Postępowanie w alergicznym nieżycie nosa i pokrzywkach u dzieci

Andrzej Emeryk

Autorzy w sposób kompleksowy, a jednocześnie praktyczny, przedstawili aktualny stan wiedzy medycznej na temat alergicznego nieżytu nosa i pokrzywek u dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszego leku przeciwhistaminowego - bilastyny. Szczegółowo omówione zostały etiologia i diagnostyka alergicznego nieżytu nosa wraz z odrębnościami wieku dziecięcego. Kolorowe ilustracje, przejrzysty układ treści oraz ciekawie omówione przypadki kliniczne sprawiają, że książka będzie przydatna w codziennej pracy lekarzy specjalistów medycyny rodzinnej i pediatrów.

Cholesterol i statyny fakty i mity

Maciej Janiszewski, Marek Chmielewski, Artur Mamcarz

Czy wiesz, czym naprawdę jest cholesterol? Cholesterol należy do grupy związków zwanych lipidami (tłuszczami), przy czym w organizmie człowieka występuje głównie w połączeniu z białkami, tworząc tzw. lipoproteiny, i to właśnie je oznacza się w rutynowym badaniu krwi. W praktyce jednak używa się  uproszczonych określeń: cholesterol całkowity, cholesterol LDL (low-density lipoprotein,  lipoproteina niskiej gęstości) i  cholesterol HDL (high-density lipoprotein, lipoproteina  wysokiej gęstości)

Psychiatria w medycynie Dialogi interdyscyplinarne Tom 2

Joanna Rymaszewska, Dominika Dudek

Książka stanowi interesujący zapis rozmów z przedstawicielami innych dyscyplin medycznych lub nawet zawodów - np. z psychologiem czy też specjalistą nauk o zdrowiu. Prowadzone w konwencji koleżeńskiej, czasami przyjacielskiej, rozmowy dotykają jednak problemów istotnych, miejscami egzystencjalnych. Pokazują znaczenie ludzkich emocji, życia psychicznego w profilaktyce i powstawaniu chorób, ich leczeniu, w adaptacji do przewlekłego schorzenia, w końcu do niepomyślnego rokowania. Brak właściwej komunikacji skutkuje często bolesnymi błędami, pomyłkami - nie ma chyba lekarza, który byłby wolny od tego rodzaju doświadczenia. Umiejętność pracy w zespole i właściwej komunikacji między specjalistami, nie tylko lekarzami, jest kluczowa dla ich uniknięcia.

Fakty i mity na temat inozyny

Bartosz J. Sapilak

Pranobeks inozyny to lek o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym, od ponad 50 lat wykorzystywany w terapii infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych i opryszczki. W tym czasie zebrano wiele doświadczeń związanych z jego zastosowaniem i bezpieczeństwem. Przyczyniły się one do powstania wielu faktów i mitów na temat jego bezpieczeństwa i skuteczności. W niniejszej pracy analizujemy najważniejsze z nich.

Profile pacjentów, u których warto stosować Lewozymendan

Opracowanie zbiorowe

Profile pacjentów, u których warto stosować lewozymendan to książka poświęcona praktycznym aspektom wykorzystania lewozymendanu - leku inotropowego dodatniego stosowanego w zdekompensowanej niewydolności serca. Lewozymendan jest podawany przede wszystkim w najtrudniejszych przypadkach, a doświadczenia z nim związane w części ośrodków są niewielkie. zdecydowaliśmy się na zaprezentowanie opisów realnych sytuacji klinicznych, aby pokazać niuanse, których znajomość może zdecydować o powodzeniu terapii.

U kogo i dlaczego warto zastosować insulinę dwuanalogową aspart + degludec?

