Zasoby twórcze człowieka. Wprowadzenie do pedagogiki pozytywnej

Krzysztof J. Szmidt (red.), Monika Modrzejewska-Świgulska

Publikacja doskonale wpisuje się w klimat „protwórczości i prozdolności” dzisiejszych czasów. Powstała jako projekt teoretyczno-badawczy, który w swoich założeniach integruje dwa zespoły pracowników naukowych, przedstawicieli pedagogiki twórczości oraz edukacji artystycznej. Autorzy postawili sobie nader ambitne zadanie, związane z przedstawieniem podstaw pedagogiki pozytywnej, w oparciu o zgromadzoną wiedzę teoretyczną jak i wyniki badań własnych. Istotnym walorem poznawczym książki jest sposób narracji, jakim posługują się Autorzy. Z jednej strony mamy do czynienia z naukowym i rzetelnym wykładem, z drugiej strony autorzy w żywy i lekki sposób omawiają problematykę, która skłania czytelnika do własnych refleksji i przemyśleń, zachęca do projektowania własnych działań pedagogicznych. Wydaje się zatem, że Autorom doskonale znana jest koncepcja refleksyjnego praktyka, skoro prezentując swoje wywody sprawiają, iż odbiorca staje się refleksyjnym czytelnikiem. 

Życie prywatne Polaków w XIX w

Marta Zbrzeźniak, Maria Korybut-Marciniak

Książka jest pierwszym tomem serii wydawniczej Życie prywatne Polaków w XIX wieku, będącej pokłosiem drugiej ogólnopolskiej konferencji naukowej z tego cyklu. Prezentowane w niej artykuły i rozprawy to efekt współpracy naukowo-badawczej Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego, które podjęły inicjatywę opracowania zagadnień dotyczących życia prywatnego kobiet w XIX stuleciu. Kolejne trzy tomy noszą podtytuł „Portret kobiecy” Polki w realiach epoki. Przedstawiają prywatność ówczesnych kobiet w kontekście rozszerzania ich roli w życiu społecznym, niezależności prawnej, zrównania w życiu publicznym z mężczyznami, dostępu do wyższej edukacji, aktywności społecznej, emancypacji, przeciwstawiania się sztywnym ramom obyczajowo-prawnym, dążenia do równości i wolności (ruch sufrażystek, feministek). Jednocześnie ilustrują chęć realizowania aspiracji, rozwijania zdolności i talentów, poszukiwania dróg samorealizacji. Polka w społeczeństwie XIX w. to również towarzyszka życia mężczyzny, z pokorą przyjmująca jego trudne wybory, troszcząca się o potomstwo, osoby starsze, dzieląca trudy zesłania, rozdarta bólem z powodu straty męża czy syna w walce, zabiegająca o dom, ubogich, przekazująca kolejnym pokoleniom tradycje narodowe, pielęgnująca pamięć o przodkach. To także kobieta dotrzymująca kroku najnowszym trendom w modzie, podążająca szlakiem popularnych polskich i zagranicznych kurortów, uczestniczka i organizatorka życia towarzyskiego. Seria przybliża codzienność, mentalność, sposób widzenia rzeczywistości przez Polki zamieszkujące tereny wszystkich zaborów. Artykuły i rozprawy grupują się wokół kilku głównych wątków tematycznych. Są to: aktywność społeczna i zawodowa Polek, zagadnienia życia codziennego, spędzania czasu wolnego, postawy patriotyczne Polek w okresie powstań narodowych, problematyka kobieca na łamach dziewiętnastowiecznej prasy, portrety literackie kobiet, życie prywatne kobiet z wyższych warstw społecznych – arystokratek, ziemianek i inteligentek, zagadnienia egzystencji kobiet z warstwy robotniczej, chłopskiej i z marginesu społecznego.  

