Bezpieczeństwo osób w cyberprzestrzeni

Justyna Trubalska, Łukasz Wojciechowski

Monografia stanowi wieloaspektową, interdyscyplinarną analizę problematyki w obszarze bezpieczeństwa osób w cyberprzestrzeni, uwzględniającą zarówno rozwiązania prawne w tej dziedzinie, jak również jej uwarunkowania, ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru społecznego, finansowego, a także wyzwań związanych z edukacją w tym zakresie. Zagadnienie zostało poddane analizie w wymiarze mikrostrukturalnym, koncentrując się przede wszystkim na kwestiach związanych z prewencją zagrożeń w skali jednostek. Dotyczy to m.in. problematyki nieletnich, kradzieży tożsamości, ochrony danych osobowych, czy też utraty haseł i  środków finansowych, a także rozwiązań prawnych w tym zakresie. Zaproszeni do współpracy autorzy opracowali zagadnienia wpisujące się w główny nurt debaty dotyczącej cyberprzestrzeni koncentrujący się na roli jednostek funkcjonujących w świecie wirtualnym

Bezpieczeństwo państw Europy Środkowej i Wschodniej. Kwestie społeczne, ekonomiczne, polityczne i militarne

Zbiorowy

Celem niniejszej monografii jest przedstawienie szans, wyzwań i zagrożeń dla bezpieczeństwa regionu Europy Środkowej i Wschodniej w ujęciu przedmiotowym. Przeprowadzone badania przez autorów reprezentujących różne ośrodki akademickie zostały zogniskowane według katalogu bezpieczeństwa przedmiotowego autorstwa Barry’ego Buzana. Perspektywy badawcze bezpieczeństwa państw Europy Środkowej i Wschodniej dotykają zatem bezpieczeństwa w wymiarze militarnym, politycznym, społecznym, kulturowym, ekonomicznym i ekologicznym. W rozdziale pierwszym prof. Jerzy Będźmirowski przedstawia rys historyczny bezpieczeństwa polskiej granicy, koncentrując uwagę na okresie funkcjonowania Układu Warszawskiego, ukazując implikacje dla bezpieczeństwa regionu Europy Środkowo-Wschodniej.

Bezpieczeństwo państwa a bezpieczeństwo narodowe Federacji Rosyjskiej. Przykład Republiki Czeczeńskiej

Natasza Duraj

Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie problematyki dotyczącej miejsca bezpieczeństwa państwa w systemie bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej. W publikacji szczególna uwaga została zwrócona na rozwiązania prawno-organizacyjne wprowadzone w autonomicznym podmiocie Federacji Rosyjskiej - Republice Czeczeńskiej. Książka składa się z trzech zasadniczych rozdziałów, które powstały na podstawie krytycznej analizy literatury przedmiotu odnoszącej się do kwestii szeroko rozumianego bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Materiałem źródłowym była także Konstytucja Federacji Rosyjskiej znowelizowana w 2020 roku oraz Konstytucja Republiki Czeczeńskiej przyjęta w 2003 roku. Ponadto w pracy korzystano z materiałów Prokuratury Generalnej Federacji Rosyjskiej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej oraz Federalnej Służby Wykonywania Kar.

Bezpieczeństwo państwa w cyberprzestrzeni

Justyna Trubalska, Łukasz Wojciechowski

Monografia traktuje o niezwykle ważnym i aktualnym obszarze, jakim jest bezpieczeństwo państwa w cyberprzestrzeni. Omawiając bezpieczeństwo Polski, zwraca uwagę na rozwiązania prawno-instytucjonalne w zakresie zapewniania bezpieczeństwa państwa w wirtualnym świecie, uwarunkowania tego bezpieczeństwa oraz zagrożenia w cyberprzestrzeni. Publikacja stanowi też istotne uzupełnienie literatury z zakresu bezpieczeństwa informacji. Autorzy analizują w niej prawne aspekty oraz wpływ rozwoju nowych technologii na cyberbezpieczeństwo. Skupiają się na problematyce ochrony informacji niejawnych w stosunkach Rzeczypospolitej Polskiej z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi oraz bezpieczeństwa informacji krajowego sytemu kontroli towarów strategicznych. Dwa rozdziały monografii poświęcono tematyce strategii bezpieczeństwa informacyjnego Federacji Rosyjskiej oraz ochronie informacji niejawnych w Republice Francuskiej

