Konstrukcje drewniane

Anna Policińska-Serwa

Przed­mio­tem opracowania są ogólne wa­run­ki te­chni­czne wy­ko­na­nia i od­bio­ru ro­bót bu­dow­la­nych, związanych z realizacją kon­struk­cji dre­wnia­nych bu­dyn­ków mie­szkal­nych i u­ży­te­czno­ści pub­li­cznej (kon­struk­cji da­cho­wych, ścien­nych i stro­po­wych), niena­ra­żo­nych na a­gre­sy­wne od­dzia­ły­wa­nia śro­dowis­ka. Opracowanie jest zbiorem wy­ma­gań w za­kre­sie wy­ko­ny­wa­nia i/lub wbu­do­wywa­nia kon­struk­cji dre­wnia­nych powstałym w ce­lu za­pe­wnie­nia zgo­d­no­ści wy­ko­nania ro­bót z pro­jek­tem bu­dow­la­nym. Niniejsze warunki techniczne nie obejmują: wytwarzania elementów w zakładach przemysłowych, konstrukcji mostowych i hydrotechnicznych, ru­szto­wań i form do wy­ko­ny­wa­nia e­le­men­tów z be­to­nu oraz za­bez­pie­czeń wy­ko­pów. Omawiane roboty budowlane powinny być wykonywane przez pro­fe­sjo­nal­ne, przeszkolone brygady robocze, przy za­sto­so­wa­niu od­po­wie­d­nie­go sprzę­tu i środ­ków do wy­ko­na­nia ro­bót. Za­kła­da się, że wy­ko­naw­ca będzie prze­strze­gał za­sad za­pe­wnie­nia ja­ko­ści o­raz bez­pie­czeń­stwa i hi­gie­ny pracy. W przedstawianym zeszycie WTWiORB o­kreś­lono wy­ma­ga­nia dotyczące wyko­nywania kon­strukcji dre­wnia­nych pro­jek­to­wa­nych według PN-EN 1995-1-1 i norm związanych, w szczególności PN-EN 1990, PN-EN 1991-1-1, PN-EN 1991-1-3 oraz PN-EN 1991-1-4, w zakresie zasad projektowania i wymiarowania elementów konstrukcyjnych z drewna przy przygotowaniu projektu architektoniczno-budowlanego, technicznego oraz w przypadku adaptacji projektów powtarzalnych.

Pomiary zapachów i odczuwalnej jakości powietrza w pomieszczeniach

Krystyna Kostyrko, Paweł Wargocki

Monografia stanowi podsumowanie stanu wiedzy o sensorycznych pomiarach zapachów, chemicznych pomiarach stężeń odorantów w pomieszczeniach, metodach oceny jakości powietrza wewnętrznego odczuwanej przez ludzi i o metodach ograniczania stężeń odorantów. Opisano specyfikę pomiaru śladowych stężeń odorantów stanowiących źródło zapachów odczuwalnych w pomieszczeniach, z uwzględnieniem metod znormalizowanych (referencyjnych) oraz metod stosowanych w pomiarach w warunkach rzeczywistych, przyrządami przenośnymi (nosy elektroniczne). Przedstawiono główne źródła zanieczyszczeń zapachowych w budynkach, metody ich diagnozowania oraz metody badań emisji zanieczyszczeń (zapachowych) z powierzchni materiałów budowlanych. Omówiono przykładowe wyniki analizy kosztów pogorszonej jakości powietrza oraz występowania złych zapachów w budynkach. W monografii wykorzystano wyniki z najnowszych badań przeprowadzonych w Europie i na świecie oraz wyniki badań własnych.

Części podziemne budynków wykonanych z betonu wodoszczelnego. Uszczelnianie miejsc newralgicznych

Barbara Francke

W niniejszych warunkach technicznych podano wymagania projektowe i wykonawcze związane z zabezpieczeniem wodochronnym fragmentów konstrukcji budynków wykonanych z betonu o stopniu wodoszczelności W8, położonych w częściach podziemnych, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc newralgicznych, do których można zaliczyć: przerwy w betonowaniu w obrębie płyty dennej i ścian wraz z uszczelnieniem styków ścian i płyty dennej, rozwiązania dylatacji konstrukcyjnych oraz uszczelnienia miejsc przebić instalacyjnych. Pracę uzupełniono o zalecane wartości wymagań dla wyrobów przeznaczonych do stosowania do wyżej wymienionych uszczelnień oraz o wymagania formalne odnośnie do: dokumentacji technicznej, według której realizowane są ww. roboty oraz podstawowych zasad dopuszczenia do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych.

