Aktywność obywatelska mieszkańców Łodzi i Iwanowa. Struktura i uwarunkowania

Agnieszka Murawska

W publikacji omówiono poziom, strukturę oraz uwarunkowania partycypacji obywatelskiej w sferze politycznej i społecznej w dwóch postprzemysłowych miastach – Łodzi i Iwanowie. Ramą teoretyczną monografii jest pytanie o dominujący model obywatelstwa: liberalny czy komunitarny. Książka wpisuje się w obecny w Polsce nurt rozważań socjologicznych na temat okoliczności różnorodnych form działalności obywatelskiej. Nowatorskim rozwiązaniem jest zastosowanie do analizy systemu wartości proobywatelskich i wynikających zeń percepcji obowiązków obywatela wobec społeczeństwa. Zaprezentowano wiele istotnych danych statystycznych, a także wyniki badań dotyczących aktywności politycznej i społecznej. Publikacja jest skierowana do osób zainteresowanych kondycją społeczeństwa obywatelskiego zarówno w Polsce, jak i w Rosji.

Alchemia Zaskakująca moc pomysłów, które pozornie nie mają sensu

Rory Sutherland

Przewrotna książka, zachęcająca nas do odkrywania magii, która pojawia się, kiedy tylko trochę bardziej zaufamy naszej własnej kreatywnej intuicji Aby być genialnym, trzeba być irracjonalnym - przekonuje Rory Sutherland, legenda reklamy i TED Talks. Dlaczego napój Red Bull jest tak popularny, chociaż wszyscy nienawidzą jego smaku? Dlaczego dzięki peronowym tablicom odliczającym czas pozostały do odjazdu pociągu mniej nas denerwują opóźnienia? I dlaczego wolimy, gdy pasta do zębów jest... pasiasta? Uważamy się za istoty racjonalne. A ekonomia i biznes opierają się na założeniu, że podejmujemy logiczne decyzje w oparciu o dowody. Ale wcale tacy nie jesteśmy. W wielu kluczowych obszarach naszego życia rozum odgrywa naprawdę znikomą rolę. Przyciąga nas to, co piękne, ale i to, co ekstrawaganckie, nadmierne, dziwaczne, absurdalne od kosztownych zaproszeń ślubnych po maleńkie buteleczki zawierające najnowsze perfumy. Jeśli więc chcecie wpływać na wybory dokonywane przez ludzi, musicie ominąć rozum. Najlepsze pomysły nie mają bowiem racjonalnego sensu: sprawiają, że bardziej czujemy, niż myślimy. To przełomowa książka, mądra i przy tym niezwykle zabawna. Rzeczywistość jest dobrze poukładana, często ujawnia swoje sekrety praktykom, choć prawie nigdy teoretykom, czego psychologowie, ekonomiści i osoby, które nie podejmują osobistego ryzyka, nie są po prostu w stanie zrozumieć. Koniecznie kupcie dwa egzemplarze tej książki na wypadek gdyby jeden wam ukradli. Nassim Nicholas Taleb, autor Czarnego łabędzia

Alfabet Salonu

Krzysztof Feusette

Dziennikarze, artyści, naukowcy, celebryci. Tworzą nieformalny Front Jedności Przekazu zwany Salonem. Nie łączy ich tajny kodeks ani rytuał inicjacji. Zasady są niepisane, ale i tak każdy z członków gremium dobrze je zna. Co grozi za wyłamanie się z szeregu? Zazwyczaj tylko upomnienie i pogrożenie palcem (pamiętacie co się działo kiedy Marcin Meller wycofał poparcie dla PO, albo kiedy Monika Olejnik powiadomiła premiera, że wszyscy dziennikarze są przeciw niemu), ale czasem trzeba kogoś bezpowrotnie wygnać (przypadek Joanny Szczepkowskiej). Prezentujemy osiemdziesięciu salonowych zawiadowców. Kto się nie załapał niech nie płacze; możliwe są kolejne tomy alfabetu. Feusette pisze o mnie w co drugim mniej więcej swoim tekście. Niektórzy po stronie prawdy mówią, że Feusette ma na moim punkcie obsesję, być może o zabarwieniu erotycznym, ale ja będę Feusettea bronił. Tomasz Lis, Newsweek, TVP Mnie szczególnie spodobał się demaskatorski artykuł zatytułowany Król jest w stringach autorstwa pana Krzysztofa Feusettea. No cóż, widocznie nawet popkultura zasłużyła na swego Macierewicza. Jakub Wojewódzki, Polityka, TVN No, ale co to jest za felietonista? Paweł Wroński, Gazeta Wyborcza

Amazonki Mosadu

Michael Bar-Zohar, Nissim Mishal

Niezwykłe kobiety w izraelskich tajnych służbach. Działalność lohemet, funkcjonariuszek operacyjnych Mosadu, przez wiele lat była utajniona. Mimo że wiele z nich miało niebywałe dokonania, były przedstawiane co najwyżej jako tło dla swych kolegów. W końcu jednak rząd Izraela zezwolił na publikowanie informacji na ich temat. Michael Bar-Zohar i Nissim Mishal opisali w Amazonkach Mosadu burzliwe życie, miłości i niebezpieczne misje tych kobiet. Tocząc szarpiącą nerwy tajną wojnę, musiały się mierzyć z samotnością i niechętnymi postawami kolegów, rezygnować z marzeń o małżeństwie i dzieciach, a mimo to znakomicie wykonywały swoje zadania. W kolejnych rozdziałach autorzy opisują ich zapierające dech wyczyny. Od Jolande, która wręcz szturmem wdarła się na dwór króla Egiptu, do Diny, która stanęła na progu irańskiego Archiwum Jądrowego; od skazanej na powieszenie Szuli do Sigal, rekrutującej najlepszych muzułmańskich agentów; od Marcelle, która wyskoczyła z okna egipskiej katowni, do Jael, Isabel i Danielle, które nie wahały się wejść w paszczę lwa. Fascynująca lektura.

