Bariery we współpracy jednostek samorządu terytorialnego miejskich obszarów funkcjonalnych. Przykład województwa łódzkiego

Małgorzata Żak-Skwierczyńska

Od lat przedstawiciele nauki oraz praktyki poszukują dróg kształtowania trwałych przewag konkurencyjnych gospodarki kraju i zastanawiają się, jakie działania podejmowane w ramach polityki rozwoju prowadzą do podnoszenia konkurencyjności poszczególnych terytoriów. Coraz silniej przebija się więc terytorialne i zintegrowane podejście do rozwoju, które w praktyce sprowadzono do obszarów funkcjonalnych, w tym miejskich obszarów funkcjonalnych, składających się z miasta centralnego i jego otoczenia, stanowiącego obszar interaktywnego rozprzestrzeniania się zjawisk i procesów zachodzących w centrum. Niestety, występujące w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych blokady negatywnie przekładają się na budowanie przewag konkurencyjnych w oparciu o nowoczesne czynniki bazujące na kapitale ludzkim i terytorialnym. W publikacji omówiono współpracę samorządów województwa łódzkiego z różnymi partnerami w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych, ze szczególnym uwzględnieniem barier przekładających się na podejmowanie wspólnych działań na rzecz rozwoju miast i ich otoczenia. Ocena zachodzących w tym obszarze zjawisk pozwoliła na sformułowanie rekomendacji co do dalszych działań interwencyjnych służących usprawnieniu tej współpracy. Wyniki podjętych badań wykazują szczególną użyteczność dla rozwoju społecznego i gospodarczego poszczególnych terytoriów i mogą być punktem wyjścia do opracowania i wdrożenia rozwiązań służących budowaniu relacji między różnymi podmiotami uczestniczącymi w procesach rozwojowych.

Relacje międzypokoleniowe we współczesnych polskich rodzinach

Piotr Szukalski

Książka jest wielogłosem w sprawie relacji rodzinnych we współczesnej Polsce. Składają się na nią teksty dotyczące: społeczno-ekonomicznych uwarunkowań relacji międzypokoleniowych w rodzinie; starości w polskiej rodzinie; relacji międzypokoleniowych z perspektywy gerontologicznej; sieci rodzinnych seniorów oczekujących na miejsca w domach pomocy społecznej; relacji między dziadkami a wnukami na podstawie dziewiętnastowiecznych pamiętników; międzypokoleniowego przekazu kulturowego w rodzinach wiejskich województwa podlaskiego; wspólnych cech i różnic uczestnictwa rodzin wielopokoleniowych wiejskich w kulturze audiowizualnej; zakłóceń relacji międzypokoleniowych w rodzinie (na przykładzie studium wielokrotnego przypadku); relacji interpersonalnych z bliskimi w zestawieniu z jakością życia oraz opis genogramu jako narzędzia służącego do badania relacji międzypokoleniowych w rodzinie, związanych ze zdrowiem kobiet ciężarnych. Z przeglądu tych różnorodnych tekstów można wysnuć bardziej ogólnie wnioski. Badacze zjawisk społecznych są coraz bardziej świadomi złożoności więzi łączących różne grupy społeczne. Dotyczy to również rodziny, będącej jedną z takich grup. Pomijając występujące obecnie głębokie przemiany jakościowe, jakim rodzina podlega, coraz bardziej widoczna jest jeszcze inna płaszczyzna zmian - przeobrażająca się demografia rodziny, sygnalizowana zmianą form życia małżeńsko-rodzinnego, małodzietnością, odraczaniem momentu wystąpienia kluczowych zmian statusu rodzinnego i wydłużaniem się trwania karier rodzinnych, lecz również i wydłużeniem genealogicznego lineażu. W miejsce dwupokoleniowej, a krótkookresowo trzypokoleniowej rodziny, występującej w przeszłości, pojawia się jako norma rodzina trzypokoleniowa, przekształcająca się okresowo w czterogeneracyjną. Współegzystencja trzech, czterech, a sporadycznie i pięciu, pokoleń jest zjawiskiem nowym, zachęcającym do zastanowienia się nad jego przyszłymi konsekwencjami. Prezentowane w niniejszym tomie opracowania łączy chęć podjęcia próby opisu tego, jak we współczesnej Polsce wyglądają w rodzinie relacje, więź, solidarność i umowy międzypokoleniowe. Jest to zatem jedna z pierwszych prób naukowego spojrzenia na zagadnienia międzypokoleniowości w polskich rodzinach, ewidentne zaś „skrzywienie gerontologiczne” - tj. uwypuklenie relacji intergeneracyjnych prezentowanych z perspektywy starszego pokolenia - niniejszego tomu jest jedynie wynikiem świadomości znaczenia relacji międzypokoleniowych w rodzinie dla jakości życia seniorów w środowisku badaczy zajmujących się problemami osób starszych, starzenia się i starości.  

