Iniekcje tropokolagenu jako kluczowy element kompleksowego leczenia urazów sportowych

Piotr Gawda

Standardowe metody leczenia urazów sportowych, takie jak ograniczenie aktywności fizycznej, farmakoterapia, fizjoterapia i zabiegi chirurgiczne, pochłaniają czas pacjentów. Dlatego poszukujemy innych metod leczenia, które nie pomijają niezbędnych, naturalnych cykli gojenia, a jedynie przyspieszają ich fazy przebiegu. Ze względu na potencjalne korzyści w przyspieszaniu procesów regeneracyjnych iniekcyjne terapie tropokolagenem stają się coraz bardziej popularną metodą będącą istotną częścią kompleksowej terapii urazów sportowych. Tropokolagen, będący prekursorem kolagenu, odgrywa kluczową rolę w regeneracji tkanki łącznej. Celem tego artykułu jest przedstawienie mechanizmów działania tropokolagenu oraz ocena jego skuteczności jako istotnej terapii uzupełniającej w optymalnym leczeniu urazów sportowych na wybranych przypadkach klinicznych. Przedstawiono dwa przypadki zastosowania tropokolagenu: u pacjenta, lat 25, trenującego biegi sprinterskie, u którego doszło do naderwania mięśnia czworogłowego, oraz u pacjentki, lat 32, trenującej amatorsko biegi długodystansowe, u której pojawiały się nawracające bóle okolicy kręgosłupa w trakcie biegu. W obu przypadkach w ramach modyfikacji terapii zastosowano iniekcje z tropokolagenu i uzyskano pożądany efekt terapeutyczny.

Okulistyka dziecięca

Marek Prost, Ewa Leszczyńska

Pojawiająca się na rynku wydawniczym pozycja o charakterze monografii poświęconej w całości praktycznym aspektom budowy i czynności narządu wzroku u dzieci wypełnia istniejącą niszę w naszej rodzimej literaturze. Na podstawie dostępnej wiedzy, ale - i przede wszystkim - bardzo bogatego doświadczenia klinicznego autorów omówiono specyfikę budowy i rozwoju narządu wzroku u dzieci oraz zwrócono uwagę na praktyczne aspekty badania okulistycznego. W części klinicznej w przejrzysty, usystematyzowany sposób przedstawiono pełny zakres zmian chorobowych wieku dziecięcego i wzbogacono je imponującą dokumentacją fotograficzną. Oprócz problemów diagnostycznych autorzy prezentują najnowsze możliwości leczenia farmakologicznego oraz chirurgicznego. Szczególnej uwadze polecamy rozdział poświęcony rozpoznaniu i leczeniu zeza wieku dziecięcego. Monografia ta powinna znaleźć się w biblioteczce każdego lekarza zajmującego się problemami okulistyki, nie tylko wieku dziecięcego. Przystępny sposób omówienia poszczególnych zagadnień ułatwi także wykorzystanie jej przez lekarzy innych specjalności.

Lerkanidypina - antagonista wapnia warty uwagi

Piotr Rozentryt

Nadciśnienie tętnicze jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka zwiększonej chorobowości i śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych. Jego skuteczne leczenie pozostaje ważnym wyzwaniem współczesnej medycyny. Poszukiwane są nowe strategie terapii oraz leki pozwalające zwiększyć skuteczną współpracę z chorymi. Lerkanidypina jest jednym z nowych leków o dużej skuteczności hipotensyjnej i dobrej tolerancji w długim okresie jej stosowania. W artykule omówiono najważniejsze cechy lerkanidypiny, wskazano na jej skuteczność w leczeniu chorych z nadciśnieniem tętniczym. Zaprezentowano szereg jej szczególnych cech, ze względu na które jest lekiem rekomendowanym w terapii pacjentów z towarzyszącą chorobą nerek. Wskazano również na wyróżniający się profil bezpieczeństwa terapii lerkanidypiną, dzięki któremu jest ona dobrze tolerowana i może znaleźć coraz szersze zastosowanie u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym.