Statystyczna ocena znaczenia sektora usług w gospodarce Polski

Agata Szczukocka

Sektor usług ulega wielu przeobrażeniom, a pod wpływem sygnałów płynących z rynku nadal dokonują się w nim zmiany. Zmienia się charakter usług, powstają nowe rodzaje usług między innymi oparte na wysokich technologiach, ale wiele z nich nie ma miejsca bytu. Usługi odgrywają coraz większą rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym. Stanowią dział gospodarki, którego na co dzień w pełni nie doceniamy, ale ten dział zapewnia nam odpowiedni standard życia. Ocena rozwoju rynku usług w Polsce jest zjawiskiem złożonym, na które wpływa wiele różnorodnych czynników, a jednocześnie zależy od zadań każdej jednostki terytorialnej. Badania rozwoju sektora usług wymagają dwukierunkowego podejścia, tzn. analizy zmian znaczenia sektora usług rozumianego jako element trójsektorowej struktury gospodarczej i jego wewnętrznych zmian. Do oceny stopnia rozwoju gospodarki przede wszystkim wykorzystuje się analizy struktur zatrudnienia i wartości dodanej brutto. Analizę zmian strukturalnych można pogłębić, stosując odpowiednie metody ilościowe, które odzwierciedlałyby istotne zmiany dla tendencji rozwojowych sektora usług. Porównanie struktur zatrudnienia i wielkości wartości dodanej brutto w trzech sektorach gospodarki, na tle różnych krajów umożliwia dokonanie oceny stopnia rozwoju sektora usług w Polsce. Pozwala również na określenie dystansu dzielącego słabsze gospodarki od gospodarek państw najbardziej zaawansowanych w rozwoju usług. Rozwój sektora usług oznacza wzrastający jego udział w strukturze zatrudnienia, wartości dodanej i liczbie podmiotów gospodarczych. Celem rozprawy jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju usług w Polsce oraz określenie kierunków zachodzących zmian tego sektora.  

Wykorzystanie podejścia memoriałowego i kasowego w ocenie operacyjnego bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstw sektora TSL

Lidia Karbownik

 W monografii przedstawiona została autorska koncepcja dwuwymiarowej oceny operacyjnego bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstwa oraz wyniki oryginalnych i zarazem pierwszych obszernych rezultatów analiz nad oceną tego zjawiska wśród spółek sektora TSL (Transport, Spedycja, Logistyka). Ocena ta nie ogranicza się tylko do wykorzystania w niej podejścia memoriałowego, lecz zawiera również rezultaty analizy „kasowych” wyników finansowej działalności jednostek gospodarczych. Podjęte zamierzenie uzasadnione było potrzebą wypełnienia luki badawczej istniejącej w studiach teoretycznych i empirycznych poświęconych zdolności przedsiębiorstwa do uzyskania oraz utrzymania finansowych warunków kontynuacji jego działalności gospodarczej. Opracowanie adresowane jest do szerokiego grona praktyków zarządzania finansami przedsiębiorstw (w tym w szczególności z sektora TSL) oraz nauczycieli akademickich i studentów, dla których identyfikacja i ocena zdolności przedsiębiorstwa do uzyskania oraz utrzymania finansowych warunków kontynuacji jego działalności gospodarczej stanowi fascynujący przedmiot podejmowanych i realizowanych decyzji kierowniczych, prowadzonych badań oraz dyskursów naukowych.

Pracownicza partycypacja finansowa. Geneza, uwarunkowania rozwoju, rezultaty

Maciej Kozłowski

Pracownicza partycypacja finansowa jest traktowana jako jedna z nowocześniejszych form motywowania i większego zaangażowania pracowników w życie organizacji, jaką jest przedsiębiorstwo. Szybki postęp w jakości i innowacyjności produkcji wymaga zmiany spojrzenia na tradycyjne relacje pracownicy - kierownictwo i domaga się innego podejścia do procesów występujących w przedsiębiorstwie. Dotychczasowe stosunki pracy, raczej konserwujące ustalone reguły oddziaływania, są często przyczyną biernych postaw pracowników, co stwarza konieczność modyfikacji dotychczasowych schematów organizacji działania firmy i zarządzania pracującymi w niej ludźmi. Ze względu na potrzebę upowszechnienia rozwiązań partycypacji finansowej pracowników praca jest skierowana do szerokiego kręgu odbiorców, w tym praktyków życia gospodarczego, menedżerów obecnych i przyszłych, działaczy związkowych i przedstawicieli stowarzyszeń biznesowych, a także polityków, studentów, pracowników zainteresowanych partycypacją finansową oraz innych osób i organizacji mogących wywrzeć wpływ na przyszłe zastosowania partycypacji finansowej. Ze względu na niedostatek literatury polskiej w obszarze problematyki partycypacji finansowej starano się, aby praca w pewnym stopniu zapełniła tę lukę i przyczyniła się do wzrostu zainteresowania powyższymi rozwiązaniami. 