Amazoński Inny. Wizerunek rdzennych mieszkańców Amazonii we współczesnych tekstach kultury

Aleksandra Wierucka

  W kulturze euroamerykańskiej Indianie przedstawiani byli albo jako prymitywni, brudni, dzicy, albo jako „szlachetne dzikusy”, żyjący w zgodzie z naturą. Taki ich obraz został utrwalony już w pierwszych dekadach kolonizacji. Współcześnie – wydawałoby się – wiedza na temat mieszkańców Amazonii radykalnie się zmieniła, a co za tym idzie – zmienił się także ich wizerunek. Jednak analiza tekstów kultury powstałych w XXI wieku (książek, filmów, komiksów, wystaw zdjęć, gier planszowych i gier wideo) pokazuje inną tendencję: w świadomości społecznej wciąż funkcjonuje obraz rdzennych mieszkańców, który znacznie odbiega od prawdy i pełen jest egzotyzacji. W książce omówiona została historia Amazonii, historia ukazywania mieszkańców tego terenu, proces tworzenia się stereotypowego o nich wyobrażenia. Przeprowadzono także analizę i interpretację współczesnych tekstów kultury, które ten stereotyp wykorzystują. Recenzowana praca podejmuje aktualny i istotny społecznie temat, zdając relację z oryginalnych analiz autorki. Napisana została żywym, komunikatywny językiem przez dobrze poinformowaną i zaangażowaną ekspertkę. Przedmiotem zainteresowania Aleksandry Wieruckiej jest wizerunek mieszkańców Amazonii w „tekstach kultury XXI wieku”. W sumie udało się jej wyodrębnić i poddać analizie ponad 60 różnych tekstów. Analizy te wymagały rozmaitych kompetencji – z pól analiz wizualnych, tekstualnych, game studies, a także stricte językowych. Autorka z powodzeniem wyławia kluczowe wątki badanego wizerunku, przypisywane tubylcom amazońskim od początku XVI wieku. prof. dr hab. Waldemar Kuligowski Aleksandra Wierucka – pracuje w Instytucie Badań nad Kulturą w Uniwersytecie Gdańskim. Zajmuje się antropologią społeczeństw tradycyjnych, w tym  ich funkcjonowaniem we współczesnym świecie. Od 2007 roku prowadzi badania antropologiczne w Ekwadorze – ich rezultatem jest między innymi książka Huaorani of the Western Snippet (Palgrave Macmillan, New York 2015), a także artykuły w czasopismach polskich i zagranicznych. Członkini American Anthropological Association, Society for Anthropology of Lowland South America, Association for Cultural Studies oraz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.

Amerykański reset. Stany (jeszcze) Zjednoczone od podszewki

Eliza Sarnacka-Mahoney

Otwarcie na świat, możliwe dzięki internetowi, odarło Amerykanów ze złudzeń, że ich ojczyzna pozostaje najlepszym miejscem do życia, pracy i spełniania marzeń (brak podstawowych praw: powszechnego urlopu macierzyńskiego i zdrowotnego, astronomiczne koszty edukacji, spadający gwałtownie poziom życia i zarobków). Nadchodzi wielki reset, który może przybrać nawet formę rozpadu Ameryki na nowe, niezależne twory polityczne. Eseje i wywiady Elizy Sarnackiej-Mahoney, kreślą głęboko przemyślany, przekrojowy i szokujący obraz kondycji naszego najważniejszego sojusznika. Stany Zjednoczone Kajmanów. Amerykańscy bogacze płacą dziś niższe stawki podatkowe niż budowlańcy, a Ameryka zmienia się w raj podatkowy. Czy Ameryka może się rozpaść? Podziały w narodzie przekroczyły temperaturę wrzenia, a pokojowy rozpad unii może być jedyną alternatywą dla bratobójczej wojny. Naród pracujących nędzarzy. Amerykanie nie jeżdżą na urlopy, bo ich nie biorą. Większość obywateli nie ma żadnych oszczędności. Nieśmiertelna biała duma. Białasów trzeba wymienić. Za 40 lat biały będzie już tylko co trzeci mieszkaniec kraju. WASP nie dadzą się tak łatwo roztopić w multikulturowym tyglu. Studenci zadłużeni na wieczność. Zachęcamy do udziału w naszej loterii, masz szansę spłacić swój dług studencki! Nacja bez wakacji. Vacation Deficit Disorder (VDD), czyli zespół deficytu urlopowego. Schorzenie występujące u osób, które czują, że potrzebują urlopu, lecz nie mogą go wziąć. Katolik w Białym Domu. Joe Biden i jego model prezydentury. Amerykańska Polonia bastionem konserwatyzmu? Dlaczego tracimy potencjał drzemiący w Amerykanach przyznających się do polskich korzeni? Nie da się zrozumieć Ameryki bez poświęcenia jej więcej czasu, niż tylko przebiegając oczami po czerwonych paskach w telewizyjnych dziennikach. Ocenianie Stanów według definicji stosowanych w innych częściach świata nie ma sensu. Sprawdź jak wygląda Ameryka od środka - oczami Elizy Sarnackiej-Mahoney.

