Pacjent z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami metabolicznymi i łagodnym przerostem stercza w gabinecie lekarza POZ - rola doksazosyny

Anna Nowak, Joanna Jarosz-Popek, Marek Postuła

W ostatnich latach wyzwaniem stało się leczenie pacjentów z zespołem metabolicznym, który jest czynnikiem ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych. Obiecującym kierunkiem badań w kontekście chorych z łagodnym przerostem gruczołu krokowego oraz zespołem metabolicznym okazała się doksazosyna - selektywny antagonista receptorów alfa-adrenergicznych. Jej plejotropowe działanie przyczynia się do redukcji wskaźników zespołu metabolicznego. Wyniki badań klinicznych pozwalają na skonstruowanie obiecującej, wysoce skuteczniej, a przede wszystkim bezpiecznej terapii dla tej grupy pacjentów.

6 powodów, dla których warto stosować ozanimod w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego

Wojciech Ambrosius

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającą z uszkodzeniem istoty białej oraz utratą oligodendrocytów i neuronów. Stosowanie modulatorów receptora sfingozyno-1-fosforanu to jedna z dostępnych terapii wpływająca na przebieg choroby. Ozanimod cechuje selektywny mechanizm działania, co zapewnia wysoką skuteczność, a także bezpieczeństwo leczenia rzutowo-remisyjnej postaci tego schorzenia.

Zespół jelita nadwrażliwego - wspólny problem, indywidualne podejście

Barbara Skrzydło-Radomańska, Bartosz J. Sapilak

Zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha występującym co najmniej raz w tygodniu przez ostatnie 3 miesiące, przy wystąpieniu objawów co najmniej 6 miesięcy wcześniej, związanych z co najmniej dwiema cechami: wypróżnieniem, zmianą częstości wypróżnień, zmianą wyglądu stolca. Według Kryteriów rzymskich IV chorobę stwierdza się na podstawie objawów klinicznych. Nie dotyczy to osób po 50. r.ż. (a w przypadku krewnych pierwszego stopnia pacjentów z rakiem jelita grubego po 45. r.ż.) oraz z objawami alarmowymi. Ze względu na brak jednego czynnika etiologicznego leczenie zespołu jelita nadwrażliwego polega na zmniejszeniu nasilenia symptomów i poprawie jakości życia chorego. Postępowanie niefarmakologiczne obejmuje dietę bogatą w błonnik i modyfikację mikrobioty. W ramach farmakoterapii najskuteczniejsze są leki rozkurczowe stosowane bezpośrednio na mięśniówkę gładką, hamujące napływ wapnia, takie jak: drotaweryna, mebeweryna i alweryna. Wykazano również skuteczność leków przeciwdepresyjnych, co potwierdza, że zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego są manifestacją dysfunkcji osi mózg-jelito-mikrobiota.

Przełykowe i pozaprzełykowe objawy choroby refluksowej przełyku - postępowanie w świetle najnowszych wytycznych

Barbara Skrzydło-Radomańska

Choroba refluksowa przełyku należy do najczęstszych chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. Jak wynika z aktualnych badań, dotyczy ona ok. 20-23% populacji osób dorosłych w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej. Największe wyzwania i problemy w leczeniu to nietypowe objawy, objawy pozaprzełykowe i oporność na farmakoterapię, głównie inhibitorami pompy protonowej, które są podstawową grupą leków w tym wskazaniu. Brak skuteczności ich działania dotyczy 17-45% pacjentów. Jeśli mimo zastosowania inhibitorów pompy protonowej dolegliwości się utrzymują, możliwe są podwojenie dawki lub zamiana preparatu na inny, ewentualnie dodanie blokera receptora H2, alginianu, sukralfatu lub leku prokinetycznego. Z tego powodu w ostatnim czasie pojawiły się nowe zalecenia mające zwiększyć skuteczność terapii. W 2021 r. ukazały się łączone wytyczne europejskie i amerykańskie dotyczące postępowania w chorobie refluksowej opornej na leczenie, a w 2022 r. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii opublikowało wytyczne leczenia choroby refluksowej. W pracy podsumowano najważniejsze ustalenia powyższych dokumentów.

