Kresy północy. Wyprawa do polskich Inflant

Sławomir Koper, Tomasz Stańczyk

Polacy wiedzą mniej o Inflantach niż o Sumatrze i Borneo stwierdził już półtora wieku temu Gustaw Manteuffel. Za dawne Kresy Rzeczypospolitej uważa się dziś wyłącznie tereny Ukrainy, Białorusi i Litwy. Mało kto pamięta, że ziemie dzisiejszej Łotwy dzieliły przez ponad dwa stulecia losy naszego kraju, a wielu jego mieszkańców dobrze zasłużyło się dla polskiej historii i kultury. Wiedza o naszych rodakach w Łatgalii, jak obecnie nazywane są dawne Inflanty polskie, wciąż jest znikoma nad Wisłą. Wyprawa do polskich Inflant nie jest kontynuacją naszego cyklu kresowego, a raczej jego uzupełnieniem. Od serii kresowej różni ją przede wszystkim narracja - to zapis naszych współczesnych podróży, wywiadów i rozmów. Zestawia polskie losy Inflant z dzisiejszą rzeczywistością. Opowiadamy o historii Łatgalii, ale pamiętamy, że do Rzeczypospolitej należała także reszta inflanckich krain. Kurlandia stanowiła lenne księstwo naszego kraju i na jej terenie toczyło się nawet powstanie kościuszkowskie. W Dorpacie (obecnie estońskie Tartu) przez ponad stulecie działał znakomity uniwersytet, który ukończyło wielu wybitnych Polaków. Do burzliwej historii polskich Inflant solennie obiecujemy powrócić w jednym z kolejnych tomów serii kresowej. Z dziejów rodziny Platerów Twierdza nad Dźwiną Zakon Kawalerów Mieczowych Śledź z owocami i kwas chlebowy Stefan Batory w Rydze Katarzyna von Kobro Śladami triumfów husarii Requiem dla polskiej Kurlandii Sprawa seminarium duchownego w Rydze Uniwersytet w Dorpacie Estońskie kulinaria Inflanckie nekropolie

Szpieg olimpijski. Jerzy Pawłowski

Wiktor Bołba

Przez lata wizerunek Jerzego Pawłowskiego był oparty na legendzie o wielkim sportowcu szermierzu wszech czasów. PRL-owska propaganda zrobiła z niego romantyka wychowanego w kulcie Wołodyjowskiego . Liczba medali olimpijskich, udział w wielu mistrzostwach świata i Europy uczyniły go postacią, do której należało odnosić się z szacunkiem. Biografia ukazuje historię upadku jednego z największych autorytetów polskiego sportu. Kto mógł się spodziewać, że oficer WP, kawaler najwyższych odznaczeń państwowych zdecyduje się na współpracę z obcym wywiadem. I kto mógł się spodziewać - co wyszło po latach - że współpraca Pawłowskiego z tajnymi służbami, tym razem komunistycznymi, ma znacznie dłuższe korzenie, że przyszły amerykański szpieg rozpoczynał karierę od raportów dla SB, nawet na swoich bliskich? Czy godząc się na współpracę z wywiadem USA, dążył do upadku ustroju komunistycznego? Czy wynikało to z politycznych przekonań, czy z cynicznego wyrachowania? Kiedy nachylimy się nad jego powikłaną biografią, ukaże się nam nietuzinkowy gracz używający całej swojej zręczności do pokonania znienawidzonego ustroju komunistycznego. Ale czy aby tylko jako Wallenroda powinniśmy go zapamiętać?

Święty Paweł. Biografia. Na rozdrożach synagogi i Kościoła

ks. prof. Waldemar Chrostowski

Znakomita biografia św. Pawła, autorstwa jednego z najwybitniejszych polskich biblistów. To nie tylko szczegółowy opis życia Apostoła Narodów na tle realiów epoki, w której żył, lecz także duchowy fresk ukazujący jego osobowość oraz misję i dzieło, które pozostawił. Poczynając od dzieciństwa w Tarsie, poprzez młodość w Jerozolimie, przemianę pod Damaszkiem i wytężoną działalność misyjną, książka pomaga zrozumieć Czytelnikowi wybory, których św. Paweł niestrudzenie dokonywał, zwłaszcza gdy stał się apostołem Jezusa Chrystusa i mężnie głosił Dobrą Nowinę. Ukazując narastające napięcia i konflikty, przedstawia jego wrogów oraz fałszywe oskarżenia i donosy, a także pełne niebezpieczeństw podróże, uwięzienie w Jerozolimie i Cezarei Nadmorskiej, dramatyczną podróż do Rzymu i męczeńską śmierć w Rzymie. W Drugim Liście do Tymoteusza, przeczuwając bliską śmierć, św. Paweł napisał: W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem. Dzięki książce ks. prof. W. Chrostowskiego uzyskujemy pewność, że św. Paweł jeszcze nie ukończył biegu, bo jego dzieło cały czas promieniuje z wielką mocą.

