Państwo wobec grup dominujących w gospodarce - perspektywa instytucjonalnej ekonomii politycznej

Anna Ząbkowicz

Jak w myśleniu o gospodarowaniu (nie tylko w ekonomii) uwzględnia się działalność grup dominujących i jaka rola w tym obszarze przypada państwu? Na ile teoria objaśnia m.in. sposoby koordynacji aktywności gospodarczej i fenomen korporacji, działania zbiorowe, konflikty interesów i walkę u podział dochodu? Autorka prezentowanej publikacji sięga do intelektualnych zasobów myślenia o gospodarce, które osadzają zjawiska ekonomiczne w znacznie szerszym niż gospodarka rynkowa kontekście społecznym, politycznym i historycznym. Na tym tle prezentowani są wybitni kontynuatorzy tego sposobu myślenia o gospodarowaniu, publikujący w XXI wieku. W kapitalizmie funkcjonują instytucje, które sprzyjają osiąganiu pozycji dominującej przez wielopodmiotowe organizacje gospodarujące. Skłonność do koncentracji siły ekonomicznej jest nieustannym wyzwaniem dla władzy państwa. Szansą na wzmocnienie przez państwo własnej pozycji przetargowej jest wejście w nowy strategiczny sojusz z grupami społecznymi. Celem książki jest zwrócenie uwagi na nieortodoksyjne (przynajmniej w ekonomii) kierunki myślenia i poglądy na ten temat * Oryginalność i znaczenie naukowe tej publikacji polega na uzupełnieniu i wzbogaceniu wiedzy z zakresu różnych nurtów ekonomii […]. Do nich należy znaczenie wielkich korporacji i tzw. grup dominujących w funkcjonowaniu współczesnego rynku i ogólnie systemu kapitalistycznego. Autorka słusznie uznała, że dorobek instytucjonalizmu i ekonomii politycznej jest dobrą podstawą teoretyczną do analizy i opisu, jaki jest współczesny kapitalizm, czyje interesy są najsilniej i najskuteczniej reprezentowane oraz jaką rolę odgrywa państwo będące bardzo ważnym regulatorem gospodarki i życia społecznego. Z recenzji prof. dra hab. Jerzego Wilkina Po raz pierwszy tak szeroko – przynajmniej w literaturze polskojęzycznej – zastosowano do analizy zjawisk determinujących kształt współczesnej gospodarki podejście tradycyjnego instytucjonalizmu, odrzucając jednocześnie neoliberalną perspektywę oglądu procesów gospodarowania. [...] Przywoływane za literaturą stanowiska służą do budowania własnego, oryginalnego [...] wywodu. Zaczerpnięte z literatury koncepcje są tu twórczo rozwijane. Przykładem może być myśl H. J. Changa o zdolności kanalizowania indywidualnej energii w kolektywnej przedsiębiorczości jako źródle sukcesu gospodarczego. Z recenzji prof. dra hab. Macieja Miszewskiego

The Shields of the Empire: Eastern Roman Military Elites during the Reigns of the Emperors Theodosius II, Marcian and Leo I. Byzantina Lodziensia XLVII

Łukasz Pigoński

When the emperor Valentinian III murdered the general Flavius Aetius, it has been observed that he had 'cut his right hand with his left', and the story of the fall of the 'last Roman' has been put in the greater context of the subsequent dissolution of the Roman Empire in the West. However, a similar deed committed by the emperor Leo in the East in 471, when he ordered the killing of the general Aspar, certainly did not gain such a legendary status. The underappreciated story of the survival of the Eastern Roman Empire in the turmoil of the fifth century is however no less dramatic, and the role that powerful military leaders played in those events was certainly paramount. This publication aims to reconstruct the involvement of the Eastern Roman military elite in various matters of the state on the wider background of political history marked by the reigns of the emperors Theodosius II (408-450), Marcian (450-457), and Leo I (457-474). On its pages, the author presents the history of the numerous wars in which the Empire found itself entangled in during that uneasy time, as well as the periods of conflict and cooperation between the generals and the emperors. The focus is not only on the military elite as a group, but also on outstanding individuals, such as generals Plintha, Flavius Zeno, Aspar or Zeno-Tarasikodissa, the aforementioned emperors and their civilian advisors. The result is a comprehensive study and a novel interpretation of the nearly seven decades of turmoil that, contrary to what happened in the West, curiously did not result in the collapse of the Eastern Roman state; perhaps, as the author argues, in no small part due to those military leaders, who were serving and protecting it.

Francuski teatr kontestacji społecznej na przełomie XIX i XX wieku. Bunt kobiet (Louise Michel, Véra Starkoff, Nelly Roussel)

Tomasz Kaczmarek

Francuski teatr kobiet z przełomu XIX i XX wieku można by określić jako feministyczny, choć nie stworzył on jakiejś jednej i koherentnej poetyki, co nie powinno zresztą dziwić, ponieważ przedstawiane w tym tomie pisarki sprzyjały ideałom anarchistycznym, a te odrzucały wszelakiej maści dogmaty, jednotorowość myśli; broniły natomiast wielogłosu w dyskusji na ważkie tematy. W tym kontekście każda z dramatopisarek reprezentowała swój oryginalny i rozpoznawalny styl, którego wspólnym celem była troska o polepszenie sytuacji kobiet w systemie społecznym zdominowanym przez tzw. silną płeć. Nie pragnęły bynajmniej jakiejś uprzywilejowanej pozycji dla siebie, sprzeciwiały się po prostu wszelkim przejawom nierówności społecznej, nie faworyzując jednej grupy względem innej. Wiedziały bowiem, iż prawdziwie demokratyczne społeczeństwo może składać się jedynie z wolnych jednostek. Véra Starkoff domaga się w swoich tekstach równości kobiet i mężczyzn, pokazując na przykładzie swych bohaterek, że są one pełnowartościowymi obywatelkami, które mają prawo decydować o sobie, nie bacząc na tyleż przestarzałe, co opresyjne nakazy często o wątpliwie moralnej proweniencji. Nelly Roussel jest o wiele bardziej nieprzejednana od swojej poprzedniczki w krytyce kapitalistycznego ustroju państwowego. Nie przebiera w słowach, zarzucając zniewolenie kobiet Kościołowi katolickiemu, którego religijne podstawy doktrynalne przyczyniły się do stworzenia i utrwalenia przez tysiąclecia niesprawiedliwego społeczeństwa podzielonego na uprzywilejowanych mężczyzn i wyrzucone na margines społeczny niewiasty. Podobnie jak Starkoff i Roussel, także Louise Michel pragnęła ukazać w teatrze patriarchalny paradygmat, który poprzez edukację (fallokratyczną tresurę) produkuje spolegliwych obrońców systemu, gotowych do wychowywania kolejnych pokoleń niewolników. Tomasz Kaczmarek

Elektrochemia: wybrane zagadnienia z ćwiczeniami

Paweł Krzyczmonik, Barbara Burnat, Sławomir Domagała, Andrzej Leniart

W ostatnim ćwierćwieczu nastąpił bardzo szybki rozwój elektrochemii. Nowoczesne elektrochemiczne źródła energii, nowe materiały, polimery przewodzące, nanomateriały, sensory i biosensory, rozwój technik pomiarowych, miniaturyzacja sprzętu - to wszystko prowadzi do coraz szerszego zastosowania technologii związanych z elektrochemią we wszelkich dziedzinach życia i nauki. Mamy nadzieję, że książka, którą oddajemy w ręce czytelników, stanie się dla nich przewodnikiem po przedstawionych zagadnieniach współczesnej elektrochemii. Z jednej strony chcemy przybliżyć teoretyczne podstawy wybranych tematów, teorii elektrochemicznych i metod pomiarowych, a z drugiej - pragniemy zaprezentować zbiór instrukcji do ćwiczeń eksperymentalnych wykonywanych w ramach laboratorium z elektrochemii. Autorzy

Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956

Krzysztof Jajko, Konrad Klejsa, Jarosław Grzechowiak, Ewa Gębicka

Tom, będący efektem kilkuletniej kwerendy archiwalnej, zawiera niemal dwieście niepublikowanych wcześniej dokumentów z komentarzem naukowym, a także szereg materiałów ikonograficznych i zestawień statystycznych. Część pierwsza koncentruje się na instytucjonalnych przemianach kinematografii: jej reorganizacji w połowie lat czterdziestych, centralizacji w okresie stalinizmu i modernizacji podczas krótkiej odwilży. Tematyka części drugiej dotyczy sieci kin państwowych i społecznych, zaplecza technicznego, polityki kadrowej i form reklamy kinowej. W części trzeciej omówione zostały zagadnienia związane z polityką programową władz kinematografii, w tym: import i cenzura, a także reakcje widowni na poszczególne filmy.   Zagadnienia związane z bardzo szeroko rozumianym rozpowszechnianiem filmów, choć dla funkcjonowania kinematografii posiadają fundamentalne znaczenie, ciągle są zbyt słabo obecne w polskim piśmiennictwie filmowym. Książka ma szansę stać się wzorem dla kolejnych publikacji. Zmienia ona sposób patrzenia na polskie kino nie tylko ze względu na weryfikację konkretnych faktów i przekonań, ale przede wszystkim oferując czytelnikowi nową perspektywę jego postrzegania. Z recenzji prof. Piotra Zwierzchowskiego

