Obrzęki i duszność. Przewodnienie pacjenta kardionefrologicznego

Anna Adamska-Wełnicka, Marcin Wełnicki

Obrzęki i duszność to najważniejsze kliniczne konsekwencje przewodnienia - bardzo częstego następstwa chorób układu krążenia oraz niewydolności nerek. Szybkie i precyzyjne rozpoznanie przyczyn tej krytycznej dla chorego sytuacji umożliwia wdrożenie leczenia celowanego. Niniejsza książka pomaga podejmować bezpieczne decyzje terapeutyczne. Publikacja, którą trzymają Państwo w rękach, jest wyjątkowa na tle innych poświęconych podobnej tematyce. Grupa Autorów - lekarzy praktyków z wiodących jednostek klinicznych - opracowała poradnik przeznaczony dla szerokiej grupy innych lekarzy praktyków, m.in. specjalizujących się w zakresie chorób wewnętrznych, nefrologii i kardiologii. Monografia w uporządkowany i zwięzły sposób przedstawia zagadnienia patofizjologiczne, badania diagnostyczne, diagnostykę różnicową oraz nowoczesne zasady leczenia dotyczące postępowania z pacjentem, u którego podejrzewa się przewodnienie. Należy wyraźnie podkreślić, że Autorzy dzielą się swoim dużym doświadczeniem klinicznym, a nie tylko cytują powszechnie dostępne wytyczne, co znacząco zwiększa wartość prezentowanych treści.

Doksazosyna w postaci doustnego systemu terapeutycznego u pacjenta z nadciśnieniem tętniczym

Marek Postuła

W ostatnich latach wyzwaniem stała się terapia pacjentów z zespołem metabolicznym, który jest czynnikiem ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. Obiecującym kierunkiem badań w kontekście pacjentów z łagodnym przerostem gruczołu krokowego oraz ze współistniejącym zespołem metabolicznym okazała się doksazosyna - selektywny antagonista receptorów a-adrenergicznych. Opracowano nowy preparat doksazosyny w postaci doustnego systemu terapeutycznego w celu poprawy profilu farmakokinetycznego oraz zmniejszenia lub wyeliminowania konieczności dostosowywania dawki i ryzyka przedawkowania. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi doksazosyna zajmuje ważną pozycję w leczeniu opornego nadciśnienia tętniczego.

Leczenie zaburzeń czynności tarczycy w gabinecie lekarza specjalisty - rola lewotyroksyny

Katarzyna Bornikowska, Wojciech Zgliczyński

Syntetyczna sól sodowa lewoskrętnej tyroksyny jest leczeniem pierwszego wyboru niedoczynności tarczycy, jednej z najczęstszych chorób układu dokrewnego, niezależnie od jej przyczyny, w każdej grupie wiekowej. Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne wraz z Europejskim Towarzystwem Tyreologicznym, Amerykańskim Towarzystwem Tyreologicznym i Amerykańskim Stowarzyszeniem Endokrynologów Klinicznych nie rekomenduje stosowania preparatów suszonej tarczycy, trijodotyroniny czy preparatów złożonych tyroksyny z trijodotyroniną. Celem leczenia jest uzyskanie biochemicznej i klinicznej eutyreozy monitorowanej za pomocą stężenia TSH i/lub FT4. Dzienna dawka lewotyroksyny zależy od wielu czynników, m.in. etiologii i ciężkości hipotyreozy, wieku, masy ciała, ciąży czy chorób współistniejących. Lewotyroksyna może być także stosowana w terapii skojarzonej w chorobie Gravesa-Basedowa. Obecnie nie zaleca się rutynowego stosowania syntetycznej soli sodowej lewoskrętnej tyroksyny u pacjentów z wolem wieloguzkowym obojętnym, gdyż zwiększa ryzyko osteoporozy u kobiet po menopauzie oraz migotanie przedsionków u chorych po 60. r.ż.

