Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku. Przeszłość, teraźniejszość, perspektywy

Izabella Penier

Wielka Brytania i Wspólnota u progu XXI wieku: przeszłość, teraźniejszość, perspektywy jest interesującą pozycją z zakresu studiów międzynarodowych. Autorzy podjęli w niej szereg zagadnień związanych z funkcjonowaniem Wielkiej Brytanii oraz innych państw członkowskich Commonwealthu w dobie postępujących zmian ekonomicznych i zmieniających się uwarunkowań politycznych. Choć we współczesnej rzeczywistości potencjał decyzyjny i sprawczy Commonwealthu jest ograniczony, organizacja ta nadal skupia kraje o łącznej ponad dwumiliardowej populacji ludzi, zamieszkujących wszystkie kontynenty i reprezentujących niemal wszystkie grupy etniczne, a do jej członków należy wiele spośród najszybciej rozwijających się potęg świata. Potencjał Commonwealthu, jako platformy konsultacji i współpracy państw w zakresie gospodarki, oświaty, nauki i techniki, jest więc nie do przecenienia. 

Sztuka i kultura Afryki Południowej. W poszukiwaniu tożsamości artystycznej na tle przekształceń historycznych

Aneta Pawłowska

 Książka jest pierwszą pozycją, omawiającą sztukę i kulturę tego kraju, przykładając do niej normy europejskie i odcinając się od podejścia etnograficznego, jakie jest stosowane zazwyczaj w odniesieniu do Czarnego Lądu. Zjawiska artystyczne opisywane są na szerokim tle społeczno-historycznym, ukazującym złożoną przeszłość i współczesność kraju. Pozwala to na zaakcentowanie odrębności i specyfiki sztuki południowoafrykańskiej. Obejmuje okres od momentu wylądowania żeglarzy holenderskich pod wodzą Jana van Riebeecka w 1652 r. na klifowej plaży Przylądka Dobrej Nadziei do chwili obecnej. Znajdziemy w niej opisy sztuki kolonialnej, poprzez wiktoriańską do modernistycznej; od malarstwa realistycznego do abstrakcyjnego i neofiguratywnego, od pionierskich prac czarnych artystów poprzez rodzajowe malarstwo z czarnych gett do zaangażowanej politycznie twórczości lat 80. i 90. oraz przez kręgi awangardy. Zastosowane interpretacje sztuki i kultury artystycznej wykorzystują aparat wypracowany na gruncie rozmaitych metod współczesnej humanistyki, przede wszystkim jednak sztuka tego czasu widziana jest tu w szerszym kontekście zmian historycznych zachodzących Afryce Południowej, a także nieustannych „gier” toczonych w zamkniętym kręgu historii, kultury i władzy w opresyjnych systemach kolonializmu, postkolonializmu i apartheidu. Dzieło sztuki nie jest więc traktowane jako autonomiczna konstrukcja formy artystycznej, lecz jako dynamiczna struktura uwikłana w rozmaite mechanizmy władzy itp.