Zasady projektowania silosów żelbetowych i sprężonych według Eurokodów

Paweł Lewiński

Niniejsze opracowanie obejmuje koncepcję usystematyzowania zasad projektowania silosów żelbetowych i sprężonych w świetle wymagań zawartych w Eurokodach. Wymagania te podane są w rozdziałach wielu norm i ich załączników, natomiast w procesie projektowania wszystkie one spełnione być muszą równocześnie i we wzajemnych związkach. Sposób ujęcia zagadnienia ma na celu ułatwienie poprawnego przyjmowania obciążeń działających na silosy, w tym klimatycznych i wymuszonych oraz ich kombinacji, właściwe ujmowanie wzajemnych oddziaływań konstrukcji i podłoża, prawidłowe wyznaczanie efektów tych oddziaływań oraz sprawdzanie stanów granicznych nośności i użytkowalności. W odniesieniu do konstrukcji sprężonych omówiono podstawowe zasady obliczania i konstruowania takich silosów, kładąc szczególny nacisk na problematykę strat sprężania. Przedstawiono, w jaki sposób obciążenia - ogólnie określane jako termiczno-skurczowe - wpływają na stan wytężenia silosu. Omówiono wybrane zagadnienia materiałowe, mając także na uwadze oddziaływania temperatury, które wpływają np. na intensywność pełzania betonu. W praktyce sposoby oddziaływań gruntu i wody gruntowej na konstrukcję silosu mogą być bardziej złożone, niż to wynika z postanowień Eurokodu 7, w związku z czym zagadnienia współpracy konstrukcji z podłożem przedstawiono nieco szerzej. Omówiono również nietypowe oddziaływania na konstrukcje, takie jak nieustalony przepływ ciepła czy zmiany temperatury z uwagi na proces hydratacji i inne oddziaływania pozastatyczne, występujące w silosach żelbetowych i sprężonych. Zamieszczono przykłady obliczeń omawianych silosów z uwzględnieniem różnego typu oddziaływań, które należy uwzględniać w świetle wymagań Eurokodów, a także analizy oddziaływań różnych typów.

Metody określania sztywności gruntów w badaniach geotechnicznych

Tomasz Godlewski, Tomasz Szczepański

Przedmiotem poradnika jest przegląd dostępnych metod badań geotechnicznych służących do określania charakterystyk sztywności gruntów. Opisano tu głównie (choć nie wyłącznie) metody, które wykorzystują pomiar prędkości fal sejsmicznych jako podstawy do wyznaczania parametrów sprężystych gruntu, głównie modułu odkształcenia postaciowego G. W poradniku przedstawiono podstawowe informacje dotyczące geofizycznych metod polowych oraz laboratoryjnych. Opis metod zawiera m.in. sposób wykonywania badań oraz podstawy interpretacji danych pomiarowych. Wnioski praktyczne dotyczące poszczególnych metod podano również w formie komentarzy. Przedstawiono także przykładowe wyniki dla wybranych oznaczeń parametrów sztywności (moduł ścinania) dla różnych typów gruntów uzyskanych tymi metodami. Poradnik jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce, przeznaczoną głównie dla wykonawców dokumentacji badań podłoża oraz projektantów i inwestorów, a także studentów i nauczycieli akademickich, jako pomoc w kształceniu z przedmiotów geotechnicznych.