Muzykoterapia w fizjoterapii i rehabilitacji

Dominik Turzyński, Piotr Sulikowski, Marek Postuła, Katarzyna Sulikowska

Muzykoterapia to hybrydowy środek terapeutyczny, łączący oddziaływanie psychiczne i somatyczne bodźców muzycznych na organizm. Pozwala na zanurzenie się w emocjach i uwolnienie ich w kontrolowany sposób, m.in. po to, by usprawnić proces leczenia i poprawić stan psychofizyczny. Już ludzie pierwotni zdawali sobie sprawę, że muzyka ma wpływ na nastrój – wczesna muzykoterapia jako metoda wspomagająca leczenie ruchem była częścią uroczystości plemiennych, a obrzędów o celach leczniczych dokonywano w chorobach ciała i umysłu. Ok. 400 lat p.n.e. również Hipokrates w sposób świadomy stosował muzykę w leczeniu chorych. Związki pomiędzy muzyką a medycyną można odnaleźć także w Biblii; przykładem może być Dawid grający na harfie, aby uchronić od „złych duchów” cierpiącego na depresję Samuela. Warto też wspomnieć o wykorzystywaniu muzykoterapii w czasie II wojny światowej i po niej, kiedy to oficjalnie uznano muzykę za środek terapeutyczny.

Leczenie dyslipidemii u chorych z cukrzycą typu 2

Piotr Gajda, Grzegorz Dzida

Terapia dyslipidemii jest jednym z głównych elementów leczenia cukrzycy typu 2 - osiągnięcie docelowych stężeń cholesterolu LDL, nie-HDL oraz triglicerydów pozwala na redukcję ryzyka sercowo-naczyniowego, które w przypadku pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej jest znacznie podwyższone. Istotą leczenia cukrzycy jest również hamowanie rozwoju przewlekłych powikłań, do których należą m.in. nefropatia oraz retinopatia cukrzycowa. Obserwacje pochodzące z badań klinicznych wskazują, że stosowanie fenofibratu pozwala zarówno na poprawę profilu lipidowego, jak i na hamowanie postępu niekorzystnych zmian w obrębie nerek i narządu wzroku oraz redukcję śmiertelności i częstości hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych. Mając na uwadze plejotropowe działanie fenofibratu, wydaje się, że jego systematyczne stosowanie wśród chorych na cukrzycę pozwala na uzyskanie dodatkowych korzyści wykraczających poza normalizację stężeń profilu lipidowego.

Zaburzenia lękowe u pacjentów kardiologicznych

Dominika Dudek

U pacjentów kardiologicznych częstym problemem są zaburzenia lękowe. Mogą one stanowić podstawowe schorzenie, dające objawy ze strony serca, bądź mogą towarzyszyć chorobie układu sercowo-naczyniowego. Stąd ich symptomatologia i diagnostyka różnicowa znajdują się w zakresie zainteresowań nie tylko psychiatrów, ale też lekarzy rodzinnych, internistów oraz kardiologów. Prawidłowe rozpoznanie i leczenie wpływa nie tylko na jakość życia, lecz także rokowanie kardiologiczne. Jedną z bezpiecznych i skutecznych opcji terapeutycznych jest pregabalina.

Rzadkie pierwotne bóle głowy

Izabela Domitrz

Monografia jest dziełem wyjątkowym w krajowym dorobku publikacyjnym. Dotychczas bowiem nie było książek poświęconych rzadko występującym bólom głowy w praktyce klinicznej. Miało to swoje niekorzystne implikacje kliniczne, gdyż rozpoznawalność tych postaci bólów głowy była niedostateczna i z tego powodu chorzy nie otrzymywali adekwatnego leczenia. Luka ta została wreszcie wypełniona. Autorka wnikliwie opisuje różne postacie bólów głowy, mechanizmy ich powstawania,często będące jedynie teoriami naukowymi, oraz symptomatologię kliniczną i metody leczenia. Zawarta w książce wiedza jest odzwierciedleniem aktualnego stanu badań nad tymi rodzajami bólów głowy. Informacje są rzetelne, opierają się na aktualnych doniesieniach i wynikach neuroobrazowych i molekularnych. Czytelnik znajdzie w publikacji wiele cennych informacji pomocnych w jego codziennej pracy klinicznej. Książka będzie służyć nie tylko neurologom, ale wszystkim lekarzom, do których trafiają chorzy z nawrotowymi bólami głowy.

