Przedsiębiorca społecznie odpowiedzialny - motywy i strategie działania w dobie pandemii COVID-19. Źródła, koncepcje, modele

Katarzyna Olejniczak-Szuster

Przedstawione w monografii zagadnienia odnoszące się do działań przedsiębiorcy społecznie odpowiedzialnego ukazują prospołeczne postawy przedsiębiorców w dobie pandemii COVID-19. W publikacji dokonano analizy pojęcia przedsiębiorcy w ustawodawstwie polskim, a także zaprezentowano cechy sprzyjające i utrudniające działania przedsiębiorcze; przedstawiono powstanie i ewolucję społecznej odpowiedzialności; dokonano charakterystyki teorii CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu), modeli charakteryzujących jej istotę, a także strategii CSR, w tym motywów podejmowania prospołecznych działań przez przedsiębiorcę; odniesiono się do przedsiębiorczych działań w dobie pandemii COVID-19; dokonano prezentacji i analizy badań własnych w aspekcie wpływu pandemii COVID-19 na działalność przedsiębiorcy oraz prospołecznej działalności przedsiębiorcy w analizowanym okresie.

Systemy neuronowo-rozmyte w zarządzaniu logistyką zwrotną w przedsiębiorstwie produkcyjnym

Magdalena Scherer

Odpady, szczególnie produkcyjne, są poważnym problemem współczesnej gospodarki. Stanowią duże zagrożenie dla środowiska naturalnego, a społeczność międzynarodowa uznała je za priorytetowy problem globalny. Choć generowania odpadów nie da się zupełnie wyeliminować, pojawiają się coraz nowsze rozwiązania, które minimalizują ich skutki. Z pomocą przychodzi tutaj logistyka zwrotna. Jej głównym celem jest ponowne wprowadzenie do systemu gospodarczego odpadów, które po odpowiednim przetworzeniu mogą stać się surowcami lub półproduktami. W niniejszej monografii podjęto próbę stworzenia rozwiązań informatycznych wspomagających logistykę zwrotną w tym zakresie. Trzy pierwsze rozdziały tworzą część teoretyczną monografii, natomiast rozdział czwarty obejmuje opracowanie i wnioski z części empirycznej. Założono, że inteligentne przewidywanie wielkości jej strumieni stanowi determinantę skutecznego zarządzania strumieniami odpadowymi. Przeprowadzono szereg eksperymentów polegających na tworzeniu i trenowaniu systemów rozmyto-neuronowych. Badania wykazały, że zastosowanie uczenia maszynowego może przyczynić się do usprawnienia procesów zarządzania logistyką zwrotną w przedsiębiorstwie produkcyjnym i przełożyć się na skuteczniejsze zarządzanie strumieniami odpadów.

Uwarunkowania akceptacji technologii RPA w automatyzacji procesów biznesowych małych i średnich przedsiębiorstw

Paula Pypłacz

W ciągu kilku ostatnich lat na rynku upowszechniła się technologia związana z użyciem tzw. robotów softwarowych (Robotic Process Automation - RPA), czyli specjalistycznego oprogramowania do wykonywania powtarzalnych i czasochłonnych zadań. Naśladuje on ludzkie zachowanie i umiejętności, takie jak m.in. interakcja z systemami informatycznymi, przetwarzanie danych czy podejmowanie decyzji na podstawie określonych zasad. Współczesne roboty softwarowe stanowią inteligentną i łatwą w obsłudze cyfrową siłę roboczą, która dzięki nowym funkcjom i integracji z interfejsem użytkownika jest w stanie wykonywać działania wcześniej realizowane wyłącznie przez ludzi. Przygotowana monografia łączy koncepcję i uwarunkowania rozwiązań z zakresu technologii RPA z aspektami organizacyjnymi małych i średnich przedsiębiorstw. Rozważania podjęte w niniejszej pracy koncentrują się na akceptacji technologii RPA przez pracowników małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Autorka zidentyfikowała w niej czynniki wpływające na akceptację technologii RPA oraz opracowała model akceptacji technologii RPA (MARPA) w automatyzacji procesów biznesowych przez pracowników małych i średnich przedsiębiorstw. Model ten poprzez uwzględnienie zidentyfikowanych czynników powinien stanowić rozwiązanie o wysokim poziomie użyteczności dla przedsiębiorstwa.