Amerykański sen. Gwałtowne przebudzenie

Paweł Zyzak

Książka przedstawia wnikliwe oceny polityków amerykańskich. Odsłania, lekceważone przez polskich publicystów, korzenie radykalizmów kulturowo-religijnych pustoszących Amerykę - Black Lives Matters, scjentologii i sunnickiego islamu w Stanach Zjednoczonych. Paweł Zyzak brawurowo oprowadza nas po politycznym zapleczu kolejnych prezydentów USA, tłumaczy globalne gry administracji amerykańskiej, ukazuje powstanie systemu putinowskiego oraz mistyczne podstawy ideologii państwowej w Federacji Rosyjskiej zestawiając je z antypolskimi ekscesami elit nad Potomakiem. Barack H. Obama Polityka odprężenia z Koreą Północną John Rozbrojenie Kerry Dynastia Bushów Porozumienie z Iranem Chiński przegląd wojsk Muzułmanie zdobywają władzę w USA D. J. Trump Inna Ameryka Republikanie Bidena Kogo wybiera wojsko Katolicka fala Kto spiskuje z wirusem? Kontrowersje wokół wyborów prezydenckich w USA Anatomia trumpizmu Joseph R. Biden, Jr. Impeachment II Przed-wielkanocny nastrój na Kremlu Jacy są Amerykańscy Żydzi? Doktryna deeskalacji Rosyjska strefa wpływów Kalifat 2.0 Wpływ zwycięstwa Talibanu na krajobraz Azji Centralnej Dyktat mediów społecznościowych? Dlaczego Rosja nie pozwoli Ameryce wyjść z Europy Autor, wieloletni stypendysta w Stanach Zjednoczonych miał okazję podejrzeć amerykańską kuchnię polityczną od środka. Dzięki swoim kontaktom i wglądowi w wiele niepublikowanych dokumentów, potrafi zadziwiająco trafnie prognozować rozwój wypadków w amerykańskiej polityce, a także przygotować prognozę burz nadciągających w polityce globalnej.

Amerykańskie koncepcje tarczy antyrakietowej w Europie

Paweł Turczyński

Książka jest poświęcona wydarzeniom początku XXI w., kiedy to głównie na fali obawy przed międzynarodowym terroryzmem i państwami zbójeckimi Stany Zjednoczone postanowiły zbudować infrastrukturę chroniącą je przed atakiem rakietowym. Niezwykle ważne dla funkcjonowania tego systemu (potocznie nazywanego tarczą antyrakietową) były instalacje, które miały znaleźć się w Europie na lądzie bądź na sąsiadujących z naszym kontynentem akwenach. Celem książki jest przybliżenie tych właśnie zagadnień: genezy projektu tarczy oraz jego ewolucji w koncepcjach kolejnych prezydentów USA; sprzętu i systemów, jakich planowano użyć, gdy projekt będzie wchodził w fazę realizacji; zachowań społeczności międzynarodowej wobec kolejnych wizji tarczy. Za szczególnie istotne autor książki uznał odtworzenie polskiego stanowiska wobec tego zagadnienia i wskazanie na ile ewolucja polskiej polityki zagranicznej w latach 20062010 miała wpływ na amerykańską ofertę. Nie mam wątpliwości co do ważności i aktualności zagadnienia, jakim są koncepcje budowy systemów obrony przeciwrakietowej zwanych popularnie tarczą. To, że kwestie tarczy od pewnego czasu stały się nieobecne w debacie publicznej, że nie stanowią one tak centralnego jak jeszcze dwa lata temu przedmiotu zainteresowania ośrodków badawczych i grup eksperckich nie przesądza o ich aktualności. O ważności tarczy dla systemu bezpieczeństwa obszaru euroatlantyckiego niech świadczą treści przyjętej w Lizbonie w 2010 roku nowej koncepcji strategicznej Sojuszu Północnoatlantyckiego. W Polsce szersze zainteresowanie tym zagadnieniem, debata o tarczy, bez wątpienia powróci. Być może nawet w nieodległym czasie. Dla poziomu tej debaty kapitalne znaczenie mieć będzie rzetelna wiedza o jej przedmiocie. Rzetelna wiedza nie zaszkodzi też ludziom, którzy będą podejmowali określone decyzje. Z recenzji prof. Bolesława Balcerowicza, Instytut Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski

Amerykańskie lato. Depesze z ulic Chicago

Alex Kotlowitz

Nic tak nie łączy ludzi jak rozpacz. Nic tak nie zbliża nas do siebie jak smutek. Powracający w książce cytat z Rączych koni Cormaca McCarthyego doskonale oddaje chicagowską codzienność. I choć Wietrzne Miasto nie mieści się nawet w pierwszej dziesiątce najniebezpieczniejszych miejsc w Stanach, to właśnie ono stało się symbolem społecznej degradacji. Dziennikarz Alex Kotlowitz postanowił opisać chicagowskie lato 2013 roku. Chociaż jak na tamtejsze standardy był to okres stosunkowo spokojny, statystyki i tak przerażają: od kul zginęły sto siedemdziesiąt dwie osoby, a niemal siedmiokrotnie więcej zostało rannych. Do większości aktów przemocy doszło w biednych częściach miasta, bo to właśnie tam, wśród opuszczonych i zrozpaczonych, agresja wydaje się jedyną strategią przetrwania. Kotlowitz opowiada historię epidemii przemocy i równie wielkiej epidemii strachu. Rozmawia z młodymi członkami gangów, byłymi więźniami, policjantami, aktywistami i matkami w żałobie. Prowadzi nas przez świat, w którym czas wyznaczają lata odsiadki i liczba odniesionych ran, a wszystkich bohaterów łączy cicha nadzieja na lepsze jutro. Amerykańskie lato to hołd złożony ofiarom ulicznej przemocy i wyznanie miłości miastu targanemu bólem i bezprawiem. Jedna z najlepszych książek non-fiction 2019 roku według magazynu Kirkus Reviews.

