Видавець: Instytut Techniki Budowlanej
ITB jest instytutem badawczym, który prowadzi prace badawcze w dziedzinie budownictwa i dziedzinach pokrewnych, ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce. Od 75 lat, dzięki doświadczonej kadrze wykorzystującej najnowsze metody badawcze i specjalistyczną aparaturę pomiarową, wspieramy rozwój budownictwa zarówno w kraju jak i za granicą.
73
Eлектронна книга

Podłogi zewnętrzne z desek kompozytowych

Ewa Sudoł

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót związanych z montażem podłóg zewnętrznych z desek kompozytowych w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Niniejsze warunki techniczne dotyczą podłóg na legarach, wykonywanych z zastosowaniem zestawu wyrobów, obejmującego deski kompozytowe, legary oraz elementy mocujące i uzupełniające, tworzącego wraz z technologią montażu system podłogowy. Opracowanie dotyczy podłóg przeznaczonych do ruchu pieszego, montowanych na zewnętrz budynków na podłożu betonowym, np. na tarasach, werandach, przy basenach zewnętrznych, a także okładzin zewnętrznych schodów betonowych. Nie obejmuje podłóg wewnątrz pomieszczeń. Nie dotyczy także podłóg instalowanych na konstrukcji szkieletowej (np. drewnianej lub metalowej), podłóg wykonywanych bezpośrednio na gruncie, jak również pomostów, promenad itp. Zakres opracowania obejmuje wymagania dotyczące właściwości materiałów, podłoża i sposobów jego oceny, wykonywania podłóg i odbioru robót. Zawiera także wytyczne użytkowania, pielęgnacji i konserwacji.

74
Eлектронна книга

Pokrycia dachowe

Barbara Francke

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania wykonawcze dotyczące różnych rozwiązań pokryć dachowych z podziałem na grupy wyrobów pokrywczych, z uwzględnieniem: sposobu przygotowania podłoża oraz opisu zasad i wymagań w zakresie wykonania i odbioru warstw pokrycia dachowego. Pracę uzupełniono o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są roboty dekarskie oraz podstawowych zasad dopuszczania do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.

75
Eлектронна книга

Dobór kabli elektrycznych do zastosowań w budynkach z uwagi na wymagania dotyczące reakcji na ogień

Katarzyna Kaczorek-Chrobak, Andrzej Kolbrecki, Andrzej Borowy

Opracowanie zawiera wytyczne w zakresie właściwości związanych z reakcją na ogień kabli elektrycznych stosowanych w budynkach dla producentów, projektantów, architektów i rzeczoznawców budowlanych. W opracowaniu przyporządkowano klasy reakcji na ogień kabli elektrycznych w oparciu o wymagania stawiane budynkom oraz częściom budynków, stanowiącym odrębne strefy pożarowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1065, z 2020 r. poz. 1608 i 2351 oraz z 2022 r. poz. 248).

76
Eлектронна книга

Droga dojścia do renomowanej publikacji naukowej. Holistyczne spojrzenie na proces twórczny dla inżynierów i nie tylko

Katarzyna H. Tomiczak

Publikowanie artykułów naukowych jest bardzo istotne w każdej dziedzinie wiedzy. Podzielenie się wynikami badań to nie tylko wartość dodana dla świata nauki, ale często także podstawa do awansu naukowego. Poradnik prowadzi potencjalnego autora przez proces powstawania publikacji: od kwestii podstawowych poprzez kolejne etapy tworzenia manuskryptu aż do przekazania publikacji do wydawnictwa. Część I obejmuje fazę  przygotowań do pisania artykułu naukowego: zaczynając od procesu twórczego – wraz ze wskazaniem poszczególnych blokad i rozwiązań, poprzez uwarunkowania, aż do metod i narzędzi twórczych. W części II omówiono tworzenie manuskryptu: materiały potrzebne do przygotowania publikacji, dobór współautorów, części składowe oraz kolejne etapy tworzenia artykułu. Część III to współpraca z wydawnictwem: zgłoszenie publikacji wraz z listem do redaktora naczelnego, etapy w procesie recenzyjnym oraz akceptacja do druku. Część IV przedstawia proces ewaluacji jakości działalności naukowej. Książka jest skierowana przede wszystkim do społeczności inżynierów, którzy nacisk kładą głównie na techniczne aspekty badań. Zawarte zostały w niej praktyczne sposoby na radzenie sobie z problemami, które spotyka się na drodze do publikacji naukowej. Opracowanie wzbogacone zostało obszernym materiałem ilustracyjnym (93 rysunki, 5 tablic) oraz wyodrębnionymi graficznie zaleceniami (22 wskazówki), a ponadto wyróżnia się przyjaznym językiem.