Profile pacjentów, w leczeniu których stosowana jest lewofloksacyna

Aneta Nitsch-Osuch

Fluorochinolony to grupa syntetycznych antybiotyków bakteriobójczych o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego, dobrej biodostępności i łatwym dawkowaniu. Wskazania do stosowania fluorochinolonów są szerokie, zwłaszcza że niektóre leki są dostępne zarówno w postaci p.o., jak i i.v., co umożliwia wdrażanie leczenia sekwencyjnego. Korzystne właściwości farmakokinetyczne lewofloksacyny, szerokie spektrum przeciwbakteryjne, skojarzenie skuteczności i bezpieczeństwa terapii oraz wygodne dawkowanie raz dziennie - stwarzają bardzo interesującą alternatywę wobec innych fluorochinolonów w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Poniżej przedstawiono profile pacjentów, u których można w terapii zastosować lewofloksacynę: 1) pacjent z pozaszpitalnym zapaleniem płuc (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest atypowe zapalenie płuc (lub w przypadku zakażenia wywołanego przez Streptococcus pneumoniae opornego na penicyliny; 2) pacjent z zaostrzeniem POChP (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest zakażenie Pseudomonas aeruginosa); 3) pacjent z ostrym zapaleniem zatok obocznych nosa (terapia skorygowana w przypadku nawrotu lub nawrotowego ostrego zapalenia zatok przynosowych, w przypadku ostrego zakażenia nakładającego się na przewlekły proces zapalny zatok; w przypadku alergii na antybiotyki betalaktamowe); 4) pacjent z zakażeniem układu moczowego (ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek i powikłane ZUM) - antybiotyk I rzutu u dorosłych; 5) pacjent z przewlekłym bakteryjnym zapaleniem gruczołu krokowego - antybiotyk I rzutu.

Glicyna - aminokwas endogenny o właściwościach plejotropowych

Magdalena Rudnicka

Glicyna jest aminokwasem endogennym zaangażowanym w wiele procesów fizjologicznych. Badania wykazały jej działanie przeciwzapalne, immunomodulujące i cytoprotekcyjne, co próbuje się wykorzystywać w praktyce klinicznej. Mechanizm działania nie został dokładnie poznany, ale wiele efektów glicyny wynika z hamowania procesów zależnych od jonów wapnia. Suplementacja tym aminokwasem może się okazać korzystna w przebiegu takich chorób, jak: zespół metaboliczny, nieswoiste zapalenie jelit czy mukowiscydoza. Dołączenie glicyny do kwasu acetylosalicylowego podawanego doustnie w ramach terapii przeciwpłytkowej znacząco poprawia tolerancję preparatu. Efekt plejotropowy, który wywiera na organizm ludzki, może w przyszłości przyczynić się do szerszego wykorzystania glicyny w lecznictwie.

Aksetyl cefuroksymu - szerokie spektrum wskazań. Dlaczego warto?

Adam J. Sybilski

Aksetyl cefuroksymu jest prolekiem - estrem acetoksyetylowym cefuroksymu, przeznaczonym do podawania doustnego. W wa runkach in vitro lek ma szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego. Jest aktywny wobec bakterii tlenowych Gram-dodat nich, bakterii tlenowych Gram-ujemnych oraz krętków (Borrelia burgdorferi). Szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego sprawia, że aksetyl cefuroksymu może być stosowany w wielu wskazaniach, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Do schorzeń, w których ten antybiotyk jest polecany, należą: ostre paciorkowcowe zapalenia gardła i migdałków, bakteryjne zapalenie za tok obocznych nosa, ostre zapalenie ucha środkowego, zakażenia dolnych dróg oddechowych, zakażenie układu moczowego w obrębie dolnych dróg moczowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek, niepowikłane zakażenia skóry i tkanek miękkich, zaka żenia kości i stawów oraz wczesna postać boreliozy; lek jest także stosowany w profilaktyce okołooperacyjnej. Cefuroksym podawany jest w formie proleku, dlatego w mniejszym stopniu zaburza naturalną równowagę mikroflory jelitowej (mniejsze jest ryzyko biegunki poantybiotykowej). Brak jest istotnych klinicznie interakcji z innymi lekami. Dostępność różnych preparatów, łatwe dawkowanie i stosunkowo niska cena sprawiają, że aksetyl cefuroksymu może być z po wodzeniem stosowany u wielu pacjentów w różnym wieku.

