Czy preparaty lewodopy z karbidopą oraz lewodopy z benserazydem są klinicznie równoważne?

Andrzej Bogucki

Choroba Parkinsona jest jedyną chorobą neurozwyrodnieniową, która może być skutecznie leczona objawowo. Terapia symptomów motorycznych opiera się przede wszystkim na stosowaniu leków zwiększających aktywność nigrostriatalnego układu dopaminergicznego i wyrównujących niedobór dopaminy. Lewodopa pozostaje złotym standardem leczenia dopaminergicznego. Jest najbardziej skutecznym lekiem przeciwparkinsonowskim, najlepiej tolerowanym i wywołującym najmniej działań niepożądanych, również u pacjentów w wieku podeszłym. Doustne preparaty lewodopy zawierają dodatkowo jedną z substancji będących inhibitorem dekarboksylazy aromatycznych L-aminokwasów: benserazyd lub karbidopę. Mają one korzystny wpływ na biodostępność lewodopy w ośrodkowym układzie nerwowym, jej skuteczność kliniczną oraz tolerancję. W praktyce, według powszechnej opinii, preparaty lewodopy z karbidopą i lewodopy z benserazydem są równoważne klinicznie i mogą być stosowane zamiennie. Przedstawiono przypadek 69-letniego mężczyzny leczonego od 6 lat z powodu choroby Parkinsona. U pacjenta występowały symptomy zaawansowanej choroby Parkinsona: fluktuacje ruchowe wearing-off oraz dyskinezy pląsawicze szczytu dawki.

Zastosowanie pregabaliny u chorych z bólem neuropatycznym po radioterapii - przegląd piśmiennictwa

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana radioterapią (RIPN, radiotherapy-induced peripheral neuropathy) to jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju RIPN zależy nie tylko od techniki radioterapii i całkowitej dawki promieniowania, lecz także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu RIPN, ale nowoczesne techniki radioterapii pozwoliły na zmniejszenie ryzyka rozwoju RIPN do ok. 1% chorych po naświetlaniach. Najczęściej występujące objawy u chorych z RIPN to: parestezje, hipoestezje i osłabienie mięśni. Ból neuropatyczny może występować u ok. 50% pacjentów z RIPN i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z RIPN.

Praktyczne aspekty zastosowania lakozamidu u pacjentów z padaczką

Marcin Kopka

Lakozamid to lek przeciwpadaczkowy III generacji zaaprobowany do leczenia napadów ogniskowych z wtórnym uogólnieniem lub bez niego jako monoterapia i terapia dodana. Ogólnie jest dobrze tolerowany i ma niski potencjał interakcji lekowych, w tym z lekami antykoncepcyjnymi. Lakozamid jest wartościową opcją terapeutyczną u chorych z nowo zdiagnozowaną padaczką.

Nowe spojrzenie na znany lek - telmisartan

ałgorzata Kosek-Nikołajczuk, Monika Budnik

Aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron odgrywa kluczową rolę w patogenezie miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych, dlatego jego blokada została uznana za najskuteczniejszą interwencję kardioprotekcyjną. Telmisartan jest korzystny w leczeniu pacjentów z nadciśnieniem tętniczym w monoterapii, a także stanowi bezpieczne połączenie z amlodypiną lub hydrochlorotiazydem. Ponadto może obniżać poziom glukozy we krwi na czczo i poziom cholesterolu LDL, a także zwiększać poziom HDL.

Zastosowanie chemioterapeutyków w zakażeniach układu moczowego u dzieci i młodzieży

Mieczysław Litwin

Chemioterapeutyki są podstawowymi lekami stosowanymi w leczeniu zakażeń dolnych dróg moczowych oraz w profilaktyce zakażeń układu moczowego. Dostępne dane epidemiologiczne, zarówno krajowe, jak i zagraniczne, wskazują na utrzymującą się dużą wrażliwość E. coli na nitrofurantoinę i furazydynę. Możliwość stosowania chemioterapeutyków w postaci płynnej pozwala nie tylko na łatwe podanie leku małym dzieciom, ale również na dokładne dostosowanie dawki do masy ciała.

Sitagliptyna - czy jest dla niej miejsce w nowoczesnym leczeniu cukrzycy typu 2?

