Czy preparaty lewodopy z karbidopą oraz lewodopy z benserazydem są klinicznie równoważne?

Andrzej Bogucki

Choroba Parkinsona jest jedyną chorobą neurozwyrodnieniową, która może być skutecznie leczona objawowo. Terapia symptomów motorycznych opiera się przede wszystkim na stosowaniu leków zwiększających aktywność nigrostriatalnego układu dopaminergicznego i wyrównujących niedobór dopaminy. Lewodopa pozostaje złotym standardem leczenia dopaminergicznego. Jest najbardziej skutecznym lekiem przeciwparkinsonowskim, najlepiej tolerowanym i wywołującym najmniej działań niepożądanych, również u pacjentów w wieku podeszłym. Doustne preparaty lewodopy zawierają dodatkowo jedną z substancji będących inhibitorem dekarboksylazy aromatycznych L-aminokwasów: benserazyd lub karbidopę. Mają one korzystny wpływ na biodostępność lewodopy w ośrodkowym układzie nerwowym, jej skuteczność kliniczną oraz tolerancję. W praktyce, według powszechnej opinii, preparaty lewodopy z karbidopą i lewodopy z benserazydem są równoważne klinicznie i mogą być stosowane zamiennie. Przedstawiono przypadek 69-letniego mężczyzny leczonego od 6 lat z powodu choroby Parkinsona. U pacjenta występowały symptomy zaawansowanej choroby Parkinsona: fluktuacje ruchowe wearing-off oraz dyskinezy pląsawicze szczytu dawki.

Sitagliptyna w skojarzeniu z metforminą XR w leczeniu pacjentów z cukrzycą typu 2

Katarzyna Cyganek

Sitagliptyna jest pierwszą zarejestrowaną na rynku gliptyną, stąd jest najlepiej spośród nich poznana pod kątem skuteczności, tolerancji i bezpieczeństwa. To selektywny inhibitor enzymu peptydazy DPP-4. W monoterapii obniża stężenie HbA1c o 0,6-0,8%. W porównaniu z placebo i PSM terapia sitagliptyną cechuje się mniejszym ryzykiem hipoglikemii. Sitagliptyna ma największy spośród gliptyn wpływ anorektyczny, co powoduje niewielki spadek masy, a to z kolei jest korzystne u pacjenta z cukrzycą. Stosowanie sitagliptyny korzystnie wpływa także na poprawę innych czynników ryzyka kardiometabolicznego: zmniejszenie stężenia triglicerydów i poprawę profilu lipidowego oraz obniża skurczowe ciśnienie tętnicze krwi. Stosowana może być w monoterapii, w terapii skojarzonej lub jako leczenie uzupełniające w stosunku do insuliny. Dostępne na rynku preparaty dwulekowe (sitagliptyna w połączeniu z metforminą o przedłużonym uwalnianiu) poprawiają dodatkowo tolerancję leczenia metforminą oraz zwiększają komfort pacjenta, umożliwiając stosowanie leku złożonego raz dziennie.

Choroba Parkinsona ze współistniejącym zespołem lęku uogólnionego - opis przypadku

Jerzy Leszek

Choroba Parkinsona, występująca najczęściej między 50. r.ż. a 60. r.ż., średnio w wieku 58 lat, to postępująca choroba zwyrodnieniowa ośrodkowego układu nerwowego o globalnym znaczeniu i poważnych konsekwencjach dla zdrowia publicznego. Do jej głównych objawów należą: drżenie występujące w spoczynku, sztywność mięśni oraz bradykinezja, tj. spowolnienie ruchowe (tzw. triada parkinsonowska). Zmiany zanikowe istoty czarnej zlokalizowanej w śródmózgowiu, odpowiedzialnej za wytwarzanie dopaminy, przyczyniają się do wystąpienia symptomów tej choroby. Pacjenci z chorobą Parkinsona cierpią na różne objawy pozamotoryczne, które często mają charakter zaburzeń psychicznych, szczególnie lęku napadowego lub uogólnionego. Autor przedstawia przypadek 63-letniego mężczyzny z rozpoznaną przed 4 laty chorobą Parkinsona o dość znacznym nasileniu. Pogłębiało się osłabienie lewych kończyn (górnej i dolnej) oraz ogólne spowolnienie ruchów, następnie w pełni rozwinął się zespół niespokojnych nóg (specyficzne doznania czuciowe w obrębie stóp i podudzi w godzinach wieczornych i nocnych, zmniejszające się chwilowo podczas poruszania, chodzenia, naciągania mięśni). Około 6 miesięcy temu pojawiły się napady lęku i niepokoju, a także w pełni rozwinięty zespół lęku uogólnionego. W leczeniu zastosowano połączenie lewodopy z karbidopą oraz pregabaliną, po czym po ok. 8 tygodniach uzyskano zmniejszenie spowolnienia i sztywności, jak również znaczną redukcję niepokoju i lęku.

Czy lekarz POZ może inicjować leczenie depresji z refundacją?