An Ethnography of Memory of the People\'s Republic of Poland Everyday Culture in Postwar Poland 1956-1989

Wojciech Burszta, Anna Jawor, Mirosław Pęczak, Michał Rauszer, ...

Cultural participation was seen as a source of prestige, and the requirement of personal development, of becoming a cultured person, gained popularity and became almost an inherent element of the model of social advancement. The intelligentsia was expected to elevate the cultural level of the country, primarily by introducing the less educated parts of society to the national culture. […] In our study of socialist Poland we wanted to focus primarily on the memories of everyday life of those who lived in that period. Our perspective refers therefore not to the experience of a witness of history, understood as a sequence of significant events, but rather simply to the everyday life of people who lived in this historical epoch. The aim of the study is to show not the functioning of the People’s Republic of Poland but how individual sought to “find themselves within it,” especially ways of dealing with problems, of living and experiencing. That is why we are not concentrating on studying the cultural memory of socialist Poland; rather, we are attempting to refer to the communicative memory of that period. A memory collected in the form of personal and biographical accounts, one analogous to narrative memory.

Analiza profilu neuropsychologicznego dzieci w wieku 5-10 lat w wybranych podtypach FASD

Iwona Palicka

Pacjenci z dysfunkcjami ze spektrum poalkoholowych zaburzeń rozwojowych stanowią dla psychologów trudne diagnostycznie wyzwanie ze względu na heterogenność objawów związanych z uszkodzeniami strukturalnymi oraz funkcjonalnymi mózgu. Psycholodzy borykają się z mitami diagnostycznymi, szczególnie dotyczącymi diagnozy małego dziecka czy diagnozy dziecka w pieczy zastępczej, a także z trudnościami w wyborze najbardziej czułych diagnostycznie narzędzi oceny psychologicznej. „Analiza profilu neuropsychologicznego dzieci w wieku 5-10 lat w wybranych podtypach FASD” stanowi cenne kompendium wiedzy dla wszystkich diagnostów pracujących w zespołach ds. FASD. Dla psychologów niniejsza pozycja może stać się wskazówką dotyczącą złotego standardu narzędzi diagnozy neuropsychologicznej w badaniu dzieci z FASD. Pozostałym specjalistom pomoże w zrozumieniu specyfiki tych zaburzeń oraz podjęciu odpowiednich kroków diagnostycznych. „Zdefiniowany profil neuropsychologiczny umożliwi przyspieszenie diagnozy na wcześniejszym etapie rozwojowym, a co za tym idzie właściwe dobranie terapii”. dr hab. n. med. Krystyna Szymańska, Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego, Warszawski Uniwersytet Medyczny „Uzyskane wyniki można ocenić jako bardzo ważne z punktu widzenia klinicysty zajmującego się chorobami wieku rozwojowego: psychologa, lekarza, pedagoga”. prof. dr hab. Ewa Mojs, Kierownik Katedry i Zakładu Psychologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Analiza strategiczna RP w perspektywie XXI wieku

Piotr Szczurowski

Piotr Szczurowski Analiza strategiczna RP w perspektywie XXI wieku Analiza strategiczna RP w perspektywie XXI wieku - świeże spojrzenie na współczesność z perspektywy historiozoficznej Analiza strategiczna RP w perspektywie XXI wieku to dotykająca między innymi geopolityki książka autorstwa doktora Piotra Szczurowskiego. Jest to opracowanie pod wieloma względami nowatorskie i bez wątpienia bezprecedensowe na polskim rynku wydawniczym. Autor analizuje sytuację strategiczną Rzeczypospolitej Polskiej w perspektywie wyjątkowo długiej, bo obejmującej cały XXI wiek. Główną osią analizy strategicznej, przeprowadzonej przez autora, jest teza o schyłku cywilizacji zachodniej, na której poparcie przedstawiono szereg argumentów o charakterze politycznym, ekonomicznym, cybernetycznym czy też biologicznym. Na tle przełomu cywilizacyjnego, którego obecnie jesteśmy świadkami autor przeanalizował sytuację strategiczną Polski, wykorzystując do tego takie narzędzia analizy strategicznej jak analiza SWOT/TOWS oraz analiza kluczowych czynników sukcesu, zaś każdy czynnik poddany badaniu opatrzył rzeczowym uzasadnieniem. Czy antropologia kulturowa i historiozofia mogą być pomocne w podejmowaniu strategicznych decyzji politycznych? Zdecydowanie tak, ponieważ zarówno historiozofia jak i antropologia poszerzają perspektywę. Zastosowana w publikacji dyrektywa interdyscyplinarności ma wyjątkowo szeroki zakres. Autor śmiało sięgał po ustalenia między innymi takich dziedzin wiedzy jak historiozofia, historia, ekonomia, geografia, biologia, socjologia, psychologia społeczna, antropologia kulturowa, cybernetyka czy też nauki polityczne i nauki o zarządzaniu. Przełomowe zmiany cywilizacji poprzez wieki - Polska w wirze wydarzeń Cywilizacja przez wieki zmienia się. Krytyczne spojrzenie na zmiany i otoczenie, w którym one zachodzą może przynieść korzyści w postaci umiejętności przekucia w sukces szans, wynikających z zachodzących zmian. Do tego jednak potrzebna jest analiza strategiczna wzmocniona szerszą perspektywą historiozoficzną. Warto byłoby mieć to na uwadze, gdy podejmuje się realne decyzje polityczne, wpływające na losy kraju i jego mieszkańców. Autor w swojej książce nie ograniczył się do suchej analizy. Wskazał także kierunki działań strategicznych, które państwo polskie powinno podjąć, jeśli chce efektywnie wykorzystać szanse pojawiające się w jego otoczeniu w XXI wieku. Właśnie interes państwa polskiego był punktem wyjścia przedmiotowej analizy (szkoła realistyczna) przy zastosowaniu - w możliwie jak najdalej idący sposób - podejścia racjonalnego.