Wiedza i technologie informacyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Damian Dziembek

Współczesne przedsiębiorstwa – w celu zachowania swej pozycji rynkowej i podnoszenia konkurencyjności w dynamicznym otoczeniu rynkowym – powinny dysponować właściwymi zasobami wiedzy oraz niezbędnymi rozwiązaniami technologii informacyjnej. Różnorodne rozwiązania z zakresu technologii ICT (ang. information and communication technologies) umożliwiają przedsiębiorstwom szerokie wspomaganie obszaru zarządzania oraz doskonalenie swych procesów biznesowych. Ponadto szeroki zakres zastosowania różnych rozwiązań wpływa na transformację cyfrową przedsiębiorstw, ułatwiając ich funkcjonowanie na nieustannie zmieniającym się rynku. Z kolei elastyczność dostosowywania się przedsiębiorstwa do zmian turbulentnego otoczenia warunkuje przedsiębiorczość i posiadane aktywa wiedzy (w tym kompetencje cyfrowe), umożliwiające m.in. generowanie nowych produktów, doskonalenie działalności oraz dynamiczne wprowadzanie innowacji. Powyższe zagadnienia stają się niezwykle aktualne w dobie wyzwań cyfrowej rewolucji i e-gospodarki. Postęp technologiczny i zwiększająca się skala informatyzacji w przedsiębiorstwach i gospodarce stymuluje badaczy do podejmowania zagadnień dotyczących implementacji i optymalizacji narzędzi ICT. Niniejsza monografia przedstawia rozważania teoretyczne i wyniki badań autorów pochodzących z różnych ośrodków naukowych, którzy poruszają różnorakie aspekty zastosowania wiedzy i technologii informacyjno-komunikacyjnej. Treści prezentowane w publikacji poszerzą wiedzę Czytelników i mogą inspirować ich do własnych przemyśleń oraz dalszych badań w zakresie znaczenia wiedzy i technologii informacyjnych w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Zachęcamy do zapoznania się z lekturą.

Uwarunkowania i dylematy funkcjonowania człowieka we współczesnej organizacji

Felicjan Bylok, Aleksandra Czarnecka, Agata Przewoźna-Krzemińska (red.)

W wyniku szybko zmieniających się warunków rynkowych w XXI wieku (m.in. kryzysy ekonomiczne, pandemia COVID-19, konflikty wojenne) pojawiają się nowe wyzwania przed organizacjami i ich pracownikami. Mnogość i różnorodność tych wyzwań znalazła swoje odzwierciedlenie w rozważaniach prowadzonych przez autorów tej monografii, przy czym w centrum dociekań znajduje się człowiek, na którego oddziałuje splot czynników zarządczych, społecznych, psychologicznych i prawnych. Celem monografii jest przedstawienie najistotniejszych uwarunkowań funkcjonowania organizacji i jej pracowników oraz uwypuklenie dylematów związanych z pełnionymi rolami. Pracownik staje przed dylematem. Z jednej strony tworzy organizację, która ma być sprawniejsza, przynosić coraz większe zyski właścicielom, a pracownikom dawać możliwość zaspokojenia potrzeb i realizacji ich celów. Z drugiej strony ta sama organizacja ogranicza podmiotowość pracowników, którzy muszą przestrzegać różnych norm i procedur i są niekiedy traktowani jako zasób organizacyjny. Książka składa się z czterech części. Pierwsza przybliża problematykę uwarunkowań zarządczych człowieka w organizacji. Autorzy podjęli wątki związane z szerszym kontekstem zarządczym funkcjonowania człowieka w organizacji. W drugiej znajdują się rozważania nad czynnikami funkcjonowania człowieka sytuowanymi w społecznym kontekście organizacji. Można w tym przypadku mówić o bliższym kontekście, do którego zaliczyć można zaufanie, komunikację i relacje pracownicze, zaangażowanie pracowników, humanizację pracy oraz psychospołeczne uwarunkowania pracy. Część trzecia została poświęcona roli, jaką odgrywają uwarunkowania prawne w funkcjonowaniu organizacji i jej pracowników. Poruszono w niej kwestie stosunku pracy oraz pracy zdalnej. W części czwartej przedstawiono problemy związane z sytuacją postpandemiczną pracowników w organizacji.  Monografia adresowana jest do szerokiego grona czytelników, w szczególności do badaczy organizacji, studentów i praktyków zarządzania, którzy poszukują wiedzy o niematerialnych czynnikach wpływających na funkcjonowanie współczesnego przedsiębiorstwa. Autorzy mają nadzieję, że czytelnicy odnajdą treści inspirujące ich do własnych przemyśleń dotyczących funkcjono-wania człowieka we współczesnych organizacjach.