Witold Gombrowicz, pisarz argentyński. Antologia

Ewa Kobyłecka-Piwońska

Niniejsza antologia jest zbiorem tekstów napisanych o Witoldzie Gombrowiczu w Argentynie i ujmujących jego dzieło oraz legendę życia w kontekście tamtejszej tradycji literackiej. W Części krytyków odnajdziemy m.in. studia na temat Gombrowicza jako jednego z odwiedzających Amerykę Południową europejskich intelektualistów, analizę jego travel writings, omówienie relacji łączących go z argentyńskim światem literackim, w szczególności z Jorge Luisem Borgesem oraz Macedoniem Fernándezem, a także opracowanie na temat Gombrowiczowskiej narracji detektywistycznej. Część pisarzy obejmuje klasyczne już teksty najważniejszych współczesnych pisarzy argentyńskich: Ricarda Piglii i Juana José Saera, a także nowsze interpretacje, autorstwa Césara Airy i Carlosa Gamerro. „Antologia jest oryginalnym i istotnym wkładem w rodzimą wiedzę na temat związków Witolda Gombrowicza z Argentyną nie tyle na poziomie życiorysu, co zostało już zbadane przez Ritę Gombrowicz i Klementynę Suchanow, ile na poziomie myśli i tekstów literackich. Autorka antologii dobrała prace argentyńskich badaczy w sposób trafny i aktualny, zachowując jednocześnie pluralizm punktów widzenia i tez interpretacyjnych.” dr hab. Justyna Ziarkowska, prof. UWr

Shakespeare: His Infinite Variety. Celebrating the 400th Anniversary of His Death

Krystyna Kujawińska Courtney, Grzegorz Zinkiewicz

The great asset of Shakespeare: His Infinite Variety is its wide historical and geographical range - that is, from the time of the Bard himself to the latest metamorphoses of meanings new electronic media made available. Every reader, depending on his/her age and prior experience with Shakespeare, is at a different moment of this great historical-theoretical continuum of world culture. Everyone can also begin one’s own intellectual journey through cultural history - any time, any place. [...] Despite the once popular but now outdated post-truths, history has not ended. This volume testifies to the benefits of combining historical perspective in its fairly elementary version, which is a linear sequence of events, with an in-depth analysis of the transformations in understanding, exhibiting, and using (appropriating) Shakespeare’s works in our rapidly changing reality. Prof. Marta Wiszniowska-Majchrzyk

Kapitał społeczny a jakość życia. Na przykładzie zbiorowości wielkomiejskiej

Monika Mularska-Kucharek

 Opis socjologicznych i psychologicznych mechanizmów życia zbiorowego. Takie ujęcie problemu jakości życia wzbogaca rozumienie fenomenu zarówno kapitału społecznego, jak i samej jakości życia. Publikacja ukazuje nowy, nie w pełni dotąd dobrze zanalizowany, mechanizm działania kapitału społecznego, jak i genezy powstawania wyższej jakości życia. Omówienie określonych koncepcji teoretycznych i ich weryfikacja. Autorka przedstawia w swej pracy własne badania ilościowe z wykorzystaniem przygotowanych przez siebie narzędzi badawczych. Analizy ilościowe zostały pogłębione przez badania jakościowe, tworząc razem interesującą i uzupełniającą się całość. Tematyka monografii należy w ostatnich latach, nie tylko w Polsce, do wiodących w obszarze nauk społecznych, zwłaszcza zaś w socjologii. Wnioski z badań i ustaleń Autorki należy rekomendować, a w konsekwencji aplikować na poziomie różnych polityk społecznych. M. Mularska-Kucharek ukazała w książce nie tylko wzajemne związki i zależności między kapitałem społecznym a jakością życia mieszkańców Łodzi, ale również podjęła udaną próbę po-łączenia perspektywy teoretycznej z aplikacyjną. W odniesieniu do znaczących części mono-grafii wyniki przeprowadzonych badań mają charakter reprezentatywny, co z pewnością w sposób istotny podnosi jej rangę. W tym przypadku mamy do czynienia z zarówno z rozwiniętą samoświadomością metodologiczną, jak i umiejętnością interpretacyjną dotyczącą uzyskanego materiału empirycznego.