Dominika Dudek

Depresja należy do najczęstszych zaburzeń psychicznych, a liczba zachorowań ma stałą tendencję wzrostową. Obecnie oblicza się, że różne formy depresji i objawów depresyjnych występują u ponad 10% populacji, około dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Szacuje się, że co piąty zgłaszający się do lekarza internisty cierpi z powodu depresji. Blisko 20% pacjentów rejestrujących się po poradę do lekarzy rodzinnych to pacjenci z depresją. Osoba z depresją może zgłaszać się do lekarza POZ w różnych kontekstach. Po pierwsze, może odczuwać różne niespecyficzne niepokojące objawy (np. niejasne dolegliwości bólowe, bezsenność, męczliwość, utratę energii, brak apetytu), z których powodu podejmuje diagnostykę, a które okazują się wynikać z depresji.

Dzielny pacjent w gabinecie pediatry - profilaktyka i terapia grypy

Bartosz J. Sapilak

Strategia walki z grypą opiera się z jednej strony na prewencji zakażenia bazującej na programie szczepień, z drugiej na wczesnym rozpoznaniu zakażenia i wdrożeniu terapii. Trzecią zyskującą na znaczeniu opcją pozostaje prewencyjnie włączenie oseltamiwiru po styczności z zakażonym chorym. Ze względu na mniejszą skuteczność szczepień możliwość zastosowania oseltamiwiru jest szczególnie istotna w przypadku niemowląt i małych dzieci.

Korzyści z zastosowania pranobeksu inozyny

Michał Skrzypek

Wzrost zainteresowania potencjałem terapeutycznym pranobeksu inozyny (IP) jest pochodną zapotrzebowania na nowe leki przeciwwirusowe, wywołanego przez pandemię COVID-19. Dowiedziono, że IP hamuje replikację wielu wirusów oraz wywiera działanie immunomodulujące na organizm gospodarza. IP wpływa na humoralne i komórkowe aspekty reakcji immunologicznej. Duże znaczenie w praktyce ogólnej/lekarza rodzinnego ma potencjał IP w profilaktyce i leczeniu ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych, gdzie rekomenduje się etiologiczne ukierunkowanie postępowania terapeutycznego. Badania wskazują także na korzyści kliniczne z zastosowania IP w leczeniu zakażeń wirusami opryszczki zwykłej, w tym obniżenie przez IP częstości nawrotów zakażenia. Obecne ustalenia dotyczące ewentualnego wpływu IP na przebieg zakażenia COVID-19 nie są konkluzywne i wymagają dalszych badań klinicznych. Należy podkreślić, że wartościowy efekt zastosowania IP w leczeniu zakażeń wirusowych może polegać na wczesnej interwencji immunomodulującej, korygującej immunosupresję i limfopenię związaną z zakażeniem wirusowym, co może wpływać na jego przebieg.

Diagnozowanie i leczenie pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc w gabinecie lekarza POZ

Katarzyna Mycroft, Katarzyna Górska

Przewlekła obturacyjna choroba płuc stanowi istotny problem zdrowotny, ale duża część przypadków pozostaje nierozpoznana. Wczesne rozpoznanie tej choroby daje szansę na wcześniejsze wdrożenie terapii, a w konsekwencji na poprawę jakości życia pacjentów. W diagnostyce przewlekłej obturacyjnej choroby płuc złotym standardem pozostaje wykonanie spirometrii po leku rozszerzającym oskrzela w celu wykazania nieodwracalnej obturacji. Jedną z najważniejszych interwencji w leczeniu tej choroby jest edukacja antynikotynowa. W przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc podstawową grupę leków stanowią długo działające leki rozszerzające oskrzela z grupy B2-mimetyków i cholinolityków.

Olanzapina i amisulpryd - praktyczne korzyści z ich stosowania

Marlena Sokół-Szawłowska

W artykule przedstawiono olanzapinę i amisulpryd jako dwie substancje od wielu lat stosowane z powodzeniem w praktyce psychiatrycznej. Opisano mechanizm działania olanzapiny w OUN, a także przedstawiono analizę szerokich zastosowań klinicznych tego leku w dużym zakresie dawek terapeutycznych. Po omówieniu wskazań i przeciwwskazań oraz możliwych działań niepożądanych skupiono się na postaciach doustnych i domięśniowych olanzapiny, a następnie szerzej omówiono postać ulegającą szybkiemu rozpadowi w jamie ustnej. W praktycznych wnioskach przedstawiono profil pacjentów, u których warto rozważyć stosowanie olanzapiny w toku leczenia różnych zaburzeń psychicznych. Drugą część opracowania poświęcono amisulprydowi. Opis mechanizmu działania, wskazań i przeciwwskazań rozszerzono o omówienie postępowania w przypadku hiperprolaktynemii polekowej. Ponadto wymieniono potencjalne sytuacje kliniczne, w których pacjenci mogą odnieść korzyści ze stosowania terapii amisulprydem. Efekty kliniczne terapii złożonej z olanzapiny i amisulprydu stosowanych jednocześnie są obiecujące, lecz wymagane są dalsze pogłębione analizy tego zagadnienia.