Ciśnienie skurczowe

Krystyna Widecka

Skurczowe ciśnienie tętnicze (SBP) wykazuje wyraźną, liniową, wprost proporcjonalną zależność od wieku chorego. Zdecydowanie największym problemem terapeutycznym z nim związanym są jego podwyższone wartości u pacjentów powyżej 50. roku życia, bardzo często przybierające postać izolowanego nadciśnienia skurczowego (ISH).Trzeba zaznaczyć, na podstawie dużych projektów epidemiologicznych (NHANES III, WISHE, WHO MONICA), że problem ten dotyczy blisko 65% ogólnej populacji chorych na nadciśnienie tętnicze niedostatecznie leczonych i aż 80% pacjentów po 50. roku życia. W patogenezie wzrostu składowej skurczowej nadciśnienia wraz z wiekiem podstawowe znaczenie przypisuje się narastającej sztywności dużych naczyń tętniczych (aorty i rozgałęzień), upośledzonej wazodylatacji w odpowiedzi na stymulację receptorów beta-adrenergicznych, przy zachowanej reakcji na stymulację receptorów alfa uszkodzeniu śródbłonka i związanym z wiekiem zmianom w nerkach. Wyniki wieloletnich obserwacji epidemiologicznych, m.in. z badania Framingham czy projektu Monica, wykazały wprost proporcjonalną zależność między ciśnieniem skurczowym a powikłaniami sercowo-naczyniowymi i niewydolnością nerek już od wartości powyżej 115 mmHg (...)

Suplementacja witaminą D w okresie zimowym - dla kogo, jakie dawki i jak często?

Ewa Wielosz

Źródłem większości naturalnej witaminy D u ludzi jest jej synteza w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Ze względu na występujący powszechnie na świecie, w tym w Polsce, niedobór witaminy D zaleca się jej doustną suplemen tację, szczególnie w okresie zimowym. W populacji ogólnej w zapobieganiu niedoborom witaminy D i ich leczeniu stosu je się cholekalcyferol. W zależności od preferencji pacjenta zaleca się dawkowanie codzienne, raz w tygodniu lub dwa razy w miesiącu. Ze względu na utrzymanie lepszego przestrzegania zaleceń coraz częściej preferuje się dawki raz w tygodniu, np. 20 000 j.m. Dostępne dane naukowe wskazują, że korzyści wynikające z profilaktyki i leczenia niedoboru witaminy D odnoszą się przede wszystkim do układu mięśniowo-szkieletowego. Jednak w ostatnich latach ukazały się prace na temat roli witami ny D w chorobach autoimmunizacyjnych, cukrzycy, chorobach układu sercowo-naczyniowego i depresji. Obowiązujące w Pol sce wytyczne zalecają m.in. suplementację witaminą D zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, a jeżeli nie jest zapewniona wystarczająca ekspozycja na promieniowanie słoneczne, to także w okresie wiosenno-letnim. Suplementacja witaminą D jest z reguły bezpieczna, choć nie jest jasne, jak wysokie dawki powodują efekty toksyczne. Działania niepożądane mogą wystąpić u dzieci, w chorobach ziarniniakowych, w pierwotnej nadczynności przytarczyc czy idiopatycznej hiperkalcemii dziecięcej. W tych grupach należy ściśle monitorować gospodarkę wapniowo-fosforanową.

