Reprezentacje świata w dyskursach (modele, obrazy, wizje)

red. Bernadetta Ciesek-Ślizowska, Beata Duda, Ewa Ficek, Katarzyna Sujkowska-Sobisz

Publikacja gromadzi teksty dotyczące modelowania komunikacji przez poszczególne odmiany dyskursu. Badaczy (związanych z różnymi dyscyplinami i/lub paradygmatami naukowymi) szczególnie zajmują wielorakie formy przedstawień (reprezentacji) rzeczywistości oraz warunkujące je konwencje, normy, konteksty i wartości, a także środki wyrazu. Tom zawiera przy tym rozważania teoretyczne oraz prezentuje konkretne propozycje metodologiczne, np. analizy tekstów multimodalnych. Opracowania analityczno-interpretacyjne obejmują problemy stylowych bądź gatunkowych aktualizacji dyskursów, konstruowania dyskursowych światów przez wspólnoty ideologiczne (feministyczną, katolicką, łowiecką, kapitalistyczną, antykapitalistyczną), rozpatrują rolę aksjologii w dyskursach ideologicznych, w ich zakres wchodzą również rekonstrukcje medialnych oraz literackich obrazów i wizji. Swe miejsce w tomie znalazły refleksje nad dyskursem popkultury i dyskursem o popkulturze, poświęcone m.in. zyskującemu na znaczeniu fenomenowi terapii, kreowaniu albo wykpiwaniu obrazu rzeczywistości w mediach społecznościowych. W polu uwagi autorów pozostaje wreszcie kategoria pamięci – w tym portretowanie przeszłości przez wspólnoty kulturowo-etniczne czy sposoby utrwalania pamięci w Internecie. Książka skierowana jest do specjalistów – zarówno do komunikologów, lingwistów, dyskursologów, jak i do wszystkich zainteresowanych mechanizmami, które sterują współczesną przestrzenią społeczno-językową.

Obrazki do kształtowania percepcji słuchowej oraz wymowy cudzoziemców uczących się języka polskiego

Marcin Maciołek

Prezentowana publikacja – zgodnie z tytułem – poświecona jest kształtowaniu słuchu fonematycznego (percepcji słuchowej) oraz poprawnej wymowy obcokrajowców uczących się języka polskiego. Jako narzędzie umożliwiające osiągnięcie tego celu wykorzystano ilustracje prezentujące 63 tzw. pary minimalne (ang. minimal pairs, niem. Minimalpaare), czyli wyrazy różniące się pojedynczą głoską i posiadające odmienne znaczenia. Dobór przykładów – wsparty wieloletnim doświadczeniem autora w nauczaniu języka polskiego jako obcego – podyktowany był najczęściej pojawiającymi się u cudzoziemców uczących się polszczyzny trudnościami w artykulacji polskich dźwięków. Wykorzystane do celów fonodydaktycznych wyrazy, ułożone w leksykalno-brzmieniowe kontrasty, to głównie słownictwo z zakresu poziomu podstawowego, gdyż to właśnie na początku nauki języka obcego najwięcej czasu poświęca się na ogół na kształtowanie prawidłowej wymowy w danym języku, a szczególnie: właściwej artykulacji głosek sprawiających kłopoty uczącym się. Na oddawane do rąk Czytelników materiały składają się: 100 (wydrukowanych na osobnych kartach) obrazków ilustrujących poszczególne pary minimalne oraz przewodnik, zawierający – poza instruktażem dotyczącym sposobu (możliwości) wykorzystania obrazków na zajęciach z języka polskiego jako obcego – wykład naukowo-metodyczny poświęcony, najogólniej rzecz ujmując, kształceniu wyrazistości mowy w procesie nauczania / uczenia się języka obcego. Autor zwraca w nim uwagę na rolę poprawnej wymowy w procesie porozumiewania się, omawia różne podejścia nauczycieli i uczących się co do pracy nad obcą wymową, a także wskazuje obiektywne trudności związane z jej właściwym opanowaniem. Drugą część przewodnika stanowi zgromadzona przez autora obszerna, bo licząca ponad sto pozycji bibliografia, obejmująca wykaz książek oraz artykułów naukowych i metodycznych poświęconych nauczaniu wymowy polskiej cudzoziemców. Prezentowana praca będzie szczególnie przydatna dla nauczycieli, lektorów języka polskiego jako obcego czy szerzej: osób zainteresowanych i/lub naukowo zajmujących się glottodydaktyką polonistyczną. Publikacja z całą pewnością będzie też pomocna w pracy logopedów czy nauczycieli w polskich szkołach, w których coraz więcej jest dzieci imigrantów.

