Silesian Journal of Legal Studies. Contents Vol. 4

red. Barbara Mikołajczyk

Silesian Journal of Legal Studies vol. 4 jest kolejnym numerem wydawnictwa ciągłego powołanego do życia uchwałą Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. W Silesian Journal of Legal Studies są publikowane teksty w językach angielskim, francuskim, niemieckim i hiszpańskim. Numer czwarty Silesian Journal of Legal Studies zawiera artykuły dotyczące różnych dziedzin prawa – prawa konstytucyjnego, międzynarodowego prawa człowieka, karnego międzynarodowego i administracyjnego. Teksty dotyczą aktualnych problemów prawnych pojawiających się na gruncie prawa krajowego (teksty administracyjne), ale przede wszystkim europejskiego. Silesian Journal of Legal Studies vol. 4 zawiera spis wybranych, ważniejszych monografii autorstwa pracowników Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego za rok 2011. Dołączono także wykaz konferencji zorganizowanych na Wydziale Prawa i Administracji. Wykazy te mają na celu promocje Wydziału i zapoznanie społeczności akademickiej z działalnością naukową Wydziału. Autorami tekstów są nie tylko Polacy – pracownicy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, ale także naukowcy z innych polskich i zagranicznych uniwersytetów. Publikacja jest adresowana do szerokiego grona czytelników w Polsce i za granicą. Zakłada się, że czytelnikami będą prawnicy – tak teoretycy jak i praktycy – specjalizujący się w różnych dziedzinach prawa. Publikacja może też być cennym źródłem wiedzy dla magistrantów i doktorantów.

Praca - więź - integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa. Monografia poświęcona pamięci prof. zw. dr. hab. Władysława Jachera. T. 1: Praca, przedsiębiorczość, gospodarka oparta na wiedzy

Bożena Pactwa, Monika Żak, red. Urszula Swadźba

Monografia poświęcona jest zmarłemu profesorowi Władysławowi Jacherowi. Profesor zostawił po sobie liczne grono uczniów i przyjaciół, którzy poprzez tę publikację chcą uczcić jego pamięć. Zakres tematyczny monografii obraca się więc wokół problematyki, jaką podejmował on w swojej twórczości naukowej. Zasadniczo można ją sprowadzić do trzech głównych zagadnień: pracy, więzi i integracji. Wymienione powyżej motywy i problemy, poruszane przez profesora Jachera, to zagadnienia teoretyczne i praktyczne nadal aktualne. Były one przedmiotem wieloaspektowych analiz i rozważań na konferencji: „Praca – Więź – Integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa” poświęconej pamięci profesora Władysława Jachera w 5. rocznicę śmierci. Konferencja odbyła się w dniach 9-10 kwietnia 2014 roku w Katowicach. Przedstawione w monografii artykuły są pokłosiem tej konferencji. Monografia składa się z dwóch wspólnie zatytułowanych tomów o zróżnicowanej problematyce. Pierwszy dotyczy zagadnień pracy, przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy, a drugi skupia się na wartościach i więziach społecznych. Oprócz socjologów polskich swoje refleksje przedstawiają socjologowie czescy. Publikacja jest skierowana do socjologów, psychologów, kulturoznawców, antropologów społecznych zainteresowanych przedstawioną problematyką. 

Malarstwo jako egzystencja - tożsamość osobista a postawa twórcza

Lech Kołodziejczyk

Napisana w 2020 roku publikacja monograficzna Malarstwo jako egzystencja - postawa twórcza a tożsamość osobista stanowi w istocie drugą część publikacji wydanej przez Wydawnictwo UŚ w roku 2020  Pamięć czasu – malarstwo w czasach bankructwa duchowego. Nowa publikacja zawiera ponad 20 esejów – komentarzy, refleksji dotyczących fundamentalnego zagadnienia, jakim jest problem identyfikacji osobowej autora w doświadczeniu kreacyjnym. Ta wieloelementowa autorska refleksja, pisana w kontekście ponad 40-letniej praktyki malarskiej, w której zagadnienie tożsamości osobistej autora wybrzmiewa jako podstawowy element formotwórczy, staje się znaczącym głosem człowieka głęboko zaniepokojonego stanem obecnej działalności artystycznej, gdzie pomijanie, lekceważenie tego aspektu wyjątkowo zubaża sensy i znaczenia wielu dokonań w aktualnej sferze art.

"Kobiety fenickie" Lucjusza Anneusza Seneki. Opracowanie monograficzne

Tomasz Sapota, Iwona Słomak

Dramat Kobiety fenickie Seneki Filozofa od wieków prowokuje do pytań o swoją kompletność, przynależność gatunkową, a wreszcie o literackie wzorce. W aspekcie kompozycyjnym i tematycznym prezentuje się jednak jako utwór zarówno spójny, jak i zasadniczo odmienny od zachowanych tragediowych ujęć dziejów Labdakidów. Seneka, inaczej niż Eurypides w Fenicjankach, nie wydaje się zainteresowany ukazaniem ironicznego wymiaru ludzkich poczynań po to, żeby zalecić swoim odbiorcom bierną akceptację wyroków losu. Sensacyjna materia fabularna stanowi dla rzymskiego tragika pretekst do wyrażenia wątpliwości co do norm regulujących stosunki między jednostką a rodziną i jednostką a państwem. Kwestie te nie znajdują łatwego rozwiązania: autor Kobiet fenickich konfrontuje stanowiska czterech postaci o silnych osobowościach – Edypa, Antygony, Jokasty i Polynejkesa – wykluczające porozumienie, a co za tym idzie trywializację problemu. Pokazuje, że pojęcia, w oparciu o które tworzymy ponadjednostkowe wizje ładu moralnego, ulegają przewartościowaniu w zależności od kontekstu i od strategii retorycznej  zastosowanej w argumentacji. Zniechęca do posługiwania się nimi w sposób naiwny. Problematyce tej autorzy poświęcili miejsce w pierwszej części niniejszej monografii, omawiając ponadto m.in. testimonia i wczesną recepcję tragedii Seneki oraz podejmując obszernie kwestię możliwej interpretacji zachowanych tytułów utworu. Drugą część wypełnia szczegółowe omówienie miejsc Kobiet fenickich w konfrontacji z tradycją wydawniczo-interpretacyjną. Do monografii dołączony został aneks zawierający edycję i przekład sztuki. Książka jest trzecią wspólną publikacją autorów przygotowaną w ramach kierowanego przez Tomasza Sapotę projektu Tragedie Seneki. Dotychczas ukazały się komentowane przekłady Trojanek (2016) i Edypa (2017). Kolejnymi pozycjami w serii będą monografie poświęcone Thyestesowi, Fedrze i Herkulesowi w szale.

