Wybrane zagadnienia prawa do firmy

Piotr Ślęzak

Książka zawiera podstawowe informacje dotyczące prawa do firmy. Autor przedstawia znaczenie słowa „firma” w języku prawnym i prawniczym. Wypowiada się w spornej kwestii charakteru prawa do firmy, opowiadając się za jej majątkowym charakterem. Wskazuje także na brzmienie firmy różnych podmiotów, rodzaje firmy oraz jej funkcje. Omawia zasady prawa firmowego. Wyjaśnia co to jest licencja firmowa i na czym polega ochrona firmy. Publikacja jest przydatna dla studentów takich kierunków, jak: organizacja produkcji filmowej i telewizyjnej, zarządzanie, ekonomia, administracja, oraz osób prowadzących działalność gospodarczą. Jest też cennym materiałem dydaktycznym dla studentów oraz szkoleniowym dla przedsiębiorców.

Krytyka po literaturze

Krzysztof Uniłowski

Krytyka po literaturze jest ostatnią autorską książką Krzysztofa Uniłowskiego, historyka literatury i jednego z najważniejszych krytyków literackich ostatnich lat. W znakomity sposób łączy w sobie najlepsze cechy literaturoznawstwa akademickiego i dyskursu krytycznego. Podobnie atrakcyjne jest połączenie poruszanych w niej tematów: od komentarza do bieżącego życia literackiego, przez refleksję metakrytyczną i postsekularną (także odnoszącą się do gnostycyzmu), aż do interpretacji fantastyki i powieści historycznych. Tym samym Krytyka po literaturze podejmuje te zagadnienia, które zajmowały Krzysztofa Uniłowskiego od początku jego pisarskiej aktywności.

Z Dziejów Prawa. T. 8 (16)

Wojciech Organiściak

W prezentowanym tomie „Z Dziejów Prawa” zebrano artykuły i rozprawy dotyczące następujących problemów: Konrad Graczyk pisze o wyroku niemieckiego Trybunału Ludowego z 1943 roku w sprawie kłamstwa katyńskiego, Elżbieta Romanowska analizuje sytuację ogólnego nadzoru prokuratorskiego w Polskich Siłach Zbrojnych w okresie od maja 1943 roku do lipca 1944 roku. Kwestię odpowiedzialności karnej żołnierzy za działanie na rozkaz w kodeksie karnym Wojska Polskiego z 1944 roku porusza Michał Arndt. Zagadnieniu propagandy faszyzmu oraz poniżania, lżenia i wyszydzania ustroju państwa w świetle orzecznictwa Sądu Okręgowego w Krakowie w latach 1946–1950 (w świetle artykułu 29 m.k.k. z 13 czerwca 1946 roku) poświęcił swój artykuł Karol Siemaszko. Z kolei Marta Paszek przedstawia historię Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach (1946–1955). Kolejna autorka – Agnieszka Watoła, analizuje w swoim artykule pojęcie niezawisłości sędziowskiej w Polsce (1944–1956). Zagadnieniu przepisów szczegółowych o dziedziczeniu gospodarstw rolnych w Polsce Ludowej poświęciła swój tekst Anna Moszyńska. Zamykający pierwszą część tomu tekst dotyczy relacji PZPR i związków zawodowych w sądownictwie po sierpniu 1980 roku. W części, zatytułowanej Recenzje, omówieniu i analizie została poddana książka Nikołaja Iwanowa pt. Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. „Operacja polska” 1937–1938. Rocznik kończy Kronika Katedry Historii Prawa za rok 2014 oraz wykaz publikacji Katedry Prawa.

Pamięć kulturowa a symptomy traumy. Idea ojczyzny w liryce bułgarskiej po 1989 roku

Dorota Gołek-Sepetliewa

Głównym celem monografii jest wielostronna interpretacja idei ojczyzny w liryce bułgarskiej po 1989 roku przez pryzmat koncepcji pamięci kulturowej i traumy. Zgodnie z przyjętym modelem teksty poetyckie są nośnikami pamięci kulturowej i traumatycznej, a zatem wyznaczają przestrzeń, w której pamięć jest przedmiotem kreacji, afirmacji i wspólnotowego konsensusu. W ramach dialogu lirycznego z tradycją literacką dochodzi do rekonstrukcji, odtworzenia lub rewizji tradycyjnych wyobrażeń o tym, co rodzime. Manifestowany w liryce stosunek do ojczyzny bułgarskiej objaśniany jest w szerokich kontekstach historycznych, społecznych, kulturowych i literackich. Problematyzacja idei ojczyzny odnosi się głównie do wątków traumatycznego charakteru bułgarskiej (post)transformacji i jej ideowej polifonii.