77
Eлектронна книга

Doświadczalne i obliczeniowe metody oceny łukowych przekryć z blach podwójnie giętych

Artur Piekarczuk

Przedmiotem monografii są samonośne struktury łukowe wykonywane z cienkościennych blach profilowanych metodą walcowania na zimno w systemie K-span. Struktury te przeznaczone są do wykonywania przekryć obiektów, pełniących funkcję użyteczności publicznej oraz przemysłowych, gospodarczych i technicznych. W części opisowej monografii przedstawiono główne przesłanki do realizacji pracy oraz syntetyczne zestawienie stanu wiedzy opracowanego na podstawie dostępnych materiałów źródłowych w zakresie rozwiązań technicznych i problemów badawczych, a także projektowych, dotyczących przedmiotowych struktur. Część studialna pracy zawiera koncepcję własnych metod badań laboratoryjnych wraz z prezentacją wyników oraz przygotowanie niezbędnych danych i realizację obliczeń numerycznych stalowych elementów cienkościennych z blach profilowanych wybranego systemu. Część problemowa dotyczy analizy wyników badań i obliczeń oraz opracowania na ich podstawie własnego algorytmu obliczeń wraz z kryterium oceny nośności przedmiotowych struktur. W tej części zamieszczono również podsumowanie pracy z opisem jej rezultatów oraz wskazaniem dalszych możliwych kierunków prac dla innych badaczy zainteresowanych tą tematyką. Poszczególne części monografii, tj. opisowa, studialna i problemowa, stanowią podstawę do sformułowania osiągnięć poznawczych i naukowych.

78
Eлектронна книга

Konstrukcje wieżowe żelbetowe i murowe. Podstawy diagnostyki

Marek Lechman

Przedmiotem monografii są konstrukcje wieżowe żelbetowe i murowe (kominy żelbetowe i murowane, wieże telekomunikacyjne, wieże antenowe, widokowe itp.). Od innych konstrukcji odróżnia je szerokie spektrum oddziaływań i wpływów, jakim są poddane (obciążenia zewnętrzne statyczne i dynamiczne, wpływy termiczne, wpływy fizykochemiczne, obciążenia klimatyczne, w tym insolacja, czynniki natury reologicznej itp.). Żelbetowe i murowe konstrukcje wieżowe są z jednej strony obiektami budowlanymi, z drugiej zaś mogą pełnić funkcje urządzeń technologicznych o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania zakładów przemysłowych i elektrowni (np. kominy przemysłowe). W monografii prezentowane są wyniki prac badawczych i ekspertyzowych oraz obserwacji prowadzonych w okresie ostatnich trzydziestu lat, dotyczących żelbetowych i murowych konstrukcji wieżowych w zakresie obejmującym zarówno badania poligonowe (in situ), laboratoryjne, jak i wyniki analiz obliczeniowych. W tym okresie wdrożono w Polsce do praktyki projektowania i wykonawstwa postanowienia norm europejskich, związane z zaostrzonymi wymaganiami ochrony środowiska i zapewnieniem trwałości tych konstrukcji. Dużą część rozpatrywanych obiektów, zaprojektowanych i zrealizowanych według wcześniej obowiązujących norm, poddano modernizacji i remontom przy zastosowaniu nowych rozwiązań materiałowo-technologicznych i konstrukcyjnych. W rozdziale 2., poprzedzonym wstępem, przedstawiono zasady ustalania wartości obciążeń i oddziaływań, jak również podstawowe ustalenia dotyczące projektowania i wymiarowania konstrukcji wieżowych według norm PN-EN. Szczegółowo opisano procedurę dotyczącą wyznaczania charakterystycznego obciążenia wiatrem w kierunku działania wiatru w odniesieniu do konstrukcji wieżowych cylindrycznych i zbieżnych. Zasadniczą część monografii poświęcono diagnostyce rozpatrywanych typów konstrukcji, zgodnie z wymaganiami przyjętymi w aktualnych normach europejskich, wraz z przykładami zastosowań w odniesieniu do istniejących obiektów. W rozdziałach 3., 4. i 6. przedstawiono naukowe podstawy dotyczące nośności przekrojów pierścieniowych i prostokątnych wież, poddanych zginaniu z udziałem siły osiowej. Uzyskano w tym zakresie szereg oryginalnych rozwiązań w postaci analitycznej (zależności matematycznych), z uwzględnieniem fizycznej nieliniowości materiałów. Otrzymane rozwiązania przedstawiono w postaci krzywych interakcji siła osiowa – moment zginający. Porównano je z wynikami badań słupów żelbetowych ściskanych mimośrodowo, uzyskując dobrą zgodność. Oddziaływania termiczne, jakim poddane są rozpatrywane konstrukcje wieżowe, omówiono w rozdziale 5. Według zastosowanego w monografii podejścia, momenty w przekrojach pionowych i poziomych, wynikające z odkształceń wymuszonych spowodowanych różnicą temperatury oraz owalizacją, wyznaczane są na podstawie zależności moment – krzywizna, z uwzględnieniem rozciągania betonu między rysami (tension stiffening). Rozdziały 5 – 8 poświęcone są głównie diagnostyce poszczególnych typów konstrukcji wieżowych, zaś w rozdziale 9. przedstawiono system komputerowo wspomaganego monitoringu konstrukcji wieżowych wraz z programami komputerowymi powstałymi na bazie opracowanych w monografii algorytmów obliczeniowych.

