Polityka przestrzenna w Polsce. Instytucjonalne uwarunkowania na poziomie lokalnym i jej skutki finansowe

Cezary Brzeziński

Ład przestrzenny ma szczególną wartość dla żyjącego i gospodarującego w przestrzeni człowieka. Dzięki prawidłowemu ukształtowaniu przestrzeni można chronić walory przyrodnicze, ograniczać antropopresję, tworzyć warunki do ochrony zabytków architektury czy układów urbanistycznych, a także wpływać na efektywniejsze funkcjonowanie gospodarki. Obserwacja niekorzystnych procesów przestrzennych w Polsce – m.in. żywiołowego rozlewania się miast, rozpraszania zabudowy na terenach wiejskich – zrodziła pytanie: dlaczego jednak tak się dzieje? Przekonanie o tym, że negatywne skutki planowania przestrzennego wynikają z obowiązującego prawa, skłoniło do wykorzystania w badaniu tego problemu podejścia instytucjonalnego. Przeprowadzono zatem ekonomiczną analizę prawa, przyglądając się zależnościom pomiędzy obowiązującymi rozwiązaniami ustawowymi oraz ich interpretacjami przez sądy administracyjne a skutkami finansowymi, jakie one niosą. W literaturze polskiej niewiele jest publikacji dotyczących skutków finansowych planowania przestrzennego, a już istniejące nie przedstawiają dokładnych zależności między unormowaniami prawnymi i ich skutkami ekonomicznymi. Niniejsza monografia w znaczącym stopnie wypełnia tę lukę i jest ona adresowana do szerokiego grona Czytelników zainteresowanych gospodarką przestrzenną – zarówno studentów tego kierunku, jak i ekonomistów, geografów, urbanistów, prawników oraz ekologów. 

Polityka rachunkowości 2025

dr Katarzyna Trzpioła

Praktyczny komentarz zawiera omówienie zasad funkcjonowania poszczególnych kont syntetycznych oraz charakterystykę operacji ewidencjonowanych na tych kontach. Opracowanie zawiera przykładową dekretację na każdym z kont uwzględniając przy tym znowelizowane przepisy prawa bilansowego. Komentarz uwzględnia nie tylko postanowienia ustawy o rachunkowości, ale także wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych, jak i wiążących przepisów ustaw o podatku dochodowym.

Polityka rachunkowości JSFP 2025

Marta Banach, Barbara Jarosz

"Polityka rachunkowości JSFP 2025. Wzory dokumentów, plan kont i przykłady księgowań" pomoże kierownikom jednostek w przygotowaniu dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady rachunkowości, jak również pracownikom działów finansowo-księgowych w poprawnym prowadzeniu ewidencji księgowej. To komentarz do obowiązującego planu kont z przykładowymi księgowaniami na kontach bilansowych i pozabilansowych, a także wzory zarządzeń i protokołów dotyczących zasad rachunkowości oraz dokumentów niezbędnych podczas inwentaryzacji składników majątku jednostki.

Polityka rachunkowości NGO 2024

dr Katarzyna Trzpioła

"Polityka rachunkowości 2024" z komentarzem do planu kont dla organizacji pozarządowych przedstawia gotowy do zastosowania w jednostce NGO dokument - Polityka rachunkowości. Ponadto zawiera kompleksowy opis zakładowego planu kont, ze szczegółowymi opisami funkcjonowania poszczególnych kont oraz księgowaniami na kontach po stronach WN i MA. Jest to obowiązkowa pozycja w każdej jednostce NGO, która gwarantuje prawidłowość zasad rachunkowości w jednostce.

Polityka rachunkowości NGO 2025

dr Katarzyna Trzpioła

"Polityka rachunkowości 2025" z komentarzem do planu kont dla organizacji pozarządowych przedstawia gotowy do zastosowania w jednostce NGO dokument - Polityka rachunkowości. Ponadto zawiera kompleksowy opis zakładowego planu kont, ze szczegółowymi opisami funkcjonowania poszczególnych kont oraz księgowaniami na kontach po stronach WN i MA. Jest to obowiązkowa pozycja w każdej jednostce NGO, która gwarantuje prawidłowość zasad rachunkowości w jednostce.