Społeczna odpowiedzialność biznesu. Studia przypadków firm międzynarodowych

Tomasz Dorożyński

Książka, napisana przez pracowników Katedry Wymiany Międzynarodowej Uniwersytetu Łódzkiego, jest źródłem wiedzy na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Odnosi się do najważniejszych jej filarów: miejsca pracy, środowiska przyrodniczego, społeczności lokalnej i rynku. Zaprezentowane zagadnienia mają charakter wielowymiarowy i aplikacyjny, dlatego może ona służyć upowszechnianiu dobrych praktyk wśród zainteresowanych tą problematyką podmiotów gospodarczych, jak i studentów, menedżerów, pracowników instytucji otoczenia biznesu oraz jednostek administracji publicznej. Opracowanie porządkuje kluczowe i aktualne zagadnienia teoretyczne, które zostały zilustrowane licznymi przykładami, odnoszącymi się do realnej działalności gospodarczej firm międzynarodowych. 

Estetyczne i etyczne aspekty współczesnej antropologii

Krystyna Piątkowska

Książka jest nową próbą łącznego ujęcia problemów estetyki i etyki w badaniach antropologicznych - zarówno na poziomie teoretycznym, jak i empirycznym. Krytyczne podejście do kultury ponowoczesnej nie jest tu tylko estetyzującą, antropologiczną interpretacją ikonosfery codzienności, lecz także próbą wniknięcia z wrażliwością etyczną w szczególne obszary praktyki społecznej, które wymagają innych sposobów przedstawiania. Autorka na podstawie własnych badań nad ikonosferą miejsc – dużego miasta, miasteczek, wsi oraz instytucji, tzn. urzędów pracy – wskazuje m. in. na konkretne układy w przestrzeniach, które w kontekście estetycznych wyborów ludzi i ich wrażliwości etycznej mogą uczynić skomplikowane związki społeczne bardziej adekwatnymi i harmonijnymi. O tym „w taki właśnie sposób, nikt jeszcze nie pisał” (z recenzji prof. Zbigniewa Libery). Publikacja powinna zainteresować nie tylko antropologów i badaczy społecznych zajmujących się problemami wizualności i etyki w badaniach naukowych, lecz także przedstawicieli środowisk instytucjonalnych i ruchów społecznych oraz osoby, którym leżą na sercu sprawy ubóstwa, wykluczenia i zaangażowania w idee dobra społecznego.  

John Rawls. Uzasadnienie, sprawiedliwość i rozum publiczny

Krzysztof Kędziora

Teoria sprawiedliwości Johna Rawlsa, podobnie jak i jego filozofia polityki, nie są łatwe do intelektualnego przyswojenia. Mimo że był filozofem amerykańskim i ewidentnie bliska była mu anglosaska tradycja analityczna w filozofii, która odznacza się dążeniem do jasności stylu i ogólnej klarowności intelektualnej, to jednak czytelnik jego Teorii sprawiedliwości i w nieco mniejszej mierze innych prac z pewnością nie ma łatwego zadania. Śledzenie meandrów myśli Rawlsa jest bowiem trudne i wymaga wielkiej koncentracji. W tym sensie wprowadzenie do jego teorii sprawiedliwości i filozofii polityki to rzecz z pewnością bardzo potrzebna, więc projekt Krzysztofa Kędziory należy przywitać z radością. Jego wykonanie także budzi szacunek i uznanie. Z recenzji prof. Andrzeja Szahaja