Kto się boi bardziej? Zaburzenia lękowe u kobiet i mężczyzn

Sławomir Murawiec

Jakie są różnice w zaburzeniach lękowych u kobiet i mężczyzn? Jakie jest podłoże ich występowania u obu płci? Jakie są różnice w reakcji na leczenie farmakologiczne w obu grupach? Na te i inne pytania odpowie Profesor Sławomir Murawiec w znakomitej pracy Kto się boi bardziej? Zaburzenia lękowe u kobiet i mężczyzn. Publikacja została wzbogacona ciekawymi opisami przypadków klinicznych.

Zaburzenia depresyjne i lękowe a pandemia COVID-19

Agata Szulc

Epidemia COVID-19 szybko stała się globalnym zagrożeniem zdrowotnym, dotyczącym nie tylko zdrowia fizycznego, ale też psychicznego, związanego z narażeniem populacji na niespodziewane ryzyko poważnej choroby i śmierci. Na przykład pracownicy medyczni, którzy mają kontakt z chorymi na COVID-19, nie tylko są narażeni na infekcję, lecz także mogą być świadkami zwiększonej liczby zachorowań, śmierci, jak również braków w zaopatrzeniu. Ponadto pacjenci hospitalizowani z powodu COVID-19 doświadczają izolacji społecznej, dyskomfortu fizycznego i lęku o przeżycie. Te doświadczenia zwiększają ryzyko rozwoju PTSD, co może być nasilane przez kolejne tygodnie po zachorowaniu, kiedy chorzy nie mają odpowiedniego wsparcia psychospołecznego. Poza tym wskaźniki zaburzeń depresyjnych i lękowych prawdopodobnie wzrastają, chociaż dane są niejednoznaczne.

Nebiwolol - miejsce w terapii nadciśnienia tętniczego w różnych sytuacjach klinicznych

Wioletta Wydra, Marek Kuch

Nebiwolol to długo działający, wysoce kardioselektywny B1-adrenolityk. Stymuluje śródbłonkową produkcję tlenku azotu, działając wazodylatacyjnie oraz plejotropowo. Cechuje się lepszą tolerancją w porównaniu z klasycznymi B-adrenolitykami. Obniża ciśnienie centralne, redukując ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych. Jest preferowanym B-adrenolitykiem w terapii nadciśnienia tętniczego w różnych sytuacjach klinicznych.

Historie pacjentów leczonych budezonidem

Małgorzata Kudan, Aleksandra Osiejewska, Adam J. Sybilski

Choroby układu oddechowego to najczęstsze przewlekłe schorzenia występujące zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Istnieje zatem potrzeba posiadania skutecznych leków kontrolujących przebieg choroby, a także leków szybko działających, odpowiednich do stosowania w stanach ostrych. Takimi lekami są glikokortykosteroidy (GKS) podawane drogą inhalacyjną. Wszystkie rekomendacje umieszczają wziewne GKS jako jedne z podstawowych leków w leczeniu schorzeń dróg oddechowych u dzieci i dorosłych. Jednym z najlepiej poznanych i przebadanych GKS jest budezonid. Budezonid to syntetyczny, niehalogenowy glikokortykosteroid o bardzo silnym działaniu przeciwalergicznym i przeciwzapalnym. Jest skuteczny zarówno w chorobach przewlekłych (np. astmie i przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc [POChP]), jak i w stanach nagłych (np. zaostrzeniu chorób przewlekłych, ostrym zapaleniu krtani). W artykule przedstawiono typowe przykłady klinicznego zastosowania wziewnego budezonidu w ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani (zespół krupu, pseudokrup), w zaostrzeniach POChP oraz astmie oskrzelowej. We wszystkich tych przypadkach budezonid okazał się skutecznym i bezpiecznym lekiem.

Zaćma - krajobraz po roku pandemii

Marek Rękas

Normalnie w Polsce co roku operuje się ok. 350 tys. pacjentów i mniej więcej tyle samo diagnoz zostaje postawionych. W 2020 r. przeprowadziliśmy w Polsce ok. 120 tys. operacji zaćmy mniej niż 2019 r., to oznacza spadek o prawie 30% (w Europie był on dwukrotnie mniejszy i wyniósł ok. 15%) i tendencja spadkowa utrzymywała się do kwietnia bieżącego roku.