Bezpieczeństwo państwa w XXI wieku. Podręcznik akademicki

Mariusz Paździor, Justyna Trubalska, Łukasz Wojciechowski, Agnieszka Żywicka

Monografia przedstawia interdyscyplinarną analizę bezpieczeństwa państwa w XXI wieku z uwzględnieniem jego aspektu wewnętrznego i zewnętrznego. Autorzy dokonali pogłębionej analizy zarówno pojęcia bezpieczeństwa państwa, jak również podstaw normatywnych, instytucji oraz wybranych płaszczyzn, na których to pojęcie występuje. W publikacji omówione zostały zagadnienia dotyczące m.in.: roli państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa i porządku publicznego,  zadań samorządu terytorialnego w tym zakresie, bezpieczeństwa lokalnego oraz społecznego, systemu ochrony osób i mienia, bezpieczeństwa w komunikacji społecznej, a także szczególnych aspektów ochrony informacji w obrocie gospodarczym i bezpieczeństwa finansowego. Monografia porusza także problematykę bezpieczeństwa państwa w kontekście międzynarodowym, w tym w ramach zinstytucjonalizowanych form współpracy międzynarodowej, bezpieczeństwa w Unii Europejskiej, czy wobec konfliktów międzynarodowych. Wyjaśnia zjawiska terroryzmu, antyterroryzmu i kontrterroryzmu. Omawia też szeroko zagadnienia edukacji dla bezpieczeństwa wewnętrznego

Bezpieczeństwo powietrzne imprez masowych

Konrad Dobija

 Analiza bezpieczeństwa imprez masowych z punktu widzenia możliwości zabezpieczenia imprez masowych z powietrza. Historia, prawo, przykłady aktów terroru podczas imprez masowych. 

Bezpieczeństwo pożarowe pionowych przegród przeszklonych. Efekt skali w ocenie odporności ogniowej