Instalacje zasilające urządzenia bezpieczeństwa pożarowego. Tom 1: Układy połączeń i urządzenia zasilające

Radosław Lenartowicz, Jadwiga Fangrat

Niniejsza monografia stanowi tom 1 publikacji pt. Instalacje elektryczne zasilające urządzenia bezpieczeństwa pożarowego. Praca zawiera podstawowe dane niezbędne do prawidłowego projektowania i montażu instalacji bezpieczeństwa w obiektach budowlanych. W tomie 1 przedstawiono opisowo i rysunkowo właściwe układy zasilania instalacji bezpieczeństwa, podtrzymujące pracę zasadniczych urządzeń funkcjonujących w budynku lub obiekcie budowlanym w czasie pożaru. Opisano źródła zasilania podstawowego i rezerwowego. Przedstawiono także wyniki wieloletnich badań statystycznych prowadzonych przez R. Lenartowicza, oraz danych z GUS, PIP, KGPSP w zakresie porażenia prądem ludzi oraz występujących pożarów w Polsce. Tom 1 publikacji zawiera również niezbędną bibliografię i terminologię dotyczącą rozpatrywanego tematu.

Ocena bezpieczeństwa istniejących konstrukcji żelbetowych

Leonard Runkiewicz, Jan Sieczkowski

Przedmiotem poradnika jest ocena bezpieczeństwa istniejących konstrukcji żelbetowych, występujących w budownictwie powszechnym. Pod pojęciem bezpieczeństwo konstrukcji rozumie się spełnienie ich stanów granicznych nośności oraz stanów granicznych użytkowalności. Obliczeniowe sprawdzenia bezpieczeństwa konstrukcji polegają na wykazaniu, że w żadnej sytuacji obliczeniowej stany graniczne konstrukcji nie zostaną przekroczone. Potrzeby przeprowadzenia ocen bezpieczeństwa dotyczą wszystkich konstrukcji i wykonuje się je zwykle przy przebudowie, rozbudowie lub zmianie przeznaczenia oraz w przypadkach wystąpienia zjawisk losowych, np. huraganów. Konstrukcje podczas użytkowania ulegają także postępującej w czasie degradacji wywołanej kombinacją zjawisk fizycznych i chemicznych oraz mechanizmów wytrzymałościowych i biologicznych, powodowanych oddziaływaniem tych zjawisk. W poradniku podano podstawowe zasady przeprowadzania ocen bezpieczeństwa istniejących konstrukcji żelbetowych.

Posadzki mineralne i żywiczne

Andrzej Nowacki, Anna Sokalska, Zbigniew Ściślewski, Marian Suchan, ...

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru posadzek z wyrobów mineralnych i mineralno-żywicznych, stosowanych wewnątrz obiektów przemysłowych i budynków użyteczności publicznej. W niniejszej publikacji informacje o podłogach podano jedynie w zakresie koniecznym do umiejscowienia posadzki w układzie warstw podłogi oraz do wykazania zakresu i kolejności robót zanikających, których jakość wykonania ma zasadniczy wpływ na jakość wykonanej posadzki. Zakres opracowania obejmuje: wymagania dotyczące dokumentacji budowy, wymagania dotyczące wyrobów, z których będą wykonywane posadzki oraz przyjmowania tych wyrobów na budowę, wymagania dotyczące wykonywania posadzek, a także kryteria odbiorów pośrednich i odbioru końcowego wraz z kryteriami oceny jakości wykonanych prac. Warunki wykonania i odbioru posadzek mineralnych i żywicznych mogą być przydatne dla: inspektorów nadzoru nowo wykonywanych obiektów - powinny umożliwić ocenę techniczną prawidłowości wykonania poszczególnych etapów i całości prac, projektantów opracowujących dokumentacje budowy lub, w przypadku zamówień publicznych, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru - przydatne mogą być wymagania dotyczące zawartości projektu oraz wymagania dla wyrobów do wykonywania posadzek, a także wykonawców - przydatne mogą być wymagania dotyczące wyrobów, warunków ich składowania, wykonania posadzek oraz informacje o rodzajach i sposobach odbiorów przeprowadzanych przez inspektora nadzoru. Niniejsze opracowanie nie dotyczy posadzek drewnianych, z płytek z tworzyw sztucznych, metalowych, szklanych, wykładzin z tworzyw sztucznych i tekstylnych oraz posadzek o specjalnym przeznaczeniu, np. antyelektrostatycznych.

