"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa". T. 2

red. Kazimiera Wódz

Drugi tom czasopisma poświęcono problemowi społecznych konsekwencji rozwoju, a obecnie upadku przemysłu na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Część artykułów oparta jest na badaniach procesów przemian gospodarczych, społecznych i kulturowych starych regionów Europy. Badania te prowadzone były przez zespół socjologów pod kierunkiem Kazimiery Wódz w ramach unijnego projektu „Space, Place and the Historical and contemporary articulations of regional, national and European identities through work and community in areas undergoing economic REstructuring and regeneration” - SPHERE. W pozostałych szkicach przedstawiono ogólne refleksje nad restrukturyzacją przemysłu oraz jej społecznymi konsekwencjami, ukazano także problem przemian w innych regionach kraju.

Literatura i granice. Szkice o literaturze XX i XXI wieku

red. Barbara Gutkowska, red. Katarzyna Gutkowska-Ociepa, red. Agnieszka Nęcka

Tom Literatura i granice. Szkice o literaturze XX i XX wieku składa się z 12 artykułów poświęconych w większości granicom przedstawionym w literaturze, a jeśli wychodzą poza świat tekstu, to przede wszystkim poruszają zagadnienia podmiotowości i relacji autora do dzieła oraz jego samoświadomości. Zbiór stanowi więc klasyczną pozycję literaturoznawczą, z wyraźnym profilem historycznoliterackim i obejmuje analizy i interpretacje różnorodnych formalnie tekstów tak odmiennych autorów, jak m.in. Czechowicz, Witkacy, Dąbrowska Mrożek, Pustkowiak, Ligocka czy Iwasiów. Każdy interesujący się literaturą, antropologią czy historią czytelnik znajdzie tutaj próby udzielenia odpowiedzi na pytanie o granice literackości i tożsamości, rozmaitych (obyczajowych, językowych, emocjonalnych, narodowych) norm i ich przekroczeń. Wszystkie zaś ukazują ważną prawidłowość: że istnienie lub wyznaczenie jednej granicy nieuchronnie pociąga za sobą tworzenie się, narastanie, przeplatanie innych granic. I odwrotnie – przekroczenie jednej z niech całą mocą uwydatnia istnienie kolejnych, których konfiguracja się zmienia, ale które istnieć nigdy nie przestają.

"Logopedia Silesiana" 2019. T. 8

Olga Przybyla

Z  zaszczytem  i  przyjemnością  oddajemy  w  ręce  Czytelników  kolejny,  ósmy tom  „Logopedii  Silesiany”.  W  zebranych  w  nim  pracach  naukowych  oraz  stu-diach  przypadków  cenieni  i  uznani  Autorzy  z  kraju  i  zagranicy  podejmują  się szerokiego  omówienia  różnorodnych  zagadnień  dotyczących  diagnozy  i  terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system  złożony  z  podsystemów,  ale  jako  na  narzędzie  budowania  tożsamości i  walencji  kulturowej,  gdyż  jest  on  w  swej  istocie  elementem  konstytutywnym  bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w  różnych  jego  realizacjach  i  odkrywanie  przyczyn  sprawiających,  że  człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej  debacie  nad  naturą  ludzkiego  porozumiewania  się  –  podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)

Filozofia techniki w dobie nowych mediów

Andrzej Kiepas

Książka poświęcona jest problemom filozofii techniki w kontekście współczesnych przemian społecznych i kulturowych związanych , między innymi, z rozwojem i upowszechnianiem nowych mediów. Problematyka znajduje coraz większe zainteresowanie w Polsce, co znalazło też wyraz w trakcie ogólnopolskich Zjazdów Filozoficznych. Staje się ona też, przynajmniej w pewnych aspektach przedmiotem nauczania na różnych kierunkach społecznych i humanistycznych. Potencjalni czytelnicy to pracownicy naukowi i studenci takich specjalności jak: kulturoznawstwo, nauka o mediach , nauka o komunikowaniu, informatyka, bioetyka i ochrona środowiska, kognitywistyka, filozofia , ale również różne kierunki i specjalności na studiach politechnicznych.

Polska piosenka pop jako tekst w tekście kultury. Na przykładach z pierwszej dekady XXI wieku

Piotr Pierzchała

Książka jest próbą gatunkowego scharakteryzowania piosenki pop, którą niemal każdy uczestnik kultury intuicyjnie potrafi wskazać, ale której encyklopedyczne definicje są nad wyraz ogólnikowe. Autor analizuje teksty piosenek, okładki i książeczki albumów, teledyski, koncerty i wreszcie postaci samych wykonawców w perspektywie ich funkcjonowania we współczesnej kulturze. Materiał badawczy stanowią twórczość i wykonawcy, którzy nie budzą wątpliwości jako przedstawiciele popu, a są nimi Dorota „Doda” Rabczewska oraz zespół Ich Troje. Książka skierowana jest do wszystkich, których interesuje naukowa refleksja nad współczesną piosenką i muzyką popularną, a także tzw. popkulturą. Cechą wyróżniającą rozprawę jest nowatorstwo zarówno w podjęciu „dziewiczego” dla badań tematu, jak i we wnikliwości oraz wielokontekstowości jego analizy.

