Elementy prywatne i publiczne w procesie cywilnym w świetle prac kodyfikacyjnych w Polsce (1918-1964). Studium historycznoprawne

Anna Stawarska-Rippel

Niniejsza praca jest historycznoprawnym studium, które po raz pierwszy w literaturze prawniczej przedstawia obraz zmagań kodyfikacyjnych w zakresie procedury cywilnej i ich uwarunkowań w Drugiej Rzeczypospolitej i Polsce Ludowej. Monografia traktuje o dziejach kodyfikowania polskiego procesu cywilnego na tle ewolucji tej gałęzi prawa w Europie i w świetle „rewolucji” w Polsce po drugiej wojnie światowej. Rozważania prowadzone są w kontekście zagadnienia elementów prywatnych i publicznych w procesie cywilnym, mających fundamentalne znaczenie dla kształtu i treści ustawy procesowej. Przedstawiono zarówno przebieg dwukrotnie podejmowanych w Polsce prac kodyfikacyjnych w zakresie procedury cywilnej, jak i dyskusję nad modelem ustawy procesowej w aspekcie wyznaczenia relacji pomiędzy jednostką a państwem. Monografia składa się z dwóch części: elementy prywatne i publiczne w postępowaniu spornym przed sądem pierwszej instancji oraz elementy prywatne i publiczne w systemie środków odwoławczych, które zostały poprzedzone obszernymi wprowadzeniami, zakreślającymi historyczno-polityczne, prawnoporównawcze i teoretyczne tło zasadniczych rozważań. Omówiono w nich ewolucję procesu cywilnego w XIX i XX w. w zachodniej Europie, a także odznaczający się wyraźną specyfiką socjalistyczny proces cywilny, jak też zagadnienie środków odwoławczych w nowożytnym procesie cywilnym w kontekście interesów państwa i jednostki. Studium zawiera elementy porównawcze. W odniesieniu do konstrukcji projektowanych w Polsce Odrodzonej wykraczają one poza dzielnicowe ustawy procesowe. Rozważania dotyczące dekodyfikacji i rekodyfikacji postępowania cywilnego w Polsce po drugiej wojnie światowej prowadzono z uwzględnieniem zmian zachodzących w prawie pozostałych państw demokracji ludowej w Europie oraz ich zasadniczego wzorca – radzieckiego postępowania cywilnego.

"Hermetica" średniowiecza i renesansu. Studium z historii myśli europejskiej

Agata Sowińska

Opracowanie dotyczy recepcji literatury hermetycznej w średniowieczu i renesansie w dziełach polskich twórców i uzupełnia dotychczasową wiedzę w zakresie historii literatury hermetycznej. Praca skupia się na dwóch prymarnych tekstach: zbiorze dialogów pt. Corpus Hermeticum (w łacińskim przekładzie Marsilia Ficina) oraz łacińskim traktacie pt. Asclepius. Celem jest analiza treściowa i porównawcza dzieł zawierających cytaty pochodzące z powyższych hermetycznych tekstów, które znajdziemy u: Bernarda z Lublina (tzw. Antologia filozoficzna), Jana z Trzciany (De natura ac dignitate hominis) oraz Jakuba Górskiego (Ad Magnificum Dominvm Stanislavm Miskovski Castellanvm Sendomiriensem et Capitanevm Cracoviensem Iacobi Gorscij Mercvrius sive de Trinitate contra Gregorium Bresinensem), czyli postaci wspomnianych jedynie przez Jana Czerkawskiego – badacza hermetyzmu. Bazą pracy jest manuskrypt Bernarda z Lublina zawierający łacińskie wypisy z dwóch najważniejszych tekstów hermetycznych: Asclepius i Corpus Hermeticum. Podział jest zgodny z podziałem tekstów w antologii Lubelczyka: część pierwsza obejmuje więc analizę treściową i porównawczą wypisów z traktatu Asclepius, część druga – z czternastu dialogów ze zbioru Corpus Hermeticum.  Badanie treści antologii w porównaniu z tekstami innych autorów ma doprowadzić do wyodrębnienia tertium comparationis - ewentualnej myśli wspólnej wyłaniającej się z analizy i zestawienia poszczególnych utworów. Dodatkiem do analizy są dwa aneksy dotyczące nieopracowanych dotychczas utworów: Lubelczyka (w postaci tabel zestawiających ekwiwalenty łacińskie, greckie i koptyjskie wypisów) oraz Górskiego (w postaci edycji tekstu).

"Neophilologica" 2014. Vol. 26: Le concept d'événement et autres études

red. Wiesław Banyś

Textes réunis par Laura Calabrese, Fabrice Marsac, Dan Van Raemdonck. Tom 26 Neophilologica jest zbiorem 21 artykułów autorstwa w większości uczonych  zagranicznych. Tematami przewodnimi numeru są, w pierwszej części, analizy pojęcia zdarzenia omawianego z różnych punktów widzenia, w drugiej części zaś, zagadnienia klas obiektowych, opis języka zorientowany obiektowo dla celów automatycznego tłumaczenia tekstów i kwestie pokrewne omawiane i rozwijane pod wpływem prac W. Banysia i G. Grossa. Zdecydowana większość tekstów została zredagowana w języku francuskim, 2 artykuły zostały napisane w języku włoskim i 1 w języku hiszpańskim. Wszystkie teksty zawierają abstrakty oraz słowa klucze w języku angielskim.