Etorykoksyb w leczeniu stanu zapalnego i bólu u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Damian Gajecki, Adrian Doroszko

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mimo dynamicznego rozwoju farmakoterapii celowanej, stanowią niezmiennie od wielu lat podstawę objawowego leczenia bólu w większości schorzeń. Celem niniejszego opracowania jest syntetyczne przedstawienie podstawowych różnic między wybranymi przedstawicielami NLPZ, ze szczególnym naciskiem na etorykoksyb, który w ostatnim czasie zyskuje na popularności ze względu na korzystne wyniki badań dotyczące skuteczności i przede wszystkim jego profilu względnego bezpieczeństwa. Szczególną uwagę zwrócono na bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe, w tym interakcje ze stosowanym równocześnie kwasem acetylosalicylowym w kontekście utrzymania jego skuteczności w prewencji incydentów sercowo-naczyniowych przy równoczesnym stosowaniu NLPZ. Omówiono także wpływ NLPZ na ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego i zaproponowano algorytm wyboru odpowiedniego leku przeciwbólowego i przeciwzapalnego w zależności od ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego oraz współwystępowania chorób układu sercowo-naczyniowego i/lub wysokiego ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych.

COMPLIANCE I ADHERENCE

Marcin Wełnicki, Artur Mamcarz

Dostosowanie się pacjenta do zaleceń lekarza stanowi klucz do osiągnięcia założonych celów terapeutycznych. Jednocześnie wiele obserwacji wskazuje, że niedokładne przestrzeganie zaleceń czy jego brak stanowi istotny problem praktyczny. Znaczenie może mieć wiele elementów postępowania - od komunikacji z pacjentem przez uciążliwość dolegliwości związanych z samą chorobą po formy terapii i częstość jej stosowania. Wykazano, że tzw. Oporność na niektóre leki jest w zanzcnej mierze związana z compliance pacjenta. Niniejsza monografia w sposób przyjazny przybliża tę tematykę. Omawia definicję compliance, adherence i concordance, czynniki wpływające na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych, tłumaczy, na czym polega współpraca pacjenta z lekarzem i czym jest opieka skoncentrowana na relacji, a także wskazuje, w jaki sposób można oceniać jakość współpracy pacjenta z lekarzem.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosowane powierzchniowo w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Możliwość zastosowania nimesulidu w formie działającej miejscowo

Anna Przeklasa-Muszyńska

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stosowane powierzchniowo w leczeniu bólu mięśniowo-szkieletowego (ból ostry i przewlekły) od wielu lat mają zastosowanie i ich rola jest podkreślana w wielu wytycznych dotyczących tego rodzaju bólu. W świetle licznych opublikowanych badań dotyczących leczenia bólu ostrego i przewlekłego (w tym związanego z chorobą zwyrodnieniową) podkreślane są skuteczność i bezpieczeństwo NLPZ stosowanych miejscowo. Do dyspozycji jest wiele preparatów dostępnych w formie sprayów, żelów, maści, plastrów lub innych, które można zaproponować pacjentom z bólem mięśniowo-szkieletowym. Wyboru należy dokonywać indywidualnie, z uwzględnieniem właściwości farmakologicznych preparatu działającego miejscowo. W opracowaniu omówiono właściwości NLPZ stosowanych miejscowo z rozważeniem czynników, które mogą decydować o wyborze właściwego leku dla konkretnego pacjenta. Przedstawiono też zalety nimesulidu stosowanego miejscowo.