Bartłomiej Sędłak

Praca dotyczy zagadnień związanych z odpornością ogniową przeszklonych ścian działowych. Wewnętrzne ściany budynku, które nie stanowią jego konstrukcji, czyli nie mają właściwości nośnych, nazywane są ścianami działowymi. Głównym zadaniem elementów tego typu jest wydzielenie pomieszczeń w budynku, dlatego też powinny być one zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby zapewnić między innymi spełnienie wymagań dotyczących odporności ogniowej. Badanie odporności ogniowej ma na celu ocenę zachowania próbki elementu konstrukcji budowlanej poddanej określonym warunkom nagrzewania i ciśnienia. Pozwala to na ilościową ocenę zdolności elementu do wytrzymania oddziaływania wysokiej temperatury poprzez ustalenie kryteriów, za pomocą których można między innymi ocenić funkcje nośności, zdolności do powstrzymywania ognia (szczelności) i przenoszenia ciepła (izolacyjności). Metodologia przeprowadzonych badań oparta jest na procedurach badawczych obowiązujących powszechnie w Europie.  Określają one minimalne wymiary elementów próbnych, na których należy przeprowadzić badanie. Badania elementów próbnych o minimalnych wymiarach pozwalają na ocenę odporności ogniowej elementów o rozmiarach nieznacznie większych. Nie rozwiązuje to jednak realnego problemu stosowania odpornych ogniowo przeszklonych oddzieleń o wysokości znacznie przewyższającej wymiary ścian zweryfikowanych badawczo. Oznacza to, że w wielu obiektach, głównie użyteczności publicznej, stosowane są rozwiązania, których skuteczność ochrony przed działaniem ognia nie została potwierdzona badaniami. W monografii opracowano model umożliwiający, na podstawie badań elementów próbnych o wymiarach 3 × 3 m, ocenę odporności ogniowej pionowych przegród przeszklonych wykonanych z profili aluminiowych o wymiarach znacznie je przewyższających. Model został opracowany na podstawie wyników badań ośmiu elementów próbnych przeszklonych ścian działowych. Do badań wytypowano ścianki najczęściej spotykane na polskim rynku – słupowo-ryglowe przeszklone ściany działowe o aluminiowych profilach trzykomorowych. Dodatkowo w pracy zostały przedstawione wymagania polskiego prawa budowlanego związane z odpornością ogniową przeszklonych ścian działowych, procedura badania oraz sposób klasyfikacji elementów tego typu, jak również stosowane w nich rozwiązania konstrukcyjne. Ponadto szeroko omówiono literaturę związaną z tematyką monografii. Najważniejszy wniosek przedstawiony w monografii dotyczy możliwości oszacowania według wyprowadzonych w pracy wzorów oraz badania próbki o minimalnych wymiarach normowych – maksymalnej dopuszczalnej wysokości przeszklonej ściany aluminiowej dla danego przekroju aluminiowego profilu, jak również wyznaczenia minimalnego wymaganego momentu bezwładności przekroju profilu, dla którego ścianka o danej wysokości zachowa swoją odporność ogniową. Na podstawie wymaganego minimalnego przekroju profilu aluminiowego jest możliwe dobranie odpowiednich profili wzmacniających. Monografia składa się z 7 rozdziałów. Rozdział 1 stanowi wprowadzenie do omawianej tematyki, przedstawia problem naukowy oraz zakres pracy. W rozdziale 2 omówiono stan wiedzy na temat bezpieczeństwa pożarowego przeszklonych ścian działowych. Rozdział 3 poświęcony został analizie dostępnej literatury oraz analizie wybranych raportów z badań w zakresie odporności ogniowej. W rozdziale 4 przedstawiono przyjęte założenia dotyczące badań eksperymentalnych. W rozdziale 5 omówiono wyniki przeprowadzonych badań, natomiast w rozdziale 6 znajduje się rozwiązanie problemu naukowego postawionego na początku pracy. W rozdziale 7 zawarto podsumowanie wraz z wnioskami wynikającymi z przeprowadzonych badań.

Bezpieczeństwo pracy w zarządzaniu przedsiębiorstwami z uwzględnieniem czasu pandemii SARS-COV-2

Bogna Konodyba-Rorat

W każdej prowadzonej działalności, bez względu na jej charakter, formę czy zakres, istnieje ryzyko narażenia człowieka na czynniki szkodliwe, uciążliwe lub niebezpieczne w środowisku pracy. Niestety wraz z postępem techniki rośnie też skala zagrożeń, jednak należy pamiętać, że decydujący wpływ na bezpieczeństwo pracy ma zachowanie pracownika i jego postępowanie. W procesie zarządzania bezpieczeństwem pracy obowiązuje zasada, że „każdy odpowiada za bezpieczeństwo własne i współpracowników”. Jednym z podstawowych elementów skutecznego zarządzania bezpieczeństwem pracy, a zarazem trudnym do przeprowadzenia, jest więc motywowanie pracowników do pracy bezurazowej. Obecnie coraz więcej uwagi poświęca się zagadnieniom: promocji bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, komunikacji, motywacji, kształtowania zachowań, edukacji oraz kulturze organizacji i bezpieczeństwa pracy. Niniejsza praca przeznaczona jest dla studentów kierunków technicznych i ekonomicznych, pracowników i menedżerów służb bhp oraz dla wszystkich zainteresowanych problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy. Jej celem jest przekazanie czytelnikom niezbędnych informacji dotyczących wybranych elementów systemu zarządzania bhp w przedsiębiorstwie, z uwzględnieniem praktyk przedstawionych na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa z branży przemysłu lotniczego w dobie pandemii COVID-19. W książce omówiono: pojęcie „pracy” jako sposobu na zaspokojenie niezbędnych potrzeb człowieka, a jednocześnie źródła zagrożeń jego życia i zdrowia; pojęcie i definicję „zagrożeń”, ich podział i klasyfikację; klimat miejsca pracy (kulturę organizacji); metody identyfikacji zagrożeń; skutki zagrożeń występujących w procesach pracy, zwłaszcza zagrożeń dla życia (wypadki przy pracy) i zdrowia pracowników (choroby zawodowe); ekonomiczne aspekty bezpieczeństwa i higieny pracy (koszty bezpieczeństwa pracy, koszty wypadków przy pracy, koszty profilaktyki i prewencji); ekonomiczne stymulatory poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy; miejsce bezpieczeństwa i higieny pracy w wybranych koncepcjach zarządzania przedsiębiorstwem; problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie w czasach pandemii COVID-19; dobre i złe praktyki bhp na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa z branży lotniczej.

