Categories
Ebooks
-
Business and economy
- Bitcoin
- Businesswoman
- Coaching
- Controlling
- E-business
- Economy
- Finances
- Stocks and investments
- Personal competence
- Computer in the office
- Communication and negotiation
- Small company
- Marketing
- Motivation
- Multimedia trainings
- Real estate
- Persuasion and NLP
- Taxes
- Social policy
- Guides
- Presentations
- Leadership
- Public Relation
- Reports, analyses
- Secret
- Social Media
- Sales
- Start-up
- Your career
- Management
- Project management
- Human Resources
-
For children
-
For youth
-
Education
-
Encyclopedias, dictionaries
-
E-press
- Architektura i wnętrza
- Health and Safety
- Biznes i Ekonomia
- Home and garden
- E-business
- Ekonomia i finanse
- Finances
- Personal finance
- Business
- Photography
- Computer science
- HR & Payroll
- For women
- Computers, Excel
- Accounts
- Culture and literature
- Scientific and academic
- Environmental protection
- Opinion-forming
- Education
- Taxes
- Travelling
- Psychology
- Religion
- Agriculture
- Book and press market
- Transport and Spedition
- Healthand beauty
-
History
-
Computer science
- Office applications
- Data bases
- Bioinformatics
- IT business
- CAD/CAM
- Digital Lifestyle
- DTP
- Electronics
- Digital photography
- Computer graphics
- Games
- Hacking
- Hardware
- IT w ekonomii
- Scientific software package
- School textbooks
- Computer basics
- Programming
- Mobile programming
- Internet servers
- Computer networks
- Start-up
- Operational systems
- Artificial intelligence
- Technology for children
- Webmastering
-
Other
-
Foreign languages
-
Culture and art
-
School reading books
-
Literature
- Antology
- Ballade
- Biographies and autobiographies
- For adults
- Dramas
- Diaries, memoirs, letters
- Epic, epopee
- Essay
- Fantasy and science fiction
- Feuilletons
- Work of fiction
- Humour and satire
- Other
- Classical
- Crime fiction
- Non-fiction
- Fiction
- Mity i legendy
- Nobelists
- Novellas
- Moral
- Okultyzm i magia
- Short stories
- Memoirs
- Travelling
- Narrative poetry
- Poetry
- Politics
- Popular science
- Novel
- Historical novel
- Prose
- Adventure
- Journalism, publicism
- Reportage novels
- Romans i literatura obyczajowa
- Sensational
- Thriller, Horror
- Interviews and memoirs
-
Natural sciences
-
Social sciences
-
School textbooks
-
Popular science and academic
- Archeology
- Bibliotekoznawstwo
- Cinema studies
- Philology
- Polish philology
- Philosophy
- Finanse i bankowość
- Geography
- Economy
- Trade. World economy
- History and archeology
- History of art and architecture
- Cultural studies
- Linguistics
- Literary studies
- Logistics
- Maths
- Medicine
- Humanities
- Pedagogy
- Educational aids
- Popular science
- Other
- Psychology
- Sociology
- Theatre studies
- Theology
- Economic theories and teachings
- Transport i spedycja
- Physical education
- Zarządzanie i marketing
-
Guides
-
Game guides
-
Professional and specialist guides
-
Law
- Health and Safety
- History
- Road Code. Driving license
- Law studies
- Healthcare
- General. Compendium of knowledge
- Academic textbooks
- Other
- Construction and local law
- Civil law
- Financial law
- Economic law
- Economic and trade law
- Criminal law
- Criminal law. Criminal offenses. Criminology
- International law
- International law
- Health care law
- Educational law
- Tax law
- Labor and social security law
- Public, constitutional and administrative law
- Family and Guardianship Code
- agricultural law
- Social law, labour law