EkoMiasto#Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast

Agnieszka Rzeńca

Miasta narażone są na nadmierną konsumpcję zasobów, nadprodukcję odpadów oraz koncentrację negatywnych efektów działalności człowieka. Książka EkoMiasto#Środowisko stara się odpowiedzieć na powyższe, jakże aktualne i ważne problemy gospodarowania środowiskiem w mieście. Jej ideą przewodnią jest określenie roli środowiska i jego jakości w kontekście świadczonych usług ekosystemowych, działań adaptacyjnych i mitygacyjnych oraz zapewnienia trwałości rozwoju miast. W książce miasto traktowane jest jako specyficzny, złożony i kompleksowy ekosystem, którego istotą są ścisłe relacje i zależności między sferami: przyrodniczą, społeczną, gospodarczą oraz instytucjonalną. W tym kontekście wskazano założenia zrównoważonego rozwoju miasta oraz współczesne wyzwania i cele. Ważnym aspektem podejmowanych rozważań jest kwestia wartości środowiska oraz metod wyceny zasobów środowiska. W dalszej części publikacji skoncentrowano się na problematyce współodpowiedzialnego, zasobooszczędnego i innowacyjnego gospodarowania środowiskiem. Dokonano identyfikacji uwarunkowań oraz przeglądu rozwiązań konkretnych problemów, takich jak: zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego, adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu czy rozwój gospodarki niskoemisyjnej. Ostatnie rozdziały poświęcono nowoczesnym narzędziom zarządzania środowiskiem oraz monitorowania i prognozowania zmian środowiskowych na terenach zurbanizowanych.  

Ocalać. Zofia Rydet a fotografia wernakularna

Jakub Dziewit, Adam Pisarek

Prezentowana książka jest o fotografii w ruchu – powielanej, dystrybuowanej, oglądanej, przekazywanej z rąk do rąk i eksponowanej – oraz o związanej z fotografią pamięci indywidualnej i zbiorowej. Za punkt wyjścia do rozważań autorzy przyjęli zdjęcia z archiwum Zofii Rydet zrobione na Podkarpaciu, ale przede wszystkim interesowało ich, jak korespondują one z miejscowymi wzorcami praktyk fotograficznych. Badania wykazały, że fotografia rodzinna pełni na analizowanym obszarze bardzo podobną funkcję do tej, o której mówiła artystka – ma ocalać od zapomnienia. Ocalanie to odnosi się jednak do różnych, dynamicznych procesów budowania wyobrażeń o świecie i przeszłości z wykorzystaniem medium fotograficznego. Właśnie owe procesy i wyobrażenia są przedmiotem tej publikacji. Od Autorów „Praca Jakuba Dziewita i Adama Pisarka stanowi bardzo interesujący wkład do naukowej refleksji nad dziedzictwem fotograficznym Zofii Rydet. Przedkładana książka w olbrzymim stopniu aktualizuje namysł nie tylko nad fotografią jako formą dokumentacji rzeczywistości, lecz także stawia odważne pytania o jej funkcję – zarówno w czasie bliskim Zofii Rydet, jak i we współczesności. Autorzy wpisują swoją wypowiedź w retorykę pamięci, pracę zapomnienia i wspomnień, namysłu nad minionym światem, który został starannie udokumentowany w momencie swojego odchodzenia i równie starannie zarchiwizowany. W oryginalny sposób nawiązują do bardzo żywej dziś naukowej refleksji nad pamięcią, jej miejscami i kulturową funkcją. Z recenzji dr hab. Agnieszki Kaczmarek

Świat dziecka ziemiańskiego. Antologia źródeł

Jarosław Kita, Nina Kapuścińska-Kmiecik

 Podstawę wydania stanowią drukowane po raz pierwszy materiały pamiętnikarskie: dziennik sześcioletniej Helenki Potockiej oraz dziennik pisany przez jej ciotkę Ludwikę Ostrowską, gdy miała ona osiemnaście i dziewiętnaście lat. Obydwa rękopisy zachowały się w zbiorach Archiwum Państwowego w Łodzi, w zespole podworskim Archiwum Potockich i Ostrowskich z Maluszyna. Dzienniki Helenki i Ludwiki wzbogacone zostały o materiał ilustracyjny – fotografie autorek i ich krewnych – głównie z rodzin Ostrowskich, Potockich, Morstinów, Siemieńskich – występujących na kartach obu dzienników. Ponadto w trzeciej części publikacji, zatytułowanej Varia, zamieszczono materiał ikonograficzny pochodzący z zespołu APiOM, z Cyfrowej Biblioteki Narodoweji z ówczesnej prasy ilustrowanej Królestwa Polskiego, dotyczący różnorodnych kwestii związanych z życiem, wychowaniem i kształceniem dzieci ziemiańskich oraz stanowiący efekt weny młodych ziemian.