Bezpieczeństwo przewozu pasażerów i ładunków w jednoosobowych i bezpilotowych statkach powietrznych

Tomasz Balcerzak

Monografia powstała na bazie zdobytych przez autora doświadczeń zawodowych, wiedzy uzyskanej podczas działalności naukowo-badawczej oraz lotniczej pracy operacyjnej prowadzonej od szczebla pilota aż do prezesa w zarządach linii lotniczych i spółek. W związku z tym stanowi specjalistyczny materiał, przewidziany dla kadry naukowo-dydaktycznej, studentów kierunków: licencjackich, inżynierskich, magisterskich, uczestników studiów podyplomowych oraz specjalistycznych kursów lotniczych. Opracowanie to może być cennym źródłem wiedzy dla specjalistów branży lotniczej oraz pasjonatów lotnictwa. Głównym celem przeprowadzonych badań i osiągniętych rezultatów jest zintegrowanie interdyscyplinarnej wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa pasażerskich przewozów lotniczych i cargo, podczas realizacji operacji, misji statkami powietrznymi, w tym UAS. Autor uwzględnił wyzwania techniczno-technologiczne w zakresie bezpieczeństwa operacyjnego oraz społecznych oczekiwań i regulacji prawnych.

Bezpieczeństwo publiczne Federacji Rosyjskiej. Analiza wybranych kategorii przestępstw unormowanych w Kodeksie karnym Federacji Rosyjskiej

Natasza Duraj

Zapewnienie bezpieczeństwa publicznego stanowi warunek konieczny utrzymania pożądanego stanu w państwie, który przejawia się w zapobieganiu czynom wymierzonym w dobro kraju, porządek publiczny oraz życie, zdrowie i mienie jego obywateli. Jest to jedno z najważniejszych zadań każdego państwa, a jego ochrona stanowi jedno z najstarszych zadań publicznych, związanych z podstawową funkcją władzy publicznej. W publikacji zaprezentowano szereg istotnych zagadnień związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa publicznego w Rosji. Monografia zawiera analizę postanowień Konstytucji Federacji Rosyjskiej, Koncepcji bezpieczeństwa publicznego w Federacji Rosyjskiej oraz rosyjskiego Kodeksu karnego, a część empiryczna pracy oparta została na analizie materiałów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej oraz rosyjskiej Prokuratury Generalnej. Książka adresowana jest do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych problematyką kształtowania szeroko rozumianego bezpieczeństwa publicznego, jak również do studentów i słuchaczy studiów podyplomowych na kierunkach bezpieczeństwo publiczne, zarządzanie oraz ekonomia.

Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego. Pojazdy samochodowe, wyd. 2 / 2004

Jerzy Wicher

W podręczniku omówiono najważniejsze problemy związane z czynnym i biernym bezpieczeństwem samochodu traktowanego jako element systemu, w którym uwzględnia się również oddziaływanie kierowcy i otoczenia. Przedstawiono właściwości dynamiczne pojazdu, stateczność (poślizgi, wywracanie), problematykę zderzeń, urządzenia elektroniczne wspomagające bezpieczeństwo jazdy. Zagadnienia związane z kierowcą zawierają elementy psychologii, fizjologii i metody oceny odporności biomechanicznej. Zaprezentowano też nowoczesne rozwiązania , umożliwiające zwiększenie bezpieczeństwa systemów ruchu drogowego.