Ulubieńcy bogów umierają młodo

Sławomir Koper

Ulubieńcy bogów umierają młodo powtarzał na krótko przed śmiercią Zbyszek Cybulski i ten cytat z Fryderyka Nietzschego stał się idealnym mottem tej książki. Przedstawia ona bowiem losy ludzi, którzy z różnych powodów nie zrobili karier, do jakich byli predysponowani, i którzy odeszli z tego świata przedwcześnie, często w tragicznych okolicznościach, by dopiero po śmierci stać się ikonami kultury masowej. Większość bohaterów tej książki szybko dotarła na szczyt powodzenia. Ze Zbyszkiem Cybulskim identyfikowały się tysiące młodych ludzi, Teresę Tuszyńską okrzyknięto ideałem kobiecej urody, Andrzej Brycht zaś uchodził za następcę Marka Hłaski. Edward Stachura stał się wieszczem dla niemal całego młodego pokolenia, natomiast Anna German była uznawana za największą indywidualność polskiej piosenki. I tylko Ryszard Milczewski-Bruno i Wiesław Dymny uchodzili za outsiderów, ale nawet oni nie mogli narzekać na brak uznania i nagród potwierdzających ich niepospolite talenty. * Zbyszek Cybulski. Czy aby buntownik i czy na pewno bez powodu? * Przypadek Andrzeja Brychta Hłasko 2.0 * Anioł polskiej estrady Anna German * Demony i finanse Edwarda Stachury * Aktorka największych nadziei - Teresa Tuszyńska * Maski Wiesława Dymnego autokreacja i samozniszczenie * Alina Szapocznikow - traktat erotyczno-tanatologiczny * Ryszard Milczewski-Bruno liryk z pegeeru * Inna twarz Haliny Poświatowskiej. Romantyczka w Pewexie. Książka weryfikuje mity związane z jej bohaterami, bo w rzeczywistości Zbyszek Cybulski wcale nie był aktorem rozchwytywanym przez reżyserów, Stachura dość dobrze radził sobie pod względem finansowym, a Milczewski-Bruno nie popełnił samobójstwa. Sławomir Koper udostępnia mnóstwo mało znanych informacji na temat życia prywatnego swoich bohaterów. Niektóre z nich mogą być dużym zaskoczeniem dla Czytelników.

Kobiety do zadań specjalnych

Małgorzata Pabis

Pokutuje opinia, że kobiety w Kościele stanowią tylko dodatek do supremacji mężczyzn. A tymczasem to właśnie kobiety nawracały papieży, to niewiasty otrzymywały wielokrotnie więcej informacji z niebieskich źródeł niż faceci. To one potrafiły się kontaktować z duszami czyśćcowymi, czy mając talent bilokacji ratowały więźniów na Syberii, wykonywały tajne papieskie misje wykorzystując swoje nadnaturalne umiejętności. Spektakularne misje ujawniane po latach i udokumentowane w watykańskich archiwach. Niewiasty potrafiące przemieszczać się w czasie i przestrzeni, potrafiące przenikać ściany i cudze myśli. To książka o kobietach "z mocami"; obywających się latami bez jedzenia, wizjonerkach, mistyczkach, stygmatyczkach. Szkoda, że Hollywood nie nakręca o nich wysokobudżetowych filmów akcji. - Maria Teresa Carloni. Bilokacje i tajne misje papieskie. - Myrna Nazzour. Tajemniczy olej na rękach mistyczki. - Natuzza Evolo. Obrazy i teksty nieludzką ręką pisane na ciele wizjonerki. - Bł. Anna Katarzyna Emmerich. Stygmatyczka której dane było widzieć Pasję. - Św. Gemma Galgani, św. Siostra Faustyna - niepozorne dziewczyny przed którymi drży piekło. - Maria Simma. Przewodniczka i dobrodziejka dusz czyśćcowych. - Teresa Neumann. Wizjonerka i stygmatyczka, która przez dziesięciolecia żywiła się tylko Eucharystią.