Marcin Kosiński

Cukrzyca typu 2 (DM2) stanowi rosnący problem kliniczny, a niedostateczna kontrola metaboliczna choroby u wielu pacjentów skłania do poszukiwania nowych metod terapii. W ostatnich latach wprowadzono nowe leki, których mechanizm działania opiera się na wykorzystaniu osi inktretynowej do optymalizacji leczenia cukrzycy. Wśród leków wykorzystujących potencjał efektu inkretynowego znajdują się inhibitory dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4). W artykule przedstawiono podstawy koncepcji wykorzystania efektu inkretynowego w terapii cukrzycy, podstawowy profil farmakologiczny sitagliptyny oraz istotne badania kliniczne dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leku. Przegląd ten ma na celu podsumowanie pozycji sitagliptyny jako leku dobrze tolerowanego, względnie skutecznego, bezpiecznego dla pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami funkcji nerek i wątroby, jak również leku o niskim ryzyku wywołania hipoglikemii.

Zastosowanie pregabaliny u chorej z bólem neuropatycznym w przebiegu neuropatii obwodowej indukowanej chemioterapią - opis przypadku

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana chemioterapią (CIPN, chemotherapy-induced peripheral neuropathy) to częste jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju CIPN zależy od rodzaju chemioterapii, całkowitej dawki, a także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu CIPN. Ból neuropatyczny może występować u 40% chorych z CIPN, znacznie pogarsza jakość życia pacjenta i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z CIPN. Dostępne w literaturze badania prowadzone w małych grupach chorych potwierdzają skuteczność leków przeciwpadaczkowych i przeciwdepresyjnych w tej grupie pacjentów, co obserwujemy również w praktyce klinicznej. W artykule przedstawiono przypadek chorej z silnym bólem neuropatycznym w przebiegu CIPN, skutecznie leczonej pregabaliną w połączeniu z duloksetyną.

Wildagliptyna - KOMENTARZ

Magdalena Rudnicka

Komentarz omawia zastosowanie wildagliptyny.

Hymekromon w terapii chorób dróg żółciowych oraz nowe perspektywy terapeutyczne leku - przegląd literatury

Beata Kasztelan-Szczerbińska, Agnieszka Szczerbińska, Halina Cichoż-Lach

Hymekromon (4-metyloumbeliferon; 7-hydroksy-4-metylokumaryna) to dobrze znany lek o udokumentowanej skuteczności w chorobach dróg żółciowych mający bardzo korzystny profil bezpieczeństwa, co sprawia, że jest chętnie stosowany przez lekarzy i pacjentów. Lek ten ma unikalny trójfazowy mechanizm działania, który obejmuje: działanie choleretyczne - wzmaga wydzielanie żółci o niskiej gęstości; działanie cholekinetyczne - stymuluje przepływ i wydalanie żółci do jelit - oraz działanie spazmolityczne - zmniejsza napięcie mięśni gładkich dróg żółciowych, a także zwieracza Oddiego. W ostatnich latach pojawiły się doniesienia o nowych właściwościach hymekromonu, które budzą duże zainteresowanie w kontekście jego potencjalnego zastosowania w innych niż obecnie zalecane wskazaniach, w tym w chorobach nowotworowych, zapalnych i autoimmunologicznych. W artykule omawiamy klasyczny i nowy mechanizm działania hymekromonu ze szczególnym uwzględnieniem jego roli w dyskinezach dróg żółciowych.

Leczenie otyłości w świetle aktualnych wytycznych dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych - część II

Klaudia Knapik, Jerzy Tyszkiewicz, Jacek Lewandowski

Istotą otyłości jest zwiększenie ilości żółtej tkanki tłuszczowej zbudowanej z adipocytów wypełnionych triacyloglicerolami. Przed rozpoczęciem leczenia ważne jest określenie obecności elementów zespołu metabolicznego i rozróżnienie od insulinooporności. Poza dietą, aktywnością fizyczną i ewentualnymi operacjami bariatrycznymi (omówionymi w pierwszej części artykułu) II linię leczenia stanowi farmakoterapia. Niektóre leki stosowane w innych wskazaniach również mogą się przyczynić do redukcji masy ciała - leki działające ośrodkowo i leki wykorzystywane w leczeniu cukrzycy. W celu uzyskania satysfakcjonujących wyników leczenia istotne są zrozumienie mechanizmów prowadzących do otyłości oraz znajomość metod walki z tą chorobą.