Diagnostyka wytrzymałości betonu w konstrukcji

Lesław Brunarski, Marek Dohojda

W monografii przedstawiono problematykę diagnostyki wytrzymałości betonu na ściskanie in situ, uwzględniając możliwości bezpośrednich badań próbek rdzeniowych oraz pośrednich metod badań nieniszczących. Poddano w niej krytycznej analizie i skorygowano nieuprawnione procedury badania i oceny wytrzymałości betonu w konstrukcji oraz przedstawiono oryginalne propozycje alternatywne. Uwzględniono dotychczas pomijane kwestie przedziałów ufności dopasowanych zależności korelacyjnych i określania niepewności rozszerzonej wyników badań. Monografia składa się z czterech rozdziałów oraz suplementu. W rozdziale 1 zawarto zasady i sposoby badania oraz oceny wytrzymałości betonu na ściskanie w konstrukcji. Przedstawiono komentarze do związanych norm, wskazując na potrzeby ich korekt i uzupełnień. Rozdział 2 dotyczy diagnostyki wytrzymałości betonu w konstrukcji na podstawie bezpośredniego badania próbek rdzeniowych. W rozdziale 3 i 4 szczegółowo potraktowano kwestie określania zależności korelacyjnych pomiędzy wynikami badań metodami pośrednimi a wytrzymałością betonu na ściskanie w próbkach rdzeniowych oraz sprawdzania normowych kryteriów zgodności wytrzymałości betonu. W suplemencie przedstawiono wybrane metody statystyczne mające na celu ułatwienie Czytelnikowi zrozumienia proponowanych oryginalnych procedur diagnostycznych. Publikacja adresowana jest do pracowników specjalistycznych laboratoriów badawczych w instytutach i na wyższych uczelniach, a także do wykonawców konstrukcji z betonu i rzeczoznawców – ekspertów budowlanych.

Wyznaczanie niepewności wyników badań wytrzymałościowych

Lesław Brunarski

W poradniku podano podstawy teoretyczne, zasady i przykłady obliczania i wyrażania niepewności wyników badań wytrzymałościowych betonu oraz podobnie niejednorodnych materiałów budowlanych. Omówiono szczegółowo metodę szacowania niepewności średnich wyników badań wykonywanych na próbkach w warunkach laboratoryjnych oraz in situ metodami nieniszczącymi. Metoda ta, zgodna z ogólnymi zaleceniami podstawowych dokumentów odniesienia (wytyczne GUM, EA oraz ILAC), dostosowana jest do specyfiki badań materiałów budowlanych oraz uwzględnia doświadczenia z dotychczas stosowanej metody estymacji statystycznej wyników badań. Pozwala ona na obiektywną ocenę niepewności całkowitej (rozszerzonej) wyników badań, na podstawie odchylenia standardowego średniej oraz racjonalnego w badaniach wytrzymałościowych materiałów budowlanych poziomu ufności. Jako uzasadnione do wyznaczania niepewności średnich wyników badań tych materiałów rekomendowane są zróżnicowane poziomy ufności 0,75 lub 0,95, odpowiednio do różnych poziomów ufności wymaganych w normowych kryteriach zgodności wytrzymałości materiałów budowlanych.

Naprawy konstrukcji z betonu przy użyciu kompozytów z żywic syntetycznych

Sokalska Anna, Suchan Marian, Możaryn Teresa

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru napraw konstrukcji z betonu przy użyciu wyrobów będących kompozytami z żywic syntetycznych. Roboty naprawcze mogą obejmować: uzupełnienie ubytków betonu w zniszczonej otulinie (jeżeli nie nastąpiło odsłonięcie zbrojenia lub jego korozja), zahamowanie procesów korozji zbrojenia (jeżeli beton utracił właściwości ochronne w stosunku do stali, a pręty nie zostały uszkodzone w stopniu wymagającym uzupełnienia) oraz iniekcję i wypełnienie rys oraz pustek powstałych w konstrukcji. Do wykonywania napraw wymienionych wyżej stosuje się: wyroby cementowe, obejmujące mieszanki betonowe i mieszanki z zapraw cementowych z mineralnymi dodatkami lub domieszkami modyfikującymi korzystnie ich właściwości, wyroby polimerowo-cementowe, stanowiące mieszanki zapraw cementowych z domieszkami lub dodatkami polimerów modyfikującymi korzystnie ich właściwości oraz żywice syntetyczne lub mieszanki z żywic syntetycznych z wypełniaczami mineralnymi i dodatkami modyfikującymi, takimi jak plastyfikatory, barwniki itp. Opracowanie dotyczy grupy wyrobów ogólnie nazywanych kompozytami żywicznymi. Naprawy elementów z betonu wykonywane z zastosowaniem kompozytów żywicznych obejmują: wypełnianie i uszczelnianie rys w betonie oraz wypełnianie ubytków w betonie mające na celu przywrócenie pierwotnego kształtu elementu oraz nośności elementu. Niniejszy zeszyt jest przeznaczony dla projektantów, wykonawców oraz inspektorów nadzorujących roboty remontowe.

