Metody określania sztywności gruntów w badaniach geotechnicznych

Tomasz Godlewski, Tomasz Szczepański

Przedmiotem poradnika jest przegląd dostępnych metod badań geotechnicznych służących do określania charakterystyk sztywności gruntów. Opisano tu głównie (choć nie wyłącznie) metody, które wykorzystują pomiar prędkości fal sejsmicznych jako podstawy do wyznaczania parametrów sprężystych gruntu, głównie modułu odkształcenia postaciowego G. W poradniku przedstawiono podstawowe informacje dotyczące geofizycznych metod polowych oraz laboratoryjnych. Opis metod zawiera m.in. sposób wykonywania badań oraz podstawy interpretacji danych pomiarowych. Wnioski praktyczne dotyczące poszczególnych metod podano również w formie komentarzy. Przedstawiono także przykładowe wyniki dla wybranych oznaczeń parametrów sztywności (moduł ścinania) dla różnych typów gruntów uzyskanych tymi metodami. Poradnik jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce, przeznaczoną głównie dla wykonawców dokumentacji badań podłoża oraz projektantów i inwestorów, a także studentów i nauczycieli akademickich, jako pomoc w kształceniu z przedmiotów geotechnicznych.

Złożone systemy ocieplania ścian zewnętrznych budynków (ETICS) z zastosowaniem styropianu lub wełny mineralnej i wypraw tynkarskich

Renata Zamorowska, Jan Sieczkowski

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót dotyczących złożonych systemów ocieplania ścian zewnętrznych budynków, w tym ścian wcześniej już ocieplonych, z zastosowaniem styropianu (EPS) lub wełny mineralnej (WM) jako materiału termoizolacyjnego oraz cienkowarstwowych wypraw tynkarskich, zwanych systemami ETICS (z ang. External Thermal Insulation Composite Systems). Zakres opracowania obejmuje: podstawowe wymagania materiałowe, wymagania dotyczące podłoży, sposoby przygotowania podłoży, zasady wykonywania ocieplenia oraz zasady kontroli wykonania i odbioru robót ociepleniowych. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą robót związanych z montażem rusztowań, pomostów roboczych i innych pomocniczych urządzeń budowlanych. Roboty ociepleniowe objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze. Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót dotyczących złożonych systemów ocieplania ścian zewnętrznych budynków, w tym ścian wcześniej już ocieplonych, z zastosowaniem styropianu (EPS) lub wełny mineralnej (WM) jako materiału termoizolacyjnego oraz cienkowarstwowych wypraw tynkarskich, zwanych systemami ETICS (z ang. External Thermal Insulation Composite Systems). Zakres opracowania obejmuje: podstawowe wymagania materiałowe, wymagania dotyczące podłoży, sposoby przygotowania podłoży, zasady wykonywania ocieplenia oraz zasady kontroli wykonania i odbioru robót ociepleniowych. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą robót związanych z montażem rusztowań, pomostów roboczych i innych pomocniczych urządzeń budowlanych. Roboty ociepleniowe objęte niniejszym opracowaniem powinny być wykonywane przez profesjonalne, przeszkolone brygady robocze.

Tynki

Jacek Popczyk, Jan Sieczkowski

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót tynkowych dotyczące rozwiązań najczęściej występujących w praktyce. Warunki dla rozwiązań szczególnych powinny być ustalane indywidualnie. Niniejsze warunki techniczne obejmują: terminy i definicje, wymagania dotyczące dokumentacji budowy, warunki wykonania oraz kryteria odbioru robót tynkowych. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą: tynków o zwiększonej izolacyjności akustycznej, tynków przeciwpożarowych oraz osłaniających przed promieniowaniem, tynków renowacyjnych, tynków cienkowarstwowych stosowanych w systemach ociepleniowych ETICS oraz suchych tynków.