79
Eлектронна книга

Obciążenie śniegiem w Polsce w projektowaniu i diagnostyce konstrukcji

Jerzy A. Żurański, Andrzej Sobolewski

W monografii przedstawiono wyniki analizy statystycznej i probabilistycznej obciążenia śniegiem gruntu na obszarze Polski jako wielkości odniesienia w ocenie obciążenia śniegiem dachów. Omówiono techniki i metody pomiarowe pokrywy śnieżnej na gruncie, stosowane w Polsce, oraz podano przykładowe wyniki pomiarów grubości pokrywy śnieżnej, ciężaru objętościowego śniegu i obciążenia śniegiem gruntu. Do analizy statystycznej i probabilistycznej wykorzystano wartości maksymalne obciążenia śniegiem gruntu wybrane z każdej zimy z lat 1950–2010 ze 115 stacji i posterunków meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego. Wartości charakterystyczne obciążenia śniegiem gruntu, o okresie powrotu 50 lat, oszacowano za pomocą rozkładu prawdopodobieństwa wartości ekstremalnych, zwanego rozkładem Gumbela, którego parametry szacowano metodą największej wiarygodności. Wyniki przedstawiono tabelarycznie oraz graficznie w postaci wykresów i map terytorialnego rozkładu obciążenia śniegiem w Polsce. Omówiono metodę ustalania strefowych wartości obciążenia śniegiem, przedstawiono nowy podział kraju na strefy obciążenia przyjęty przez Polski Komitet Normalizacyjny i opublikowany w załączniku krajowym do normy europejskiej oraz w zmianie do dotychczasowej normy polskiej. W monografii przedstawiono ocenę wyjątkowych wartości obciążenia śniegiem gruntu oraz długotrwałości występowania określonych wartości obciążenia śniegiem. Omówiono awarie i katastrofy konstrukcji pod ciężarem śniegu w Polsce w latach 1968–2006. Szczególną uwagę poświęcono wynikom pomiarów i analiz obciążenia śniegiem wykonanym po katastrofie hali MTK w Chorzowie w styczniu 2006 r. W pracy omówiono dotychczasowe przepisy i normy polskie ustalające obciążenie śniegiem dachów, poczynając od końca XIX w. aż po normy aktualne. Przedstawiono także kierunki dalszych prac, zaproponowane przede wszystkim na podstawie wyników pomiarów i analiz wykonanych po katastrofie hali MTK w Chorzowie. Omówiono problemy diagnostyki konstrukcji zaprojektowanych w czasie obowiązywania norm, w których normowe obciążenie śniegiem było mniejsze, niekiedy znacznie, w stosunku do norm aktualnych. Przedstawiono także zagadnienia związane z odśnieżaniem dachów. W pięciu załącznikach podano: 1) współrzędne geograficzne i krótkie opisy stacji i posterunków meteorologicznych IMGW-PIB, z których wykorzystano wyniki pomiarów; 2) analizowane dane pomiarowe; 3) wykresy wieloletnich przebiegów zimowych wartości maksymalnych obciążenia śniegiem gruntu w latach 1950-2010; 4) wyniki obliczeń statystycznych i probabilistycznych; 5) wykresy na siatce probabilistycznej Gumbela wartości obciążenia zmierzonych przez 115 stacji i posterunków.