-U-

Tadeusz Sławek

Pytamy w tej książce o to, jak możliwa jest filologia dzisiaj, którą rozumiemy w tej pracy dwojako: jako sposób radzenia sobie ze spiętrzeniem słów i - co za tym idzie - jako sposób radzenia sobie z rzeczywistością. Jest naszym przekonaniem, że filologia bada słowa, budzi język, aby uwrażliwić na ukryte, uśpione w nim znaczenia, na operacje językowe wprowadzające w błąd przez narzucanie do powszechnej akceptacji "prawd" rzekomo niekwestionowalnych, bo tworzących całościowy system i podtrzymaniu takiego systemu służących. Dlatego filologia jawi się nam jako umiejętność badania języka i jako sztuka bycia-razem. Zdejmujemy ze słów jedną warstwę po drugiej w nadziei, że pomogą nam dotrzeć do sedna, do serca, do istoty, choć droga ta nigdy się nie kończy. Są wielowarstwowe, i odkrycie tej wielowarstwowości jest zadaniem -U-.

Według Tukidydesa. Rozważania socjologa literatury nad Wojną peloponeską

Krzysztof Łęcki

Prezentowana praca jest próbą spojrzenia na „Wojnę peloponeską” Tukidydesa z bardzo szczególnego punktu widzenia – z perspektywy socjologa literatury. Monografię taką wyobrazić można sobie na kilka sposobów. W wariancie tu zaproponowanym  stara się być ona jednocześnie socjologiczną (nie militarną, a właśnie – socjologiczną) rekonstrukcją modelu skonfliktowanego wewnętrznie i zewnętrznie świata greckich polis, tak jak przedstawia jego problemy ateński historyk, i – z drugiej strony - bardzo osobistym studium  lektury dzieła Tukidydesa. Połączenie jednego i drugiego zadania narzucało jego formę to połączenie analizy, interpretacji, quasi-przewodnika po „Wojnie peloponeskiej” i eseju (jednak w sensie akademickim, nie – literackim). Praca ta ma także w zamierzeniu autora wskazać konteksty umożliwiające bogatszą interpretację działa Tukidydesa – dla socjologa literatury nieco odmienne od tych, jakie ma do zaproponowania historyk, politolog, filozof polityki czy specjalista od teorii międzynarodowych stosunków politycznych. Adresatem pracy są przede wszystkim środowiska akademickie (pracownicy naukowi i studenci wydziałów nauk społecznych i humanistycznych) – biorąc jednak pod uwagę (omówioną szczegółowo w książce) sporą popularność dyskusji z udziałem autora poświęconych dziełu Tukidydesa autora na kanale YouTube, można domniemywać, że pozycja ta byłaby atrakcyjna także dla szerszej publiczności czytelniczej, w tym szczególnie osób zainteresowanych współczesnymi, socjologicznymi  kontekstami dzieła ateńskiego historyka