Zasady projektowania silosów żelbetowych i sprężonych według Eurokodów

Paweł Lewiński

Niniejsze opracowanie obejmuje koncepcję usystematyzowania zasad projektowania silosów żelbetowych i sprężonych w świetle wymagań zawartych w Eurokodach. Wymagania te podane są w rozdziałach wielu norm i ich załączników, natomiast w procesie projektowania wszystkie one spełnione być muszą równocześnie i we wzajemnych związkach. Sposób ujęcia zagadnienia ma na celu ułatwienie poprawnego przyjmowania obciążeń działających na silosy, w tym klimatycznych i wymuszonych oraz ich kombinacji, właściwe ujmowanie wzajemnych oddziaływań konstrukcji i podłoża, prawidłowe wyznaczanie efektów tych oddziaływań oraz sprawdzanie stanów granicznych nośności i użytkowalności. W odniesieniu do konstrukcji sprężonych omówiono podstawowe zasady obliczania i konstruowania takich silosów, kładąc szczególny nacisk na problematykę strat sprężania. Przedstawiono, w jaki sposób obciążenia - ogólnie określane jako termiczno-skurczowe - wpływają na stan wytężenia silosu. Omówiono wybrane zagadnienia materiałowe, mając także na uwadze oddziaływania temperatury, które wpływają np. na intensywność pełzania betonu. W praktyce sposoby oddziaływań gruntu i wody gruntowej na konstrukcję silosu mogą być bardziej złożone, niż to wynika z postanowień Eurokodu 7, w związku z czym zagadnienia współpracy konstrukcji z podłożem przedstawiono nieco szerzej. Omówiono również nietypowe oddziaływania na konstrukcje, takie jak nieustalony przepływ ciepła czy zmiany temperatury z uwagi na proces hydratacji i inne oddziaływania pozastatyczne, występujące w silosach żelbetowych i sprężonych. Zamieszczono przykłady obliczeń omawianych silosów z uwzględnieniem różnego typu oddziaływań, które należy uwzględniać w świetle wymagań Eurokodów, a także analizy oddziaływań różnych typów.

Zabezpieczanie przed korozją stalowych konstrukcji budowlanych za pomocą powłok malarskich

Michał Wójtowicz

Przedmiotem instrukcji są wymagania dotyczące prawidłowego projektowania, wykonania i kontroli wykonania lakierowych systemów ochronnych na stalowych konstrukcjach budowlanych. Instrukcja dotyczy wyłącznie antykorozyjnej funkcji systemów malarskich. Nie dotyczy zaś innych funkcji, takich jak: zabezpieczenia przed mikroorganizmami, chemikaliami, narażeniami mechanicznymi, ogniem. Instrukcja obejmuje następujące rodzaje powierzchni: elementów ze stali węglowej lub niskostopowej, powierzchni elementów ze stali jw., natryskiwanych cieplnie cynkiem, aluminium lub ich stopami, ocynkowanych zanurzeniowo i elektrolitycznie, szerardyzowanych, zabezpieczonych farbą do gruntowania do czasowej ochrony oraz innych wymalowanych powierzchni. W instrukcji przedstawiono zabezpieczenia wyrobami lakierowymi schnącymi lub utwardzającymi się w warunkach otoczenia. Nie dotyczy ona materiałów powłokowych proszkowych, emalii piecowych, farb termoutwardzalnych, powłok lakierowych o grubości powyżej 2 mm, wykładzin zbiorników oraz wyrobów do chemicznego przygotowania powierzchni. Opracowanie jest przeznaczona dla projektantów, wykonawców i służb nadzoru budowlanego. Nie dotyczy technologii metalizacji. Opracowano ją na podstawie normy PN-EN ISO 12944-1 do 8.

Wyznaczanie niepewności wyników badań wytrzymałościowych

Lesław Brunarski

W poradniku podano podstawy teoretyczne, zasady i przykłady obliczania i wyrażania niepewności wyników badań wytrzymałościowych betonu oraz podobnie niejednorodnych materiałów budowlanych. Omówiono szczegółowo metodę szacowania niepewności średnich wyników badań wykonywanych na próbkach w warunkach laboratoryjnych oraz in situ metodami nieniszczącymi. Metoda ta, zgodna z ogólnymi zaleceniami podstawowych dokumentów odniesienia (wytyczne GUM, EA oraz ILAC), dostosowana jest do specyfiki badań materiałów budowlanych oraz uwzględnia doświadczenia z dotychczas stosowanej metody estymacji statystycznej wyników badań. Pozwala ona na obiektywną ocenę niepewności całkowitej (rozszerzonej) wyników badań, na podstawie odchylenia standardowego średniej oraz racjonalnego w badaniach wytrzymałościowych materiałów budowlanych poziomu ufności. Jako uzasadnione do wyznaczania niepewności średnich wyników badań tych materiałów rekomendowane są zróżnicowane poziomy ufności 0,75 lub 0,95, odpowiednio do różnych poziomów ufności wymaganych w normowych kryteriach zgodności wytrzymałości materiałów budowlanych.