Okulistyka dziecięca kompendium dla lekarzy specjalizujących się w okulistyce i lekarzy innych specjalności

Marek Prost, Ewa Oleszczyńska-Prost

Pojawiająca się na rynku wydawniczym pozycja o charakterze monografii poświęconej w całości praktycznym aspektom budowy i czynności narządu wzroku u dzieci wypełnia istniejącą niszę w naszej rodzimej literaturze. Na podstawie dostępnej wiedzy, ale - i przede wszystkim - bardzo bogatego doświadczenia klinicznego autorów omówiono specyfikę budowy i rozwoju narządu wzroku u dzieci oraz zwrócono uwagę na praktyczne aspekty badania okulistycznego. W części klinicznej w przejrzysty, usystematyzowany sposób przedstawiono pełny zakres zmian chorobowych wieku dziecięcego i wzbogacono je imponującą dokumentacją fotograficzną. Oprócz problemów diagnostycznych autorzy prezentują najnowsze możliwości leczenia farmakologicznego oraz chirurgicznego. Szczególnej uwadze polecamy rozdział poświęcony rozpoznaniu i leczeniu zeza wieku dziecięcego. Monografia ta powinna znaleźć się w biblioteczce każdego lekarza zajmującego się problemami okulistyki, nie tylko wieku dziecięcego. Przystępny sposób omówienia poszczególnych zagadnień ułatwi także wykorzystanie jej przez lekarzy innych specjalności.

Rozpoznawanie i leczenie depresji i zaburzeń lękowych w praktyce lekarza POZ

Bartosz Sapilak, Anna Antosik-Wójcińska

Zaburzenia depresyjne i lękowe to współcześnie najczęstsze przewlekłe schorzenia psychiatryczne, których rozpoznawanie i leczenie leżą w kompetencjach lekarzy rodzinnych. Mają oni największe szanse, by wychwycić objawy choroby, zdecydować o inicjacji terapii, a w trudnych przypadkach skierować chorego do specjalisty. Depresja to choroba ogólnoustrojowa rzutująca na całą sferę życia pacjenta i jego rodziny, w tym symptomatologię schorzeń somatycznych (zespoły bólowe, stenokardia, zaburzenia rytmu i dolegliwości gastryczne). Chorobę tę należy leczyć na wczesnym jej etapie. Poważnym błędem jest zarówno zlekceważenie objawów, jak i zachowawcze kierowanie wszystkich chorych na konsultację specjalistyczną, bez uprzedniej próby rozpoczęcia terapii. Duża grupa pacjentów zwyczajnie z tej opcji nie skorzysta i pozostanie bez leczenia.

Opieka nad osobą z otępieniem. Porady i ćwiczenia usprawniające pamięć

Tadeusz Parnowski

Poradnik Profesora Tadeusza Parnowskiego, przeznaczony dla opiekunów osób z otępieniem, składa się z dwóch części. Pierwsza omawia trudne zachowania chorego i możliwe reakcje, wskazuje, jak wzorcowo komunikować się z chorym, zawiera także szereg cennych wskazówek dotyczących codziennej opieki nad chorym. Druga część składa się z różnorodnych ćwiczeń-łamigłówek przeznaczonych dla chorego, których zadaniem jest usprawnienie funkcji poznawczych.

Optymalizacja terapii hipotensyjnej na przykładzie opisu przypadku pacjenta

Bartosz Krzowski, Paweł Balsam

Nadciśnienie tętnicze to jeden z najważniejszych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Obecnie dostępnych jest szereg opcji terapeutycznych pozwalających w znaczącej większości przypadków uzyskać odpowiednią kontrolę choroby. Warto pamiętać, że nadciśnienie tętnicze to choroba często postępująca, a co za tym idzie - wymagająca regularnych korekt w zakresie farmakoterapii. Dzięki temu istnieje możliwość zmniejszenia ryzyka wystąpienia groźnych zdarzeń niedokrwiennych w przyszłości.