Profile pacjentów z ChAD, którzy mogą odnieść korzyści z terapii lamotryginą

Dominika Dudek

Podstawową grupą leków stosowanych w zaburzeniach dwubiegunowych są leki normotymiczne. Lamotrygina należy do najnowszej generacji tej grupy. Początkowo stosowana była głównie w leczeniu padaczki (blokowanie kanałów jonowych). Jej działanie normotymiczne polega na zapobieganiu nawrotom depresji i manii, stabilizacji szybkiej zmiany faz, a w ostrych epizodach chorobowych ma działanie przeciwdepresyjne.

Kwetiapina. Zbiór podręcznych informacji dla lekarza praktyka

Marcin Siwek

Kwetiapina jest lekiem przeciwpsychotycznym o udowodnionej skuteczności w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej oraz nawracającej depresji i zespołu lęku uogólnionego. Dostępne są ponadto dowody na skuteczność kwetiapiny w innych zaburzeniach z dominacją objawów afektywnych i/lub lękowych, w których leczeniu nie ma ona rejestracji w Polsce. W pracy przedstawiono informacje przydatne w praktyce lekarskiej i zaprezentowano opisy przypadków zastosowania.

Zastosowanie agomelatyny w redukcji anhedonii i zaburzeń snu w przebiegu depresji

Anna Antosik-Wójcińska

Agomelatyna to lek przeciwdepresyjny o unikalnym profilu działania farmakologicznego działający jako agonista receptorów melatoninergicznych MT1 i MT2 oraz antagonista receptora 5-HT2C. Zapewnia on szybki początek działania i długie utrzymywanie się efektu terapeutycznego przy dobrej tolerancji leczenia. W badaniach klinicznych wykazano, że u chorych na depresję zmniejsza objawy lękowe i poprawia jakość snu, a jednocześnie nie powoduje sedacji, przyrostu masy ciała, zaburzeń funkcji seksualnych ani przytłumienia reakcji emocjonalnych.

Leki wieloskładnikowe i hybrydowe w ograniczaniu ryzyka sercowo-naczyniowego. Opisy przypadków

Celina Wojciechowska

W polskiej populacji wielu pacjentów ze współistniejącym nadciśnieniem tętniczym i hipercholesterolemią nie przestrzega zaleceń lekarskich. Osiągnięcie celów terapeutycznych w zakresie kontroli ciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii wynosiło ok. 5,4% w grupie WOBASZ II (II Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności). Zalety terapii lekami hipotensyjnymi i statynami w pojedynczej tabletce - preparacie złożonym (SPC, single-pill combination) - zostały podkreślone w europejskich i polskich wytycznych dotyczących leczenia nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii. Wydaje się, że wprowadzenie do terapii SPC poprzez zmniejszenie liczby przyjmowanych dziennie tabletek mogłoby przyczynić się do rozwiązania problemu niepodejmowania lub zaprzestania leczenia. Taki złożony produkt obecny w różnych dawkach daje możliwość optymalizacji leczenia. Zastosowanie SCP na większą skalę może poprawić kontrolę ciśnienia krwi i zmniejszyć stężenie cholesterolu, a dzięki temu zmniejszyć ryzyko sercowo-naczyniowe.

POZornie niePOZorny problem - zakażenia układu moczowego w gabinecie POZ

Anna Adamska-Wełnicka

Stwierdzenie zakażenia układu moczowego jest jedną z najczęstszych sytuacji w gabinecie lekarza POZ, w której zaleca się antybiotyk. W niniejszym artykule omówiono grupy chorych, u których w oparciu o aktualne doniesienia zastosowanie znajduje znana od wielu lat fosfomycyna. Przedstawiono także możliwości zastosowania tego antybiotyku w sytuacji zakażeń układu moczowego patogenami wielolekoopornymi.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosowane powierzchniowo w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Możliwość zastosowania nimesulidu w formie działającej miejscowo

Anna Przeklasa-Muszyńska

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stosowane powierzchniowo w leczeniu bólu mięśniowo-szkieletowego (ból ostry i przewlekły) od wielu lat mają zastosowanie i ich rola jest podkreślana w wielu wytycznych dotyczących tego rodzaju bólu. W świetle licznych opublikowanych badań dotyczących leczenia bólu ostrego i przewlekłego (w tym związanego z chorobą zwyrodnieniową) podkreślane są skuteczność i bezpieczeństwo NLPZ stosowanych miejscowo. Do dyspozycji jest wiele preparatów dostępnych w formie sprayów, żelów, maści, plastrów lub innych, które można zaproponować pacjentom z bólem mięśniowo-szkieletowym. Wyboru należy dokonywać indywidualnie, z uwzględnieniem właściwości farmakologicznych preparatu działającego miejscowo. W opracowaniu omówiono właściwości NLPZ stosowanych miejscowo z rozważeniem czynników, które mogą decydować o wyborze właściwego leku dla konkretnego pacjenta. Przedstawiono też zalety nimesulidu stosowanego miejscowo.

