Arypiprazol w praktyce klinicznej

Dominika Dudek

Arypiprazol jest lekiem przeciwpsychotycznym II generacji, który ma podwójne działanie na receptory D2 - antagonistyczne i agonistyczne. Jest obecny na polskim rynku od kilkunastu lat, a od kilku - równieżw postaci iniekcji o przedłużonym uwalnianiu oraz iniekcji o szybkim uwalnianiu, stosowanych u pacjentów z ostrym pobudzeniem psychotycznym. Skutecznie działa w przypadku wystąpienia zaburzeń metabolicznych lub hiperprolaktynemii po innych lekach przeciwpsychotycznych, jak również w przypadku utrzymujących się objawów negatywnych. Charakteryzuje się dobrą tolerancją i korzystnym profilem bezpieczeństwa u pacjentów ze współistniejącymi chorobami somatycznymi.

Jak żyć, Panie Doktorze? - Soma

Daniel Śliż, Artur Mamcarz

Soma to pierwsza część tryptyku odpowiadającego na pytanie: "Jak żyć?". W tej części redaktorzy zaprosili do współpracy ekspertów, którzy podzielili się w sposób przystępny swoją wiedzą z Czytelnikami. Monografia stanowi intelektualną podróż w sfery wymykające się ocenie statystycznej, dotykające duchowości, psychologii i zdrowia publicznego. Zbiór zebranych zagadnień w tej książce jest ciekawym kompendium wiedzy i może stanowić swoistą instrukcję obsługi ciała w nowoczesnym świecie, wpisując je w z pozoru nieoczywiste konteksty. Czasami z przymrużeniem oka, czasami z przygniatającą dosłownością, ale zawsze w zgodzie z nauką Autorzy dotykają najważniejszych problemów zdrowia publicznego, chorób wewnętrznych i chorób zależnych od stylu życia, momentami patrząc oczami jednego narratora, który zmaga się z rzeczywistością.

Chory na nowotwór kompendium postępowania w wybranych sytuacjach klinicznych

Małgorzata Krajnik, Małgorzata Malec-Milewska, Jerzy Wordliczek

Kompendium "Chory na nowotwór" wyznacza drogi postępowania oparte na bogatej wiedzy oraz wieloletnim doświadczeniu autorów. Istotną wartością książki jest to, iż zagadnienia, które obejmuje, nie zostały ograniczone wyłącznie do aktywnego leczenia onkologicznego (...). Kompendium stanowi przykład przedstawienia rzetelnej wiedzy zgodnej z zasadami medycyny opartej na dowodach z zachowaniem potrzeb psychospołecznych i emocjonalnych chorego i jego najbliższych. Dla adeptów medycyny będzie niezbędnym źródłem pozyskiwania wiadomości, doświadczonym lekarzom pomoże zaś w zgłębianiu wiedzy. Jest odpowiedzią na potrzebę łączenia aktualnych standardów postępowania w dziedzinach pokrewnych z bez wątpienia ogromnym doświadczeniem praktycznym zespołów sprawujących opiekę nad chorymi.

Drogowskazy terapeutyczne. Fosfomycyna w gabinecie lekarza POZ

Bartosz J. Sapilak

W pracy przedstawiono podstawowe zasady leczenia prostych, niepowikłanych infekcji dróg moczowych. Podkreślono ważną rolę i skuteczność terapeutyczną fosfomycyny. Omówiono kilka przypadków klinicznych wskazujących na prawidłowe jej zastosowanie i pokazano różnorodne sytuacje pozwalające na terapię tym antybiotykiem.

Pacjent z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami metabolicznymi i łagodnym przerostem stercza w gabinecie lekarza POZ - rola doksazosyny

Anna Nowak, Joanna Jarosz-Popek, Marek Postuła

W ostatnich latach wyzwaniem stało się leczenie pacjentów z zespołem metabolicznym, który jest czynnikiem ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. Obiecującym kierunkiem badań w kontekście chorych z łagodnym przerostem gruczołu krokowego oraz zespołem metabolicznym okazała się doksazosyna - selektywny antagonista receptorów alfa-adrenergicznych. Jej plejotropowe działanie przyczynia się do redukcji wskaźników zespołu metabolicznego. Wyniki badań klinicznych pozwalają na skonstruowanie obiecującej, wysoce skuteczniej, a przede wszystkim bezpiecznej terapii dla tej grupy pacjentów.

6 powodów, dla których warto stosować ozanimod w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego

Wojciech Ambrosius

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającą z uszkodzeniem istoty białej oraz utratą oligodendrocytów i neuronów. Stosowanie modulatorów receptora sfingozyno-1-fosforanu to jedna z dostępnych terapii wpływająca na przebieg choroby. Ozanimod cechuje selektywny mechanizm działania, co zapewnia wysoką skuteczność, a także bezpieczeństwo leczenia rzutowo-remisyjnej postaci tego schorzenia.

Zespół jelita nadwrażliwego - wspólny problem, indywidualne podejście

Barbara Skrzydło-Radomańska, Bartosz J. Sapilak

Zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha występującym co najmniej raz w tygodniu przez ostatnie 3 miesiące, przy wystąpieniu objawów co najmniej 6 miesięcy wcześniej, związanych z co najmniej dwiema cechami: wypróżnieniem, zmianą częstości wypróżnień, zmianą wyglądu stolca. Według Kryteriów rzymskich IV chorobę stwierdza się na podstawie objawów klinicznych. Nie dotyczy to osób po 50. r.ż. (a w przypadku krewnych pierwszego stopnia pacjentów z rakiem jelita grubego po 45. r.ż.) oraz z objawami alarmowymi. Ze względu na brak jednego czynnika etiologicznego leczenie zespołu jelita nadwrażliwego polega na zmniejszeniu nasilenia symptomów i poprawie jakości życia chorego. Postępowanie niefarmakologiczne obejmuje dietę bogatą w błonnik i modyfikację mikrobioty. W ramach farmakoterapii najskuteczniejsze są leki rozkurczowe stosowane bezpośrednio na mięśniówkę gładką, hamujące napływ wapnia, takie jak: drotaweryna, mebeweryna i alweryna. Wykazano również skuteczność leków przeciwdepresyjnych, co potwierdza, że zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego są manifestacją dysfunkcji osi mózg-jelito-mikrobiota.

Przełykowe i pozaprzełykowe objawy choroby refluksowej przełyku - postępowanie w świetle najnowszych wytycznych

Barbara Skrzydło-Radomańska

Choroba refluksowa przełyku należy do najczęstszych chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. Jak wynika z aktualnych badań, dotyczy ona ok. 20-23% populacji osób dorosłych w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Największe wyzwania i problemy w leczeniu to nietypowe objawy, objawy pozaprzełykowe i oporność na farmakoterapię, głównie inhibitorami pompy protonowej, które są podstawową grupą leków w tym wskazaniu. Brak skuteczności ich działania dotyczy 17-45% pacjentów. Jeśli mimo zastosowania inhibitorów pompy protonowej dolegliwości się utrzymują, możliwe są podwojenie dawki lub zamiana preparatu na inny, ewentualnie dodanie blokera receptora H2, alginianu, sukralfatu lub leku prokinetycznego. Z tego powodu w ostatnim czasie pojawiły się nowe zalecenia mające zwiększyć skuteczność terapii. W 2021 r. ukazały się łączone wytyczne europejskie i amerykańskie dotyczące postępowania w chorobie refluksowej opornej na leczenie, a w 2022 r. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii opublikowało wytyczne leczenia choroby refluksowej. W pracy podsumowano najważniejsze ustalenia powyższych dokumentów.