- European Union law
- Industry
- Agricultural and environmental
- Dictionaries and encyclopedia
- Public procurement
- Management
-
Tourist guides and travel
- Africa
- Albums
- Southern America
- North and Central America
- Australia, New Zealand, Oceania
- Austria
- Asia
- Balkans
- Middle East
- Bulgary
- China
- Croatia
- The Czech Republic
- Denmark
- Egipt
- Estonia
- Europe
- France
- Mountains
- Greece
- Spain
- Holand
- Iceland
- Lithuania
- Latvia
- Mapy, Plany miast, Atlasy
- Mini travel guides
- Germany
- Norway
- Active travelling
- Poland
- Portugal
- Other
- Przewodniki po hotelach i restauracjach
- Russia
- Romania
- Slovakia
- Slovenia
- Switzerland
- Sweden
- World
- Turkey
- Ukraine
- Hungary
- Great Britain
- Italy
-
Psychology
- Philosophy of life
- Kompetencje psychospołeczne
- Interpersonal communication
- Mindfulness
- General
- Persuasion and NLP
- Academic psychology
- Psychology of soul and mind
- Work psychology
- Relacje i związki
- Parenting and children psychology
- Problem solving
- Intellectual growth
- Secret
- Sexapeal
- Seduction
- Appearance and image
- Philosophy of life
-
Religion
-
Sport, fitness, diets
-
Technology and mechanics
Audiobooks
-
Business and economy
- Bitcoin
- Businesswoman
- Coaching
- Controlling
- E-business
- Economy
- Finances
- Stocks and investments
- Personal competence
- Communication and negotiation
- Small company
- Marketing
- Motivation
- Real estate
- Persuasion and NLP
- Taxes
- Social policy
- Guides
- Presentations
- Leadership
- Public Relation
- Secret
- Social Media
- Sales
- Start-up
- Your career
- Management
- Project management
- Human Resources
-
For children
-
For youth
-
Education
-
Encyclopedias, dictionaries
-
E-press
-
History
-
Computer science
-
Other
-
Foreign languages
-
Culture and art
-
School reading books
-
Literature
- Antology
- Ballade
- Biographies and autobiographies
- For adults
- Dramas
- Diaries, memoirs, letters
- Epic, epopee
- Essay
- Fantasy and science fiction
- Feuilletons
- Work of fiction
- Humour and satire
- Other
- Classical
- Crime fiction
- Non-fiction
- Fiction
- Mity i legendy
- Nobelists
- Novellas
- Moral
- Okultyzm i magia
- Short stories
- Memoirs
- Travelling
- Poetry
- Politics
- Popular science
- Novel
- Historical novel
- Prose
- Adventure
- Journalism, publicism
- Reportage novels
- Romans i literatura obyczajowa
- Sensational
- Thriller, Horror
- Interviews and memoirs
-
Natural sciences
-
Social sciences
-
Popular science and academic
-
Guides
-
Professional and specialist guides
-
Law
-
Tourist guides and travel
-
Psychology
- Philosophy of life
- Interpersonal communication
- Mindfulness
- General
- Persuasion and NLP
- Academic psychology
- Psychology of soul and mind
- Work psychology
- Relacje i związki
- Parenting and children psychology
- Problem solving
- Intellectual growth
- Secret
- Sexapeal
- Seduction
- Appearance and image
- Philosophy of life
-
Religion
-
Sport, fitness, diets
-
Technology and mechanics
Videocourses
-
Data bases
-
Big Data
-
Biznes, ekonomia i marketing
-
Cybersecurity
-
Data Science
-
DevOps
-
For children
-
Electronics
-
Graphics/Video/CAX
-
Games
-
Microsoft Office
-
Development tools
-
Programming
-
Personal growth
-
Computer networks
-
Operational systems
-
Software testing
-
Mobile devices
-
UX/UI
-
Web development
-
Management
Podcasts
Uwarunkowania i dylematy funkcjonowania człowieka we współczesnej organizacji
Felicjan Bylok, Aleksandra Czarnecka, Agata Przewoźna-Krzemińska (red.)