Lek vs suplement diety - zasadnicza różnica

Bartosz J. Sapilak

System sprzedaży aptecznej w Polsce dopuszcza do tego, że w ramach jednej substancji funkcjonują równolegle wyroby dostępne np. jako: produkty lecznicze na receptę, produkty lecznicze bez recepty i suplementy diety. Z reklam i przekazów promocyjnych suplementów płyną często mylące informacje, sformułowane tak, by sugerowały lecznicze właściwości i upodobniały suplementy diety do leków. Doprowadza to do zatarcia granic umożliwiających natychmiastowe rozróżnienie między nimi, a ponieważ zależy od tego zdrowie i życie pacjentów, edukacja w tym zakresie jest niezbędna. W pracy omówiono podstawowe pojęcia ułatwiające zrozumienie różnic pomiędzy produktami leczniczymi (określanymi powszechnie lekami) a suplementami diety. Opisano także odmienne regulacje prawne, którym podlegają leki i suplementy diety, oraz zwrócono uwagę na charakteryzujące te dwie kategorie szczegóły. Porównanie leków i suplementów diety zostało przygotowane w odniesieniu do leczenia chorób (np. przewlekłej niewydolności żylnej, niedokrwistości z niedoboru żelaza, choroby zwyrodnieniowej stawów).

12 profili klinicznych pacjentów, u których warto rozważyć zastosowanie kandesartanu

Marcin Barylski

Zgodnie z aktualnymi polskimi i europejskimi wytycznymi antagoniści receptora AT1 dla angiotensyny II należą do głównych grup leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego. Wiele badań wykazało, że sartany zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań nadciśnienia tętniczego, wywierają korzystny wpływ na profil metaboliczny, zmiany naczyniowe, funkcję nerek, a dodatkowo są najlepiej tolerowane spośród wszystkich preparatów hipotensyjnych. W artykule przedstawiono przykłady zastosowania kandesartanu w terapii nadciśnienia tętniczego, zwracając szczególną uwagę na jego skuteczność hipotensyjną, bezpieczeństwo stosowania u pacjentów w wieku podeszłym, korzystny wpływ na niewydolność serca, bóle migrenowe głowy czy przerost lewej komory.

Nowoczesna terapia skojarzona tadalafilem i tamsulozyną jako schemat leczenia u mężczyzn z objawami ze strony dolnych dróg moczowych

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Na podstawie dostępnych badań naukowych tadalafil podawany codziennie w dawce 5 mg jest bezpieczny i skuteczny w leczeniu mężczyzn z objawami dolnych dróg moczowych i zaburzeń erekcji, w porównaniu z placebo lub tamsulozyną. Skojarzenie 5 mg tadalafilu i 0,4 mg tamsulozyny codziennie pozwala na większą poprawę w zakresie objawów ze strony dolnych dróg moczowych w porównaniu z lekami w monoterapii, nawet przy zwiększonym, ale akceptowalnym i tolerowalnym wzroście częstości działań niepożądanych. Po odstawieniu tamsulozyny lub tadalafilu u pacjentów wcześniej poddających się terapii skojarzonej istotnie nasilają się objawy ze strony dolnych dróg moczowych w porównaniu z wartościami wyjściowymi. Tadalafil 5 mg powinien być traktowany jako jedna z podstawowych opcji leczenia u pacjentów z objawami ze strony dolnych dróg moczowych/łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego i zaburzeniami erekcji, ponieważ ma doskonały profil tolerancji, bezpieczeństwa i skuteczności, zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z tamsulozyną 0,4 mg. Lepszą efektywność w łagodzeniu objawów ze strony dolnych dróg moczowych zaobserwowano w przypadku terapii skojarzonej, przy zachowaniu funkcji seksualnych. Z kolei zamiana na monoterapię nadal łagodzi objawy ze strony dolnych dróg moczowych, ale tylko tadalafil jest w stanie utrzymać poprawę w zakresie zaburzeń erekcji

10 faktów na temat metronidazolu

Dorota Waśko-Czopnik

Metronidazol jest chemioterapeutykiem o szerokim spektrum działania nie tylko przeciwbakteryjnego, ale także przeciwpierwotniakowego, najczęściej pierwszego rzutu oraz stosowanym w leczeniu H. pylori, SIBO i zapalenia uchyłków. Cechuje się nietypowym mechanizmem działania, co wpływa na jego skuteczność. Mimo potencjalnych interakcji lekowych i działań niepożądanych jest postrzegany jako lek względnie bezpieczny i skuteczny.