Mariusz Dąbrowski

Ostatnie lata przyniosły istotne zmiany paradygmatu terapii cukrzycy typu 2. Po ogłoszeniu wyników pierwszych i kolejnych badań bezpieczeństwa sercowo-naczyniowego leków przeciwcukrzycowych na pierwszą linię frontu wysunęły się leki nieinsulinowe, a szczególne miejsce zajęły inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego typu 2 i agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (te drugie są rekomendowane jako pierwsza terapia iniekcyjna w cukrzycy typu 2). Spowodowało to nieznaczny spadek liczby pacjentów leczonych insuliną. Niemniej należy pamiętać, że w populacji osób z cukrzycą typu 2 u wielu pacjentów wystąpi wcześniej lub później konieczność wdrożenia insulinoterapii. Zwykle jest ona inicjowana w postaci jednej iniekcji insuliny bazowej, przy czym w naszych warunkach zwykle jest to insulina NPH. Brak efektywności tej terapii wymaga dalszej intensyfikacji leczenia w postaci dołączania kolejnych iniekcji insuliny doposiłkowej. Jedną z takich opcji jest zastosowanie połączenia w jednym wstrzykiwaczu szybko działającego analogu - insuliny aspart (IAsp) oraz ultradługo działającego analogu - insuliny degludec (IDeg), z których każdy zachowuje swój profil farmakokinetyczny. Zaletą tej opcji jest mniejsza liczba iniekcji przy porównywalnej lub lepszej kontroli glikemii w porównaniu z innymi schematami terapii, a dodatkową korzyścią dla pacjenta jest mniejsza liczba hipoglikemii, szczególnie nocnych. Leczenie to umożliwia dalszą intensyfikację terapii poprzez dodanie drugiej iniekcji IDegAsp lub kolejnych iniekcji insuliny doposiłkowej. Insulina IDegAsp może być też użyta przy inicjowaniu insulinoterapii w warunkach znacznej hiperglikemii, przy zamianie terapii mieszankami insulin ludzkich bądź analogowych na jedną lub dwie iniekcje insuliny IDegAsp, a i to nie wyczerpuje pełnego spektrum jej możliwych zastosowań. Podsumowując, insulina IDegAsp jest wartościowym i bezpiecznym uzupełnieniem możliwości insulinoterapii u pacjentów z cukrzycą typu 2, ale też typu 1.

Etorykoksyb w leczeniu stanu zapalnego i bólu u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Damian Gajecki, Adrian Doroszko

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mimo dynamicznego rozwoju farmakoterapii celowanej, stanowią niezmiennie od wielu lat podstawę objawowego leczenia bólu w większości schorzeń. Celem niniejszego opracowania jest syntetyczne przedstawienie podstawowych różnic między wybranymi przedstawicielami NLPZ, ze szczególnym naciskiem na etorykoksyb, który w ostatnim czasie zyskuje na popularności ze względu na korzystne wyniki badań dotyczące skuteczności i przede wszystkim jego profilu względnego bezpieczeństwa. Szczególną uwagę zwrócono na bezpieczeństwo sercowo-naczyniowe, w tym interakcje ze stosowanym równocześnie kwasem acetylosalicylowym w kontekście utrzymania jego skuteczności w prewencji incydentów sercowo-naczyniowych przy równoczesnym stosowaniu NLPZ. Omówiono także wpływ NLPZ na ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego i zaproponowano algorytm wyboru odpowiedniego leku przeciwbólowego i przeciwzapalnego w zależności od ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego oraz współwystępowania chorób układu sercowo-naczyniowego i/lub wysokiego ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Azytromycyna - zastosowanie w dobie telewizyt

Adam J. Sybilski

Pandemia wymusiła ograniczenie bezpośredniego kontaktu lekarza z pacjentem. Telewizyty zagościły w gabinetach lekarskich i stały się nieodzowną formą postępowania medycznego. Ta forma komunikacji z pacjentem może zmienić obecne modele opieki. Udzielanie świadczeń zdrowotnych z wykorzystaniem teleinformatycznych środków przekazu (np. telefon, internet) pozwala na ocenę stanu zdrowia pacjenta, postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia. Ocena zdjęć zrobionych przez pacjenta może w znaczny sposób przybliżyć diagnostę do prawidłowego rozpoznania i być niezbędna do wdrożenia skutecznej terapii. Jednak lekarz, przeprowadzając telewizytę, powinien dołożyć należytej staranności, przeprowadzić rzetelny wywiad, opisać w dokumentacji stan zdrowia pacjenta i wynikające z tego decyzje terapeutyczne oraz opisać zastosowany sposób leczenia. W telemedycznej terapii infekcji możemy zastosować makrolidy, a wśród nich azytromycynę. W ciągu wieloletniej historii stosowania potwierdzono jej dobrą skuteczność, niewielką oporność bakterii i doskonały profil bezpieczeństwa. Scenariusze kliniczne, w których możemy użyć azytromycyny podczas telewizyt, to: pacjenci z anginą i uczuleniem na antybiotyki beta-laktamowe, z udokumentowanym krztuścem oraz w profilaktyce biegunki podróżnych. Jednak pamiętajmy o ograniczeniach i pułapkach, które mogą zdarzyć się w trakcie telewizyt.

