Autentyczność i jej losy. Autorefleksja w twórczości Marka Bieńczyka, Doroty Masłowskiej, Andrzeja Stasiuka i Magdaleny Tulli

Piotr Jakub Wąsowski

Autentyczność stanowi jedną z podstawowych kategorii organizujących życie (po)nowoczesnej kultury. W zasięgu jej wpływów znajdują się bardzo różne praktyki: od ruchów rewolucyjnych, które rozwijają metafory jurydyczne, poprzez wielopostaciową mizantropię, różne formy eskapizmu i zwrotu ku naturze, po wywyższenie intymności. Piotr Wąsowski zakreśla bardzo szerokie pole badawcze, a następnie problematyzuje tytułowy termin, wychodząc od pism Rousseau i wydobywając z nich centralny paradoks: naturalności nie sposób osiągnąć poza obszarem kulturowej sztuczności. Korzysta on z rozmaitych słowników nowoczesnej humanistyki, by naświetlić powiązanie autentyczności ze szczerością i samostanowieniem podmiotu oraz jej konflikt z konwencjami społecznymi. W ten sposób przygotowuje grunt pod szczegółowe analizy, poświęcone odpowiednio melancholijnemu pisarstwu podróżniczemu Andrzeja Stasiuka, antyhipokrytycznej prozie Doroty Masłowskiej, post-utopijnej fantazji urbanistycznej Magdaleny Tulli oraz powieści Marka Bieńczyka, która transponuje te kwestie na teren refleksji o Zagładzie. Rozprawa łączy w sposób udatny dociekania literaturoznawcze z refleksją antropologiczną, socjologiczną i kulturoznawczą oraz proponuje intrygujące interpretacje najnowszej literatury polskiej. Z recenzji dr. hab. Jerzego Franczaka, prof. UJ Książkę Piotra Wąsowskiego czyta się z przyjemnością i pożytkiem poznawczym. Jest napisana eleganckim stylem o zacięciu eseistycznym. Autor proponuje refleksję nad nową literaturą polską (przede wszystkim z okresu dwudziestolecia 1989-2010) z użyciem kategorii mało obecnych w dotychczasowych badaniach i choć podejmuje się odczytań pisarzy posiadających spore już biblioteczki opracowań, pisarzy głośnych a wręcz modnych, to udaje mu się zająć w dociekaniach i interpretacjach stanowisko własne. Kompetencje filozoficzne autora są wyższe niż od literaturoznawcy można wymagać. Wszystkie rozdziały interpretacyjne demonstrują umiejętność tworzenia efektownych formuł krytycznoliterackich, takich jakich oczekujemy od dobrej recenzji lub szkicu krytycznoliterackiego, albo też właśnie eseju literaturoznawczego. Z recenzji dr. hab. Piotra Sobolczyka, prof. IBL

Efektywność i ryzyko polskiego rynku funduszy inwestycyjnych w świetle zmian warunków funkcjonowania funduszy emerytalnych

Krzysztof Kompa, Dorota Witkowska

Istotny wzrost długości życia i spadek dzietności spowodowały odwrócenie piramidy demograficznej w wielu krajach, w tym również w Polsce. Systemy emerytalne nie są zatem w stanie zagwarantować odpowiedniego poziomu życia w okresie po zakończeniu aktywności zawodowej. Emerytury będą w przyszłości coraz niższe, a utrzymanie poziomu konsumpcji będzie wymagać coraz więcej dodatkowych środków. Konieczne jest więc indywidualne gromadzenie oszczędności na starość. Uświadomienie tego faktu w środowiskach wszystkich interesariuszy ma zasadnicze znaczenie dla bezpiecznej przyszłości starzejącego się społeczeństwa. Około 80% Polaków nie odkłada żadnych środków z przeznaczeniem na uzupełnienie emerytur, zaś dążenia państwa do zmiany tego stanu są daleko niewystarczające. Kluczową rolę w indywidualnym oszczędzaniu długookresowym odgrywają instytucje zbiorowego inwestowania - fundusze inwestycyjne i emerytalne. Naturalne jest pytanie o wydajność zarządzania nimi i o ich efektywność inwestycyjną. Badaniami objęto otwarte fundusze emerytalne i szereg inwestycyjnych, implementujących zróżnicowane kompozycje portfeli, w ich działalności w latach 2009-2015. Postawiono pytania, czy zmiany zasad funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych miały wpływ na rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce i czy deklarowane przez TFI polityki funduszy znajdują odzwierciedlenie w ich wynikach inwestycyjnych. Przeanalizowano także, czy otwarte fundusze emerytalne były dobrze zarządzane. Porównano efektywność inwestycyjną OFE i funduszy prowadzących podobną politykę lokaty kapitału i zarządzanych przez te same Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych i Emerytalnych. Ukazano również, jaka kompozycja portfeli instytucji zbiorowego inwestowania gwarantowała bezpieczeństwo oszczędności długookresowych. Rozdział pierwszy stanowi wprowadzenie do ogólnych zagadnień omawianych w publikacji. W pozostałych trzech zamieszczono raporty z analiz empirycznych. Każdy zawiera prezentację metod wykorzystanych w badaniach. Istotną częścią książki są aneksy z wynikami obliczeń, będące podstawą analiz raportowanych w rozdziałach. Monografia powstała m.in. w wyniku realizacji badań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu NCN 2013/09/B/HS4/00493 pt. "Analiza rynku otwartych funduszy emerytalnych na tle rynku otwartych funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w Polsce".