W wyniku szybko zmieniających się warunków rynkowych w XXI wieku (m.in. kryzysy ekonomiczne, pandemia COVID-19, konflikty wojenne) pojawiają się nowe wyzwania przed organizacjami i ich pracownikami. Mnogość i różnorodność tych wyzwań znalazła swoje odzwierciedlenie w rozważaniach prowadzonych przez autorów tej monografii, przy czym w centrum dociekań znajduje się człowiek, na którego oddziałuje splot czynników zarządczych, społecznych, psychologicznych i prawnych. Celem monografii jest przedstawienie najistotniejszych uwarunkowań funkcjonowania organizacji i jej pracowników oraz uwypuklenie dylematów związanych z pełnionymi rolami. Pracownik staje przed dylematem. Z jednej strony tworzy organizację, która ma być sprawniejsza, przynosić coraz większe zyski właścicielom, a pracownikom dawać możliwość zaspokojenia potrzeb i realizacji ich celów. Z drugiej strony ta sama organizacja ogranicza podmiotowość pracowników, którzy muszą przestrzegać różnych norm i procedur i są niekiedy traktowani jako zasób organizacyjny. Książka składa się z czterech części. Pierwsza przybliża problematykę uwarunkowań zarządczych człowieka w organizacji. Autorzy podjęli wątki związane z szerszym kontekstem zarządczym funkcjonowania człowieka w organizacji. W drugiej znajdują się rozważania nad czynnikami funkcjonowania człowieka sytuowanymi w społecznym kontekście organizacji. Można w tym przypadku mówić o bliższym kontekście, do którego zaliczyć można zaufanie, komunikację i relacje pracownicze, zaangażowanie pracowników, humanizację pracy oraz psychospołeczne uwarunkowania pracy. Część trzecia została poświęcona roli, jaką odgrywają uwarunkowania prawne w funkcjonowaniu organizacji i jej pracowników. Poruszono w niej kwestie stosunku pracy oraz pracy zdalnej. W części czwartej przedstawiono problemy związane z sytuacją postpandemiczną pracowników w organizacji. Monografia adresowana jest do szerokiego grona czytelników, w szczególności do badaczy organizacji, studentów i praktyków zarządzania, którzy poszukują wiedzy o niematerialnych czynnikach wpływających na funkcjonowanie współczesnego przedsiębiorstwa. Autorzy mają nadzieję, że czytelnicy odnajdą treści inspirujące ich do własnych przemyśleń dotyczących funkcjono-wania człowieka we współczesnych organizacjach.
Przedsiębiorstwo w nowej rzeczywistości gospodarczej. Relacje - zmiany - strategie
Piotr Tomski, Katarzyna Olejniczak-Szuster (red.)
Dynamika i złożoność zmian związanych z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 i wywoływanej przez niego choroby COVID-19 przyczyniły się do zmiany perspektyw poznawczych i priorytetów na całym świecie. Pandemia nie tylko stała się zagrożeniem dla zdrowia publicznego, ale też silnie zakłóciła funkcjonowanie całych gospodarek, wpływając na rynek pracy, sposoby zarządzania przedsiębiorstwami czy globalne łańcuchy dostaw. Pomimo wprowadzenia różnego rodzaju ograniczeń i obostrzeń rzeczywistość pandemiczna przyczyniła się do zupełnie nowego sposobu podejścia do prowadzenia biznesu. Wielu przedsiębiorców znalazło się nagle w sytuacji bezprecedensowej, a tym samym zostało zmuszonych do szukania nowych rozwiązań w wielu obszarach swojej działalności oraz do opracowania strategii działania dostosowanej do otaczającej rzeczywistości. Treść niniejszej monografii to efekt nałożenia się na siebie permanentnych zmian w otoczeniu przedsiębiorstw, które zostały wręcz uznane za stały element krajobrazu ich gospodarowania. Podjęte przez Autorów kwestie stanowią odniesienie do tych zmian i prezentują szereg działań mających na celu przeciwdziałanie skutkom pandemii COVID-19. Niniejsza publikacja w znaczący sposób poszerza wiedzę z zakresu działań zarządzania przedsiębiorstwem w nowej rzeczywistości gospodarczej, stwarzając impuls do dyskusji na temat wpływu COVID-19 na funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw. W książce omówiono: czynniki wpływające na pozytywne wyniki podmiotów gospodarczych w podsektorze wyrobów z gumy oraz deweloperskim ze szczególnym uwzględnieniem kwestii kapitału relacyjnego i zorientowania na interesariuszy; ocenę stabilności finansowej przedsiębiorstw wybranych sekcji zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) w dwóch wybranych okresach kryzysu gospodarczego; wyselekcjonowane rozwiązania w zakresie ujęcia w księgach rachunkowych form pomocy z tytułu tzw. tarczy antykryzysowej, ukierunkowanych na zwalczanie kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19; istotę sukcesji oraz jej znaczenie w aspekcie rozwoju przedsiębiorstwa rodzinnego; wpływ SCRM na budowanie marki firmy poprzez wykorzystanie zaangażowania klientów, dzięki ich aktywności w social mediach; teorię grafów i sieci w obszarze rekomendacji, w szczególności modeli matematycznych stanowiących podstawę do konstruowanych na ich bazie algorytmów i systemów rekomendacji; opinie konsumentów odnoszące się do zarządzania relacją pomiędzy nimi a przedsiębiorstwem produkcyjnym; znaczenie zastosowania czterobrygadowego systemu pracy w rodzinnym przedsiębiorstwie produkcyjnym; problematykę zmiany postaw pracodawców, wywołanej pandemią COVID-19, w aspekcie pracy zdalnej; koncepcję narzędzia, jakim jest aktualna luka strategiczna, oraz określono jego zastosowanie podczas realizacji strategii.