Analizy weryfikacyjne - przeszłe i obecne doświadczenia badawcze. Tom XIII

Katarzyna Grzeszkiewicz-Radulska, Aneta Krzewińska

Autorki, uczennice twórców i przedstawicieli łódzkiej szkoły metodologicznej w socjologii, podejmują refleksję nad analizami weryfikacyjnymi, które przez wiele lat stanowiły w tej szkole przedmiot dociekań teoretycznych oraz empirycznych. Szczególnie ważnym punktem odniesienia dla tych rozważań jest unikatowa w metodologii badań sondażowych koncepcja analiz weryfikacji wewnętrznej autorstwa Jana Lutyńskiego. Próbie zmierzenia się z dorobkiem szkoły, jego omówieniu i ocenie, towarzyszą głosy jej przedstawicieli odnoszących się z dzisiejszej perspektywy do ówczesnych koncepcji, przedsięwzięć badawczych i dokonań. Wzbogacenie retrospektywy o ten element było możliwe dzięki przeprowadzeniu wywiadów z większością badaczy tworzących szkołę. W efekcie w zagadnienia natury metodologicznej wplecione są wątki interesujące z punktu widzenia socjologii jako nauki. Kontynuując zainteresowania badawcze swoich nauczycieli, autorki eksplorują też możliwości szeroko rozumianej weryfikacji wewnętrznej i badają technikę winiet zakotwiczających.  

Anatomia kulturowej legendy. Niżyński - Gründgens - Dönhoff - Piłsudski

Grzegorz Kowal

Analiza legendy kulturowej sprowadza się do uwzględnienia okoliczności jej powstawania oraz do określenia funkcji, jakie przyjdzie jej pełnić. Za przykład legendy tego rodzaju uznać można Jerzego Kukuczkę – legendę polskiej i światowej himalaistyki. Proces krystalizacji legendy warunkują nie tylko zalety, przymioty i dokonania wybranej jednostki. Niepowtarzalna wiązka cech osobowościowych wystarczy do obwołania człowieka autorytetem, zasada ta jednak nie zawsze sprawdza się w odniesieniu do postaci uznanych za legendarne. Współdecydujące w owym procesie okazuje się bowiem społeczne zapotrzebowanie. Człowiek legenda upodabnia się przez to do wychowawcy – w znaczeniu, jakie słowu temu nadał Janusz Korczak. Gdy pierwszy z nich kształtuje dzieje i jest zarazem przez nie kształtowany, drugi staje się podmiotem i przedmiotem wychowania. Legenda kulturowa to zespół opinii na temat jednostki wyróżniającej się na tle grupy, których popularyzacji sprzyjają media i sztuka – w procesie tym faktografia ma znaczenie drugorzędne. Takie zdefiniowanie legendy kulturowej oznacza, że poza grupami szczególnie zainteresowanymi kreowaniem i szerzeniem tego typu narracji muszą pojawić się odbiorcy skłonni narzucany obraz przyjąć. W ten sposób w legendzie ujawnia się powrót do archaicznego mitu: logos zostaje wyparty przez sugestywność nadawców i wiarę odbiorców. Jest to wiara wbrew faktom i rozsądkowi, na przekór naukowym ustaleniom i namacalnym dowodom.

Andrzej Kojder, Godność i siła prawa. Szkice socjologicznoprawne

Andrzej Kojder

Kiedy ktoś pyta, co to znaczy, że prawo ma godność, odpowiadamy: znaczy to tylko tyle (i aż tyle), że strzeże godności człowieka, a więc w jednakowym stopniu przypisuje podstawowe uprawnienia i wolności wszystkim ludziom i na wszystkich nakłada w dziedzinie praw publicznych te same obowiązki. Prawo, któremu można przypisać godność, nie zachęca do zdrady, dwulicowości, kłamstwa, wiarołomstwa, nie naraża nikogo na zgubę, ból i poniżające traktowanie, nie wymusza poddańczej uległości i nie nakłania do określonych wyborów religijnych, politycznych, moralnych, estetycznych czy jakichś innych. Nikogo również nie wywyższa tylko z tego powodu, że to jest on, a nie ktoś inny, nikogo też nie czyni obywatelem drugiej kategorii. Prawo, które ma na widoku godność człowieka, wdraża do powszechnej życzliwości, dobrych uczynków, pielęgnuje cnoty osobiste - ambicję, dumę, odwagę, prawdomówność, skromność - wzmacnia również cnoty obywatelskie, takie jak odpowiedzialność, obowiązkowość, przychylność, serdeczność. (...) tak jak każdy człowiek ma mniej lub bardziej wyrazistą osobowość (charakter, temperament, postawę życiową), podobnie każdy system prawny ma w danej epoce cechy swoiste, szczególne. O ile jednak godność człowieka najwyraźniej przejawia się w sytuacjach zagrożenia, a jej probierzem są niebezpieczeństwa i trudy, którym musi on sprostać, o tyle godność prawa uwidacznia się w jego codziennym funkcjonowaniu. O nabywaniu przez prawo coraz większej godności świadczy to, że rozdziela ono coraz więcej dobrodziejstw i jest powściągliwsze aniżeli w przeszłości w szafowaniu surowymi karami.