Powody, dla których warto stosować cilostazol

Andrzej Wojtak

Miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych w początkowym stadium charakteryzuje się dolegliwościami o charakterze chromania przestankowego ze zmiennym dystansem uzależnionym od stopnia zaawansowania jej zmian. Jako choroba o charakterze postępującym może doprowadzić do zamykania światła tętnic kończyn dolnych i wytworzenia sieci krążenia obocznego w formie naturalnych by-passów omijających niedrożne odcinki tętnic. Jej rozwój przyspieszają: podeszły wiek, płeć męska, nikotynizm, cukrzyca, zaburzenia o charakterze dyslipidemicznym i nadciśnienie tętnicze. Jedną ze skutecznych form leczenia przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy jest farmakoterapia z zastosowaniem cilostazolu.

Psychiatria i medycyna somatyczna wciąż aktualne tematy

Tadeusz Parnowski

Autorami tej niezwykle wartościowej pozycji są naukowcy i praktycy, uznane autorytety w dziedzinach psychiatrii, psychologii, psychiatrii dzieci i młodzieży, geriatrii i anestezjologii.W polskiej literaturze psychiatrycznej jest to pierwsze całościowe opracowanie, które uwzględniając odniesienia historyczne, wprowadza nas w najbardziej aktualne – oparte na dowodach – rozumienie skomplikowanych zależności między psychiką a manifestacjami somatycznymi, co znalazło swój współczesny wymiar interpretacyjny i kategoryzujący w nowych edycjach klasyfikacji DSM i ICD. Książka ta ukazuje się niedługo po oficjalnym wprowadzeniu do użycia klasyfikacji ICD-11, gdzie dokonano istotnych zmian w stosunku do wcześniejszej i dlatego najnowsza wiedza w niej zawarta jest znacząca w diagnostyce różnicowej tych zaburzeń zdrowotnych, które z racji częstości występowania powinny być traktowane priorytetowo w systemie ochrony zdrowia. Monografia z całą pewnością zainteresuje lekarzy POZ, psychiatrów, psychologów i geriatrów, ale również powinna być wykorzystana w szkoleniu akademickim studentów medycyny i psychologii.

Rola wapnia w diecie kobiet w ciąży i karmiących

Aleksandra Cichocka

W czasie ciąży i karmienia dieta kobiety powinna być wartościowa i w jak największym stopniu pokrywająca zapotrzebowanie na składniki odżywcze, w tym na wapń. Odgrywa on szczególną rolę w zachowaniu zdrowia mamy i dziecka. Zbyt mało wapnia w diecie może się przyczynić m.in. do wystąpienia nadciśnienia ciążowego, przedwczesnego porodu, może także wywołać nieprawidłowości w budowie kości u dziecka. Autorka, popularyzatorka zdrowego żywienia, omawia w poradniku normy zapotrzebowania na wapń u kobiet w ciąży i karmiących oraz czynniki, które zwiększają i zmniejszają wykorzystanie wapnia z diety. Przedstawia przykładowe modele dietetyczne, które pomogą w spożyciu odpowiednich ilości wapnia i produktów mlecznych w tym szczególnym czasie. Czytelniczki znajdą też w poradniku przykładowe jadłospisy, które staną się dla nich inspiracją do wzbogacenia codziennej diety.

Psychiatria w medycynie Dialogi interdyscyplinarne Tom 2

Joanna Rymaszewska, Dominika Dudek

Książka stanowi interesujący zapis rozmów z przedstawicielami innych dyscyplin medycznych lub nawet zawodów - np. z psychologiem czy też specjalistą nauk o zdrowiu. Prowadzone w konwencji koleżeńskiej, czasami przyjacielskiej, rozmowy dotykają jednak problemów istotnych, miejscami egzystencjalnych. Pokazują znaczenie ludzkich emocji, życia psychicznego w profilaktyce i powstawaniu chorób, ich leczeniu, w adaptacji do przewlekłego schorzenia, w końcu do niepomyślnego rokowania. Brak właściwej komunikacji skutkuje często bolesnymi błędami, pomyłkami - nie ma chyba lekarza, który byłby wolny od tego rodzaju doświadczenia. Umiejętność pracy w zespole i właściwej komunikacji między specjalistami, nie tylko lekarzami, jest kluczowa dla ich uniknięcia.