Przewodnik do ćwiczeń z gleboznawstwa dla studentów I roku geografii

Maria Fajer

Przewodnik przeznaczony jest dla studentów I roku geografii jako pomoc dydaktyczna do ćwiczeń z gleboznawstwa, realizowanych w ramach modułu "Gleboznawstwo i geografia gleb". Przewodnik składa się z dwóch rozdziałów. Rozdział I zawiera ogólne wiadomości na temat zasad opisu profilu glebowego w terenie i pobierania próbek glebowych, przeznaczonych do dalszych analiz w laboratorium. W tej części przewodnika zawarto definicje i symbole literowe poziomów genetycznych stosowane w opisie gleb zgodnie z aktualną Systematyką gleb Polski (2011). W rozdziale II zostały zawarte materiały do ćwiczeń laboratoryjnych. Wybór analiz zamieszczonych w przewodniku i dobór metod badawczych jest dostosowany do wymiaru godzin dydaktycznych przeznaczonych na zajęcia oraz do możliwości aparaturowych laboratorium. Pozwala to na ogólne zapoznanie studentów z podstawowymi metodami służącymi do badań składu gleby oraz jej właściwości fizycznych i chemicznych. Spośród dużej liczby metod badawczych wybrano do ćwiczeń metody tradycyjne, stosowane od wielu lat w laboratoriach gleboznawczych. Są one proste w wykonaniu i mało czasochłonne, przez co studenci mogą samodzielnie przeprowadzić zaplanowane analizy. Przebieg ćwiczeń z gleboznawstwa stwarza potrzebę wcześniejszego przygotowywania się studentów do zajęć, co umożliwia maksymalne wykorzystanie czasu na przeprowadzenie zaplanowanych oznaczeń, a na niektórych zajęciach także na zapoznanie się z alternatywnymi metodami badań stosowanymi w laboratorium. Każde ćwiczenie w przewodniku zaczyna się krótkim wprowadzeniem teoretycznym, nie wyczerpuje ono jednak omawianej tematyki. Założono, że student przygotowując się do zajęć będzie korzystał z dodatkowej literatury, na bazie której opracuje podane zagadnienia. W dalszej części każdego ćwiczenia zamieszczone są szczegółowe instrukcje do wykonania oznaczenia.

Chwycić języka, czyli z sekretów polszczyzny (z wizytą na antenie Polskiego Radia Katowice)

Agnieszka Piela

Prezentowana książka pomyślana została jako źródło ciekawostek językowych. Jest ona pokłosiem przygotowywanych przez autorkę charakterystyk wybranych z zasobów polszczyzny wyrazów i utartych konstrukcji słownych na potrzeby wystąpień przed radiową publicznością audycji Redaktor Agnieszki Strzemińskiej Słowa i słówka. Chwycić języka, czyli z sekretów polszczyzny… obejmuje 104 szkice traktujące o tajemnicach ojczystej mowy. Opracowanie zawiera różnorodny materiał językowy. Agnieszka Piela opisuje słowa, które mocno intrygują samym swoim brzmieniem, np.: absztyfikant, fidrygałki, safanduła, oraz frazeologizmy, które mieszczą w swoim składzie jakiś enigmatyczny wyraz, np.: brać na spytki, nudy na pudy, śmiać się w kułak. Oprócz tego autorka uwagę kieruje na leksemy z pozoru zupełnie zwyczajne, np.: dworzec, przeciąg, rosół – te, jak się okazuje, również skrywają jakiś językowy sekret. Badany zbiór leksemów i połączeń wyrazowych jest bazą do obserwacji zjawisk, których dotykają formy językowe w perspektywie czasowej. W publikacji wiele miejsca poświęcono dawnym obyczajom, a liczne odwołania do tekstów literackich i kulturowych nie tylko ubarwiają wykład, lecz także pozwalają lepiej zrozumieć język naszych przodków i współczesną polszczyznę. Kompozycja pracy pozwala na dwojaki sposób lektury książki: albo od deski do deski, albo poszczególnych jej części – tych, które w danej chwili najbardziej czytelnika interesują. Każda bowiem opowiastka językowa stanowi zamkniętą całość.

A contrastive perpective on figurative language

red. Paulina Biały, Marcin Kuczok, Marcin Zabawa

Książka jest monografią wieloautorską z dziedziny językoznawstwa kontrastywnego oraz kognitywnego. Poszczególne rozdziały analizują, zgodnie z tytułem całości pracy, różne aspekty tradycyjnie badane przez językoznawstwo kognitywne (np. metaforę, metonimię, znaczenie przenośne) w perspektywie międzyjęzykowej (kontrastywnej). Publikacja niniejsza adresowana jest przede wszystkim do językoznawców zajmującym się badaniami kontrastywnymi, a także językoznawstwem kognitywnym.

Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego

Marek Suska

Interpretatorzy prawa zakładają m.in., że prawodawca konsekwentnie stosuje pojęcia na przestrzeni całego aktu prawnego (zakaz wykładni synonimicznej/homonimicznej) czy że nie wprowadza do tekstu żadnych zbędnych fragmentów (zakaz wykładni per non est). Czy tego rodzaju założenia interpretatorów trafnie odzwierciedlają sposób pracy prawodawcy? I czy osoby obsługujące proces legislacyjny uwzględniają w swojej pracy narzędzia, za pomocą których prawo to następnie będzie odczytywane? Aby odnaleźć odpowiedź na to pytanie, autor przeprowadził analizę obowiązującego prawodawstwa i podjął badania o charakterze socjologicznoprawnym, z wykorzystaniem metod analizy tekstu, obserwacji uczestniczącej oraz wywiadów pogłębionych z legislatorami pracującymi w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Sejmu RP. Wyniki badań oraz płynące z nich wnioski zaprezentował w monografii Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego.