Systemy ERP w procesach logistycznych
Cezary Stępniak, Maciej Sobociński, Andrzej Chluski
Jednym ze skutków procesu globalizacji światowej gospodarki jest ciągle rosnący popyt na usługi logistyczne. Wielkość przepływów zasobów, a także coraz wyższe wymagania stawiane procesom logistycznym (dotyczące m.in. czasu dostawy, zapewnienia płynności obsługi logistycznej, bezpieczeństwa przesyłek, a także wielkości i specyfiki transportu) powodują, że procesy logistyczne w coraz większej mierze są uzależniane od narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnej (ang. ICT). Niniejszy skrypt podejmuje problematykę elektronicznego wsparcia procesów logistycznych w perspektywie systemów informatycznych, wspomagając w ten sposób edukację w zakresie ICT studentów kierunku logistyka, a także specjalistów z zakresu zarządzania i jakości. Może być on także przydatny dla menedżerów przedsiębiorstw, zwłaszcza tych, dla których procesy logistyczne mają istotne znaczenie w prowadzonej przez nich działalności. W skrypcie omówiono: problematykę procesów logistycznych oraz systemów informacyjnych jako środowiska systemów klasy ERP; efekty i korzyści wynikające ze wspierania zarządzania procesami logistycznymi przez systemy klasy ERP; praktyczne aplikacje systemów klasy ERP z uwzględnieniem prób ich dopasowania do podejścia procesowego.
Zarządzanie przedsiębiorstwem w czasach nowej rzeczywistości gospodarczej
Iwetta Budzik-Nowodzińska, Paweł Nowodziński
Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami w powiązaniu z kontekstem otoczenia zewnętrznego pozostaje w centrum zainteresowań zarówno teoretyków koncepcji zarządzania, jak i praktyki gospodarczej. We współczesnych organizacjach zarzadzanie stało się złożonym obszarem wiedzy i umiejętności, wspartym nowoczesnymi metodami zarządzania z wykorzystaniem technologii i innowacyjności. Zarządzający stają przed nowymi wyzwaniami, jak dobrze wykorzystać współczesne technologie i metody zarządzania w celu budowania trwałej przewagi konkurencyjnej. Czy jednak wobec pojawiających się w otoczeniu anomalii, o skali których cały glob przekonał się w ostatnich miesiącach, jest możliwe planowanie takich działań? Po pierwszym szoku spowodowanym pojawieniem się COVID-19 zarządzający muszą skoncentrować się na krótko- i średnioterminowych implikacjach, przygotowując strategiczną odpowiedź na wciąż zmieniające się środowisko funkcjonowania. Autorzy poszczególnych rozdziałów starają się właśnie odpowiedzieć, jak przygotować organizację i w jaki sposób zarządzać w nowej rzeczywistości gospodarczej. Poruszone kwestie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne stanowią odniesienie do zmian zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstw. W książce omówiono: rolę, jaką kapitał stały odgrywa w podmiocie gospodarczym, stanowiąc źródło długofalowego finansowania jego aktywów; badania nad pozyskiwaniem wiedzy z mediów społecznościowych; dostosowanie się przedsiębiorstw rodzinnych do zasad panujących na rynku w odniesieniu do sprzedaży swoich produktów w kontekście poważnych ograniczeń związanych z rozprzestrzenianiem się pandemii COVID-19; istotne czynniki, które mogą wpływać na relacje pomiędzy członkami zespołów pracowniczych złożonych z ludzi i inteligentnych maszyn – HRI (Human Robot Interaction); dylematy właścicieli gospodarstw agroturystycznych dotyczących sposobów i technik zarządzania nimi w okresie pandemii COVID-19 i w trakcie umownie przyjętego okresu postpandemicznego; wpływ internetowego kanału dystrybucji na funkcjonowanie firmy rodzinnej; oczekiwania współczesnego klienta odnośnie do procesu sprzedaży samochodów oraz możliwości przeniesienia go do Internetu; analizę systemu zabezpieczeń technicznych umożliwiających wzrost poziomu bezpieczeństwa informacji w jednostce organizacyjnej; zmiany w zachowaniach e-konsumentów wynikające z wprowadzenia rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO); modelowanie systemów logistycznych w warunkach ryzyka i niepewności; sposoby podejmowania decyzji przez inwestorów kapitałowych o zainwestowaniu w innowacyjne przedsięwzięcia; możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych wspierających wykrywanie podatności korupcyjnych jednostki; problematykę efektywnej inwestycji na rynku nieruchomości; problematykę controllingu działań przedsiębiorstw w obszarze odnawialnych źródeł energii (OZE).