Chory na nowotwór kompendium leczenia bólu

Małgorzata Malec-Milewska

"Chory na nowotwór kompendium leczenia bólu" to podręcznik przygotowany przez grono wybitnych specjalistów poświęcony bólowi nowotworowemu. Ból jest u chorych na nowotwory najczęstszym i najbardziej dokuczliwym objawem. Towarzyszy niemal wszystkim nowotworom i wszystkim stadiom ich zaawansowania: jest skutkiem nie tylko postępującej choroby, ale także wielu zabiegów diagnostycznych i leczniczych. Najbardziej dokuczliwy, przewlekły ból nowotworowy oprócz fizycznego cierpienia wywołuje u pacjenta lęk, depresjęoraz poczucie izolacji i beznadziejności. Cierpiący chory staje się rozdrażniony, traci samodzielność i zdolność do wykonywania codziennych czynności, oddala się od najbliższych, często rezygnuje z leczenia. Cierpienie chorego udziela się także jego rodzinie i opiekunom. Zwalczanie bólu nowotworowego ma zatem u chorych na nowotwory fundamentalne znaczenie (...). Warto by podręcznik "Chory na nowotwór - kompendium leczenia bólu" znalazł swoje miejsce w biblioteczce każdego lekarza stykającego się z chorymi na nowotwór i by towarzyszył mu w codziennej pracy klinicznej.

Antybiotykoterapia w intensywnej terapii

Urszula Zielińska-Borkowska, Jarosław Woroń

"Antybiotykoterapia w intensywnej terapii" pod redakcją dr n. med. Urszuli Zielińskiej-Borkowskiej i dra n. farm. Jarosław Woronia to (...) praktyczny przewodnik w trudnej sztuce walki z infekcjami na oddziałach intensywnej terapii, utożsamianych z najcięższymi zakażeniami, wieloopornymi drobnoustrojami, u najciężej chorych pacjentów. (...) W podręczniku wyczerpująco omówiono diagnostykę mikrobiologiczną, a także wybór odpowiedniej terapii, w tym empirycznej, w zakażeniach bakteryjnych, grzybicznych i wirusowych, z uwzględnieniem terapii szczegółowej w najczęściej występujących zespołach chorobowych u pacjentów intensywnej terapii. Autorzy określili również precyzyjnie, z jakimi powikłaniami wiąże się terapia przeciwdrobnoustrojowa, w tym z jakimi interakcjami i działaniami niepożądanymi możemy się spotkać w powszechnie stosowanej w intensywnej terapii. (...)

Psychologiczne wyzwania i...szanse w czasie pandemii

Michał Lew-Starowicz

Znany ekspert Pan Profesor Michał Lew-Starowicz wypowiada się na temat sytuacji pacjentów psychiatrycznych z zaburzeniami seksualnymi, których źródłem jest lub może być epidemia ze wszystkimi jej konsekwencjami, a także opisuje sytuację osób, par, które charakteryzują się normą psychiczną, a epidemia mogła zmienić ich postawy, zachowania. W wywiadzie pokazany jest także kontekst kulturowy, w którym przyszło nam żyć i który może mieć na nas wpływ. Pan Profesor podzielił się swoimi doświadczeniami klinicznymi w sytuacji, która psychiatrom i seksuologom dostarcza wielu nowych terapeutycznych wyzwań.

Dieta w cukrzycy typu 2

Aleksandra Cichocka

W poradniku przedstawiono dietę zalecaną w cukrzycy typu 2 uwzględniającą jednocześnie profilaktykę miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych. Zaproponowane jadłospisy pokazują, jak komponować posiłki, aby obniżyć ich indeks glikemiczny, jakiego dokonywać wyboru produktów i technik kulinarnych w celu obniżenia IG, jakie produkty wykorzystywać, aby dieta zawierała mało nasyconych kwasów tłuszczowych,a dużo antyoksydantów i błonnika. Podpowiadają, jak urozmaicać posiłki, jak zwiększyć spożycie warzyw, również strączkowych oraz ryb (zwłaszcza tłustych morskich), jak wkomponować do potraw fermentowane napoje mleczne, czyli jogurt, kefir i maślankę, a także włączyć orzechy i nasiona oraz zioła i przyprawy (zamiast soli), Jadłospisy te są przykładem, jak sprawić, aby dieta w cukrzycy, również ta o obniżonej kaloryczności, była smaczna i atrakcyjna. Jeśli masz nadwagę, zwiększ aktywność fizyczną i zastosuj dietę o obniżonej kaloryczności. Lekarz doradzi Ci, która z zaproponowanych diet jest dla Ciebie wskazana.