Polityka Rachunkowości w firmie 2024 z komentarzem do planu kont

Katarzyna Trzpioła

Praktyczny komentarz zawiera omówienie zasad funkcjonowania poszczególnych kont syntetycznych oraz charakterystykę operacji ewidencjonowanych na tych kontach. Opracowanie zawiera przykładową dekretację na każdym z kont uwzględniając przy tym znowelizowane przepisy prawa bilansowego. Komentarz uwzględnia nie tylko postanowienia ustawy o rachunkowości, ale także wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych, jak i wiążących przepisów ustaw o podatku dochodowym.

Polityka rachunkowości w instytucjach kultury 2024

Katarzyna Trzpioła

Sprawdź, jak właściwie księgować granty, środki trwałe, nagrody dla uczestników konkursów. Sporządź właściwie plan finansowy na kolejny rok. Rozliczaj faktury wystawione w euro. Sprawdź, kiedy w instytucji kultury trzeba sporządzać instrukcję kancelaryjną. Dowiedz się, jak zawierać umowy o dzieło. Przeczytaj odpowiedzi na pytania dotyczące pracy dyrektora instytucji kultury. Rozliczaj właściwie wynagrodzenia. Szczegóły znajdziesz w książce Polityka rachunkowości w instytucjach kultury 2024.

Polityka rachunkowości w instytucjach kultury 2025

Praca zbiorowa

W dokumencie polityki rachunkowości powinny znaleźć się niezbędne elementy, takie jak określenie roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych, czy metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalenia wyniku finansowego. Trzeba tam także umieścić zasady dokumentowania operacji dowodami księgowymi oraz określenie planu kont, w szczególności podziału kosztów i przychodów, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia ksiąg pomocniczych, ich powiązanie z kontami księgi głównej. To wszystko znajduje się w książce "Polityka rachunkowości w instytucjach kultury 2025"

Polityka rodzinna w Polsce. Lata 1918-2020

Lucyna Prorok

Publikacja jest skierowana do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych kwestią rodziny i polityką na rzecz wspomagania jej rozwoju, trwałości oraz realizacji ważnych z punktu widzenia społeczeństwa funkcji wychowawczych, opiekuńczych, prokreacyjnych. Po książkę mogą sięgnąć akademicy, studenci, samorządowcy oraz osoby zainteresowane poprawą warunków życia społeczeństwa polskiego, którego podstawą jest dobrobyt rodzin i dzieci.

Polityka rozwoju transportu

Krystyna Wojewódzka-Król, Ryszard Rolbiecki

Transport jest jednym z ważniejszych czynników determinujących rozwój gospodarczy kraju. Sprawnie funkcjonujący system transportowy aktywizuje gospodarkę narodową, natomiast poważne zaniedbania w tej dziedzinie istotnie ograniczają możliwości jej dalszego rozwoju. Celem pracy jest przedstawienie podstaw teoretycznych polityki transportowej, w tym istoty polityki rozwoju transportu oraz współczesnych problemów rozwoju transportu Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, która jako członek UE musi dostosować transport do standardów europejskich.