Elementy matematyki wyższej. Zadania z rozwiązaniami. Część 2
Oddajemy w Państwa ręce skrypt pt. „Elementy matematyki wyższej. Zadania z rozwiązaniami. Część 2”. Jest on przeznaczony przede wszystkim dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej. Mogą z niego korzystać także studenci wszystkich rodzajów studiów inżynierskich. Niniejszy skrypt stanowi uzupełnienie materiału prezentowanego na wykładach oraz ćwiczeniach z analizy matematycznej I. Zawiera zadania o różnym stopniu trudności. Zadania dotyczą zagadnień takich jak m.in.: struktury algebraiczne, liczby zespolone, macierze, układy równań liniowych, prosta czy płaszczyzna. Do wszystkich zadań podane są odpowiedzi, a duża część zadań jest szczegółowo rozwiązana. Każdy rozdział rozpoczyna krótki wstęp teoretyczny, co ułatwi przygotowanie Czytelnika do rozwiązywania zamieszczonych zadań. Taki sposób zaprezentowania materiału pozwala studentom na systematyczną i samodzielną pracę. Autorami poszczególnych rozdziałów skryptu są pracownicy Katedry Matematyki Politechniki Częstochowskiej, którzy posiadają długoletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych z matematyki dla studentów kierunków technicznych. Zachęcamy do sięgnięcia po obydwie części publikacji.
Osady ściekowe źródłem energii i surowców w aspekcie zrównoważonego rozwoju
W publikacji opisano zarówno teoretyczne, jak i praktyczne aspekty zagospodarowania osadów ściekowych zgodnie z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym i zasadami zrównoważonego rozwoju. Przedmiotem rozważań są osady ściekowe, które ze względu na swoje właściwości oraz dostępność mogą stanowić źródło cennych substancji i/lub energii oraz być surowcem bazowym dla biorafinerii. Zawarte w pracy doniesienia literaturowe autorka poparła wynikami badań własnych oraz wypływającymi z nich wnioskami i ostatecznymi konkluzjami. Autorka przedstawia z jednej strony aktualny stan wiedzy z zakresu technologii fermentacji anaerobowej i technologii pozyskiwania zasobów i energii z osadów ściekowych na bazie platformy karboksylowej, z drugiej prezentuje na tym tle badania własne, realizowane na Wydziale Infrastruktury i Środowiska Politechniki Częstochowskiej. Celem przewodnim eksperymentów przeprowadzonych przez autorkę było zwiększenie efektywności fermentacji anaerobowej poprzez wdrożenie odmiennych metod dezintegracji, w aspekcie pozyskiwania niższych kwasów karboksylowych, będących produktem pośrednim procesu i cennym źródłem węgla. W kolejnych rozdziałach pracy przedstawiono istotę biogospodarki opartej na technologii biorafinacji; uwarunkowania legislacyjne krajowe i europejskie dotyczące tego zagadnienia; dokonano charakterystyki osadów ściekowych jako surowca; technologii fermentacji metanowej z uwzględnieniem czynników, które wskazują na efektywność procesu. Następnie dokonano systematyki stosowanych metod dezintegracji w aspekcie zwiększenia podatności na biodegradację osadów ściekowych; omówiono również technologie pozyskiwania (na bazie platformy karboksylowej) wybranych, najistotniejszych surowców i nośników energii; dokonano podumowania poprzez odniesienie roli biorafinerii osadowych do koncepcji zrównoważonego rozwoju, wskazując perspektywy dalszego rozwoju technologii. Monografia może być z powodzeniem wykorzystywana przez badaczy i praktyków związanych z inżynierią środowiska w obszarze gospodarowania osadami ściekowymi.