Nystatyna - skuteczny lek przeciwgrzybiczy

Adam J. Sybilski

W niesprzyjających warunkach lub stanach chorobowych może dojść do rozwoju zakażenia grzybami, najczęściej drożdżakami z rodzaju Candida, i stanu zapalnego przewodu pokarmowego. Zakażenia oportunistyczne u ludzi wywołane przez Candida albicans i inne spokrewnione gatunki mogą manifestować się bardzo różnorodnie, poczynając od pleśniawek jamy ustnej (najczęściej), a kończąc na śmiertelnych ogólnoustrojowych zakażeniach u pacjentów z czynnikami ryzyka. Jednym z najpowszechniej stosowanych antybiotyków polienowych jest nystatyna. Nystatyna była pierwszym antybiotykiem przeciwgrzybiczym, który okazał się bezpieczny i skuteczny w leczeniu chorób o etiologii grzybiczej u ludzi. Jest to aktywny błonowo makrolid polienowy, w zależności od stężenia działający fungistatycznie lub grzybobójczo na drożdże i grzyby drożdżopodobne. Nystatyna ma kilka zalet: minimalne skutki uboczne, wysoka skuteczność, niższy koszt niż w przypadku innych leków przeciwgrzybiczych i łatwość w użyciu. Postać zawiesiny doustnej stosuje się w profilaktyce lub leczeniu drożdżycy ustno-gardłowej oraz powierzchownej, drożdżakowej infekcji jamy ustnej i gardła, w infekcji Candida w jelitach, a także profilaktycznie u pacjentów leczonych dużymi dawkami antybiotyków lub glikokortykosteroidów. W artykule przedstawiono trzy przypadki kliniczne zastosowania nystatyny: 11-miesięcznego chłopca, u którego zastosowano nystatynę profilaktycznie w trakcie antybiotykoterapii, 12-dniowego noworodka z prewencyjnym stosowaniem preparatu oraz 63-letniej kobiety z kandydozą jamy ustnej. We wszystkich przypadkach nystatyna okazała się skuteczna i bezpieczna.

Miejsce naproksenu w farmakoterapii bólu i gorączki. Co wiemy w 2022 roku?

Jarosław Woroń

Podwyższenie temperatury ciała 38 stopni C należy traktować jak stan niepożądany i dążyć do jej obniżenia do bezpiecznego poziomu. Najczęściej stosowanymi w tym celu lekami są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które hamują syntezę prostaglandyn pośredniczących w rozwoju stanu zapalnego. Ta grupa leków nie jest jednak jednolita pod względem efektu działania przeciwgorączkowego. Jedną z najczęściej stosowanych substancji z tej grupy jest naproksen, który wyróżnia się korzystną farmakokinetyką. Ulega on szybkiemu wchłanianiu z przewodu pokarmowego i ma obwodowy okres półtrwania 12-15 h, co gwarantuje stabilny efekt przeciwgorączkowy.

Powody, dla których warto stosować cilostazol

Andrzej Wojtak

Miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych w początkowym stadium charakteryzuje się dolegliwościami o charakterze chromania przestankowego ze zmiennym dystansem uzależnionym od stopnia zaawansowania jej zmian. Jako choroba o charakterze postępującym może doprowadzić do zamykania światła tętnic kończyn dolnych i wytworzenia sieci krążenia obocznego w formie naturalnych by-passów omijających niedrożne odcinki tętnic. Jej rozwój przyspieszają: podeszły wiek, płeć męska, nikotynizm, cukrzyca, zaburzenia o charakterze dyslipidemicznym i nadciśnienie tętnicze. Jedną ze skutecznych form leczenia przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy jest farmakoterapia z zastosowaniem cilostazolu.

Zaburzenia erekcji - punkt widzenia diabetologa

Wiesława B. Duda-Król, Marcin Wełnicki, Artur Mamcarz

Częstość występowania zaburzeń erekcji wśród pacjentów z cukrzycą nie jest dokładnie znana. Nie ulega jednak wątpliwości, iż z uwagi na złożony charakter powikłań źle kontrolowanej cukrzycy, związanych zarówno z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, jak i układu nerwowego, częstość występowania tych zaburzeń wzrasta wraz z czasem trwania choroby. Nie bez znaczenia, zwłaszcza w przypadku pacjentów z cukrzycą typu 2, jest także współwystępowanie nadciśnienia tętniczego i otyłości. Nasza seksualność powoli przestaje być tematem tabu, coraz częściej mówimy więc o leczeniu zaburzeń erekcji. W artykule przedstawiamy ten problem z diabetologicznego punktu widzenia.