Przewód pokarmowy a COVID-19 ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń czynnościowych - obserwacje po 2 latach pandemii

Karolina Radwan, Piotr Radwan

Infekcje SARS-CoV-2 często przebiegają z symptomami gastroenterologicznymi, co stanowi duże wyzwanie terapeutyczne. W świetle ponad 2-letnich doświadczeń z pandemią wiadomo również, że po przechorowaniu objawowego COVID-19 i wyeliminowaniu wirusa znacznie wzrasta ryzyko rozwoju zespołu post-COVID, którego dominujący element mogą stanowić zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Obserwuje się także wyraźną tendencję do istotnego zaostrzania symptomów zespołu jelita nadwrażliwego i dyspepsji czynnościowej zdiagnozowanych w okresie przedpandemicznym. Ważny filar opieki nad pacjentami ambulatoryjnymi stanowi telemedycyna zorientowana na rzetelny wywiad z uwzględnieniem ewentualnych objawów alarmujących. W leczeniu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego w dobie pandemii zaleca się leki o udowodnionej skuteczności i wysokim profilu bezpieczeństwa, w tym leki spazmolityczne i prokinetyki.

Rehabilitacja kardiologiczna w dobie pandemii COVID-19 - nowe wyzwania, nowe możliwości

Maciej Janiszewski, Artur Mamcarz

Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna (KRK) jest uznaną metodą prewencji wtórnej wielu schorzeń sercowo-naczyniowych. Liczne badania kliniczne wskazują na skuteczność kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej w poprawie wydolności układu krążenia, jakości życia i ograniczaniu śmiertelności sercowo-naczyniowej. Jakkolwiek, już przed epidemią COVID-19 realizacja kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej, a zwłaszcza jej etapu II, napotykała wiele problemów. Jednym z istotnych były trudności z regularnym dojazdem pacjentów na zajęcia rehabilitacyjne prowadzone ambulatoryjnie. Epidemia COVID-19 dodatkowo pogłębiła te problemy - wiele ośrodków zostało zamkniętych dla chorych, co utrudniło lub całkowicie uniemożliwiło pacjentom korzystanie z rehabilitacji w dotychczasowej formie. Do rozwiązania tych problemów może się przyczynić upowszechnienie hybrydowej telerehabilitacji kardiologicznej. W artykule omówiono kluczowe informacje dotyczące metod, skuteczności i bezpieczeństwa tej nowej formy kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej.

Skuteczność i bezpieczeństwo współczesnej terapii nudności i wymiotów powodowanych chemioterapią i radioterapią

Łukasz Hajac, Martyna Hajac, Adam Maciejczyk

Nudności i wymioty należą do najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych chemioterapii i radioterapii. Skuteczne zapobieganie im i ich terapia stanowi kluczowy element poprawy jakości życia chorych leczonych onkologicznie. Nudności i wymioty dzielimy na wczesne, późne oraz wyprzedzające. Zarówno mechanizm ich powstawania, jak i metody terapii są różne. W leczeniu zastosowanie mają głównie: antagoniści 5-HT3, glikokortykosteroidy i antagoniści NK1. Ważną grupę stanowią także neuroleptyki, będące m.in. lekami z wyboru w przypadku wymiotów antycypacyjnych. Współczesna terapia przeciwwymiotna jest w większości przypadków bezpieczna i skuteczna. Należy jednak pamiętać, że - jak wiele innych terapii - i ta niesie za sobą istotne ryzyko toksyczności, które może być poważne oraz trudne do opanowania, szczególnie w przypadku preparatów o wydłużonym działaniu. Do najczęstszych działań niepożądanych należą: bóle głowy, zaparcia oraz sedacja. Mogą jednak wystąpić poważniejsze symptomy, takie jak niedrożność przewodu pokarmowego czy zespół serotoninowy. Stosowanie części leków wiąże się także z ryzykiem interakcji, mogą one powodować toksyczność związaną ze zmianą farmakodynamiki innych leków stosowanych równolegle. U osób starszych, obciążonych kardiologicznie, zagrożonych niedrożnością lub wyniszczonych należy je więc stosować ze szczególną ostrożnością.