Polityka równości płci na szczeblu samorządowym

Joanna Podgórska-Rykała

 W poszczególnych rozdziałach pracy autorka zaprezentowała tematykę równościową, rozpoczynając w rozdziale I od wyjaśnienia, czym jest idea równości i jak może być definiowana oraz jakie są jej relacje z zasadą sprawiedliwości. Śledząc poniekąd losy historyczne kobiet i mężczyzn, mając na uwadze ich wzajemne stosunki, odniosła się do poglądów filozoficznych na równość, począwszy od czasów najdawniejszych, aż do obecnych. Poruszyła także materię płci, zarówno biologicznej, jak i społeczno-kulturowej, stanowiących istotne tło dla głównego nurtu rozważań. Scharakteryzowała też rozwój ruchów feministycznych i wiążące się z nim przemiany świadomościowe w społeczeństwach, szczególnie państw Zachodu (m.in. kraje europejskie oraz Stany Zjednoczone). W II rozdziale autorka skupiła się na zasadzie równości płci w kontekście prawnym i politycznym. Scharakteryzowała przepisy prawne, obowiązujące zarówno na forum międzynarodowym, jak i europejskie oraz krajowe. Przedstawiła ewolucję zmian prawnych oraz społeczne skutki podejmowanych legislacji, mając na uwadze tło historyczno-polityczne poszczególnych okresów czasowych. Omówiła strategię gender mainstreaming, której powstanie stanowi niewątpliwie punkt zwrotny w procesie definiowania zasady równości płci. Wskazała genezę, narzędzia oraz oceny owej strategii, a także sposób jej wdrażania w poszczególnych krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Odniosła się tym samym do krajowych dokumentów równościowych i związanym z nimi planem działania na rzecz równości. Następnie, przytaczając dane statystyczne dotyczące wyników wyborów, zwróciła uwagę na problem niedoreprezentowania kobiet w strukturach władzy. Wskazała kilka zdiagnozowanych i opublikowanych w literaturze przedmiotu przyczyn i skutków tego zjawiska i w tym kontekście poddała ocenie równościowe narzędzia zarządzania, wdrażane (bądź planowane) przez rząd na szczeblu krajowym. W rozdziale III autorka odniosła się do polityki równości płci na szczeblu lokalnym, analizując przypadek gminy jako jedynej konstytucyjnej i zarazem podstawowej jednostki samorządu terytorialnego. Scharakteryzowała pozycję prawną gmin w strukturze zdecentralizowanej administracji samorządowej oraz zaprezentowała katalog ich zadań własnych i zleconych. Następnie przedstawiła wypracowane przez siebie zestawienie możliwych instrumentów gminnej polityki równości płci: prawno-politycznych, instytucjonalnych i finansowych. W rozdziale IV – jak wyjaśniono powyżej – odbiegającym zarówno formą, jak i objętością od pozostałych części pracy, autorka zawarła metodologiczne wprowadzenie do zrealizowanych badań. W rozdziałach V i VI autorka przedstawiła wyniki badania. Pozyskane dane mają charakter jakościowo-ilościowy. Jako że polityka równości płci na szczeblu lokalnym nie wynika w dużej mierze z jasnych, powszechnie obowiązujących przepisów prawnych, gminy podejmują różnorodne działania, niedające się niejednokrotnie i co za tym idzie – rzetelnie sklasyfikować. Tak więc, przytaczając dane ilościowe, pochyliła się nad konkretnymi przypadkami, tzw. dobrymi praktykami z zakresu wdrażania zasady równości płci. Nie zabrakło też przedstawienia złych praktyk oraz końcowych rekomendacji, które zawarła w zakończeniu pracy.

Polityka samorządowa wobec starości. Strategie i podmioty

Ryszard Majer

Publikacja stanowi cenne źródło wiedzy teoretycznej i praktycznej na temat programowania oraz wdrażania lokalnej polityki społecznej w kontekście wyzwań starzejącego się społeczeństwa. Omówiono w niej zagadnienia kluczowe dla społecznego i gospodarczego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Książka może okazać się szczególnie przydatna dla kierowników i pracowników administracji samorządowej. Autor - długoletni praktyk związany z samorządem i systemem pomocy społecznej - w sposób zwięzły i przystępny opisuje, jak poszczególne samorządy programują i wdrażają lokalną politykę wobec starości.