Zastosowanie wolno działających leków objawowych w chorobie zwyrodnieniowej stawów. Skuteczność połączenia glukozaminy z chondroityną w świetle dowodów

Witold Tłustochowicz

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów wymaga zastosowania leków, które pozwolą na spowolnienie destrukcji chrząstki stawowej oraz ograniczenie bólu stawów. W codziennej praktyce często stosowane są wolno działające leki objawowe. Do najczęściej stosowanych i uważanych za najskuteczniejsze zalicza się preparaty glukozaminy i chondroityny. Wysokiej jakości badania wykazały, że połączenie obu tych substancji jest skuteczne w zakresie spowolnienia postępu choroby i zmniejszania nasilenia bólu, a także bezpieczne, nawet przy długotrwałym stosowaniu.

Spoczynkowa częstość rytmu serca a zastosowanie β-adrenolityków w leczeniu chorych z nadciśnieniem tętniczym

Martyna Waliczek, Piotr Rozentryt

Przyspieszona częstość rytmu w spoczynku jest skorelowana z gorszym rokowaniem zarówno w populacji ogólnej, jak i w różnych grupach chorych. Rekomendacje towarzystw naukowych zajmujących się leczeniem chorych z nadciśnieniem tętniczym nakazują włączyć pomiar spoczynkowej częstości rytmu w spoczynku do rutynowej oceny chorych. U pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem tętniczym sugerowane jest zastosowanie kardioselektywnych B1-adrenolityków w celu zwolnienia częstości rytmu serca. Postępowanie takie należy poprzedzić szczegółowym badaniem chorego i eliminacją przyczyn przyspieszenia rytmu. W pracy wskazano wiele wątpliwości związanych ze zwalnianiem częstości rytmu serca w różnych grupach chorych. Zarysowano także proponowany algorytm postępowania.

Rehabilitacja kardiologiczna

Marek Kuch, Maciej Janiszewski, Artur Mamcarz

Podręcznik poświęcony jest rehabilitacji kardiologicznej, a powodem jego napisania był niedobór opracowań poświęconych tej tematyce, jak również szybki rozwój wiedzy kardiologicznej, wymagającej regularnej aktualizacji. Rehabiltacja jest integralną częścią opieki nad pacjentem ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Nawet najnowocześniejsze formy leczenia nie przyniosą pacjentowi pełni korzyści, jeśli nie zostaną uzupełnione kompleksową rehabilitacją. Znamienne jest określenie "kompleksowa", bo obecnie rehabilitacja to nie tylko odpowiednio programowana aktywność fizyczna, ale całokształt działań prozdrowotnych mających ułatwić choremu powrót do pełnego zdrowia i funkcjonowania w społeczeństwie. Dlatego też prowadzenie rehabilitacji kardiologicznej wymaga znajomości specyfiki schorzeń układu krążenia - od prewencji, poprzez diagnostykę, do leczenia. Opracowanie jest zarówno przydatne dla fizjoterapeutów, jak i studentów wszystkich kierunków medycznych oraz dla lekarzy zajmujących się w codziennej praktyce rehabilitacją kardiologiczną.

Gastroprotekcja w trakcie przewlekłej terapii NLPZ - co wiemy po ponad 120 latach obserwacji?

Michał Lipiński

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stanowią grupę preparatów często stosowanych przez lekarzy praktykujących w zakresie różnych specjalizacji. Szerokie spektrum działań niepożądanych przewlekłej terapii NLPZ obejmuje głównie, choć nie tylko, działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego. Ustalenie ryzyka powikłań gastrologicznych u takich chorych jest ważnym elementem planowania takiej terapii, która pozwala lekarzowi określić konieczność stosowania przez pacjenta inhibitorów pompy protonowej w ramach gastroprotekcji. W artykule podano kryteria takiej oceny oraz sposób prowadzenia odpowiedniej profilaktyki wystąpienia działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego u pacjentów w trakcie przewlekłej terapii NLPZ.