Anegdoty, limeryki, epifanie o socjologii i socjologach

Andrzej Kojder

Znaczna część zamieszczonych w tym tomiku tekstów ukazywała się w ostatnich latach w biuletynie Polskiego Towarzystwa Socjologicznego „Informacja Bieżąca”, najczęściej pod kryptonimem Ankor. Najżywszy odzew wywołały limeryki. Niektórzy socjologowie, a nawet ich spadkobiercy, poczuli się bardzo urażeni, autor zaś wzywany był do publicznych przeprosin. Nie uczynił tego, musiałby bowiem przyznać, że imiona Jana, Piotra czy Stefana oznaczają konkretne osoby, a tak nie jest. Wszelako w sytuacji, jaka zaistniała, autor czuje się w powinności, aby stwierdzić, że jakiekolwiek podobieństwo postaci i sytuacji tutaj przywołanych do żyjących i nieżyjących socjologów (a także przedstawicieli innych zawodów) jest najzupełniej przypadkowe. Co się tyczy anegdot, które Merriam Webster’s Dictionary & Theasaurus definiuje jako short narrative of interesting, amusing, or biographical incident, to spotkały się z zarzutem, że ten czy ów socjolog (zwłaszcza rodzimy socjolog!) nie mógł powiedzieć lub zrobić tego lub owego, kłóciłoby się to bowiem z jego wizerunkiem, jego charakterem, temperamentem, poczuciem humoru lub innymi znanymi(?) jego przymiotami. Według tej opinii jeden z nadzwyczaj sympatycznych profesorów (notabene promotor doktoratu autora tych słów, a także, notabene, mąż kilku żon), nie mógł porównać wykładanego przez siebie przedmiotu do kostiumu bikini, bo to jakoby nie licowało z jego z sylwetką i stylem bycia... Niedorzeczną pretensją jest oczekiwanie, że każda anegdota będzie opatrzona stemplem autentyczności. Do anegdotycznej narracji nie stosuje się bowiem kryterium prawdy i fałszu, co najwyżej prawdopodobieństwa. Nie ma więc sensu dociekać, czy opisana w anegdocie sytuacja na pewno się wydarzyła i czy jej bohaterem była ta właśnie, a nie inna osoba. Zapewne sporną jest kwestią, czy powtarzane z pokolenia na pokolenie anegdoty, złote myśli, aforyzmy, maksymy, sentencje, facecje, dykteryjki, powiastki, dewizy, kalambury i fabulacje należą do dóbr (kanonu) kultury, czy też powinno się im przyznać znacznie niższą rangę. Zdaje się natomiast nie ulegać wątpliwości (choć nie jest to oczywiste dla wszystkich socjologów), że owe drobne, ulotne w większości utwory, mniej lub bardziej udane lub zupełnie chybione, są nośnikiem nie tyle treści poznawczych, choć i takie w nich się znajdzie, ile emocjonalnych pobudzeń i nastrojów raczej żartobliwych niż poważnych.

Antropolog jako audytor wewnętrzny

Łucja Lange

Książka przybliża zarówno obszar zainteresowań antropologii kulturowej, jak i zakres działania audytu wewnętrznego. Autorka, były audytor wewnętrzny, a obecny antropolog kultury, zauważa podobieństwa między tymi dwoma dziedzinami i pragnie zwrócić na nie uwagę absolwentów, studentów oraz kandydatów na studia, wskazując jednocześnie ciekawą możliwość zatrudnienia. Swoje rozważania kieruje także do audytorów wewnętrznych, którym proponuje wartościową wiedzę z zakresu antropologii kulturowej, jako przydatne narzędzie ułatwiające pracę szczególnie w środowisku korporacji międzynarodowych. W świecie, w którym coraz częściej kładzie się nacisk na procedury, etyczność badań, jakość oraz mierzalność i policzalność - warto zastosować szerszą perspektywę i badać organizacje na sposób antropologiczny, nie tylko ekonomiczno-prawny. Książka została napisana w sposób odzwierciedlający tok badań - wprowadza czytelnika w zamysł autorki, przybliża inspiracje stojące za takim wyborem tematu, a następnie prezentuje drogę, jaką autorka przeszła z badanymi - od prezentacji antropologii kulturowej oraz audytu wewnętrznego, przez skoncentrowanie na pracy etnologów zatrudnionych w korporacjach aż do rozważań o możliwości zatrudnienia absolwentów antropologii kulturowej w audycie. Książka prezentuje ciekawą perspektywę praktyka, który zyskując wiedzę i doświadczenie etnologiczne, zauważa przydatność tychże w pracy audytora wewnętrznego i dzieli się swoimi spostrzeżeniami, nakierowując czytelnika na te podobieństwa i oczekując aktywnego odczytywania treści.