Nowe wytyczne leczenia niewydolności serca 2021

Radosław Grabysa

Podczas tegorocznego kongresu ESC w Londynie ogłoszono aktualizację wytycznych dotyczących leczenia przewlekłej niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory. Główna zmiana w stosunku do wcześniejszych zaleceń polega na odejściu od długotrwałej strategii miareczkowania i stosowaniu prostszego i szybszego schematu opartego na czterech grupach leków: blokujących układ renina-angiotensyna-aldosteron (ACE-I, ARNI), inhibitorach kotransportera sodowo-glukozowego (dapagliflozyna, empagliflozyna), lekach B-adrenolitycznych, inhibitorach receptora mineralokortykoidowego.

Profile pacjentów, w leczeniu których stosowana jest lewofloksacyna

Aneta Nitsch-Osuch

Fluorochinolony to grupa syntetycznych antybiotyków bakteriobójczych o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego, dobrej biodostępności i łatwym dawkowaniu. Wskazania do stosowania fluorochinolonów są szerokie, zwłaszcza że niektóre leki są dostępne zarówno w postaci p.o., jak i i.v., co umożliwia wdrażanie leczenia sekwencyjnego. Korzystne właściwości farmakokinetyczne lewofloksacyny, szerokie spektrum przeciwbakteryjne, skojarzenie skuteczności i bezpieczeństwa terapii oraz wygodne dawkowanie raz dziennie - stwarzają bardzo interesującą alternatywę wobec innych fluorochinolonów w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Poniżej przedstawiono profile pacjentów, u których można w terapii zastosować lewofloksacynę: 1) pacjent z pozaszpitalnym zapaleniem płuc (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest atypowe zapalenie płuc (lub w przypadku zakażenia wywołanego przez Streptococcus pneumoniae opornego na penicyliny; 2) pacjent z zaostrzeniem POChP (gdy występuje alergia na antybiotyki betalaktamowe lub gdy podejrzewane jest zakażenie Pseudomonas aeruginosa); 3) pacjent z ostrym zapaleniem zatok obocznych nosa (terapia skorygowana w przypadku nawrotu lub nawrotowego ostrego zapalenia zatok przynosowych, w przypadku ostrego zakażenia nakładającego się na przewlekły proces zapalny zatok; w przypadku alergii na antybiotyki betalaktamowe); 4) pacjent z zakażeniem układu moczowego (ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek i powikłane ZUM) - antybiotyk I rzutu u dorosłych; 5) pacjent z przewlekłym bakteryjnym zapaleniem gruczołu krokowego - antybiotyk I rzutu.

Dlaczego sitagliptyna to szczególny lek w terapii cukrzycy typu 2? - KOMENTARZ

Jarosław Woroń

Komentarz omawia zastosowanie sitagliptyny w terapii cukrzycy typu 2.

4 nie tak oczywiste zastosowania azytromycyny w leczeniu infekcji w okresie letnim

Bartosz J. Sapilak

W artykule przypomniano podstawowe informacje dotyczące azytromycyny z uwzględnieniem możliwości wykorzystania leku w terapii schorzeń pojawiających się częściej w okresie wakacyjnym.

8 powodów, dla których warto stosować ambroksol

Rafał Pawliczak

Leki mukolityczne i ich działanie są źródłem rozmaitych wątpliwości zarówno pacjentów, jak i lekarzy. Część z nas sądzi, że są one bardzo ważne w leczeniu wielu chorób, niektórzy zaś podchodzą sceptycznie do ich celowości i możliwości zastosowania. Według niektórych mogą one prowadzić do nadmiernej produkcji wydzieliny, a inni uważają taki mechanizm mukolityku za zasadny. W niektórych chorobach nie podaje się ich wcale, w innych zaś - stosowane są z pełnym przekonaniem przez wielu specjalistów. Mimo to nie zawsze są podawane zgodnie z wytycznymi lub badaniami klinicznymi. Niniejsza krótka praca przeglądowa jest próbą wyjścia naprzeciw tym wątpliwościom i omówieniem zastosowania leku o wielokierunkowym działaniu - ambroksolu.