Instalacje elektryczne na terenie budowy

Radosław Lenartowicz

Poradnik zawiera podstawowe wymagania i zalecenia odnoszące się do bezpiecznego wykonywania robót elektromontażowych oraz eksploatacji urządzeń i instalacji elektrycznych na terenie budowy. Wymagania i zalecenia dotyczą urządzeń i instalacji elektrycznych używanych przy wznoszeniu obiektów budowlanych, w tym konstrukcji metalowych, przy ich przebudowie, rozbudowie i remoncie, przy pracach ziemnych i przy robotach rozbiórkowych. Opracowanie wykonano na podstawie wymagań przepisów, stanu instalacji elektrycznych na terenach budowy oraz przeprowadzonych badań skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i pożarowej na wybranych reprezentatywnych budowach w Krakowie i w Warszawie. Opisano metody zapobiegania porażeniu prądem, które mogą zaistnieć na terenie budowy podczas wykonywania prac elektromontażowych. Poradnik obejmuje swym zakresem: układy zasilania i rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy, urządzenia zasilające i odbiorcze stosowane w pracach elektromontażowych, środki ochrony od porażeń na terenie budowy, wymagania dotyczące oświetlenia terenu budowy, zasady ochrony odgromowej wznoszonych obiektów oraz maszyn budowlanych, zasady bezpiecznej eksploatacji instalacji i urządzeń na terenie budowy, a także wykaz aktualnych przepisów i norm oraz spis literatury.

Konstrukcje betonowe i żelbetowe

Leonard Runkiewicz, Jan Sieczkowski

Przed­mio­tem o­pra­co­wa­nia są o­gól­ne wa­run­ki te­chni­czne wy­ko­na­nia i odbio­ru ro­bót zwią­za­nych z re­a­li­za­cją o­bie­k­tów bu­dow­la­nych o kon­struk­cji be­to­no­wej lub żel­be­to­wej. W przy­pad­ku wy­ko­ny­wa­nia bu­dow­li na­le­ży u­wzglę­dniać ró­w­nież do­dat­ko­we wyma­ga­nia, nieu­ję­te w ni­niej­szych wa­run­kach i po­dawać je w spe­cy­fi­ka­cjach pro­jek­to­wych. Do­dat­ko­we wy­ma­ga­nia po­win­ny być tak­że po­da­wa­ne w spe­cy­fi­ka­cjach pro­jek­to­wych, gdy sto­su­je się betony: architektoniczne (betony licowe), samozagęszczalne, lek­kie kru­szy­wo­we, przeznaczone do specjalnych zastosowań oraz niskoemisyjne, a także in­ne ma­te­ria­ły (np. włók­na) lub skła­dni­ki be­to­nów oraz te­chno­lo­gie spe­cjal­ne lub pro­jek­ty in­no­wa­cyj­ne. Ni­niej­sze wa­run­ki nie o­be­jmu­ją wy­ma­gań do­ty­czą­cych: spe­cy­fi­ka­cji, pro­duk­cji i kon­tro­li jakości be­to­nów, pro­duk­cji e­le­men­tów pre­fab­ry­ko­wa­nych, kon­struk­cji re­a­li­zo­wa­nych ja­ko pre­fab­ry­ko­wa­ne, kon­struk­cji z be­to­nu sprę­żo­ne­go oraz kwa­li­fi­ka­cji per­so­ne­lu za­trud­nio­ne­go na bu­do­wach. Roboty betonowe powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych oraz standardami bezpieczeństwa (systemowymi rozwiązaniami z dziedziny BHP) opracowanymi przez stowarzyszenia wykonawców.