Word order tendencies in mediaeval English against the Indo-European background

Ireneusz Kida

Głównym celem pracy Ireneusza Kidy jest omówienie zmian w szyku zdaniowym średniowiecznej angielszczyzny na tle wybranych języków indoeuropejskich. Książka prezentuje jednocześnie autorską metodę tworzenia korpusu tekstowego, służącego do badania zmian składniowych z OV na VO w średnio-angielszczyźnie, a także między innymi do badania tekstów staronordyckich i anglo-normańskich. Rozdział pierwszy szczegółowo omawia sposób, w jaki konstruowany był ów korpus. W rozdziale drugim dokonano z kolei analizy struktury szyku wyrazów w najdawniejszych inskrypcjach runicznych oraz w tekstach najstarszych języków germańskich pisanych prozą, a również omówiono w nim pragermański szyk zdaniowy. Rozdziały trzeci i czwarty prowadzą nas natomiast do wniosku, że definitywna zmiana na szyk VO w języku angielskim zaszła w XII i XIII wieku oraz że generalnie dokonywała się ona szybciej w zdaniach głównych niż w zdaniach pobocznych. W kończącym pracę rozdziale piątym autor dochodzi również do konkretnych wniosków dotyczących trajektorii zmian szyku wyrazów w języku angielskim w szerszym kontekście niektórych języków indoeuropejskich.

Wykłady z romantyzmu

Jacek Lyszczyna

Książka adresowana jest do studentów filologii polskiej i wszystkich miłośników literatury. Jest ona swoistym podsumowaniem prawie trzydziestoletniej pracy uniwersyteckiej autora, Porusza m. in. omawiane na wykładach i cieszące się największym zainteresowaniem zagadnienia polskiej literatury epoki romantyzmu, m. in twórczości. Mickiewicza i Słowackiego, poczynając od otwierającego romantyzm w Polsce I tomu Poezji Mickiewicza aż po poezję genezyjską Słowackiego w kontekście ówczesnych przemian kulturowych.

Po lekcjach

Małgorzata Wójcik-Dudek

Materiały do książki Po lekcjach Małgorzaty Wójcik-Dudek obejmują artykuły już wcześniej publikowane. Wszystkie teksty zostały przejrzane, poprawione i uzupełnione. Kompozycja pracy zaproponowana przez autorkę wydobywa z nich najistotniejsze treści, a sąsiedztwo poszczególnych tekstów umożliwia ich dialog, nierzadko również krytyczny komentarz. Artykuły podejmują zagadnienia po pierwsze bliskie zainteresowaniom badawczym autorki oraz po drugie − wynikające z jej doświadczenia zawodowego. Ich tematyka oscyluje wokół dwóch obszarów: literatury dla niedorosłych i wybranych „lektur szkolnych” poddanych procedurom interpretacyjnym, które pozwoliłby odświeżyć oraz poszerzyć horyzont szkolnego czytania kanonicznych tytułów. Autorka wychodząc od mikroanaliz, przechodzi do uogólnień umożliwiających włączenie proponowanych tekstów do opowieści o potrzebie refleksji nad „szkołą szczęśliwą”, skoncentrowaną na trosce i budowaniu wspólnoty. Tego typu odczytanie tekstów literackich czyni z nich oryginalny materiał do przemyślenia miejsca oraz roli edukacji (humanistycznej) we współczesnym świecie.

Challenges of Foreign Language Instruction in the University Context

red. Danuta Gabryś-Barker

Praca jest zbiorem tekstów opracowanych głównie przez pracowników naukowo-dydaktycznych Instytutu Języka Angielskiego Uniwersytetu Śląskiego. Zadaniem jej jest ukazanie ciekawych i nowatorskich metod dyaktycznych jakie można stosować zarówno w nauczaniu języka obcego na zaawansowanym poziomie kompetencji studentów, jaką to posiadają studenci filologii angielskiej (n.p. w nauczaniu wymowy, gramatyki czy w rozwijaniu umijętności komunikacyjnych), , jak również na ćwiczeniach niejęzykowych, ale na których nauczanie odbywa się w języku obcym (języku angielskim), dla przykładu na kursie z wielojęzyczności. Czytelnik znajdzie tu również teksty poświecone nauczaniu dodatkowego języka obcego (n.p. języka hiszpańksiego i chińskiego). Praca ta adresowana jest zarówno do doktorantów prowadzących zajęcia, młodszych stażempracowników dydaktycznych, jak i do tych nauczycieli akademickich, którzy chcieliby spróbować nowego podejścia w nauczaniu na zaawansowanym poziomie języka, czyli w kontekście uniwersyteckiej neofilologii.