Pregabalina vs gabapentyna w leczeniu bólu neuropatycznego u pacjentów onkologicznych

Małgorzata Malec-Milewska

Ból neuropatyczny dotyczy średnio 7-10% populacji, częściej osób w wieku podeszłym i kobiet. Ma charakter przewlekłego bólu patologicznego, opornego na leki przeciwbólowe z pierwszego szczebla drabiny analgetycznej (paracetamol, metamizol, niesteroidowe leki przeciwzapalne). Przyczynami bólu neuropatycznego mogą być: choroby zakaźne, uraz, niedokrwienie, choroby metaboliczne, choroby neurologiczne, substancje toksyczne, następstwa uszkodzenia układu nerwowego wynikające z leczenia choroby nowotworowej, ucisk, zapalenie, jak również niedobory. American Academy of Neurology, Special Interest Group on Neuropathic Pain i European Federation of Neurological Societies rekomendują jako leki pierwszego wyboru w terapii bólu neuropatycznego gabapentynę/pregabalinę i leki przeciwdepresyjne. W bólu neuropatycznym towarzyszącym chorobie nowotworowej ze względu na jego mieszany charakter, czyli współistnienie bólu receptorowego, w leczeniu zawsze są stosowane opioidowe leki przeciwbólowe: tramadol w bólu o średnim natężeniu i silne opioidy w bólu o dużym natężeniu. Poniższy artykuł przedstawia różnice w farmakokinetyce i farmakodynamice gabapentyny i pregabaliny

4 powody, dla których warto zamienić formoterol na salmeterol

Adam J. Sybilski

Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc to jedne z najczęstszych schorzeń, z jakimi styka się w gabinecie lekarz rodzinny. Obie choroby w znacznym stopniu pogarszają jakość życia pacjentów. Wymagają intensywnego, skutecznego i przewlekłego leczenia, a pacjenci - stałej opieki. Do każdego pacjenta należy podchodzić indywidualnie i zawsze ocenić bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Przedstawione w artykule argumenty wskazują, że czasami warto zamienić formoterol na salmeterol.

Jak żywić się w stłuszczeniu wątroby?

Ewa Stachowska

Czy mając stłuszczoną wątrobę, mogę jeść jaja? Czy mogę napić się wina? I co ze słodyczami? Czy muszę o nich raz na zawsze zapomnieć? Czy będę musiał(a) być na diecie do końca życia? Kto z Was nie zadał sobie tych pytań po usłyszeniu od lekarza diagnozy - niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby (NAFLD, nonalcoholic fatty liver disease)? Stłuszczenie wątroby jest odwracalne pod warunkiem, że zastosujemy odpowiednie żywienie i wysiłek fizyczny. "Jak żywić się w stłuszczeniu wątroby" to poradnik dietetyczny prezentujący przepisy oparte na najnowszych zaleceniach obowiązujących w leczeniu tego schorzenia.  

Leczenie miejscowe bólu

Robert Rupiński

Miejscowe leczenie bólu w chorobach układu ruchu polega na aplikacji na powierzchnię skóry leku przeciwbólowego, najczęściej niesteroidowego leku przeciwzapalnego (NLPZ). Zadaniem tak podanego leku jest po przeniknięciu do skóry, stawów i struktur okołostawowych wywołanie działania przeciwzapalnego i przeciwbólowego w sąsiadujących tkankach (miejscowego). Podstawowym wskazaniem do zastosowania przezskórnej terapii przeciwbólowej jest istnienie procesu chorobowego w kompartmencie w dużym stopniu izolowanym od krwiobiegu.

Aktualne miejsce dabigatranu w zapobieganiu powikłaniom zakrzepowo-zatorowym u pacjentów z migotaniem przedsionków

Ireneusz Domański-Giec, Beata Wożakowska-Kapłon

Dabigatran jest popularnym antykoagulantem niebędącym antagonistą witaminy K, którego mechanizm działania opiera się na hamowaniu trombiny. Stosowany jest m.in. w profilaktyce powikłań o charakterze zakrzepowo-zatorowym u chorych z migotaniem przedsionków. Pomimo długiej obecności na rynku, niezmiennie pozostaje lekiem aktualnym, wysoce skutecznym i bezpiecznym.