Piękno i seks. Seks i piękno

Agnes Frankel. Robert Kowalczyk

Piękno wydaje się wyłącznie kategorią estetyczną – uwarunkowaną określonymi kryteriami tego, co jest piękne, a co brzydkie, a zatem tego, co w perspektywie moralnej staje się wartością, czymś godnym pożądania, czymś, do czego należy dążyć. Piękno jest jednak także – i nie wolno o tym zapominać – kategorią kulturową, a zatem płynną, zmieniającą się w czasie, uzależnioną od różnych uwarunkowań związanych ze specyfiką konkretnej kultury. Tymczasem często możemy obserwować absolutyzację aktualnych kategorii piękna i uznawanie go za ponadczasowe kryterium tego, co pożądane, także w wymiarze seksualnym.

Zastosowanie winpocetyny w zawrotach głowy nieukładowych u pacjenta z wielochorobowością. Opis przypadku

Joanna Bielewicz

Zawroty głowy nieukładowe to częsta dolegliwość w populacji osób starszych, mająca negatywny wpływ na jakość ich życia. Ważnym problemem stają się u osób z wielochorobowością, przyjmujących wiele leków. Ograniczają zdolność samodzielnego funkcjonowania oraz mogą powodować upadki, a w ich następstwie złamania kości i urazy głowy. Pacjent z zawrotami głowy nieukładowymi wymaga szczegółowej i wielokierunkowej diagnostyki. Ze względu na subiektywność i niecharakterystyczność zgłaszanych dolegliwości zlecane badania mają na celu wykluczenie zagrażających życiu i zdrowiu schorzeń lub znalezienie przyczyny potencjalnie uleczalnej. Wybór leczenia powinien uwzględniać prawdopodobny powód dolegliwości i możliwy wpływ na inne schorzenia bądź przyjmowane leki. Stosowanie winpocetyny w monoterapii lub terapii skojarzonej jest propozycją leczenia wartą rozważenia w populacji osób starszych z wielochorobowością.

Rehabilitacja po udarze mózgu

Marcin Szwajnoch

Rehabilitacja - zaraz po właściwym rozpoznaniu i leczeniu - to kluczowy element w powrocie do pełnej lub częściowej sprawności u pacjentów po udarach. Zgodnie z podpisaną przez Polskę Deklaracją Helsingborską wczesną rehabilitacją powinni zostać objęci wszyscy pacjenci po udarach. Niestety z różnych powodów nadal nie zawsze się to udaje. Poradnik Rehabilitacja po udarze mózgu - opracowany przez magistra fizjoterapii Marcina Szwajnocha - ma na celu próbę przyczynienia się do poprawy tych statystyk. Odpowiada na najważniejsze pytania nasuwające się opiekunom oraz samemu pacjentowi po incydencie udarowym. Poradnik został przygotowany w taki sposób, aby oprócz odpowiedzi dawać także praktyczne wskazówki dotyczące ćwiczeń. Adresowany jest zarówno do opiekunów i samych pacjentów po incydentach udarowych, jak i specjalistów - ma na celu usystematyzowanie wiedzy i ułatwienie komunikacji z pacjentem.

Stosowanie tadalafilu w zaburzeniach erekcji u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi

Aleksandra Skwarek, Krzysztof Ozierański

Zaburzenia erekcji są problemem częstym, lecz niedostatecznie rozpoznawanym i leczonym. Częstość ich występowania jest większa w grupach pacjentów obciążonych czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego oraz z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową. Zaburzenia erekcji stanowią swoisty objaw postępującej dysfunkcji śródbłonka i zaburzeń krążenia w obrębie naczyń tętniczych. Inhibitory fosfodiesterazy 5 stanowią skuteczną grupę leków, gdyż hamują patofizjologiczne mechanizmy leżące u podstaw zaburzeń erekcji. Bezpieczeństwo tych leków udowadniają liczne badania naukowe oraz wieloletnie doświadczenia w ich stosowaniu. Tadalafil jest znanym lekiem z tej grupy, który wyróżnia się niższą częstością działań niepożądanych, dłuższym czasem działania oraz możliwością przyjęcia leku niezależnie od posiłku. Po uwzględnieniu chorób współistniejących, dotychczasowej farmakoterapii oraz preferencji pacjenta w większości przypadków możliwa jest skuteczna terapia zaburzeń erekcji inhibitorami fosfodiesterazy 5.