Republiki literackiej nowoczesności

Krzysztof Krasuski

Spis treści   Od autora / 7   Modernistyczne preludium / 15 Stanisław Brzozowski w przestrzeni studiów postkolonialnych / 27 Jeszcze o postkolonializmie w literaturze / 41 Tadeusz Boy-Żeleński — krytyk w dobie przebudowy / 49 Czesław Miłosz wśród „zniewolonych umysłów” / 77 Potęga pamięci. Kulturotwórcza funkcja pamięci w pisarstwie Tymona Terleckiego / 93 Paweł Hertz — polski Europejczyk / 109 Koncepcja wspólnoty według Tomasza Burka / 121 Inna nowoczesność Krzysztofa Karaska / 135 Łabędzi śpiew Nowej Fali / 143 Krytycznoliteracki mainstream / 159   Bibliografia (wybór) / 171 Indeks osobowy / 175 Summary / 181 Zusammenfassung / 183

W kręgu czarnego romantyzmu. Inspiracje, motywy, interpretacje

red. Marek Piechota, Julian Strzałkowski, Anna Szumiec

Tom zbiorowy W kręgu czarnego romantyzmu. Inspiracje, motywy, interpretacje jest refleksją na temat literatury czarnego romantyzmu oraz sposobów realizacji tego nurtu w dziełach pochodzących z epok późniejszych. W związku z tym materiał badawczy autorów artykułów jest zróżnicowany, a co za tym idzie, publikacja ma charakter przekrojowy i pozwala w szerszym spektrum zobaczyć omawiane zagadnienie. Atutem książki jest niewątpliwie fakt, że zostały w niej przedstawione metody analizy wcześniej nie stosowane do omawiania utworów czaro-romantycznych (np. analiza jungowska w kontekście Czarnych oczu Ludwika Sztyrmera) oraz interpretacje dzieł dotychczas nie łączonych z czarnym romantyzmem (np. twórczość Brunona Schulza, czy Witolda Gombrowicza).

W krajobraz literacko-kulturowy i językowy wpisane... Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Bernadecie Niesporek-Szamburskiej w czterdziestolecie pracy naukowej i dydaktycznej

red. Anna Guzy, Danuta Krzyżyk, Magdalena Ochwat, Małgorzata Wójcik-Dudek

W środowisku akademickim księga jubileuszowa to wydawnictwo naukowe będące szczególnym wyrazem uznania dla badacza, naukowca, któremu jest dedykowane. 40-lecie pracy naukowej Pani Profesor Bernadety Niesporek-Szamburskiej stało się inspiracją dla przyjaciół, współpracowników i uczniów Pani Profesor Bernadety Niesporek-Szamburskiej do przygotowania księgi jubileuszowej. Zebrane w tym tomie teksty są różnorodne zarówno pod względem tematycznym, jak i gatunkowym – są wśród nich rozprawy zakorzenione w różnych dziedzinach nauki (literaturoznawstwie, językoznawstwie, dydaktyce nauczania języka i dydaktyce nauczania literatury), eseje, szkice, osobiste głosy skierowane do Jubilatki. Autorzy artykułów wykorzystują odmienne metodologie i narzędzia badawcze, a przedmiotem oglądu i interpretacji czynią różnego rodzaju teksty (teksty te stworzone przez dzieci, także teksty o dzieciach i dla dzieci). Artykuły zostały zebrane w trzech rozdziałach: Krajobraz literacko-kulturowy…(14 artykułów, m.in. o poezji lingwistycznej, frazeologii i paremiologii w wierszach Wandy Chotomskiej, stereotypach obcości etnicznej w międzywojennej literaturze dla dzieci i młodzieży, wierszach dziecięcych Joanny Mueller, motywie osła w „Muzykantach z Bremy” i innych tekstach kultury integrowaniu sztuk, aktywności ucznia motywowanej szkolną lekturą, obrazie matki w opowiadaniu Po kamienistej drodze Gustawa Morcinka), Krajobraz językowy…(16 artykułów, m.in. o kulturze językowej Polaków, sposobie popularyzowania wśród młodych użytkowników języka zagadnień poprawnościowych, funkcjonalnym kształceniu językowym, rozwijaniu w szkole sprawności mówienia, stymulowaniu twórczej aktywności językowej dzieci, ortografii, badaniach nad językowym obrazem świata dzieci i młodzieży), Krajobraz inny niż wszystkie…. (7 artykułów, poświęconych m.in. edukacji akademickiej i rozwijaniu kompetencji dydaktycznych nauczycieli, modelach postrzegania niepełnosprawności przez autorów podręczników języka polskiego, technologii cyfrowej we współczesnej szkole) po to, by z jednej strony ukazać bogactwo i różnorodność badań związanych z edukacją polonistyczną i kształceniem nauczycieli, z drugiej – wskazać szerokie pole zainteresowań Pani Profesor Bernadety Niesporek-Szamburskiej, Jej naukowe poszukiwania, mijane w czasie podróży naukowo-badawczych krajobrazy. Książka adresowana jest do polonistów, studentów polonistyki, dydaktyków języka ojczystego i literatury oraz do pedagogów.