Wielka zdrada

Krystian Kratiuk

Święci są nam dani przez Boga i Kościół po to, byśmy starali się ich naśladować. Dziś jednak coraz częściej trudno oprzeć się wrażeniu, że wykluczamy świętych z Kościoła. Że uznajemy ich świadectwo za niepotrzebne. Postawy dawnych świętych nie są w XXI wieku przykładem. Czasem stanowią wręcz jakiś rodzaj antyprzykładu. Autor zestawia odważne i bezkompromisowe postawy wielkich świętych Kościoła katolickiego z błędami katolików XXI wieku, uparcie starających się dopasować wiarę do wymogów współczesnego świata. Przecież święci nawracali! Dziś to prozelityzm. Przecież święci upominali! Dziś to nietakt. Przecież święci uznawali prawdziwość tylko jednej religii! Dziś toczymy dialogi ekumeniczne. Przecież święci ufali Bogu! Dziś ufamy nauce. Pachamama w Ogrodach Watykańskich. Św. Perpetua: Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną Pokuta i poświęcenie a nowy kult zdrowia w czasach pandemii. Św. Karol Boromeusz. Nie samym chlebem żyje człowiek. Realna Boża obecność w Eucharystii. Św. Joanna z Liege. Oto Ja jestem z wami aż do skończenia świata. Nienaruszalność małżeństwa a pochwała rozwodów. Zejdź mi z oczu, Szatanie! Dialog i zrozumienie zamiast apostolstwa. Św. Maksymilian Kolbe. Idźcie i nauczajcie wszystkie narody. Święci oddawali życie za wiarę, my oddajemy wiarę za wygodne życie

Ostatni akord

Andrzej Horubała

Ostatni akord to kolejny tom szkiców krytycznych Andrzeja Horubały. Wieńczący jego działalność jako komentatora kulturalnych wydarzeń, uważnego obserwatora artystycznych sezonów, arbitra oceniającego nowości i przywołującego klasyków. 55 tekstów drukowanych w latach 2016-2018 przeważnie w tygodniku "Do Rzeczy", w którym Horubała pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego. 55 tekstów najwyższej próby, dalekich od neutralności i obojętności czy wzniosłego akademizmu. W otwierającym książkę rozdziale Wielcy Horubała przygląda się wnikliwie głośnym monografiom Gombrowicza, Lema i Herberta, dzieli się uwagami o inscenizacji mickiewiczowskich Dziadów dokonanej przez litewskiego reżysera Eimuntasa Nekrošiusa, a także opisuje wystawę Wyspiański w krakowskim Muzeum Narodowym. Tu też prezentuje sylwetkę Tomasza Burka oraz recenzuje biografię Jacka Kuronia. W kolejnej części zatytułowanej Przewodnicy prześwietla sylwetki popularnych duszpasterzy ojców Adama Szustaka i Augustyna Pelanowskiego oraz księży Piotra Pawlukiewicza i Jana Kaczkowskiego. Bez taryfy ulgowej traktuje ich nauczanie, dzieli się swoimi wątpliwościami, ale i zachwytem. Kontrowersyjnym obchodom pięćdziesiątej rocznicy Marca 68 spektaklom teatralnym i publikacjom, poświęcona jest kolejna część książki (Żydowskie brzemię), w której nie zabrakło miejsca dla omówienia fenomenu prozy Marcina Wichy, laureata literackiej nagrody Nike w roku 2018. Kolejne części poświęcone są głównie literackim premierom (Gretkowska, Masłowska, Żulczyk, Twardoch, Orbitowski, Sołtys, Wencel, Chmielewski). Tu też autor omawia Teologię Polityczną, twórczość Kwaśnickiej i Dakowicza, a także bierze na warsztat szeroko reklamowaną powieść Miłość Ignacego Karpowicza oraz kolejny, nie do końca uczciwy reportaż Jacka Hugo-Badera Skucha. Wreszcie dwa bloki zamykające tom poświęcone są polskiemu kinu i teatrowi. Horubała przypomina swoje recenzje Roja i Smoleńska, notuje wrażenia z oglądania zremasterowanej wersji Dekalogu Krzysztofa Kieślowskiego oraz filmów o Lourdes. Omawia także spektakle Jana Klaty, Moniki Strzępki, Krystiana Lupy i Weroniki Szczawińskiej. Tu wreszcie czytelnik znajdzie głośny tekst Nienawidzę Teatru Telewizji, który swego czasu wzbudził sporo polemik i protestów. Spis treści: Wyspiański! (Wyspiański, Śliwińska) Czyje Dziady? (Mickiewicz, Nekrošius) Arcydzieło (Mickiewicz, Cieplak) Ciała (Sienkiewicz, Koziołek) Szymborska banalna (Rusinek, Bikont, Szczęsna) Tropami mistrza, tropami zwodziciela (Gombrowicz, Suchanow) Lem według Orlińskiego Mistrz Tomasz Burek Monster Kuroń (Bikont, Łuczywo) Herbert rozwłóczony (Franaszek) Prorok namiętny (Pelanowski) Nawrócony lubieżnik (Szustak) Śmiech w Kościele (Pawlukiewicz, Kowalski) Misja onkocelebryty (Kaczkowski) Nicowanie mitu (Kaczkowski, Wilczyński) Ars moriendi (Bieliński) Polsko-żydowskie zapętlenia (Weksler-Waszkinel, Słobodzianek, Spišák) Głupio się bawicie (Kleczewska, Kosiński, Siedlecka) Wyjście z domu niewoli (Grynberg) Elegia (Wicha) Design (Wicha) Niesamowita Kwaśnicka Fenomen Dakowicza Legenda o miłości (Budzyński, Ponikło) Lekcja z Wencla Peryferyjne smętki (Chmielewski) Jak to działa? (Karłowicz, Cichocki, Gawin) Strażnik systemu (Butkiewicz) Szyderstwo i wierność (Gorządek, Szabłowski, Bernatowicz) Krzeczkowski nierozpoznany (Karpiński) Degeneraci z podziemnej Solidarności (Hugo-Bader) Szczepan Twardoch pisarz zawodowy Żulczyk rządzi! Exodus, czyli droga donikąd (Orbitowski) Cienka zupka Gretkowskiej Masłowska zagadywanie pustki Smuteczki Pawła Sołtysa To nie miłość, to coming out (Karpowicz) Mapka ideolo (Czapliński) Dekalog po latach (Kieślowski) Marzenie o cudzie (Sagols, Hausner, Bobkowski) Wyśmienite kino Macieja Pieprzycy Gorzka komunia (Zamecka) Jerzego Zalewskiego kino wolnych Polaków Filmowy hołd (Krauze) Nienawidzę Teatru Telewizji Niewinni? (Demirski, Strzępka) Globisz cierpiący Demolka w Narodowym (Miśkiewicz) Ostatni akord Klaty Popłuczyny po Klątwie (Błońska, Wichowska) K. jak Kaczyński (Demirski, Strzępka, Krasowski) Lupa geniusz i grafoman Aktualna sprawa Grzegorza P. (Rowicki, Ratajczak, Łazarewicz) Genialna. Ferrante (Szczawińska)