Bezpieczeństwo sieci firmowej. Kontrola ruchu wychodzącego

Marek Serafin

Bezpieczeństwo sieci firmowej w dużym stopniu zależy od kontroli, jaką administrator ma nad połączeniami inicjowanymi przez komputery użytkowników. Jej brak umożliwia użytkownikom otwieranie adresów niebezpiecznych stron, pobieranie zainfekowanych plików, a w konsekwencji naruszenie bezpieczeństwa całej sieci. W dobie zmasowanych ataków typu ransomware wprowadzenie kontroli nad połączeniami wychodzącymi to absolutna konieczność. Autor książki nakreśla w niej zagrożenia, a także omawia różne koncepcje blokady połączeń i filtracji stron WWW z wykorzystaniem dostępnych na rynku rozwiązań. Przedstawia zarówno darmowe narzędzia open source, na przykład Squid, E2guardian, OPNsense, jak i produkty komercyjne - Fortigate UTM czy Web Safety. To propozycja dla administratorów sieci w małych i średnich firmach, jak również w instytucjach, urzędach, szkołach i na uczelniach. Autor od lat zajmuje się administrowaniem sieciami i systemami komputerowymi, jego wcześniejsza pozycja, Sieci VPN. Zdalna praca i bezpieczeństwo danych, uzyskała status bestsellera. Dzięki książce poznasz: najlepsze praktyki zabezpieczania sieci różne koncepcje filtrowania ruchu metody blokowania niepożądanych połączeń metody ochrony użytkowników przed niepożądaną treścią

Bezpieczeństwo sieci i usług łączności elektronicznej w prawie Unii Europejskiej oraz w prawie polskim

Maciej Rogalski

W monografii podjęto wybrane problemy polityki bezpieczeństwa w obszarze sieci i usług łączności elektronicznej, ze szczególnym uwzględnieniem obowiązujących regulacji międzynarodowych i krajowych w tym zakresie. Jest to materia, która, z roku na rok, zyskuje coraz większą uwagę, ze względu na obejmowanie usługami łączności elektronicznej coraz większej ilości kontaktów osobistych, zwłaszcza w obszarze administracji i dziedzin związanych z infrastrukturą wrażliwą, w tym krytyczną. Autor monografii podjął się wyzwania sprowadzającego się nie tylko do analizy obowiązujących przepisów prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego w zakresie bezpieczeństwa sieci i usług łączności elektronicznej, ale również przybliżenia projektów aktów normatywnych. Istotnym atutem monografii są krytyczne i konstruktywne uwagi de lege lata i de lege ferenda w sferze prawa cyberbezpieczeństwa. Stąd też opracowanie może i powinno stanowić istotną pomoc zarówno dla podmiotów stosujących, jak i tworzących prawo cyberbezpieczeństwa.

Bezpieczeństwo sieci komputerowych - Praktyczne przykłady i ćwiczenia w symulatorze Cisco Packet Tracer

Jerzy Kluczewski

Książka Bezpieczeństwo sieci komputerowych - Praktyczne przykłady i ćwiczenia w symulatorze Cisco Packet Tracer, kierowana jest do szerokiego grona osób chcących poszerzyć swoją wiedzę z zakresu bezpiecznego wykorzystania sieci komputerowych w codziennym życiu. Nauczyć się od podstaw projektować i wdrażać zasady bezpieczeństwa. Nie jest to jednak materiał uczący bezpiecznego korzystania z usług sieciowych od strony standardowego użytkownika Internetu. Pozycja ta, to również idealny podręcznik dopełniający wiedzę praktyczną podczas nauki w techniku informatycznym, technikum teleinformatycznym i Akademiach CISCO CCNA. To materiał uzupełniający, dzięki któremu w prosty sposób można poszerzyć i uzupełnić swoją wiedzę i przygotować się do uzyskania kwalifikacji potwierdzających kompetencje zawodowe. Książka zawiera materiał poświęcony klasyfikowaniu zagrożeń w sieciach, zasadom pozwalającym na unikanie cyber-ataków, założeniom polityki bezpieczeństwa, protokołom SSH, NTP, SYSLOG, RADIUS, TACACS+, GRE, IPsec, usługom AAA a także problemom związanym z prawem ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych RODO (GDRP). Istotną zaletą książki są załączone gotowe rozwiązania w postaci plików PKT oraz PKA, zawierających prawidłowe rozwiązania przykładów i ćwiczeń. Wszystkie opisane pliki, są dostępne poprzez witrynę naszego wydawnictwa pod adresem https://security.itstart.pl Autorem tej książki jest Jerzy Kluczewski, długoletni instruktor Akademii CISCO CCNA, wykładowca akademicki a zarazem nauczyciel dyplomowany. Pan Jerzy, w swoim dorobku autorskim posiada już kilka publikacji książkowych na temat symulatora Packet Tracer. Jest osobą zaangażowaną w proces tłumaczenia materiałów edukacyjnych CCNA Routing & Switching na język polski. Swoje doświadczenie zdobywał podczas pracy w przemyśle, obecnie jest wykładowcą w Wyższej Szkole Bankowej w Gdańsku.