English lexical and semantic loans in informal spoken Polish

Marcin Zabawa

Celem książki Marcina Zabawy jest opisanie najnowszych anglicyzmów leksykalnych i semantycznych obecnych we współczesnej potocznej polszczyźnie mówionej. Podstawę badań stanowi korpus złożony z 20 rozmów codziennych, nagranych, przetranskrybowanych i przeanalizowanych przez autora. Korpus składa się z ponad 60 000 słów. Autor nie tylko opisuje poszczególne zapożyczenia semantyczne w sposób wieloaspektowy, lecz także charakteryzuje je jako zjawisko globalne, dokonując podziału zapożyczeń według rozmaitych kryteriów, na przykład części mowy, częstotliwości występowania w korpusie czy też okresu, w którym trafiły do polszczyzny. Badania zilustrowano licznymi tabelami statystycznymi obrazującymi różne aspekty ilościowe i jakościowe znalezionych w korpusie zapożyczeń leksykalnych i semantycznych. Wiele z opisanych w książce Marcina Zabawy zapożyczeń leksykalnych i semantycznych nie zostało dotychczas opisanych w literaturze przedmiotu ani zarejestrowanych w słownikach języka polskiego czy wyrazów obcych. Autor ponadto zaproponował własną hipotezę na temat sposobów wprowadzania i rozprzestrzeniania się zapożyczeń semantycznych w polszczyźnie. Hipoteza ta związana jest z koncepcją „odpowiedników prymarnych”, stosowaną dotychczas w badaniach nad przyswajaniem i uczeniem się języków obcych.

Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w mediach audiowizualnych. T. 4

red. Aleksandra Kalisz, Ewelina Tyc

Autopromocja, autoprezentacja, wizerunek w mediach audiowizualnych stanowi zbiór artykułów, które tym razem strategii kreowania wizerunku poszukują w mediach audiowizualnych. Przywołane taktyki są zatem asumptem nie tylko do podjęcia refleksji nad rozmaitymi jednostkami czy grupami społecznymi wykorzystującymi przestrzeń publiczną w celu promowania własnego wizerunku, ale również doskonałym punktem wyjścia do analizy wybranej przestrzeni medialnej, w której za sprawą słowa i obrazu dokonuje się prezentacja określonych postaw. (fragment wstępu)

Sarmackie theatrum. T. 8: W poszukiwaniu nowości

red. Maria Barłowska, Marzena Walińska

Kolejny, już ósmy tom Sarmackiego theatrum zbiera artykuły przygotowane jako wynik namysłu nad kategorią nowości w dawnej literaturze. W perspektywie retorycznej poszukiwano rozumienia istoty novitas i analizowano funkcjonowanie topiki. W ujęciach faktograficznych przedstawione zostały odkrycia utworów z XVII w. zachowanych w rękopisach i nieznanych drukach, sformułowano hipotezy na temat autorstwa i opisano stosowane przez twórców strategie perswazyjne. Poddano także oglądowi sposoby funkcjonowania nowości z punktu widzenia dawnego czytelnika i rynku wydawniczego.

Gwara za Olzą

Irena Bogoczová, Małgorzata Bortliczek

W publikacji analizie poddano materiał językowy odnoszący się do współczesności - aktualnej twórczości literackiej, zapisów w mediach społecznościowych, nieformalnych rozmów autochtonów. Celem było kompleksowe ujęcie sytuacji językowej Zaolzia w sposób przyjazny również dla czytelnika spoza środowiska akademickiego. Zaprezentowano tradycyjną gwarę zaolziańską obecną w twórczości literackiej miejscowych pisarzy i poetów, którzy wykorzystują walory ludyczne gwary, oraz w beletrystyce czeskojęzycznych pisarzy regionalnych. W poszczególnych rozdziałach omawiana jest gwarowa komunikacja w sieciach społecznościowych - analizie poddano zapisy na stronach internetowych i czatach, wypowiedzi w podcastach, vlogach itp. Zdaniem autorek publikacji obecność gwary w społeczeństwie zaolziańskim wynika z potrzeby mieszkańców Zaolzia, by promować region i jego specyfikę.

