Przekładaniec, nr 26. Przekład mistrzów

Red. Anna Skucińska

Przekładaniec Pismo Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ jest recenzowanym czasopismem naukowym poświęconym zagadnieniom przekładu literackiego rozumianego jako przenoszenie wartości z jednej sfery kulturowej w inną. Ukazujący się od roku 1995 półrocznik skierowany jest do badaczy zjawiska przekładu, tłumaczy i wszystkich zainteresowanych zagadnieniami transferu międzykulturowego. Na stronach Przekładańca znaleźć można omówienia istniejących przekładów, studia porównujące różne tłumaczenia tego samego dzieła, teorię przekładu, a także recenzje prac przekładoznawczych. Publikujemy również przekłady tekstów literackich z polskiego lub na polski, opatrzone komentarzami tłumaczy.

"Śląskie Studia Polonistyczne" 2018, nr 1 (11): Rozprawy i artykuły: "Park. Przestrzeń i metafora". Prezentacje: Natalia Malek

red. Magdalena Kokoszka, Grażyna Maroszczuk, Krzysztof Uniłowski

W zatytułowanym Park. Przestrzeń i metafora dziale głównym numeru 1 „Śląskich Studiów Polonistycznych” za rok 2018 znajduje się dziesięć szkiców związanych z językowym, literackim i kulturowym obrazem parków. W dziale Prezentacje zajmujemy się twórczością Natalii Malek (tu szkice Anny Marchewki oraz Katarzyny Trzeciak). W Omówieniach i polemikach autorzy komentują nowości wydawnicze. Numer uzupełniają Varia (gdzie zamieszczone są teksty Karoliny Szymborskiej Postmodernistyczne metamorfozy baśni w Polsce oraz Krzysztofa Obremskiego Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu „Virtuti Militari”. Interpretacja retoryczna mowy Józefa Piłsudskiego), a także Kronika.

Innowacyjne działania w obszarze zarządzania i marketingu

 Zbiór artykułów stanowi dorobek naukowy Studenckiego Koła Naukowego ManageTeaM Uniwersytetu Łódzkiego. Niniejszy tom powstał w wyniku inspiracji zaczerpniętych podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zatytułowanej Innowacyjne działania w obszarze zarządzania i marketingu, która odbyła się na Wydziale Zarządzania UŁ. Wszystkie zawarte w tym tomie artykuły ukazują innowacyjność działań marketingowych oraz koncepcji stosowanych w zarządzaniu. Uwidaczniają pełniejszy i bogatszy obraz otaczającej nas rzeczywistości.

Wielkopolskie szkice regionalistyczne t. 5

Ryszard Kowalczyk

Seria „Wielkopolskich Szkiców Regionalistycznych” składa się z siedmiu tomów. Pierwszy tom tego opracowania zawiera rozważania nad Wielkopolską jako regionem historyczno-kulturowym. Drugi tom skupiony jest zarówno na regionalizmie wielkopolskim jako idei, jak i jej praktycznych przejawach społeczno-organizacyjnych oraz prekursorach regionalizmu wielkopolskiego. Tom trzeci natomiast stanowi kontynuację rozważań o regionalizmie wielkopolskim, widzianym jednak z innej perspektywy, a mianowicie z punktu widzenia jego przejawów społeczno-kulturalnych, politycznych i gospodarczych wraz z ich luminarzami. Na zawartość tomu czwartego składają się refleksje o etosie regionalnym Wielkopolan i towarzyszących jej ideach, a także o znaczeniu prasy w życiu regionu oraz charakterystycznych postawach i zachowaniu jego mieszkańców. Przedmiotem zainteresowania tomu piątego są wielkopolskie tradycje czasopiśmiennictwa regionalistycznego do 1939 roku. Rozwój tej kategorii prasowo-wydawniczej w Wielkopolsce po drugiej wojnie światowej scharakteryzowano w tomie szóstym. Tom siódmy zawiera próbę zdefiniowania pojęcia czasopisma regionalistycznego poprzez wprowadzenie formuły określającej pod nazwą „cecha” – rozważania te oparte są głównie na źródłach i tradycji wielkopolskiego czasopiśmiennictwa regionalistycznego XIX/XX wieku.

Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie, wyzwanie

Teoria trzech postaw autobiograficznych wyrosła ze studiów nad pograniczem powieści i prozy niefikcjonalnej. W postawie świadectwa autor przedstawia siebie na sposób epicki na tle środowiska. W wyznaniu skupia się jak w liryce na życiu wewnętrznym. W postawie trzeciej jak w dramacie wciąga czytelnika w dialog, grę, wyzywa na pojedynek. Uniwersalny charakter trzech postaw wynika z ugruntowania w trzech funkcjach mowy opisanych przez Karla Bühlera, znanych już antycznym podręcznikom retoryki, które rozróżniają przedstawianie rzeczywistości, wyrażanie nadawcy i apelowanie do odbiorcy. Wszystkie postawy są zawsze obecne w tekstach autobiograficznych, zwykle jednak dominuje jedna, decydując o charakterze utworu. Część pierwsza książki prezentuje teorię. Druga dotyczy obszaru, w którym przeważa wyznanie. Te niedoceniane wcześniej utwory zasługują na nazwę autobiografii duchowej. Trzecia część odnosi się do ważnej w polskiej tradycji postawy świadka. Masowe migracje wieku XX spowodowały powstawanie świadectw wpisywanych w konkretne autobiograficzne miejsca. Postawa świadka bywała też odnoszona do dylematów moralnych historii ujmowanych jako wyzwanie wobec czytelnika. O tym mowa jest w części czwartej.  Wszystkie teksty autobiograficzne można wpisać w trójkąt trzech postaw, ale nie każda interpretacja literatury dokumentu osobistego musi się do nich odnosić. Poza nimi funkcjonują inne możliwości, przedstawione w części piątej. Zwłaszcza rozdział ostatni, napisany po latach, zamieszczam w poczuciu, że otwiera się na inne rejony. Trójkąt trzyma się mocno (jak mam nadzieję), ale praca nad problematyką autobiografii pozostaje dziełem w toku. Małgorzata Czermińska – absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, całe życie zawodowe związana z Uniwersytetem Gdańskim. Wykładała też literaturę polską w University of Michigan w USA, University of Cambridge w Wielkiej Brytanii, na Uniwersytecie Grodzieńskim na Białorusi. Ważniejsze książki:Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie i wyzwanie (Kraków 2000, w nowej wersji The Autobiographical Triangle: Witness, Confession, Challenge, Berlin 2019); Gotyk i pisarze. Topika opisu katedry (Gdańsk 2005); redakcja i wstęp do zbioru przekładów: Autobiografia (Gdańsk 2009). Współredaktorka tomów: Czesława Miłosza „Północna strona” (Gdańsk 2011) i Miłosz na Żuławach. Epizod z biografii poety (Gdańsk 2013).

Kalendarz ogrodnika

Joanna Mikołajczyk

Prace w ogrodzie uzależnione są od pory roku. Systematyczne dbanie o rośliny musi zostać z góry zaplanowane, bo jeśli coś zostanie pominięte, nie będzie można do tego wrócić. Prezentowana książka to spis prac, które trzeba wykonać w danym miesiącu, aby ogród zachwycał pięknymi i zdrowymi roślinami.

Unijna polityka współpracy na rzecz rozwoju. Zagadnienia prawne

Katarzyna Cichos

Celem monografii było uzyskanie odpowiedzi na pytanie, na ile unijne regulacje prawne, przyjęte w prawie pierwotnym i wtórnym (w tym dotyczące celów, zasad, obszarów udzielania pomocy, instrumentów, mechanizmów oraz procedur unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju), umożliwiają UE realizację celu wskazanego w art. 3 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 208 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), tj. eliminacji ubóstwa. Drugim celem była próba wskazania regulacji prawnych uniemożliwiających efektywną realizację pomocy i wskazanie nowych, odpowiednich rozwiązań. Dokonując analizy aktów prawnych UE, została udowodniona teza, że jakość i efektywność unijnej pomocy rozwojowej są uzależnione od jakości i przejrzystości stanowionego prawa. Niespójne regulacje prawne negatywnie wpływają na efektywność podejmowanych działań oraz uniemożliwiają realizację celu polityki współpracy na rzecz rozwoju, jakim jest likwidacja ubóstwa.  W ramach monografii zostały omówione takie obszary badawcze, jak: zakres przedmiotowy i podmiotowy unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju, źródła prawa oraz hierarchia aktów prawnych w zakresie regulacji unijnej polityki rozwojowej, zakres kompetencji instytucji realizujących unijną politykę rozwojową, obszary działań, które obejmuje unijna polityka rozwojowa, mechanizmy kontroli efektywności i skuteczności współpracy na rzecz rozwoju.

Wyobrażenia zbiorowe społeczeństw byłej Jugosławii w XXI wieku. Perspektywa politologiczna

Magdalena Rekść

Publikacja stanowi nowatorskie na gruncie polskiej politologii opracowanie dotyczące wyobrażeń zbiorowych - kategorii kojarzonej głównie z socjologią - z punktu widzenia badaczki sfery polityki. Przyjęty model teoretyczny posłużył autorce do naszkicowania i przeanalizowania kształtów wyobrażeń zbiorowych społeczeństw byłej Jugosławii w niełatwym okresie przedłużającego się kryzysu gospodarczego i nawarstwiania się kolejnych problemów politycznych. Pogłębiona diagnoza odczuć zwykłych ludzi na temat otaczającej ich rzeczywistości doprowadziła do konstatacji, iż w ostatnich latach piętrzące się trudności i negatywne emocje zaczęły przeważać nad optymistycznymi przesłankami, a utrzymanie stabilności regionu wymaga bardziej stanowczych i przemyślanych działań ze strony wspólnoty międzynarodowej. Monografia, napisana z perspektywy politologicznej i oparta na danych jakościowych, łączy w sobie pierwiastki innych nauk społecznych i humanistycznych, co wydawało się konieczne do integralnego wyjaśnienia interdyscyplinarnej kategorii wyobrażeń zbiorowych. Takie poszerzone spojrzenie na skomplikowany region bałkański może przyczynić się do jego lepszego poznania i zrozumienia.