Postępowanie w nietrzymaniu moczu u kobiet z pęcherzem nadaktywnym w codziennej praktyce urologa

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Nietrzymanie moczu powszechnie występuje wśród kobiet i istotnie przyczynia się do obniżenia jakości ich życia. Dostępnych jest wiele skutecznych metod leczenia najczęstszych rodzajów nietrzymania moczu (wysiłkowego, związanego z parciem naglącym i mieszanego) w formie modyfikacji stylu życia, technik behawioralnych, farmakoterapii i procedur małoinwazyjnych. Większość kobiet odnosi korzyść po zastosowanym leczeniu, a nietrzymanie moczu nie musi być nieuniknioną częścią procesu starzenia. Aby zmaksymalizować szanse na skuteczne leczenie, kluczowe jest dostosowanie podejścia terapeutycznego do celów i oczekiwań pacjenta oraz ocena potencjalnych skutków ubocznych, kosztów i spodziewanych korzyści. Istnieje wiele wyzwań związanych z leczeniem nadaktywnego pęcherza u starszych kobiet, takich jak: zaburzenia czynnościowe i poznawcze, choroby współistniejące, polipragmazja, niedobór estrogenów, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze optymalnej terapii. Niniejszy przegląd przedstawia obecną wiedzę na temat związanych z wiekiem zmian w funkcjonowaniu pęcherza i proponuje rozwiązania kliniczne w postępowaniu z pęcherzem nadreaktywnym u starszych pacjentek.

Rehabilitacja kardiologiczna w dobie pandemii COVID-19 - nowe wyzwania, nowe możliwości

Maciej Janiszewski, Artur Mamcarz

Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna (KRK) jest uznaną metodą prewencji wtórnej wielu schorzeń sercowo-naczyniowych. Liczne badania kliniczne wskazują na skuteczność kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej w poprawie wydolności układu krążenia, jakości życia i ograniczaniu śmiertelności sercowo-naczyniowej. Jakkolwiek, już przed epidemią COVID-19 realizacja kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej, a zwłaszcza jej etapu II, napotykała wiele problemów. Jednym z istotnych były trudności z regularnym dojazdem pacjentów na zajęcia rehabilitacyjne prowadzone ambulatoryjnie. Epidemia COVID-19 dodatkowo pogłębiła te problemy - wiele ośrodków zostało zamkniętych dla chorych, co utrudniło lub całkowicie uniemożliwiło pacjentom korzystanie z rehabilitacji w dotychczasowej formie. Do rozwiązania tych problemów może się przyczynić upowszechnienie hybrydowej telerehabilitacji kardiologicznej. W artykule omówiono kluczowe informacje dotyczące metod, skuteczności i bezpieczeństwa tej nowej formy kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej.

Stwardnienie rozsiane a planowanie rodziny

Beata Zakrzewska-Pniewska

Przyjmuje się, że w praktyce problematyka planowania rodziny dotyczy przede wszystkim kobiet. Jednocześnie wiadomo, że stwardnienie rozsiane występuje u nich nawet trzykrotnie częściej niż u mężczyzn, przy czym średnio początek choroby u kobiet ma miejsce ok. 34. r.ż., zatem przypada na wiek rozrodczy. Szacuje się, że w blisko 40-tysięcznej populacji chorych na SM 20-30 tys. stanowią kobiety. Dlatego istotna jest znajomość zasad, a zwłaszcza ograniczeń, stosowania leków zarejestrowanych do terapii SM u kobiet planujących ciążę, będących w ciąży oraz karmiących. Poradnik omawia meandry farmakoterapii w tej grupie chorych. Jest on znakomitym źródłem wiedzy zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów.