Liczebnik też się liczy. Gramatyka liczebnika z ćwiczeniami

Stanisław Mędak

Podręczniki UNIVERSITAS są zgodne z zasadami certyfikacji języka polskiego jako obcego Pierwszy podręcznik obejmujący całość fleksji i składni polskiego liczebnika. W pierwszej części pracy zmieszczono w układzie hasłowym charakterystykę różnorodnych liczebników, ich odmianę, znaczenia, połączenia wyrazowe i syntaktyczne i wiele innych informacji praktycznych. W części drugiej – modelowe ćwiczenia z zakresu odmiany oraz składni liczebników. Dzięki nowoczesnej koncepcji układu ćwiczeń oraz kluczowi do ćwiczeń podręcznik ten może być wykorzystywany podczas zajęć językowych jak również do samodzielnej pracy. Całość opatrzona rysunkami autorstwa P. Piątkowskiego.

Dyplomacja i arrasy. Wokół powrotu zbiorów wawelskich do Polski 1945-1961

Bogdan Grzeloński

Książka jest pierwszą  w literaturze polskiej i kanadyjskiej  rekonstrukcją, owianej legendą historią migracji zbiorów wawelskich, znanych pod nazwą „skarbów”, z Londynu do Kanady w lipcu 1940 r. i 15 letniego wyczekiwania na powrót do kraju (1946-1961). Autor przedstawia przyczyny i szczególne okoliczności, które spowodowały, że po zakończeniu II wojny aż do 1961 r. zbiory nie zostały sprowadzone z Kanady do Polski. Pracując nad tą monografią  wykorzystał całą literaturę przedmiotu, liczne źródła drukowane i znajdujące się w archiwach: w Ottawie , Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie  i  Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Losy tych zbiorów  poza krajem pokazał z trzech perspektyw: rządu i dyplomacji Polski Ludowej, kanadyjskich władz federalnych i prowincjonalnych oraz rządu na uchodźstwie w Londynie i środowisk emigracyjnych.   O pracy profesor Włodzimierz Borodziej napisał, że : „Wyłania się z tego gęsty, znakomicie odzwierciedlający marginalny z punktu widzenia historii powszechnej, całkiem ważny dla dziejów PRL – obraz strukturalnych konfliktów, możliwości oddziaływania jednostek i roli instytucji pozarządowych, negocjacji dyplomatycznych w punkcie szczytowym Zimnej Wojny”. Narracja autora udanie prowadzi czytelnika przez fascynujące losy skarbów dlatego pracę czyta się znakomicie. W styczniu 2016 r. upłynęło 55 lat od powrotu arrasów na Wawel.   Bogdan Grzeloński, historyk. Zajmuje się dyplomacją Stanów Zjednoczonych Ameryki i Polski. Ambasador RP w Kanadzie 1997-2000. Profesor na Wydziale Prawa SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie. Wydał: „Dyplomacja Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec zagrożenia Czechosłowacji i Polski (12 marca 1938-1 września 1939)” (1995), „Dyplomaci USA 1919-1939” (2004),  „Niedobrani sojusznicy. Ambasadorzy Roosevelta w ZSRR ” (2013 ).

Pory poezji. Koncepcja czasu w twórczości poetyckiej Krystyny Miłobędzkiej

Bartosz Suwiński

Książkę Bartosza Suwińskiego wyróżnia głębokie przeżycie tematu. Dostrzegam je w silnym emocjonalnym stosunku do najważniejszych pytań, stawianych przez autora pisarstwu Miłobędzkiej. Kwestia czasu, jak najsłuszniej umiejscowiona w centrum rozprawy, implikuje uruchomienie szeregu kontekstów filozoficznych (oddających filozoficzność implikowaną omawianej twórczości) i literackich (w perspektywie porównawczej), pozostając zarazem w nieomal każdym momencie sprawą osobistą badacza, odzwierciedloną przez styl, jakim się posługuje. Wykład jest spoetyzowany, nacechowany przez potrzebę powracania do problemów najmocniej niepokojących i uchwycenia wymykającego się sedna obserwowanego zjawiska. Metaforyzacja i repryza to najchętniej używane tu tropy.  Odpowiedź na pytanie o czas jest ze swej natury zamachem na niemożliwą do rozwiązania zagadkę, tajemnicę w znaczeniu ścisłym, pytanie zaś o poezję czasu nie może znaleźć odpowiedzi łatwej. Jeśli nie chce się poprzestać na takich wnioskach, które byłyby pochodną profesjonalnej rutyny badacza literatury, to z żadnym z pytań kluczowych dla omawianej pracy nie można rozstać się naprawdę. Zatem próby uzupełnienia i „rozbujania” słownika krytyki poetyckiej, podobnie jak pewien rodzaj perseweracji, powtarzania się ujęć, sprawiają wrażenie całkowicie usprawiedliwionej i dobrze przemyślanej strategii usidlania obrazów czasu i słowa, podążania za ich niepowstrzymanym ruchem.    (prof. dr hab. Piotr Śliwiński)     Książka Bartosza Suwińskiego to praca napisana doskonałą polszczyzną, świetna stylistycznie, skomponowana bardzo dobrze, wykonana kompetentnie,  z dogłębną znajomością literatury przedmiotu i poświadczająca niezwykłą erudycję autora. Czytelniczą wrażliwość młodego uczonego potwierdzają przekonujące i mądre interpretacje wierszy. Bartosz Suwiński napisał książkę, którą przeczytałem „jednym tchem”,  z radością i dużą satysfakcją poznawczą. Jest to bowiem praca znakomita. Dotyczy bardzo ważnej materii współczesnej oraz dzisiejszej poezji – dzieła Krystyny Miłobędzkiej, które domaga się nieustannego namysłu na styku fenomenologii i hermeneutyki, będącymi podstawą metodologii zastosowanej przez autora w dysertacji. Książkę Bartosza Suwińskiego oceniam jako świetnie napisaną, inteligentną i twórczą. Jest pytaniem o to, jak należy kształtować dzisiejszą świadomość literacką.    (dr hab. Paweł Tański)     

Kinematograf kontrolowany. Cenzura filmowa w kraju socjalistycznym i demokratycznym (PRL i USA). Analiza socjologiczna

Anna Misiak

Ściśle obserwowani i sprawdzani filmowcy w PRL marzyli skrycie o wolności, jaką oferowała ideologia demokracji. Jednak niemal w każdym przypadku moment, gdy reżyser z kraju socjalistycznego zaczynał stawiać pierwsze kroki w USA, prznosił rozczarowania. Choć nie było juz politycznych ideologów, cenzura uzależniona od praw runku także miała ogromą siłę. W tej książce doświadczenia twórców stają się punktem wyjścia do szerszej refleksji socjologiczno-filmoznawczej. Autorka zabiera czytelnika w podróż po historii cenzury filmowej w PRL i USA. Bogato zrelacjonowane fakty sytuują kino w kontejście społecznym i politycznym, gdzie wolność reżysera staje się luksusem i niedoścignionym ideałem. Oprócz twórców, kamer i widowni istnieją jeszcze mechanizmy kontroli, tej prostej i tej zawoalowanej, która nosi wiele imion, a o której współczesny widz powinien wiedzieć, aby w pełni czerpać ze swoich kinowych doświadczeń.

Austria w polskim dyskursie publicznym po 1945 roku / Österreich im polnischen öffentlichen Diskurs nach 1945

Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska

„Austria jako temat obecny w polskim dyskursie publicznym posiada dwa zasadnicze wątki przewodnie: przeszłość i kulturę. Do wspólnych doświadczeń, relacji, mitów, dokonań, stosunków gospodarczych dziedziczonych i panujących odwołują się zarówno autorzy analizowanych tekstów, jak i współcześni badacze. Kultura zaś systemowo wzmacniana przez Wiedeń od wieków znajdowała w naszym kraju grono aktywnych odbiorców. Współcześnie kultura ukazuje się jako swoista marka młodej, aktywnej republiki, z jednej strony nawiązującej do tego, co we wspólnocie niemieckojęzycznej ważne i godne naśladowania, z drugiej zaś wyznaczająca własne drogi, wartości i cele.” Ze wstępu… Austria w polskim dyskursie publicznym po 1945 roku  to publikacja wymykająca się uproszczonej, jednoznacznej klasyfikacji jako zbiorowego wydawnictwa naukowego poświęconego powojennym relacjom polsko-austriackim i ich badawczej recepcji. Obecność tekstów źródłowych reprezentujących różne obszary ekspresji językowej (od danych statystycznych, poprzez zapis relacji ustnych, publicystykę, a wreszcie po literaturę piękną) każe dopatrywać się w niej respektującego szeroki kontekst interdyscyplinarny dokumentu historycznego. Zaś kompetentny, prowadzony z różnych punktów widzenia (bo przyjmujący perspektywę polską i austriacką) komentarz międzynarodowego kolegium autorskiego stanowi, bez wątpienia, inspirujący przyczynek do analizy zagadnienia, które w polskim piśmiennictwie naukowym nie znalazło jeszcze precedensu, sytuując publikację w kręgu tekstów aspirujących do miana komponentu całościowego namysłu na temat europejskiej historii najnowszej. Nowoczesna metodologia traktująca dyskurs jako podstawowe narzędzie i materiał badawczy pozwala wnikliwiej przyjrzeć się powojennym obrazom austriackim, a wzmiankowane już włączenie do antologii autentycznych materiałów archiwalnych, każe potraktować Austrię w polskim dyskursie publicznym po 1945 roku jako wartościową lekturę  dla "austriofilów", historyków, kulturoznawców, socjologów, prasoznawców, językoznawców oraz (a może przede wszystkim)... czytelników pragnących świadomie współuczestniczyć w procesie tworzenia narracji historycznych. Agnieszka Kisztelińska–Węgrzyńska – historyk, adiunkt na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się historią dyplomacji i relacjami polsko-austriackimi. Autorka monografii- RFN w poglądach i dyplomacji Johna Fostera Dullesa w latach 1953-1959, współredaktorka prac zbiorowych na tematy austriackie min.  Austria i relacje polsko-austriackie w XX i XXI wieku. Publikowała teksty w Przeglądzie Zachodnim i Roczniku Polsko-Niemieckim. Od kilku lat współpracuje z Austriackim Forum Kultury nad projektami związanymi z dziejami współczesnej Austrii.

Brazylia w systemie międzynarodowym. Role średniego mocarstwa nowego typu

Monika Sawicka

Między 2003 i 2014 rokiem Brazylia mogła sprawiać wrażenie gwiazdy międzynarodowej sceny politycznej. Latynoamerykański gigant podjął starania o budowę globalnych koalicji państw rozwijających się, stał się wschodzącym głosem w dialogu nad międzynarodową współpracą na rzecz rozwoju w Afryce i uczestnikiem rozmów nad sytuacją na Bliskim Wschodzie. Te inicjatywy, wpisujące się w ramy współpracy państw Globalnego Południa, przyczyniły się do nazwania prezydenta Luli da Silvy (2003–2010) „najpopularniejszym politykiem na Ziemi”, samą zaś Brazylię coraz częściej zaczęto wskazywać jako aktora stojącego u progu wielkomocarstwowości. Po 2011 roku zarzucono jednak największemu państwu Ameryki Łacińskiej nadwyrężenie aktywności dyplomatycznej, a nawet nazwano Brazylię „dyplomatycznym karłem”. Choć kraj ten stał się w XXI wieku ważnym globalnym graczem, wyzwania związane z pełnieniem omówionych w tej książce ról międzynarodowych sugerują, że trafne może być uznanie Brazylii za mocarstwo średnie nowego typu. Mając na celu wkład do debaty nad pozycją międzynarodową Brazylii, książka będzie jednocześnie atrakcyjną lekturą dla czytelników zainteresowanych stosunkami międzynarodowymi i przede wszystkim Brazylią, jej miejscem i rolami we współczesnym świecie. Monika Sawicka – absolwentka stosunków międzynarodowych i filologii portugalskiej UJ, doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce. Pracuje w Zakładzie Ameryki Łacińskiej Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ. Współredaktor naukowa tomu Migraciones y diásporas de América Latina. Perspectiva histórica y contemporánea (Kraków 2017) i autorka artykułów poświęconych polityce zagranicznej Brazylii, w tym brazylijskiej współpracy rozwojowej. Jej zainteresowania naukowe skupiają się na polityce zagranicznej i wewnętrznej Brazylii, międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju i analizie polityki zagranicznej państwa.