Renesans metforminy

Artur Mamcarz, Wiesława B. Duda-Król

Publikacja poświęcona jest metforminie, leku który skutecznie leczy hiperglikemię, ma działanie metaboliczne, zmniejsza insulinooporność i znakomicie sprawdza się w farmakoterapii chorych z zespołem metabolicznym

Kaszel w codziennej praktyce klinicznej

Marta Dąbrowska, Katarzyna Białek-Gosk, Elżbieta Magdalena Grabczak, Katarzyna Krenke

W niniejszym podręczniku staraliśmy się przedstawić aktualną i praktyczną wiedzę dotyczącą znaczenia i patomechanizmu kaszlu zarówno jako fizjologicznego odruchu obronnego, jak i dokuczliwego objawu, który znacznie upośledza jakość życia pacjentów. Kaszel ostry, związany najczęściej z infekcjami układu oddechowego, jest bardzo częstą przyczyną konsultacji lekarskich zarówno u dzieci, jak i dorosłych. I chociaż w większości przypadków kaszel ostry ma charakter przemijający i samoograniczający się, to pacjenci wielokrotnie samodzielnie stosują wiele leków mukoaktywnych lub przeciwkaszlowych, a czasem ich nadużywają. W tej książce zostały szczegółowo przedstawione dostępne leki mukoaktywne i przeciwkaszlowe, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań do ich stosowania. Z kolei przewlekły kaszel dotyczy mniejszej grupy chorych, ale zazwyczaj stanowi dla nich dokuczliwy problem i skłania do częstych wizyt u lekarzy wielu specjalności: pediatrów, lekarzy rodzinnych, internistów, pulmonologów, alergologów, otolaryngologów czy gastroenterologów. Pomimo licznych konsultacji, badań i prób leczenia u części pacjentów z przewlekłym kaszlem nie udaje się uzyskać jego redukcji lub ustąpienia, a przyczyny niepowodzeń upatruje się w nadwrażliwości odruchu kaszlu. Przewlekły, oporny na leczenie kaszel w bardzo istotny sposób pogarsza jakość życia chorych, a jednocześnie stanowi szczególnie duży problem kliniczny dla lekarzy. W niniejszej książce staraliśmy się przedstawić aktualną wiedzę na temat możliwości leczenia tej trudnej podgrupy pacjentów. Mamy nadzieję, że podręcznik ten pomoże Państwu w podejmowaniu codziennych decyzji i przyczyni się do poprawy jakości leczenia chorych z kaszlem zarówno ostrym, jak i przewlekłym.

Nadciśnienie tętnicze u kobiet

Agnieszka Olszanecka, Danuta Czarnecka

Nadciśnienie tętnicze występuje u ponad 1/3 dorosłych kobiet w Polsce. To najczęstsza choroba układu sercowo-naczyniowego w żeńskiej części populacji wymaga więc gruntownej wiedzy niezbędnej dla każdego lekarza praktyka. Nadciśnienie tętnicze u kobiet to wachlarz problemów związanych między innymi z ograniczeniem w wyborze leków u pacjentek w wieku rozrodczym. Oddzielną kwestią jest postępowanie u pacjentek ciężarnych i w okresie laktacji. Krakowska grupa wybitnych specjalistów opracowała ten znakomity podręcznik uwzględniający specyfikę nadciśnienia tętniczego u kobiet. Autorzy prezentują nie tylko najnowsze wytyczne towarzystw naukowych, w tym wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2018 r. , lecz także bardzo rzetelny przegląd aktualnego piśmiennictwa. W oparciu o te dane oraz swoje bogate doświadczenie kliniczne wskazują, jak nowocześnie diagnozować oraz skutecznie i bezpiecznie leczyć nadciśnienie tętnicze u kobiet w różnym wieku.

Zalecenia i porady dietetyczne dla kobiet w ciąży i nie tylko

Żaneta Kimber-Trojnar

Sposób odżywiania kobiet w ciąży to jeden z najważniejszych czynników wpływających na jej przebieg, rozwój wewnątrzmaciczny i wzrastanie dziecka oraz jego dobrostan, zarówno w okresie dzieciństwa, jak i w życiu dorosłym. Odpowiada on również za stan zdrowia matki oraz jej funkcjonowanie po porodzie.

Leczenie chorego z zespołem objawów, a nie diagnoz - możliwości citalopramu

Anna Gładka, Joanna Rymaszewska

Citalopram to lek przeciwdepresyjny z grupy SSRI, który jest szeroko stosowany w depresji, zaburzeniach lękowych i problemach ze snem. Jego wysoka skuteczność w połączeniu z korzystnym profilem tolerancji sprawia, że może być stosowany u pacjentów starszych. W takich sytuacjach należy jednak pamiętać o dostosowaniu dawki do stanu pacjenta i unikaniu interakcji z innymi lekami często stosowanymi w tej grupie chorych. W pracy przedstawiono dwa opisy przypadków zastosowania citalopramu u chorych w trudnych sytuacjach diagnostycznych.