Badania gruntów i kontrola jakości wykonanych z nich przesłon izolacyjnych na składowiskach odpadów

Lech Wysokiński, Edyta Majer

Przedmiotem opracowania są badania geotechniczne mineralnych przesłon izolacyjnych składowisk odpadów. Przesłony mineralne stosowane są jako element konstrukcyjny składowiska, zaś materiał, z którego są wykonane, wykorzystywany jest w robotach ziemnych i budowlanych jako materiał hydroizolacyjny. Wytyczne dotyczą następujących zagadnień: ustalenia charakterystyki materiałów stosowanych do budowy przesłon mineralnych, określenia parametrów fizykomechanicznych i parametrów filtracji gruntów, jakie powinny spełniać materiały do budowy przesłon mineralnych, zweryfikowania i ustalenia kryteriów oceny przesłon mineralnych wykorzystywanych w budowie składowisk odpadów oraz określenia metodyki badań i ich zakresu dla oceny i odbioru technicznego przesłon mineralnych.

Ocena stanu technicznego eksploatowanych strunobetonowych dźwigarów dachowych

Leonard Runkiewicz

Wytyczne zawierają zasady oceny strunobetonowych dźwigarów dachowych oraz zasady ich konserwacji i eksploatacji. Podano wskazówki dotyczące postępowania w przypadkach stwierdzenia uszkodzeń lub zmiany warunków eksploatacji dźwigarów oraz informacje ułatwiające identyfikację dźwigarów.

Podłogi zewnętrzne z desek kompozytowych

Ewa Sudoł

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót związanych z montażem podłóg zewnętrznych z desek kompozytowych w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Niniejsze warunki techniczne dotyczą podłóg na legarach, wykonywanych z zastosowaniem zestawu wyrobów, obejmującego deski kompozytowe, legary oraz elementy mocujące i uzupełniające, tworzącego wraz z technologią montażu system podłogowy. Opracowanie dotyczy podłóg przeznaczonych do ruchu pieszego, montowanych na zewnętrz budynków na podłożu betonowym, np. na tarasach, werandach, przy basenach zewnętrznych, a także okładzin zewnętrznych schodów betonowych. Nie obejmuje podłóg wewnątrz pomieszczeń. Nie dotyczy także podłóg instalowanych na konstrukcji szkieletowej (np. drewnianej lub metalowej), podłóg wykonywanych bezpośrednio na gruncie, jak również pomostów, promenad itp. Zakres opracowania obejmuje wymagania dotyczące właściwości materiałów, podłoża i sposobów jego oceny, wykonywania podłóg i odbioru robót. Zawiera także wytyczne użytkowania, pielęgnacji i konserwacji.