"Studia Politicae Universitatis Silesiensis". T. 19

red. Paweł Grzywna, red. Jan Iwanek, red. Robert Radek

Prezentowany tom 19 czasopisma „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” jest ostatnim, jaki ukazuje w formule półrocznika (od kolejnego tomu będzie to kwartalnik). W bieżącym numerze drukujemy wspomnienie o Profesorze Andrzeju Chodubskim autorstwa Jana Iwanka. Artykuł Profesora Chodubskiego drukowaliśmy w tomie 17. Jak zawsze, teksty szeregowane są tematycznie w działach: Teoria polityki i myśl polityczna: Z. Kantyka: Między teorią a praktyką – podejście fronetyczne we współczesnej politologii; T. Słupik: Narodziny demokracji w Grecji klasycznej w czasach reform Klejstenesa i Peryklesa; A. Turoń-Kowalska: „Człowiek” w postnowożytnym świecie. Koncepcja humanizmu w myśli Tomasza Manna; A. Kałabunowska: Niemiecki ruch identytarystów – próba klasyfikacji ideologicznej; Systemy polityczne: J. Iwanek: Spanish government as lawmaker; A. Siostrzonek-Sergiel: Wolność religii a wymóg obywatelstwa polskiego członków wyznaniowej gminy żydowskiej; D. Słupik: Ustawy zasadnicze Wenezueli, Boliwii i Ekwadoru jako element rewolucji boliwariańskiej w Ameryce Łacińskiej; Stosunki międzynarodowe: K. Czornik: Bahrain as area of Saudi-Iranian rivalry in the second decade of XXI century; Polityka społeczna: N. Stępień-Lampa: The main changes in the school system in the years 1998—2016 and their political context; Komunikowanie społeczne i polityczne: D. Krawczyk: Oczekiwania pracodawców wobec dziennikarzy na podstawie analizy ofert rekrutacyjnych; R. Klepka: Rywalizacja o fotel prezydencki: obraz głównych kandydatów w kampanii wyborczej 2015 roku w „Wiadomościach” TVP1; M. Sęk-Iwanek: Obrazy wojny w powieści graficznej. Każdy z tekstów prócz abstraktu w dwóch językach i takichż słów kluczowych zawiera notę o Autorze.

"Philosophy and Canon Law" 2016. Vol. 2: Man - Family - Society in the Modern World

Pavol Dancák, Leo D. Lefebure, Rudolf Dupkala, Krzysztof Wieczorek, ...

Periodyk „Philosophy and Canon Law” stanowi otwarte interdyscyplinarne forum wymiany myśli filozofów i prawników (kanonistów), nie wyłączając przedstawicieli innych dyscyplin naukowych. Mierzenie się z problemami podejmowanymi w rocznikach tematycznych jest – z samego założenia – próbą odpowiedzi na palące problemy dynamicznie zmieniającego się świata: społeczne, religijne, kulturowe i cywilizacyjne. Ramy przedmiotowej refleksji drugiego tomu czasopisma zakreśla, zaznaczona tytułem, paradygmatyczna triada: człowiek (osoba) – rodzina – społeczeństwo, której źródłem inspiracji jest najważniejszy dokument Soboru Watykańskiego II: konstytucja Gaudium et spes.

"Nowa Biblioteka. Usługi, technologie informacyjne i media" 2017, nr 2 (25): Książka dla młodego odbiorcy: autorzy, ilustratorzy, wydawcy