80
Eлектронна книга

Projektowanie prefabrykowanych konstrukcji zespolonych z uwzględnieniem podatności styku i elementów podporowych

Jarosław Szulc

Europejskie normy projektowe w zakresie konstrukcji żelbetowych podają metodykę wymiarowania elementów zespolonych przy założeniu struktury homogenicznej, po uprzednim sprawdzeniu warunku nośności na ścinanie styku w płaszczyźnie zespolenia elementów. W pracy przedstawiono algorytm postępowania, oparty na modelu dwupasmowym konstrukcji zespolonej, z uwzględnieniem podatności połączenia. Zamieszczony przykład obliczeniowy wskazuje konsekwencje różnych założeń obliczeniowych, tj. kierunki i wielkości redystrybucji sił wewnętrznych w przekrojach konstrukcji zespolonej. Współczesne wymagania normowe dot. projektowania sprężonych płyt kanałowych nakazują uwzględnienie redukującego wpływu poprzecznych naprężeń ścinających na nośność stropu na ścinanie występującego w przypadku oparcia tegoż stropu na elementach podatnych. W pracy przedstawiono metodykę i przykład obliczeniowy kontroli warunku na ścinanie stropu, uwzględniające, przy szacowaniu naprężeń głównych, składnik związany z oddziaływaniem poprzecznym w stosunku do rozpiętości płyt kanałowych i jego redukcji powstającej z uwagi na różne rozwiązania konstrukcyjne połączenia belka-strop.

81
Eлектронна книга

Diagnostyka wytrzymałości betonu w konstrukcji

Lesław Brunarski, Marek Dohojda

W monografii przedstawiono problematykę diagnostyki wytrzymałości betonu na ściskanie in situ, uwzględniając możliwości bezpośrednich badań próbek rdzeniowych oraz pośrednich metod badań nieniszczących. Poddano w niej krytycznej analizie i skorygowano nieuprawnione procedury badania i oceny wytrzymałości betonu w konstrukcji oraz przedstawiono oryginalne propozycje alternatywne. Uwzględniono dotychczas pomijane kwestie przedziałów ufności dopasowanych zależności korelacyjnych i określania niepewności rozszerzonej wyników badań. Monografia składa się z czterech rozdziałów oraz suplementu. W rozdziale 1 zawarto zasady i sposoby badania oraz oceny wytrzymałości betonu na ściskanie w konstrukcji. Przedstawiono komentarze do związanych norm, wskazując na potrzeby ich korekt i uzupełnień. Rozdział 2 dotyczy diagnostyki wytrzymałości betonu w konstrukcji na podstawie bezpośredniego badania próbek rdzeniowych. W rozdziale 3 i 4 szczegółowo potraktowano kwestie określania zależności korelacyjnych pomiędzy wynikami badań metodami pośrednimi a wytrzymałością betonu na ściskanie w próbkach rdzeniowych oraz sprawdzania normowych kryteriów zgodności wytrzymałości betonu. W suplemencie przedstawiono wybrane metody statystyczne mające na celu ułatwienie Czytelnikowi zrozumienia proponowanych oryginalnych procedur diagnostycznych. Publikacja adresowana jest do pracowników specjalistycznych laboratoriów badawczych w instytutach i na wyższych uczelniach, a także do wykonawców konstrukcji z betonu i rzeczoznawców – ekspertów budowlanych.