Przedsiębiorstwo w nowej rzeczywistości gospodarczej. Relacje - zmiany - strategie

Piotr Tomski, Katarzyna Olejniczak-Szuster (red.)

Dynamika i złożoność zmian związanych z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 i wywoływanej przez niego choroby COVID-19 przyczyniły się do zmiany perspektyw poznawczych i priorytetów na całym świecie. Pandemia nie tylko stała się zagrożeniem dla zdrowia publicznego, ale też silnie zakłóciła funkcjonowanie całych gospodarek, wpływając na rynek pracy, sposoby zarządzania przedsiębiorstwami czy globalne łańcuchy dostaw. Pomimo wprowadzenia różnego rodzaju ograniczeń i obostrzeń rzeczywistość pandemiczna przyczyniła się do zupełnie nowego sposobu podejścia do prowadzenia biznesu. Wielu przedsiębiorców znalazło się nagle w sytuacji bezprecedensowej, a tym samym zostało zmuszonych do szukania nowych rozwiązań w wielu obszarach swojej działalności oraz do opracowania strategii działania dostosowanej do otaczającej rzeczywistości. Treść niniejszej monografii to efekt nałożenia się na siebie permanentnych zmian w otoczeniu przedsiębiorstw, które zostały wręcz uznane za stały element krajobrazu ich gospodarowania. Podjęte  przez Autorów kwestie stanowią odniesienie do tych zmian i prezentują szereg działań mających na celu przeciwdziałanie skutkom pandemii COVID-19.   Niniejsza publikacja  w znaczący sposób poszerza wiedzę z zakresu działań zarządzania przedsiębiorstwem w nowej rzeczywistości gospodarczej, stwarzając impuls do dyskusji na temat wpływu COVID-19 na funkcjonowanie współczesnych przedsiębiorstw. W książce omówiono: czynniki wpływające na pozytywne wyniki podmiotów gospodarczych w podsektorze wyrobów z gumy oraz deweloperskim ze szczególnym uwzględnieniem kwestii kapitału relacyjnego i zorientowania na interesariuszy; ocenę stabilności finansowej przedsiębiorstw wybranych sekcji zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) w dwóch wybranych okresach kryzysu gospodarczego;  wyselekcjonowane rozwiązania w zakresie ujęcia w księgach rachunkowych form pomocy z tytułu tzw. tarczy antykryzysowej, ukierunkowanych na zwalczanie kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19; istotę sukcesji oraz jej znaczenie w aspekcie rozwoju przedsiębiorstwa rodzinnego; wpływ SCRM na budowanie marki firmy poprzez wykorzystanie zaangażowania klientów, dzięki ich aktywności w social mediach; teorię grafów i sieci w obszarze rekomendacji, w szczególności modeli matematycznych stanowiących podstawę do konstruowanych na ich bazie algorytmów i systemów rekomendacji; opinie konsumentów odnoszące się do zarządzania relacją pomiędzy nimi a przedsiębiorstwem produkcyjnym; znaczenie zastosowania czterobrygadowego systemu pracy w rodzinnym przedsiębiorstwie produkcyjnym; problematykę zmiany postaw pracodawców, wywołanej pandemią COVID-19, w aspekcie pracy zdalnej; koncepcję narzędzia, jakim jest aktualna luka strategiczna, oraz określono jego zastosowanie podczas realizacji strategii.  