Zakładowa kontrola produkcji wyrobów budowlanych

Jan Bobrowicz, Patryk Lis

W pracy przedstawiono wymagania, jakie powinna spełniać dokumentacja zakładowej kontroli produkcji. Intencją Autorów jest pomóc producentom wyrobów budowlanych w stworzeniu systemu zakładowej kontroli produkcji w ich zakładach produkcyjnych przy zachowaniu odpowiednich wymagań wynikających z norm, ocen technicznych czy przepisów prawa. Opisano wymagania, jakie producent musi spełnić w zakresie infrastruktury i kwalifikacji personelu. Wszystkie działania producenta powinny być prowadzone w taki sposób, aby był w stanie udokumentować i potwierdzić zgodność produkowanych wyrobów. Dokumentacja zakładowej kontroli produkcji powinna zagwarantować utrzymanie wymagań wobec wyrobów oraz ich stałości produkcji. Analiza gromadzonych zapisów dokumentujących proces produkcji oraz badań i oceny zgodności powinna także pozwalać na doskonalenie i umożliwiać zidentyfikowanie przyczyn potencjalnych niezgodności oraz słabych stron procesu produkcyjnego. Wdrożony i utrzymywany system zakładowej kontroli produkcji powinien być dostosowany do wielkości i struktury producenta oraz opisywać jego faktyczne działania. Struktura oraz zakresy uprawnień i obowiązków powinny być ustalone w taki sposób, aby pozwolić na podejmowanie kluczowych decyzji w zakresie dotyczącym stabilności procesów i jakości produkowanych wyrobów.

Ocena stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest

Andrzej Obmiński

Poradnik przedstawia metody oszacowania zagrożeń podczas eksploatacji materiałów zawierających azbest. Ocena różnych rodzajów materiałów z azbestem w budynkach została opisana w odniesieniu do aktualnych regulacji prawnych, w szczególności „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania”, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki. Przedyskutowano szereg praktycznych sposobów działania związanych z tą metodą, np.: tradycyjną ocenę wizualną uzupełnioną o badania pyłu w powietrzu wewnętrznym. Ocena zagrożeń została opisana w aspekcie badań zanieczyszczenia powietrza wewnętrznego włóknami azbestu. Opisano analizy z zastosowaniem mikroskopii optycznej (mikroskopii w świetle spolaryzowanym – analiza jakościowa i w mikroskopii kontrastu fazowego – analiza ilościowa), używanej do oszacowania zanieczyszczenia azbestem w budynkach. Przewodnik przedstawia propozycje klasyfikacji czystości powietrza wewnętrznego w odniesieniu do: – rodzajów budynków zawierających wyroby z azbestem, – spodziewanych poziomów włókien respirabilnych azbestu w powietrzu wewnątrz budynków.

Bezpieczeństwo obiektów budowlanych w sąsiedztwie tuneli

Tomasz Godlewski, Witold Bogusz, Anna Siemińska-Lewandowska

Dynamiczny rozwój budownictwa na terenach zurbanizowanych znacznie zwiększył zapotrzebowanie na wykorzystywanie przestrzeni podziemnej, w tym na budowę nowych tuneli. Obiekty te mają charakter liniowy i często w zasięgu ich oddziaływania zlokalizowanych jest wiele obiektów budowlanych oraz infrastruktura techniczna. Konieczność oceny oddziaływań związanych z budową tuneli w aspekcie ochrony sąsiadującej zabudowy stanowi więc jeden z głównych elementów projektowania geotechnicznego dla tego rodzaju inwestycji. Przewidywanie wartości i rozkładu deformacji wzdłuż trasy projektowanego tunelu jest istotne, aby ocenić potrzebę implementacji środków zabezpieczających istniejące obiekty budowlane, w zależności od ich wrażliwości oraz potencjalnych konsekwencji zniszczenia. Niniejsze wytyczne zawierają zalecenia dotyczące oceny wpływu budowy tuneli na przemieszczenia podłoża w otoczeniu oraz na istniejące obiekty sąsiednie w zakresie wpływów statycznych, a także rekomendują sposoby postępowania w przypadku wystąpienia nadmiernych uszkodzeń wywołanych budową. Na powierzchni terenu ten wpływ można zaobserwować w postaci formującej się niecki, której towarzyszą osiadania oraz przemieszczenia poziome. Wytyczne omawiają następujące zagadnienia: wpływ na przemieszczenia podłoża nad samym tunelem oraz w jego bezpośrednim otoczeniu w funkcji parametrów niecki osiadań; rekomendacje w tym zakresie, ustalone na bazie doświadczeń z drążenia tarczą TBM; zasięg oddziaływania i przewidywane wartości przemieszczeń, a także minimalne wymagania związane z poziomem analizy z uwagi na stan techniczny istniejących obiektów; zakres monitoringu oraz identyfikację i zarządzanie ryzykiem.