Prognozowanie upadłości przedsiębiorstw

Paweł Kopczyński

Firma, która chce utrzymać się na rynku, powinna analizować swoją sytuację finansową w celu identyfikacji pojawiających się problemów i jak najszybszego ich rozwiązywania. Znajomość metod prognozowania upadłości ułatwia zarządzanie przedsiębiorstwem oraz pozwala inwestorom uniknąć strat związanych z nieświadomym inwestowaniem w akcje zagrożonych firm. W publikacji zaprezentowano genezę i rozwój prawa upadłościowego. Ukazano też rolę systemów informacyjnych, których efektywne funkcjonowanie umożliwia identyfikację ryzyka bankructwa firmy oraz podjęcie działań naprawczych i restrukturyzacyjnych. Od ich skuteczności zależy bowiem przetrwanie przedsiębiorstwa i jego sukces rynkowy. Monografia zawiera szczegółowe omówienie wskaźników finansowych pozwalających przewidywać upadłość firm. Przedstawiono w niej rozwój i skuteczność nowoczesnych metod prognozowania bankructwa. W przystępny sposób przybliżono wy brane modele, które można wykorzystać w praktyce, m.in. model wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej opracowany przez autora. Zastosowanie tego typu metod do oceny ryzyka upadłości nie wymaga zaawansowanych umiejętności, a może przyczynić się do znaczącego usprawnienia procesu zarządzania firmą.

Historio, historio, cóżeś ty za pani. Eseje historiograficzne

Rafał Stobiecki

Tytuł książki świadomie nawiązuje do wiersza Agnieszki Osieckiej. Poetka odsłania przed nami tę twarz historii, której często nie chcemy widzieć, którą podświadomie odrzucamy. Nie dostojnej muzy Klio, ale historii będącej ciężarem, obezwładniającej, pretensjonalnej, bezwzględnej, oskarżającej. Ale jest jeszcze inna twarz przeszłości. To historia pokrzepiająca, przeszłość jako bajka opowiadana przez zwycięzców i moralistów, w gruncie rzeczy niewiele znacząca poza samą sobą. Zdając sobie sprawę z pewnej przewrotności, która towarzyszy naszym zmaganiom z historią, w niniejszej pracy chciałbym upomnieć się o ten rodzaj historii, który przeciwstawia się dwóm wcześniej wymienionym, zwrócić uwagę na potrzebę historii refleksyjnej, krytycznej, świadomej swoich ograniczeń. Zebrane w książce teksty zdecydowałem się podzielić na trzy dopełniające się części. Pierwsza z nich dotyczy historiografii, druga koncentruje się na zjawisku pamięci zbiorowej/pamięci historycznej, trzecia grupuje wypowiedzi na temat szeroko dyskutowanej ostatnio kategorii "polityki historycznej", tej dawnej i tej współczesnej. Ideą spajającą zebrane w tej książce szkice jest przeświadczenie o różnych formach obecności przeszłości w kulturze. W zależności od kontekstu może ona służyć celom poznawczym, emancypacyjnym, ludycznym czy propagandowym. Ów nadmiar historii i różne użytki, które z niej czynimy, są znakiem epoki.

Kredyty zagrożone NPL oraz odpisy na straty kredytowe w sektorze bankowym

Iwona Dorota Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna Stawska, Joanna Stępińska, ...

Opracowanie jest starannie i profesjonalnie przygotowanym studium badawczym na temat polityki bankowej w zakresie kredytów zagrożonych i odpisów na straty z tytułu tzw. niepracujących kredytów. Posiłkując się danymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA), autorzy poddali wnikliwej analizie należności kredytowe, ze szczególnym uwzględnieniem należności kredytowych niepracujących. Podjęli wysiłek prognozowania poziomu niepracujących należności kredytowych w Polsce w przyszłości w postaci opracowania czterech scenariuszy: bazowego, optymistycznego, pesymistycznego i skrajnego. Zastosowaną przez nich metodykę badawczą należy uznać za poprawną i potwierdzającą ich wysoki poziom umiejętności badawczych. Włożyli ogromny wysiłek w przygotowanie tego studium. Pozycja odznacza się wyjątkową starannością badawczą, potwierdzającą głębokie rozpoznanie podjętych problemów oraz umiejętność ich analizowania. Będzie stanowić cenną publikację na rynku wydawniczym. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Brzozowskiej Na rynku wydawniczym nie ma pozycji, które w tak wnikliwy i kompleksowy sposób, jak w tej monografii, prezentowałyby kwestie nieobsługiwanych należności kredytowych (NPL) oraz identyfikowałyby prawidłowości i trendy w zakresie tych ekspozycji. Tematyka kredytów zagrożonych w sposób ogólny zazwyczaj poruszana jest w opracowaniach dotyczących sektora bankowego i zarządzania ryzykiem kredytowym w tym sektorze. Recenzowana publikacja będzie miała zatem istotny wkład w uzupełnienie bieżących badań dotyczących oceny i prognozowanych strat kredytowych w polskim sektorze bankowym. Może stanowić także, w moim odczuciu, ciekawy punkt odniesienia dla analiz przeprowadzanych w poszczególnych bankach komercyjnych i spółdzielczych tworzących polski sektor bankowy. Uważam, że wypełnia lukę badawczą w omawianym obszarze. Z recenzji dr prof. UEW Magdaleny Bywalec