Linguistic and Cultural Aspects of Specialised Translation
Andrzej Łyda, Iwona Sikora, Marta Wiśniowska, Marek Zasempa
Linguistic and Cultural Aspects of Specialised Translation. A Textbook for the Students of Business English is a practical course in translation from English to Polish and from Polish to English. It has grown out of a need to run a course of specialised translation for students of Business English at Częstochowa University of Technology. However, even if this textbook is aimed at this particular group of language and translation students, we believe that this volume has lot to offer to students of translation in other fields. We base our belief in the usefulness of this volume to any translation student on the fact that the primary focus of all chapters is on the question of the language – culture relationship. This relationship is uniquely represented by each individual language and difficult to reproduce in any other language. In other words, this textbook is about translation of culture and culture-bound terms, which poses a perennial problem of translators in all areas of their activity. This volume consists of twelve chapters and has been designed to fit into a standard Polish academic timetable lasting one semester. Some chapters may require more than 90 minutes of seminar time; others are likely to take less time. Generally, the structure of most chapters follows the same pattern. After an exposition of a translational problem, there comes a practice section, in which students are asked to solve the problem. Although each chapter is accompanied with a key, not every exercise is answered; some exercises allow individual students more freedom to provide a solution and others serve as a material for an in-class discussion. The examples used in the book cover a wide range of topics ranging from business proper to film studies, and are tuned to suit the level of beginner translation students.
Funkcjonowanie na rynku wymaga znajomości zasad podlegania ubezpieczeniu, opłacania składek oraz kryteriów nabywania prawa do określonych świadczeń ubezpieczeniowych. Ze względu na to, iż ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe i ściśle powiązane z pracą, znać je powinien każdy absolwent uczelni. Obecnie dostępne pozycje książkowe na temat ubezpieczeń społecznych są nieaktualne bądź zajmują się raczej filozofią zmian systemu niż podawaniem niezbędnej i praktycznej wiedzy z tego zakresu, zawartej w kilkudziesięciu aktach prawnych. Niniejszy skrypt to praktyczny przewodnik po najważniejszych zagadnieniach ubezpieczeń społecznych. Zawiera informacje na temat: kryteriów, jakie należy spełnić, aby je otrzymać; okresu pobierania świadczenia; zasad obliczania wysokości świadczenia oraz niezbędnych dokumentów, jakie należy zgromadzić przy ubieganiu się o dane świadczenie. W skrypcie omówiono: pojęcie „ubezpieczenia” i inne terminy pochodne; klasyfikację ubezpieczeń opartą na aktualnie obowiązujących przepisach prawnych i praktyce instytucji realizujących ubezpieczenia; pojęcie, cechy i zasady zabezpieczenia społecznego i ubezpieczeń społecznych. obowiązki osób fizycznych oraz firm wobec ubezpieczenia społecznego oraz fundusze związane z tego typu ubezpieczeniami; charakterystykę najliczniejszych grup ubezpieczonych; filary emerytalne nowego systemu ubezpieczeń; rodzaje świadczeń rentowych; typy zasiłków z ubezpieczenia społecznego; świadczenia przysługujące ubezpieczonym z ubezpieczenia wypadkowego.