red. Marta Nadolna-Tłuczykont

Praca stanowi 25. numer – ukazującego się od 1998 roku – czasopisma „Nowa Biblioteka. Zeszyty Monograficzne Koła Naukowego Bibliotekoznawców Uniwersytetu Śląskiego” (aktualny tytuł: „Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media”). Periodyk to recenzowany kwartalnik naukowy, a o jego wysokim poziomie i znaczeniu dla środowiska bibliologów i informatologów świadczy pozycja w wykazie czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – Część B. Aktualny numer poświęcony został autorom, ilustratorom, wydawcom literatury dla dzieci i młodzieży.  Blok artykułów rozpoczyna tekst Bogumiły Staniów, w którym autorka omawia serię dziesięciu książek Biblioteki Harcerskiej Służby Polsce Socjalistycznej, ukazującą się w Młodzieżowej Agencji Wydawniczej i Horyzontach w latach 1976–1981. Drugi artykuł, Zofii Ożóg-Winarskiej, jest próbą ukazania inspiracji i wzorów pozaliterackich twórczości dla dzieci Gianniego Rodariego. Anna Gwadera przedstawia w swym artykule zagadnienie rysunków autorskich obecnych na polskim rynku wydawniczym w książkach literackich adresowanych głównie do młodych odbiorców. Magdalena Smyczek charakteryzuje pod względem treściowym i edytorskim twórczość dla dzieci współczesnej polskiej pisarki, Renaty Piątkowskiej, natomiast Lucyna Sadzikowska analizuje pisarstwo Zuzanny Orlińskiej. Interesujące są także wnioski Edyty Korepty po lekturze bloga Małgorzaty Musierowicz dotyczące czytelniczego zainteresowania twórczością pisarki. Całość artykułów zamyka analiza działalności łódzkiego wydawnictwa Akapit Press, mająca doprowadzić do refleksji na temat odpowiedzialności edytora względem młodego czytelnika. W numerze opublikowana została także kolejna część obszernego materiału, opracowanego przez Katarzynę Janczulewicz, zatytułowana Polska bibliologia i informatologia w polonikach zagranicznych wydanych w latach 2001–2014 w krajach sąsiadujących z Polską. Materiały do bibliografii. Cz. 4: Indeksy. Każde z wydań „Nowej Biblioteki” kończy przegląd recenzyjny i sprawozdania. W numerze 2/2017 znalazło się sześć sprawozdań oraz pięć recenzji.

The Puzzle of (Un)Countability in English. A Study in Cognitive Grammar

Grzegorz Drożdż

Monografia poświęcona jest policzalności i niepoliczalności rzeczownika w języku angielskim. Książkę rozpoczyna przegląd literatury poświęconej temu zagadnieniu począwszy od pierwszych gramatyk, w których podjęto analizę tego tematu, poprzez najważniejsze osiągnięcia różnych podejść: logicznego, morfologicznego, syntaktycznego, semantycznego oraz pragmatycznego. Przegląd kończy ujęcie tego zagadnienia z punktu widzenia Gramatyki Kognitywnej, która jednocześnie stanowi bazę teoretyczną przeprowadzonej w drugiej części monografii analizy. Opierając się na autentycznym materiale językowym, autor podejmuje się weryfikacji jednego z twierdzeń Gramatyki Kognitywnej, iż prawdopodobnie każdy rzeczownik może wystąpić zarówno w formie policzalnej, jak i niepoliczalnej. Ponadto, autor wskazuje szereg prawidłowości, według których następuje zmiana omawianych własności gramatycznych rzeczownika, a które nierozerwalnie związane są z ekstensją znaczenia.

"Chowanna" 2018. T. 2 (51): Społeczno-kulturowe implikacje współczesnych dyskursów zdrowia i choroby. Perspektywa edukacyjna

red. Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz, Ewa Syrek

Część monograficzna tomu 2/2018 „Chowanny” pod redakcją Katarzyny Borzuckiej-Sitkiewicz została zatytułowana Społeczno-kulturowe implikacje współczesnych dyskursów zdrowia i choroby. Perspektywa edukacyjna. W kulturze współczesnych społeczeństw wysoko uprzemysłowionych, nazywanej w refleksji filozoficznej i socjologicznej kulturą późnej nowoczesności, identyfikuje się szereg zjawisk, które mogą być postrzegane w kategoriach dominującego dyskursu. Wśród nich najczęściej wskazuje się na indywidualizm, racjonalność, technologizację, komercjalizację różnych sfer życia czy hedonizm jako wyznacznik dobrostanu. Zjawiska te mają bezpośrednie odzwierciedlenie w stosunku do własnego ciała, wyrażają się w pojmowaniu zdrowia i choroby oraz w postawach wobec tych stanów u siebie i u innych, a także ujawniają się w specyficznych zachowaniach, które wprawdzie są związane ze zdrowiem, ale niekoniecznie w sensie pozytywnym (np. merkantylizacja podejścia do ciała, ujmowanie naturalnych procesów w kategoriach zdefiniowanych problemów medycznych itp.). Krytycznej analizie wymienionych zjawisk poświęcone są artykuły zawarte w monograficznej części niniejszego numeru „Chowanny”. Część z nich odnosi się wprost do przekazów związanych ze zdrowiem i chorobą obecnych we współczesnej rzeczywistości społeczno-kulturowej, część odwołuje się do nich pośrednio, ale łączy je perspektywa edukacyjna, koncentrująca się na możliwościach zmiany obowiązujących dyskursów w kierunku bardziej skutecznego zapobiegania potencjalnym deficytom oraz większego upodmiotowienia i włączenia społecznego osób naznaczonych goffmanowskim piętnem innego/chorego. Część Studia i rozprawy odnosi się m.in. do takich zagadnień, jak problem alkoholowy w doświadczeniu społecznym, polityka oporu, rodzice skazani na karę pozbawienia wolności, dziecięce poznawania świata, zwrot ku rzeczom w kontekście historii wychowania.