Moje zbrodnie są owocem miłości. Mit Medei w literaturze niemieckojęzycznej

Anna Izabela Wilk

Autorka dokonuje porównania i analizy wybranych utworów podejmujących problem mitu Medei w literaturze niemieckojęzycznej. W kulturze niemieckiej motyw Medei cieszy się szczególną popularnością od połowy lat 70. XX wieku, zostały mu poświęcone liczne inscenizacje teatralne, operowe, opowiadania i powieści. Autorka stawia tezę, że wielki potencjał mitu polega na jego wieloznaczności oraz aktualności. Twórcy umieszczali tragiczną postać dzieciobójczyni w różnych kontekstach, przedstawiając bohaterkę jako opuszczoną kochankę, cudzoziemkę pozbawioną ojczyzny, a nawet ofiarę prześladowań na tle politycznym czy rasowym. * Jaka jest prawdziwa twarz Medei? Czy prawdziwa Medea w ogóle istnieje? Czy ta, którą przedstawił Eurypides, odpowiada jednej mitycznej postaci? Nawet w przypadku mitu nie można mówić o homogenicznej koncepcji tej figury. A może rację ma Christa Wolf, twierdząc, że bohaterka stała się przedmiotem politycznej manipulacji? W prezentowanej publikacji pytania te pozostaną bez odpowiedzi, gdyż znacznie bardziej istotna wydaje się sama recepcja mitu i próba adaptacji mitologicznej materii we współczesnym świecie. Można tu zaobserwować dwie odmienne tendencje: próbę archaizacji i osadzenia w mitycznych realiach, a także akcentowanie boskiego pochodzenia bohaterki; druga to próba uwspółcześnienia przy pomocy umiejscowienia historii dzieciobójczyni we współczesności danego pisarza. Można ewentualnie wymienić jeszcze trzecią grupę lub raczej podgrupę: utwory, które mimo umiejscowienia akcji w czasach antycznych, cechują się zdecydowaną aktualizacją poruszanych problemów. Mit stanowi w nich pewien rodzaj kamuflażu. We wszystkich przypadkach mit traktowano zatem jako kompleks reguł i modeli ludzkich zachowań, które z upływem czasu nie uległy zmianie. Z Podsumuwania

Przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne w Polsce. Warunki i efekty działania

Magdalena Jasiniak

 Po latach rozwoju gospodarki krajowej, transformacji ustrojowej i towarzyszącym im nieustającym procesom globalizacji naturalnym zjawiskiem stało się funkcjonowanie przedsiębiorstw krajowych i przedsiębiorstw zagranicznych w ramach tego samego rynku. Przedsiębiorstwa te działają zatem wśród niemalże takich samych uwarunkowań składających się na zewnętrzne bliższe i dalsze otoczenie przedsiębiorstwa. Posiadają jednak różne możliwości pozyskiwania różnych zasobów, umiejętności zarządzania nimi oraz różne motywy postępowania, co wpływa na możliwość osiągania przez przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne rożnych efektów działalności.

Rozproszenie władzy w uczelniach publicznych jako odpowiedź na wyzwania współczesności

Maria Czajkowska

„Problematyka związana z funkcjonowaniem wyższych uczelni publicznych i - szerzej - roli edukacji akademickiej stała się niezwykle popularna, ale i ważna. Prowadzenie uporządkowanej, obiektywnej, opartej na faktach i analizach dyskusji jest niezwykle cennym oraz potrzebnym działaniem. Z tego punktu widzenia książka Marii Czajkowskiej to niezwykle wartościowe dzieło, stanowiące istotny wkład w tę dyskusję. Autorka porusza kwestie zmian społecznych, kulturowych i organizacyjnych mających istotny wpływ na funkcjonowanie współczesnej uczelni wyższej. [...] Książka jest warta polecenia również z tego względu, że Maria Czajkowska, odwołując się do bogatych i niezwykle fachowo przeprowadzonych badań, formułuje praktyczne rekomendacje dotyczące omawianych zagadnień”. Prof. dr hab. Tomasz Czapla „W pracy poruszono niezwykle aktualną tematykę sprawowania władzy w uczelniach publicznych. [...] Jest to udana, aktualna i świeża próba refleksji nad tą problematyką. Jestem przekonany, że książka będzie stanowić znakomitą pomoc dla studentów studiów magisterskich i doktoranckich podejmujących własne badania w tym zakresie, wykładowców, a także wszystkich zainteresowanych sprawowaniem władzy i zarządzaniem w sektorze edukacyjnym”. Prof. dr hab. Łukasz Sułkowski  

Emocje społeczne w pracy nauczyciela i przedstawiciela handlowego

Beata Pawłowska

Badanie emocji (odczuwanych uczuć) nie jest procesem łatwym i oczywistym. Pytanie o naturę emocji zostaje wciąż otwarte. Ze względu na fakt, że emocje pozostają w sferze indywidualnych doświadczeń jednostki, są naturalnym i spontanicznym wyposażeniem, do dziś nie ma jednoznacznych wskazań, czym są emocje, kiedy powstają, od czego zależą i jak nimi zarządzać. Celem pracy jest opis emocji towarzyszących w codziennej pracy nauczycielom i przedstawicielom handlowym. Główny nacisk teoretyczny położony został na teorie wyrosłe na gruncie perspektywy interakcjonistycznej. Szczególna uwaga zwrócona została na sposoby kierowania emocjami oraz strategie stosowane podczas radzenia sobie z powstającymi emocjami w obu grupach zawodowych. W książce zawarto śmiały i poznawczo cenny pomysł naukowej obserwacji procesów emocjonalnych w dwóch środowiskach zawodowych nauczycieli i przedstawicieli handlowych. Jest to cenne ujęcie procesów socjologicznych znamionujące opanowanie multidyscyplinarnego warsztatu badacza. Ukazane zostały emocje społeczne, takie jak wstyd, duma i poczucie winy oraz procesy interakcyjne, normy środowiskowe, rytuały, ceremonie i reguły zachowań, a nawet łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Jest to nowatorskie ujęcie dość rzadko wyodrębnianych procesów psychicznych.  

Zarządzanie obszarami metropolitalnymi wobec globalnych procesów urbanizacji

Justyna Danielewicz

Publikacja poświęcona jest zagadnieniom związanym z ustrojem, organizacją i zarządzaniem obszarami metropolitalnymi. Opracowanie prezentuje całościowe ujęcie problematyki zarządzania metropolitalnego, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji governance jako nowego podejścia do analizowania tych procesów. Koncepcja ta, jej ujęcia i założenia zaprezentowane są w pierwszej części publikacji. Stanowią spójny i kompleksowy opis różnorodnych aspektów współrządzenia w odniesieniu do specyfiki zarządzania obszarami metropolitalnymi. Istotnym walorem opracowania jest prezentowany w następnej części pracy bardzo bogaty przegląd doświadczeń międzynarodowych w zakresie zarządzania metropolitalnego. Omówione przez autorkę przykłady rozwiązań organizacyjnych i zarządczych stosowanych w wybranych krajach europejskich stanowią cenny zbór przykładów współdziałania w partnerstwie wielopodmiotowym, co stanowi istotę koncepcji governance. Nie mniej wartościowy jest przegląd polskich doświadczeń w sferze zarządzania metropolitalnego. Biorąc pod uwagę ułomności polityczne, prawne ale i ekonomiczne systemowych rozwiązań w zakresie zarządzania obszarami metropolitalnymi w Polsce, opracowanie stanowi istotny przyczynek pozwalający na diagnozowanie najważniejszych problemów w tym zakresie. Autorka wiele uwagi poświęca nie tylko usystematyzowaniu głównych problemów zarządzania metropolitalnego w polskich obszarach zurbanizowanych, ale także wskazuje szereg rekomendacji w zakresie form i systemów zarządzania metropolitalnego, opartych na partnerstwie i współdziałaniu wielopodmiotowym. Tym samym praca kompleksowy sposób traktuje zagadnienia zarządzania obszarami metropolitalnymi i stanowi cenny przyczynek do dalszej dyskusji naukowej w tej dziedzinie.  

Business and the Environment

Tomasz Dorożyński

Considering environmental protection requirements in business operations may, in the long run, determine if a lasting comparative advantage can be achieved. That is why our textbook, rich in case studies, identifies not only the threats a business may pose to the environment but stresses the ways of reducing its negative impact. It discusses, among other things, the concept of corporate social responsibility, environmental management systems, methods and the importance of eco-labelling goods and the so called green public procurement in the private and public sectors. The book is addressed primarily to students of courses in economics and management. We hope it will also make interesting reading for entrepreneurs, representatives of business environment organisations and the staff of public administration at different levels.