Antychryst

Fryderyk Nietzsche

Fryderyk Nietzsche (1844-1900) – jeden z najważniejszych filozofów niemieckich, także filolog, poeta. Człowiek, którego poglądy znacząco wpłynęły na całą późniejszą filozofię, myślenie o człowieku, kulturze, religii. Głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na myśli greckiej, sokratejskiej i etyce chrześcijańskiej. Tej apollińskiej postawie przeciwstawiał dionizyjską, witalną (połączoną z ideą woli mocy i pojęciem nadczłowieka). Krytykował chrześcijaństwo, ale jednocześnie podziwiał Chrystusa. Jego myśl doczekała się setek interpretacji i omówień. Nie sposób sobie wyobrazić współczesną filozofię bez przemyślenia jego wpływu, wpływu intelektualnego jego idei. "Antychryst" to oprócz "Yako rzecze Zaratustra" jedna z najważniejszych jego - mimo niewielkich rozmiarów - książek. Jest bowiem "Antychryst" zasadniczą rozprawą niemieckiego filozofa nie tylko z chrześcijaństwem, ale wręcz szerzej z całą tradycją judeochrześcijańską (dla przyszłych antysemitów to niestety była jedna z zasadniczych nietzscheańskich tez - ta o nafatalniejszym ludzie w historii). Ma jednak Nietzsche problem z samą postacią Chrystusa, negując jego postawę typu miłość bliźniego, nadstawianie drugiego policzka, traktuje go jednak z niekłamanym szcunkiem. Traktuje go jako postać historyczną i przypisuje mu krańcowo przeciwstawne żydowskiej hierarchii i tradycji - intencje. ba wręcz traktuje Chrystusa jako uosobienie buntu - z czym się solidaryzuje - przeciwko wszelkim dotychczasowym hierarchiom i porządkom. Warto poznac ten niezwykle interesujący, dekonstruujący dotychczasowe osądy punkt widzenia tego geniusza niemieckiej, europeskiej myśli filozoficznej.

Antykruchość Jak żyć w świecie, którego nie rozumiemy

Nassim Nicholas Taleb

Do audiobooka jest dołączony plik PDF z rysunkami i materiałami z wydania drukowanego!! Antykruchość pokazuje, jak żyć w świecie Czarnych Łabędzi... Długookresowe strategie obecnie już nie działają taką tezę stawia Nassim Nicholas Taleb. W dzisiejszym świecie przeważa to, co nieznane, przypadkowe i zmienne, co autor błyskotliwie opisał w swoim światowym bestsellerze Czarny Łabędź. Jak więc przetrwać w tej niepewności, oswoić nieobliczalność zjawisk i chaos, a nawet na tym wygrać? Odpowiadając na te pytania w swojej erudycyjnej i dowcipnej książce Taleb dotyka najważniejszych dylematów gospodarki, biznesu, życia społecznego w XXI wieku. Po potężnym krachu finansowym w 2008 roku, w trakcie największego w historii kryzysu długu w Europie, Taleb uspokaja: Niektórym rzeczom służą wstrząsy; rozwijają się i rozkwitają pod wpływem zmienności, przypadkowości, nieładu i stresu; przygody, ryzyko i niepewność to ich żywioł. Te rzeczy nazywa antykruchymi. Potem błyskotliwie i z pasją wykorzystuje pojęcie antykruchości do wyjaśnienia, jak dziś postrzegać rzeczywistość, istnieć w świecie, podchodzić do podejmowania decyzji. Antykruchość to lektura prowokacyjna, intrygująca i inspirująca. Świetna książka dla tych, którzy są gotowi spojrzeć z zupełnie nowej perspektywy na swoje decyzje, inwestycje, przedsięwzięcia biznesowe, życie prywatne. To także wielka, znakomicie napisana pochwała przedsiębiorczości.

Antysemicki rumuński rząd Octaviana Gogi i Alexandru Cuzy w opinii polskojęzycznej prasy II Rzeczypospolitej (1937-1938)

Jacek Walicki

Książka przedstawia, jak pewien zapoznany i krótki epizod z dziejów Rumunii został zaprezentowany przez polską prasę codzienną. Powstanie rządu Gogi-Cuzy było zaskoczeniem dla obserwatorów polityki owego czasu i wynikało z dalekosiężnych planów politycznych dążącego do dyktatury króla Karola II, a zagrożonego w swej władzy przez dynamiczny, faszystowski ruch Żelaznej Gwardii Corneliu Codreanu. Sprawowanie rządów znalazło się w rękach innej, równie radykalnej, ale słabszej i skłóconej z Codreanu partii. Książka przedstawia obrazy wydarzeń w Rumunii, jakie dla swych czytelników tworzyły dzienniki różnorakich opcji politycznych: od socjalistycznego „Robotnika”, poprzez chadeckie „Polonię” i „Głos Narodu”, prawicowy „Kurier Warszawski”, do oenerowskiego „ABC” i konserwatywnego „Czasu”. Uwzględniona jest również prasa obozu rządzącego („Gazeta Polska”) i polskojęzyczne dzienniki żydowskie (np. „Nasz Przegląd”, „Nowy Dziennik”). Oprócz szczegółowego przedstawienia antysemickiej polityki rządu – stanowiącej oś jego działania – w publikacji omówiono też inne zagadnienia działalności gabinetu Gogi-Cuzy, takie jak polityka wewnętrzna, polityka zagraniczna czy też budzące zrozumiałe zainteresowanie polskiej prasy stosunki polsko-rumuńskie. Książkę zamyka rozdział przedstawiający upadek rządu i opinie polskie o jego całościowej działalności.