Systemy ERP w procesach logistycznych

Cezary Stępniak, Maciej Sobociński, Andrzej Chluski

Jednym ze skutków procesu globalizacji światowej gospodarki jest ciągle rosnący popyt na usługi logistyczne. Wielkość przepływów zasobów, a także coraz wyższe wymagania stawiane procesom logistycznym (dotyczące m.in. czasu dostawy, zapewnienia płynności obsługi logistycznej, bezpieczeństwa przesyłek, a także wielkości i specyfiki transportu) powodują, że procesy logistyczne w coraz większej mierze są uzależniane od narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnej (ang. ICT). Niniejszy skrypt podejmuje problematykę elektronicznego wsparcia procesów logistycznych w perspektywie systemów informatycznych, wspomagając w ten sposób edukację w zakresie ICT studentów kierunku logistyka, a także specjalistów z zakresu zarządzania i jakości. Może być on także przydatny dla menedżerów przedsiębiorstw, zwłaszcza tych, dla których procesy logistyczne mają istotne znaczenie w prowadzonej przez nich działalności. W skrypcie omówiono: problematykę procesów logistycznych oraz systemów informacyjnych jako środowiska systemów klasy ERP; efekty i korzyści wynikające ze wspierania zarządzania procesami logistycznymi przez systemy klasy ERP; praktyczne aplikacje systemów klasy ERP z uwzględnieniem prób ich dopasowania do podejścia procesowego.

Zarządzanie przedsiębiorstwem w czasach nowej rzeczywistości gospodarczej

Iwetta Budzik-Nowodzińska, Paweł Nowodziński

Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami w powiązaniu z kontekstem otoczenia zewnętrznego pozostaje w centrum zainteresowań zarówno teoretyków koncepcji zarządzania, jak i praktyki gospodarczej. We współczesnych organizacjach zarzadzanie stało się złożonym obszarem wiedzy i umiejętności, wspartym nowoczesnymi metodami zarządzania z wykorzystaniem technologii i innowacyjności. Zarządzający stają przed nowymi wyzwaniami, jak dobrze wykorzystać współczesne technologie i metody zarządzania w celu budowania trwałej przewagi konkurencyjnej. Czy jednak wobec pojawiających się w otoczeniu anomalii, o skali których cały glob przekonał się w ostatnich miesiącach, jest możliwe planowanie takich działań? Po pierwszym szoku spowodowanym pojawieniem się COVID-19 zarządzający muszą skoncentrować się na krótko- i średnioterminowych implikacjach, przygotowując strategiczną odpowiedź na wciąż zmieniające się środowisko funkcjonowania. Autorzy poszczególnych rozdziałów starają się właśnie odpowiedzieć, jak przygotować organizację i w jaki sposób zarządzać w nowej rzeczywistości gospodarczej. Poruszone kwestie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne stanowią odniesienie do zmian zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstw. W książce omówiono: rolę, jaką kapitał stały odgrywa w podmiocie gospodarczym, stanowiąc źródło długofalowego finansowania jego aktywów; badania nad pozyskiwaniem wiedzy z mediów społecznościowych; dostosowanie się przedsiębiorstw rodzinnych do zasad panujących na rynku w odniesieniu do sprzedaży swoich produktów w kontekście poważnych ograniczeń związanych z rozprzestrzenianiem się pandemii COVID-19; istotne czynniki, które mogą wpływać na relacje pomiędzy członkami zespołów pracowniczych złożonych z ludzi i inteligentnych maszyn – HRI (Human Robot Interaction); dylematy właścicieli gospodarstw agroturystycznych dotyczących sposobów i technik zarządzania nimi w okresie pandemii COVID-19 i w trakcie umownie przyjętego okresu postpandemicznego; wpływ internetowego kanału dystrybucji na funkcjonowanie firmy rodzinnej; oczekiwania współczesnego klienta odnośnie do procesu sprzedaży samochodów oraz możliwości przeniesienia go do Internetu; analizę systemu zabezpieczeń technicznych umożliwiających wzrost  poziomu bezpieczeństwa informacji w jednostce  organizacyjnej; zmiany w zachowaniach e-konsumentów wynikające z wprowadzenia rozporządzenia o ochronie danych osobowych (RODO); modelowanie systemów logistycznych w warunkach ryzyka i niepewności; sposoby podejmowania decyzji przez inwestorów kapitałowych o zainwestowaniu w innowacyjne przedsięwzięcia; możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych wspierających wykrywanie podatności korupcyjnych jednostki; problematykę efektywnej inwestycji na rynku nieruchomości; problematykę controllingu działań przedsiębiorstw w obszarze odnawialnych źródeł energii (OZE).