Frazeologia somatyczna w ćwiczeniach T. 3: Język włoski

red. Monika Sułkowska

Podręcznik Frazeologia somatyczna w ćwiczeniach. Język francuski. Język hiszpański. Język włoski jest częścią projektu naukowo-wdrożeniowego i został opracowany przez Zespół z Instytutu Języków Romańskich i Translatoryki Uniwersytetu Śląskiego pracujący pod kierunkiem dr hab. Moniki Sułkowskiej. Książka obejmuje ćwiczenia z szeroko rozumianej frazeologii związanej z nazwami części ciała ludzkiego oraz jego atrybutów. Do podręcznika dołączono klucz z poprawnymi rozwiązaniami ćwiczeń, a także testy kontrolne pozwalające na samosprawdzenie nabytych kompetencji frazeologicznych. Opracowanie zawiera także pomocne przy rozwiązywaniu ćwiczeń glosariusze, które obejmują struktury frazeologiczne pojawiające się w kolejnych rozdziałach. Frazeologia somatyczna reprezentuje najbardziej produktywny obszar frazeologii, który jest zarazem często używany we wszystkich językach naturalnych. Kompozycja podręcznika jest trójdzielna i obejmuje trzy spokrewnione i popularne języki romańskie. Opracowanie kierowane jest do wszystkich osób uczących się języka francuskiegio, hiszpańskiego lub włoskiego na wyższym poziomie zaawansowania (B2-C2), w tym przede wszystkim do studentów szeroko pojętych studiów romanistycznych.

Powojenna twórczość pomnikowa Xawerego Dunikowskiego 1945-1964

Karolina Tomczak

Studium Powojenna twórczość pomnika Xawerego Dunikowskiego 1945−1964 analizuje złożoną problematykę powstawania monumentów tego twórcy w rzeczywistości polskiego państwa komunistycznego oraz ich wartość formalną i tematyczną. Monograficzny opis trzech najważniejszych prac, czyli Pomnika Czynu Powstańczego na Górze św. Anny (1946−1955), Pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie (1949−1954) i projektów Pomnika Bohaterów Warszawy (1956−1958), przybliża realia ich powstawania, przebieg prac projektowych i wykonawczych, towarzyszące im relacje z władzą oraz zmienny proces formo- i sensotwórczy każdego z nich. Jednocześnie szczególnemu oglądowi zostaje poddany kształt finalnych prac na zasadzie odczytania ich wartości artystycznej, symboliki i proweniencji stylistycznej. Opis wybranych dzieł dopełnia panoramiczna analiza formalno-tematyczna pozostałych monumentów istniejących zwłaszcza w propozycjach projektów i szkiców, które artysta realizował aż do śmierci, m.in. Pomnika Młot i Sierp (projekt, 1953), Pomnika Józefa Stalina (projekt, 1954) czy też Pomnika Żołnierza Polskiego (realizacja, 1963). Zakreślenie problematyki, tematyki i artystycznych założeń socrealizmu pozwala dojrzeć odmienną jakość powojennej sztuki Dunikowskiego. Ambiwalentny stosunek do władzy samego twórcy uniemożliwia jednak jednoznaczną ocenę jej nośności ideologicznej. Natomiast niezaprzeczalna wirtuozeria formalna przypomina o symbolistyczno-awangardowym rodowodzie tej kreacji, jednocześnie korespondującym ze sztuką współczesną. Wieloaspektowe spojrzenie na twórczość pomnikową Dunikowskiego opiera się na dogłębnych badaniach zwłaszcza materiałów archiwalnych w warszawskiej Królikarni i szczecińskiej Książnicy Pomorskiej. Nie proponuje jednoznacznych odpowiedzi, ale bogaty przegląd różnorodnej sztuki monumentalnej tej wybitnej a tym samym przewrotnej osobowości "wieloepokowego" twórcy, ukształtowanego w Młodej Polsce i realizującego się w międzywojniu, który dopełnił swoje dzieło w równie wartościowym artystycznie okresie powojennym − o czym zapomniano w wyniku unieważniania sztuki istniejącej w przestrzeni zideologizowanej (palinodii). Rozprawa przypomina więc o tej unikalnej twórczości, dokładnie ją opisuje, kontekstualizuje i reinterpretuje.