Polityka senioralna w jednostkach samorządu terytorialnego

Joanna Podgórska-Rykała, Magdalena Mikrut-Majeranek, Agata Andruszkiewicz

  W niniejszej pracy, mającej charakter interdyscyplinarny, autorki podjęły rozważania nie tylko na temat polityki senioralnej oraz związanych z nią obszarów prawa i administracji, ale także praktycznego wymiaru polityki społecznej na rzecz osób starszych (dobre praktyki) oraz zarysowały tło omawianej problematyki: począwszy od kontekstu historyczno-kulturowego, a skończywszy na nowoczesnych technologiach i odniesieniu ich zastosowania dla podnoszenia jakości życia seniorów na świecie. Autorkom udało się scharakteryzować temat bardzo szeroko i wielokontekstowo. W rozdziale pierwszym opisana została kondycja seniorów w poszczególnych epokach historycznych. Zwrócono uwagę na fakt, że pierwsi ludzie nie zaznali starości, a co za tym idzie – w czasach prehistorycznych problem starości nie istniał. Średnia długość życia ludzkiego oscylowała bowiem w granicach 20 lat. Z biegiem czasu nastąpiło wydłużenie trwania życia, a seniorzy coraz częściej zaczęli wchodzić w skład wielopokoleniowej rodziny. W rozdziale drugim opisane zostały zmiany, jakie zaszły w społeczeństwie XX wieku. Omówiono przykłady realizacji motywu starości w literaturze, teatrze oraz w filmie i reklamie telewizyjnej. Seniorzy są dziś bohaterami tekstów kultury popularnej, jednak w mediach najczęściej pojawiają się ich stereotypowe wizerunki, które pogłębiają przepaść dzielącą ich od osób młodych oraz utrwalają niesprawiedliwy obraz seniora. Rozdział trzeci zawiera wprowadzenie w zagadnienia polityki społecznej oraz polityki senioralnej, pełniąc rolę przygotowania definicyjnego, poprzedzającego kolejne części rozważań. W tekście scharakteryzowano zagadnienia związane z gerontologią społeczną, wyjaśniono jej funkcje i związki z innymi naukami. Pokrótce przedstawiono także definicję polityki społecznej i wyjaśniono, czym jest polityka senioralna. W rozdziale czwartym zawarto wprowadzenie prawne: przedstawiono najważniejsze akty prawa krajowego, które współtworzą specyficzny system prawny, budując ramy polityki senioralnej w Polsce. W rozdziale piątym odniesiono się do szczebla regionalnego (samorząd województwa) i analizie poddano 16 programów polityki społecznej, w tym dokumentów skoncentrowanych stricte na tematyce senioralnej, ale także innych obowiązujących w tym zakresie aktów prawnych (m.in. strategie rozwoju województw). Przytoczono priorytety, cele strategiczne i operacyjne odnoszące się do polityki senioralnej, ukazując je na tle przedstawionych przez władze regionów diagnoz społecznych i danych statystycznych. W rozdziale szóstym zaprezentowano dobre praktyki z terenu całego kraju, które podejmowane są na rzecz seniorów, szczególnie w gminach i powiatach. Opisano wiele intersujących projektów i rozwiązań, które usprawniają życie osób starszych i zapobiegają ich wykluczeniu. Rozdział ostatni dotyczy nowych technologii skierowanych do osób starszych. Opisano w nim m.in. możliwości uczestniczenia w rozmaitych kursach i warsztatach cyfrowych w celu nauczenia się korzystania z Internetu. Ponadto przedstawiono przykłady zastosowania wearable technology („inteligentne urządzenia”, „elektronika noszona”), czy body-borne computers, czyli miniaturowych urządzeń elektronicznych, zakładanych najczęściej na ciało w postaci zegarków, biżuterii, okularów, ubrań itp. Technologia ta znajduje szerokie zastosowanie, a tworzona jest w celu podniesienia jakości życia oraz poszerzenia, czy tzw. „przedłużenia” zmysłów. Olbrzymią grupą odbiorców tego typu wynalazków są właśnie osoby starsze. W rozdziale tym omówione zostały również kwestie związane z transhu manizmem – ruchem intelektualno-kulturowym, postulującym przezwyciężenie ludzkich ograniczeń oraz poprawę kondycji ludzkiej dzięki wykorzystaniu nauki i techniki. Już Cyceron podkreślał: „Starość jest ostatnim aktem odegranym na scenie życia: starajmy się, by nie był on męczący, zwłaszcza gdy sztuka jest dostatecznie długa.” Wydłużenie się przeciętnego czasu trwania życia człowieka to zdecydowanie pozytywny trend. Jednak aby życie, również u jego schyłku było satysfakcjonujące, należy podjąć szereg zintegrowanych działań, które obecnie stanowią duży wysiłek dla państw i samorządów. Jak wygląda polityka senioralna w Polsce? Przed jakimi stoi wyzwaniami? Swoje rozważania na ten temat autorki zawarły w niniejszej publikacji.

Polityka społeczna. Rozważania o teorii i praktyce

Paweł Grzywna, Joanna Lustig, Marian Mitręga, Natalia Stępień-Lampa, ...

  W pracy podjęto problematykę polityki społecznej i jej subdyscyplin. Polityka społeczna w Polsce podlegała licznym przeobrażeniom. Ze względu na nieustanne zmiany instytucjonalne, przekształcenia w strukturze społecznej, postęp technologiczny, procesu tego nie można uznać za dokonany. Coraz większy zakres usług, nowe metody zarządzania, rozwój społeczeństwa wiedzy oraz zacieśniająca się współpraca międzynarodowa powodują, że działalności tej nie należy postrzegać jedynie w kategoriach sprawiedliwości redystrybutywnej. Z tego względu zdaniem autorów monografii uzasadnione i wartościowe jest prowadzenie studiów z zakresu tej dyscypliny naukowej. Prowadzone w pracy rozważania wpisują się w dwa nurty myślenia o polityce społecznej – jako o teorii i jako o praktyce. Monografia stanowi syntetyczny przewodnik po głównych obszarach badawczych współczesnej polityki społecznej. Składa się ona z 16 rozdziałów, w których scharakteryzowano następujące kwestie z zakresu polityki społecznej: zagadnienia definicyjne, genezę (polityki społecznej i działalności pomocowej). podejście modelowe, bezpieczeństwo społeczne, działalność trzeciego sektora, politykę ludnościową, politykę wobec osób niepełnosprawnych, zabezpieczenie społeczne, ubóstwo, politykę edukacyjną, politykę zdrowotną, politykę rynku pracy, politykę mieszkaniową, politykę rodzinną. Publikacja adresowana jest do osób zainteresowanych materią polityki społecznej, decydentów politycznych, w tym szczególności przedstawicieli władz samorządowych, a także instytucji II i III sektora.

Polityka społeczna wobec starzenia się ludności w USA i w Szwecji. Wnioski dla Polski

Kaja Zapędowska-Kling

Starzenie się w ogólnym rozumieniu oznacza zmiany zachodzące w ludzkim organizmie na przestrzeni całego cyklu życia. W świetle uwarunkowań społeczno-ekonomicznych starzenie się jest procesem związanym ze zmianą ról społecznych – „na cykl osiągania dojrzałości biologicznej nakłada się cykl zdolności produkcyjnej, który jest związany z miejscem w społecznym podziale pracy”. Zatem na kompleksową politykę senioralną powinny składać się takie obszary, jak polityka rynku pracy, koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego, pomoc socjalna, opieka długoterminowa, opieka zdrowotna, polityka edukacyjna, mieszkaniowa, transportowa, poradnictwo prawne i inne. Zestawienia statystyczne, badania ilościowe i jakościowe umożliwiają formułowanie prognoz. Prognozowanie z kolei, zarówno na gruncie demograficznym, jak i ekonomicznym, pozwala na opracowanie programu reform z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. Publikacja stanowi ważny głos w debacie publicznej nad społecznymi, politycznymi, ekonomicznymi i kulturowymi konsekwencjami starzenia się populacji. Autorka dokonuje przeglądu współczesnych rozwiązań polityki społecznej wobec starzenia się ludności z perspektywy międzynarodowej, koncentrując się na doświadczeniach Stanów Zjednoczonych i Szwecji. Przedstawia wiele systemowych rozwiązań z zakresu polityki społecznej, zaczerpniętych z krajów o bogatej tradycji polityki na rzecz seniorów. Opisuje przykłady dobrych praktyk oraz formułuje rekomendacje dla Polski. 

Polityka Szwajcarii wobec Unii Europejskiej

Michał Tomczyk

 Głównym celem powstania niniejszej monografii jest analiza, w ujęciu problemowo-chronologicznym, polityki Szwajcarii wobec Unii Europejskiej wraz z jej najważniejszymi wyznacznikami i tendencjami ewolucyjnymi. Analizę przeprowadzono przy szczególnym uwzględnieniu czynników wewnętrznych, głównie politycznych i społecznych, które zaważyły na obecnym poziomie relacji pomiędzy Szwajcarią a UE. Największy nacisk położony został zatem na specyfikę ustroju politycznego, w tym na federalizm, demokrację bezpośrednią oraz charakterystyczną dla Szwajcarii doktrynę polityki zagranicznej, opartą na neutralności wieczystej. Ponadto istotnym elementem jest analiza koncepcji głównych ośrodków opiniotwórczych zarówno rządowych, jak i pozarządowych. Całości dopełnia próba oceny dotychczasowej polityki wobec UE oraz prognozowania jej dalszego rozwoju. Za cezurę czasową przyjmuje się okres od początku lat 90. wieku XX, tj. od momentu rozpoczęcia intensywnych relacji Szwajcarii z EWG –