82
Eлектронна книга

Wolno stojące kominy żelbetowe. Obliczanie i projektowanie według norm PN-EN

Marek Lechman

Przedmiotem wytycznych są obliczenia statyczne oraz zasady projektowania i wykonywania wolno stojących kominów żelbetowych według wymagań norm PN-EN 13084-1 i PN-EN 13084-2. W opracowaniu określono szczegółowe wymagania i kryteria oceny dotyczące projektowania i wykonywania betonowych kominów monolitycznych i prefabrykowanych zgodnie z PN-EN 13084-2. Wymagania te są związane z zapewnieniem wytrzymałości i stateczności kominów betonowych zgodnie z wymaganiami ogólnymi podanymi w PN-EN 13084-1. W stosunku do dotychczas obowiązujących przepisów (PN-88/B-03004) najważniejsze zmiany w zakresie obliczania i wymiarowania kominów żelbetowych to: wprowadzenie metody częściowych współczynników w odniesieniu do obciążeń i materiałów, przyjęcie nieliniowych związków fizycznych betonu i stali według PN-EN 1992-1-1:2004, sposób wymiarowania przekrojów w stanach granicznych nośności.

83
Eлектронна книга

Wpływ łączników zbrojenia z izolacją na właściwości cieplne połączeń konstrukcyjnych. Metodyka oceny z przykładami

Robert Geryło

Opracowanie zawiera opis zasad określania metodą obliczeniową właściwości cieplnych połączeń konstrukcyjnych, w których są stosowane łączniki zbrojenia z izolacją cieplną. W przykładach przedstawiono podstawowy zakres obliczeń sprawdzających spełnienie wymagania związanego z ochroną przed powierzchniową kondensacją pary wodnej oraz niezbędnych do określenia strat ciepła przez przegrody zewnętrzne.

84
Eлектронна книга

Wyroby hydroizolacyjne z tworzyw sztucznych i kauczuku stosowane w częściach podziemnych budynków i budowli ujęte w normie PN-EN 13967:2012

Barbara Francke

Niniejszy poradnik dotyczy normy PN-EN 13967:2012 Elastyczne wyroby wodochronne. Wyroby z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwilgociowej łącznie z wyrobami z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwodnej części podziemnych. Definicje i właściwości. W pracy dokonano interpretacji sformułowań zawartych w ww. normie odnośnie do zakresu stosowania, wartości wymagań, metod badań i systemów oceny zgodności oraz podano: − zalecenia dotyczące wartości progowych właściwości użytkowych zasadniczych charakterystyk wyrobów zależnie od przewidywanego zakresu stosowania, − zasady dotyczące oceny zgodności wyrobów według wymagań rozporządzenia Parlamentu Europejskiego 305/2011 oraz wymagań przepisów krajowych, − podstawowe informacje dotyczące warunków stosowania wyrobów ujętych w normie.

85
Eлектронна книга

Projektowanie konstrukcji stalowych z uwagi na warunki pożarowe według Eurokodu 3

Piotr Turkowski, Paweł Sulik

W pracy omówiono problematykę bezpieczeństwa pożarowego konstrukcji stalowych. Scharakteryzowano termiczne i mechaniczne oddziaływania na konstrukcję, właściwości stali węglowych i nierdzewnych oraz elementów stalowych w warunkach pożarowych. Przedstawiono zasady i metody ustalania odporności ogniowej zabezpieczonych i nieosłoniętych elementów konstrukcyjnych (belek, słupów, elementów rozciąganych i innych), podane w Eurokodzie PN-EN 1993-1-2. Informacje zilustrowano licznymi przykładami obliczeniowymi. Opracowanie jest adresowane przede wszystkim do projektantów i wykonawców konstrukcji stalowych oraz rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.

86
Eлектронна книга

Części podziemne budynków wykonanych z betonu wodoszczelnego. Uszczelnianie miejsc newralgicznych

Barbara Francke

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania projektowe i wykonawcze związane z zabezpieczeniem wodochronnym fragmentów konstrukcji budynków wykonanych z betonu o stopniu wodoszczelności W8, położonych w częściach podziemnych, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc newralgicznych, do których można zaliczyć: przerwy w betonowaniu w obrębie płyty dennej i ścian wraz z uszczelnieniem styków ścian i płyty dennej, rozwiązania dylatacji konstrukcyjnych oraz uszczelnienia miejsc przebić instalacyjnych. Pracę uzupełniono o zalecane wartości wymagań dla wyrobów przeznaczonych do stosowania do wyżej wymienionych uszczelnień oraz o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są ww. roboty oraz podstawowych zasad dopuszczenia do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.