko wobec przyrody, lecz także nas samych. Zapraszamy do lektury i aktywnego poszukiwania sposobów bar­ dziej harmonijnego układania relacji z naturą. * Znaczenie i aktualność poruszanej w książce tematyki, szczególnie w obecnej sytuacji związanej z działaniami na rzecz ochrony klimatu oraz procesem dotyczącym transformacji energetycznej, można uznać za bezdyskusyjne. Dr hab. inż. Izabela Sówka, prof. Politechniki Wrocławskiej Ta wielowątkowa i interdyscyplinarna książka stanowi inspirację do działania oraz dalszych poszukiwań rozwiązań służących polepszeniu naszych relacji ze środowiskiem przyrodniczym. Dr hab. Karol Mrozik, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Państwo, które działa. O fińskich politykach publicznych

Wojciech Woźniak

Praca wypełnia lukę w wiedzy o polityce Finlandii. Autor przedstawia słabo znane i często zaskakujące fakty, które składają się na wyjaśnienie współczesnego sukcesu polityki publicznej tego kraju. Dzięki prezentowanej monografii można zrozumieć, jak kompleksowe zewnętrzne czynniki, w tym położenie geograficzne, uzależnienie od Związku Radzieckiego i powojenna pozycja na arenie międzynarodowej stworzyły kontekst dla podejmowania w Finlandii działań wewnątrzkrajowych. […] Książka jest fascynującą, bogatą faktograficznie opowieścią, z której dowiemy się na przykład, co dla szefów Nokii było wskaźnikiem, że przegrali z firmą Apple konkurencję na rynku telefonii komórkowej, co kometa nad Doliną Muminków ma wspólnego z podstawowym dochodem gwarantowanym i co w Finlandii robi ojciec, który nie radzi sobie z wychowywaniem dzieci. dr hab. Maria Theiss Świetny dobór studiów przypadku w zakresie polityk/subpolityk publicznych, takich jak edukacja, rozwój, polityka społeczna, polityka wobec samobójstw, pandemii. […] To książka, którą powinien przeczytać każdy polityk, samorządowiec czy kandydaci do tych ról. Autor pokazuje na przykład, jak Finowie podchodzą do analizy problemów publicznych, które chcą rozwiązać. Kierują się silnym imperatywem racjonalnej analizy, w tym potrzebą dialogu i deliberacji. Inicjują działania, gdy zyskują pewność, że rozumieją kluczowe wymiary danego problemu. dr hab. Andrzej Zybała, prof. SGH