Bezpieczeństwo sieci w Pythonie. Rozwiązywanie problemów za pomocą skryptów i bibliotek. Wydanie II

José Manuel Ortega

Popularność Pythona wynika z jego wszechstronności, prostoty, a także ze zwięzłości i z łatwości pisania kodu. Rozbudowywana z każdą aktualizacją kolekcja narzędzi i bibliotek pozwala na używanie Pythona do coraz bardziej specjalistycznych zadań, takich jak zabezpieczanie sieci. O tym, że skuteczna ochrona sieci ma krytyczne znaczenie dla organizacji, świadczą powtarzające się przypadki cyberataków i utraty cennych danych. Warto więc wykorzystać możliwości Pythona do wykrywania zagrożeń i rozwiązywania różnych problemów związanych z siecią. Tę książkę docenią specjaliści do spraw bezpieczeństwa i inżynierowie sieci. Dzięki niej zapoznasz się z najnowszymi pakietami i bibliotekami Pythona i nauczysz się pisać skrypty, które pozwolą Ci zabezpieczyć sieć na wielu poziomach. Dowiesz się, w jaki sposób przesyłać dane i korzystać z sieci Tor. Nauczysz się też identyfikować podatności systemu na ataki, aby tym skuteczniej zapewnić mu bezpieczeństwo. W naturalny sposób przyswoisz wiedzę, która pozwoli Ci tworzyć w Pythonie bezpieczne aplikacje, zaczniesz również stosować techniki kryptograficzne i steganograficzne. Znajdziesz tu także wskazówki, jak rozwiązywać różne problemy sieciowe, pisać skrypty do wykrywania zagrożeń sieci i stron internetowych, zabezpieczać urządzenia końcowe, pozyskiwać metadane i pisać skrypty kryptograficzne. Najważniejsze zagadnienia: skrypty automatyzujące procedury bezpieczeństwa i testy penetracyjne narzędzia programistyczne służące do zabezpieczania sieci automatyczna analiza serwerów wykrywanie podatności na ataki i analiza bezpieczeństwa praca z siecią Tor stosowanie narzędzi do analizy śledczej Python w sieci: najlepsza ochrona!

Bezpieczeństwo systemów informacyjnych. Praktyczny przewodnik zgodny z normami polskimi i międzynarodowymi

Franciszek Wołowski, Janusz Zawiła-Niedźwiecki

 Przewodnik pokazuje:   jak interpretować kwestie bezpieczeństwa systemów informacyjnych, od ryzyka począwszy, jakimi standardami (normami) i metodami się posługiwać, do jakich wzorców dobrych praktyk sięgać, jakie ośrodki doskonalące te praktyki obserwować, z jakim środowiskiem specjalistów się konsultować. Poradnik jest szczegółowy, w wielu fragmentach ma charakter list kontrolnych, które mają podpowiadać, jakie problemy i rozwiązania rozważać. Poradnik jest skierowany w pierwszej kolejności do administratorów bezpieczeństwa systemów informacyjnych, ale także do szeroko rozumianej kadry kierowniczej organizacji różnych branż, charakteru i wielkości, od której zależy faktyczne bezpieczeństwo. Także do specjalistów różnych profesji, którzy do zapewniania bezpieczeństwa mogą się w organizacjach przyczyniać. Rzecz bowiem w tym, że stan bezpieczeństwa budują stopniowo wszyscy, a zburzyć go może już jedna osoba.