Niechciani generałowie. Sosabowski, Maczek, Bór Komorowski i inni . Powojenne losy polskich oficerów

Szymon Nowak

Na londyńskiej paradzie zwycięstwa w 1946 roku, w której obok Anglików i Amerykanów maszerowali nawet sanitariusze z Fidżi i oddziały robocze z Seszeli, zabrakło Polaków. Rząd Jego Królewskiej Mości na dwa tygodnie przed defiladą rozwiązał Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Kontradmirał Józef Unrug, dowódca Polskiej Floty i Obrony Wybrzeża w 1939 roku. Po kapitulacji Kriegsmarine zaproponowała mu służbę w swoich szeregach. Odmówił. Po wojnie, aż do lat pięćdziesiątych, naprawiał silniki w kutrach rybackich w Maroku. Gen. Stanisław Sosabowski twórca i dowódca legendarnej polskiej brygady spadochronowej, szykowanej do desantu w okupowanej Polsce. Ostrzegał, że desant planowany pod Arnhem będzie zrzucony o jeden most za daleko. W powojennym Londynie próbował sił w branży meblarskiej, a potem pracował przez lata jako magazynier. Gen. Tadeusz Komorowski Bór - komendant Armii Krajowej. Były Wódz Naczelny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie utrzymywał się w Londynie z pracy tapicera. Gen. Stanisław Maczek - dowódca największej przedwrześniowej polskiej jednostki pancernej. W 1939 r. nie przegrał żadnej bitwy. Dowódca Czarnych diabłów, bohater spod Falaise Chambois i Bredy. Żeby utrzymać przykutą do wózka inwalidzkiego córkę Małgorzatę, podawał piwo jako barman i pilnował bramy klubu sportowego w Edynburgu.