Poradnik Cukrzyca w pytaniach i odpowiedziach

Piotr Gajda

Poradnik "Cukrzyca w pytaniach i odpowiedziach" w prosty sposób przekazuje najważniejszą wiedzę o chorobie przydatną dla wszystkich pacjentów cierpiących na to schorzenie, jak również ich bliskich. Z poradnika Czytelnik może uzyskać podstawowe informacje na ten temat, czyli: czym jest cukrzyca i jakie są jej rodzaje, jakie mechanizmy odpowiadają za prawidłowe stężenie glukozy we krwi, czym jest insulinooporność, jakie są objawy i powikłania cukrzycy; a także poznać metody farmakologiczne i niefarmakologiczne radzenia sobie z cukrzycą, dowiedzieć się, czym są: hipoglikemia, stopa cukrzycowa i stany przedcukrzycowe. Wiedza przekazana w zwięzłej formie może pomóc pacjentom i ich rodzinom w radzeniu sobie z problemem zdrowotnym, jakim jest cukrzyca.

Sytuacje kliniczne, w których warto wybierać cefiksym

Bartosz J. Sapilak

W artykule przybliżono zalety cefiksymu jako doustnej cefalosporyny III generacji. Lek wykorzystywany jest głównie w terapii zakażeń bakteriami Gram(-) oraz wrażliwymi szczepami Gram(+). Szczególnie przydatny pozostaje w infekcjach dróg oddechowych i moczowych, umożliwia także zastąpienie pierwotnej antybiotykoterapii dożylnej lekiem doustnym. Stosowany jest od 6. m.ż., zazwyczaj raz na dobę

Komentarz do artykułu Kane\'a i wsp. Effect of Long-Acting Injectable Antipsychotics vs Usual Care on Time to First Hospitalization in Early-Phase Schizophrenia: A Randomized Clinical Trial

Adam Wichniak

Kane i wsp. udowodnili, że stosowanie arypiprazolu w postaci iniekcji o długim działaniu zmniejsza ryzyko hospitalizacji o 44%. W grupie pacjentów leczonych iniekcjami o długim działaniu co najmniej jedna hospitalizacja w okresie obserwacji wystąpiła u 22% osób, w grupie otrzymującej leczenie standardowe - u 36% osób. Oznacza to, że w grupie 7 pacjentów ochroniła ona przed hospitalizacją o jedną osobę niż leczenie standardowe.

Chromanie przestankowe - znaczenie terapii farmakologicznej i niefarmakologicznej w przewlekłym leczeniu

Marta Wolska, Pamela Czajka, Marek Postuła

Chromanie przestankowe to charakterystyczny objaw niedokrwienia kończyn dolnych wynikający ze zwężenia lub z zamknięcia tętnicy przez blaszkę miażdżycową, który pojawia się w trakcie wysiłku i ustępuje krótko po jego zakończeniu. Chromanie przestankowe najczęściej manifestuje się jako izolowany ból mięśni goleni pojawiający się po przejściu określonego dystansu, który zmusza do zaprzestania aktywności. Kluczowe elementy diagnostyki to szczegółowe badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz pomiar wskaźnika kostka-ramię, a ich nieprawidłowe wyniki mogą wskazywać na rozpoznanie choroby tętnic obwodowych. Wybór odpowiedniej terapii jest uzależniony od wielu czynników, w tym dynamiki choroby oraz chorób współistniejących. Głównym celem leczenia pacjentów z chromaniem przestankowym jest poprawa jakości życia i zmniejszenie ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. W terapii bardzo ważną rolę odgrywa leczenie zachowawcze, ze szczególnym uwzględnieniem nadzorowanego programu treningowego. Leczenie farmakologiczne ogranicza się do kilku leków, które jednak mają ograniczone zastosowanie. W najbardziej zaawansowanych przypadkach wybór ogranicza się do terapii inwazyjnej.