Filozofia przyrody współcześnie

Mariola Kuszyk-Bytniewska, Andrzej Łukasik

Na niniejszy tom składają się wybrane teksty referatów wygłoszonych na ogólnopolskiej konferencji naukowej z udziałem gości zagranicznych Filozofia przyrody współcześnie, zorganizowanej w Lublinie w dniach 17-18 kwietnia 2008 r. przez Zakład Ontologii i Teorii Poznania Instytutu Filozofii UMCS oraz Lubelski Oddział Polskiego Towarzystwa Filozoficznego. Filozofia przyrody jest fascynującą dyscypliną, gdyż jej zagadnienia dotyczą fundamentalnych aspektów świata, będących niegdyś przedmiotem wyłącznie filozoficznej spekulacji, a współcześnie także przedmiotem badań nauk szczegółowych. Praca ukazuje wielkie bogactwo, złożoność i wieloaspektowość problematyki pojawiającej się w ramach filozofii przyrody i nauk szczegółowych, zarówno przyrodniczych, jak i matematycznych. W części pierwszej (Zagadnienia statusu filozofii przyrody, jej relacji do nauk przyrodniczych i metafizyki) zebrano teksty dotyczące problematyki metafilozoficznej: zagadnienia relacji między filozofią przyrody a naukami przyrodniczymi i techniką z jednej strony, oraz pozostałymi dyscyplinami filozoficznymi, w szczególności zaś metafizyką (ontologią) z drugiej. W części drugiej (Filozoficzne zagadnienia nauk przyrodniczych) znajdują się artykuły podejmujące filozoficzne zagadnienia fizyki, chemii, kosmologii i biologii oraz matematyki. Część trzecia (Wybrane zagadnienia filozofii przyrody) jest zbiorem tekstów dotyczących istnienia przypadku i celowości w świecie, rozróżnienia na przedmioty naturalne i sztuczne, filozoficznych zagadnień związanych z wpływem na współczesną filozofię przyrody technologii informatycznych, komputerowych systemów odkryć naukowych oraz filozofii procesu.

Dzieje sztuki starożytnej

Johann Joachim Winckelmann

Wydane w roku 1764 Dzieje sztuki starożytnej Johanna Joachima Winckelmanna uważane są za książkę inicjującą dwie nowoczesne dyscypliny naukowe: archeologię i historię sztuki; należą do kanonicznych tekstów kultury europejskiej. Autor po raz pierwszy posłużył się w nich na szeroką skalę kategorią stylu jako narzędziem opisu, analizy i periodyzacji dziejów sztuki greckiej, dokonał też podziału dziejów antycznej twórczości artystycznej na cztery okresy. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawione zostały poglądy Winckelmanna na istotę sztuki starożytnej oraz jej rozwój. Autor nakreślił dzieje twórczości artystycznej od jej początków, poprzez starożytny Wschód, Egipt, Fenicję, Persję, Etrurię do Grecji oraz Rzymu. Część druga poświęcona została wyłącznie bliższej charakterystyce sztuki greckiej. Książka ta przyniosła wykład normatywnej estetyki klasycystycznej, determinując na prawie sto lat obraz antyku i jest też jednym z najważniejszych manifestów niemieckiego klasycyzmu.