Apetyt na rzeczywistość. Między literaturą a dziennikarstwem - relacje interakcje perspektywy

Agnieszka Kłosińska-Nachin, Ewa Kobyłecka-Piwońska

Publikacja jest zbiorem artykułów eksplorujących relacje między dziennikarstwem a literaturą z różnych perspektyw i w różnych obszarach językowych. Wobec postępującej w ostatnich dziesięcioleciach kontaminacji między dziennikarstwem a literaturą autorzy tekstów pochylają się nad historycznymi związkami między badanymi dziedzinami (począwszy od starożytności do czasów najbardziej współczesnych), stawiają pytania dotyczące kontekstów kulturowych determinujących badaną ekspresję, przyglądają się typowym dla niej środkom wyrazu, wychwytują nieuniknioną hybrydyzację form oraz kreślą sylwetki konkretnych dziennikarzy-pisarzy. Wartością dodaną jest zderzenie perspektyw badawczych w odniesieniu do różnych kręgów kulturowych (hiszpański, latynoamerykański, francuski, bułgarski, polski, amerykański, angielski, germański, klasyczny, włoski). Takie ujęcie prowadzi do wieloaspektowej problematyzacji niezwykle aktualnego wymiaru współczesnej kultury. 

Aplikacja mobilna jako zjawisko kulturowe

Barbara Orzeł

Książka Aplikacja mobilna jako zjawisko kulturowe skierowana jest do wszystkich użytkowników nowych mediów. Stanowi przewodnik po kulturowych fundamentach zagadnień związanych z informatyką, kreacją programów komputerowych oraz szeroko pojętym nowomedialnym biznesem. Opisuje najważniejsze pojęcia związane z aplikacjami mobilnymi: algorytmem, interfejsem, personalizacją oraz kreacją nowych zachowań komunikacyjnych. Autorka rozpoczyna swoje rozważania przywołaniem najważniejszych pojęć dotyczących programu komputerowego oraz prezentacji jego historii. Ważną część monografii zajmują refleksje nad kulturowymi aspektami programowania – pojęciem algorytmu oraz recepcją języków programowania w świetle hipotezy Sapira-Whorfa. W kolejnych rozdziałach analizie poddano kwestie interfejsu (cross-platformowości, tzw. „strategii trzech ekranów”), konsumpcji nowych mediów mobilnych, gier komputerowych (problem przejścia od konsoli do kanału mobilnego) oraz zagadnienie personalizacji i kastomizacji doświadczenia użytkownika. W ostatniej części książki zaprezentowano nowe zachowania komunikacyjne, które powstały w związku z wprowadzeniem aplikacji do różnych dziedzin życia (e-czytelnictwo, inteligentne domy). Podjęte w monografii problemy kierują dyskurs w stronę zmian w kulturowej percepcji aplikacji mobilnych, transformacji pojęć oraz możliwych kierunków zapośredniczonych przez nie przemian.

Arabska Wiosna i świat arabski u progu XXI wieku

Marek M. Dziekan, Krzysztof Zdulski, Radosław Bania

Od protestów społecznych i konfliktów zbrojnych w latach 2010–2012, które w dziejach zapisały się pod nazwą Arabskiej Wiosny, dzieli nas niespełna dekada. Dystans kilku lat, jakie upłynęły od rozpoczęcia tych zdarzeń, pozwala na przedstawienie ich przyczyn oraz określenie konsekwencji. Jak przebiegały wydarzenia Arabskiej Wiosny w Tunezji, Egipcie, Libii i innych państwach regionu? Jaką rolę w tych procesach odegrały Unia Europejska, Rosja i Stany Zjednoczone? Co doprowadziło do kryzysu imigracyjnego i wzrostu zagrożenia terrorystycznego w Europie? Stałym elementem sytuacji politycznej na Bliskim Wschodzie jest nieprzewidywalność. Konflikty lokalne, panarabizm, wojna USA z terroryzmem, idea powstania tzw. Państwa Islamskiego, ale też rola literatury i kobiet w tytułowych wydarzeniach – to tylko niektóre zagadnienia tej wielowątkowej publikacji. Arabska Wiosna nie przyczyniła się do stabilizacji i demokratyzacji Bliskiego Wschodu, ale echa tych wydarzeń absorbują uwagę światowej opinii publicznej do dziś.

Arabska Wiosna. Kulturowy obraz przemian w świecie arabskim po 2010 roku

Katarzyna Górak-Sosnowska

Nie minęło sześć lat od rozpoczęcia się burzliwych przemian społeczno-politycznych, określanych jako Arabska Wiosna Ludów, a Bliski Wschód i Afryka Północna zmieniły się nie do poznania. Tylko kilka państw pozostało względnie niewzruszonych Algieria i Maroko w Afryce Północnej oraz Katar, Oman i Zjednoczone Emiraty Arabskie na Półwyspie Arabskim. W pozostałych doszło do zasadniczych przeobrażeń i jakkolwiek je oceniać w zdecydowanej większości na gorsze. Arabska Wiosna nie przyniosła wprawdzie spełnienia postulatów politycznych i gospodarczych, ale pozostawiła po sobie spuściznę określonych postaw, idei i wytworów kultury. I to właśnie o tych świadectwach Arabskiej Wiosny traktuje niniejsza książka. Nie stanowi ona encyklopedycznego przeglądu wszystkich państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, ale raczej zbiór różnych ujęć i tematów, których wspólnym mianownikiem są przemiany kulturowe, jakie zaszły w regionie podczas Arabskiej Wiosny Ludów. Ze Wstępu, Katarzyna Górak-Sosnowska Kultura okazuje się równie podatna na wydarzenia polityczne, jak sama polityka. prof. Marek Dziekan Książka porusza arcyciekawe dla polskiego czytelnika zagadnienie rewolucji, wpływających na współczesną tożsamość społeczeństw. prof. Wiesław Godzic