Czytaj po polsku. T. 4: Stefan Żeromski: "Siłaczka", "Rozdziobią nas kruki, wrony...". Wyd. 5. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego. Edycja dla początkujących (poziom A2)

oprac. Agnieszka Szol

Edycja dla początkujących (poziom podstawowy A2). Niniejsze książeczki to materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego, przeznaczone dla osób początkujących (każde opracowanie składa się z 300 słów), które chcą poznać polską klasykę literacką i wzbogacić swój zasób słownictwa. Książeczki zawierają streszczenia nowel oraz zestawy ćwiczeń, których celem jest doskonalenie już zdobytej przez obcokrajowców szeroko pojętej wiedzy językowej oraz ogólnokulturowej. W każdym tomie pomieszczono słownik zawierający wszystkie wyrazy użyte w tekstach opowiedzianych nowel (w formach gramatycznych, w jakich zostały użyte w tekście, i wzbogacone o gramatyczne informacje, np. formy podstawowe, tj. słownikowe, czy rekcje, a więc wiadomości przydatne dla osób uczących się języka polskiego).

Polifonia. Literatura polska początku XXI wieku

Agnieszka Nęcka

Rozmowy (o ile takie się dziś zdarzają) na temat polskiej literatury „nowej i najnowszej” zdominowane bywają głównie przez określenia typu: „medialne ustawki”, „wydmuszkowe dziennikarstwo”, dominujący dyskurs medialny, mainstream i celebryctwo czy podążanie za koniunkturami oraz obowiązującymi modami. Żyjemy, jak przekonuje Mariusz Sieniewicz, w epoce egocentryzmu i hipochondrii: „wszyscy jesteśmy hipochondrykami. Dopadło nas neurotyczne przewrażliwienie na swoim punkcie, do głosu coraz silniej dochodzi narcyzm i domaga się ekspresji, nierzadko nadekspresji, co skutkuje kakofoniczną wrzawą przekrzykujących się «ja»”. Nic dziwnego, że dzisiejsza krytyka jawnie opowiada się za autorskością, uintymnieniem swojego fachu. Czytanie tedy ma być „sprawą prywatną i osobną, tzn. innym czytaniem innego (tekstu), poprzez które ujawnia się Inny (czytający)”. Wykorzystując niejako ów „triumf podmiotowości”, składam coś na kształt dziennika moich lektur. W tym dzienniku, oczywiście, znalazła się tylko część książek, które dane mi było przeczytać. Łączy je przede wszystkim data publikacji. Wszystkie one pojawiły się na polskim rynku wydawniczym między 2009 a 2014 rokiem. Tym razem jednak powrót do książek z ostatniego pięciolecia wiąże się nie tyle z potrzebą podsumowania czy ponownego przemyślenia własnych niegdysiejszych rozpoznań, ile z próbą pokazania zniuansowania najnowszej rodzimej prozy. Stąd tytuł niniejszego tomu – Polifonia – który nawiązuje do sfery życzeniowej, mającej swe źródło w tęsknocie za wielogłosowością, a zatem większym zróżnicowaniem ówczesnej mapy literackiej. Wśród najnowszych publikacji można dostrzec takie, w których na plan pierwszy wysuwają się echa metafizyki lub rezonanse autobiograficzne. Wychwycić można takie, które zostały zdominowane przez reminiscencje Historii, pogłosy lęków, brzmienia miłości, odgłosy podróży (zarówno tej realnej, jak i metaforycznej) czy próby wyobraźni. Nie jest, oczywiście, tak, że poszczególne zbiory prozatorskie da się łatwo sklasyfikować. Większość z nich pobrzmiewa różnymi nutami. Niemniej, w każdym z nich można wyczuć głos nadrzędny, który dopełniany jest tonami pobocznymi. Obok książek i pisarzy, którzy należą do głównego nurtu (na przykład Olga Tokarczuk, Andrzej Stasiuk, Michał Witkowski czy Jerzy Pilch), szukam przeto takich, którzy sytuują się na obrzeżach (między innymi Marek Ławrynowicz, Piotr Bednarski, Wioletta Grzegorzewska, Adam Ubertowski lub Maciej Gierszewski). W efekcie w Polifonii… znaleźli się reprezentanci różnych generacji twórczych i odmiennych praktyk pisarskich. Intrygują mnie zarówno lepsze, jak i słabsze warsztatowo propozycje, te, które zachwycają, i te, które męczą, te, które inspirują, i te, które stają się powodem zadumy, te będące wyzwaniem lekturowym, jak i te, których interpretacja nie przysparza problemów. Tworząc indywidualny „zapis lekturowych przygód”, staram się unikać hierarchizacji, choć mam świadomość, że już sam wybór lektur pod takową hierarchizację podpada. Złudzeniem jest myślenie, zgodnie z którym poszczególne tytuły mogą istnieć samodzielnie lub równoprawnie. Większość z nich mocno bowiem została zakotwiczona w (zwykle traumatycznych) doświadczeniach bliskich każdemu człowiekowi. W rezultacie prozy odzwierciedlają nie tylko kondycję współczesnego społeczeństwa, ale również diagnozują nasze „tu i teraz”. (Od autorki)

DYSLOKACJE. Studia o literaturze i innych dyskursach XIX wieku

Wacław Forajter

Książka Dyslokacje. Studia o literaturze i innych dyskursach XIX wieku porusza szereg zagadnień związanych z dziewiętnastowiecznym obiegiem piśmienniczym ze szczególnym wskazaniem na utwory literackie oraz teksty publicystyczne i wspomnieniowe. Wychodząc z założenia, że transmisja idei i stylów życia w tej epoce przybrała znacznie dynamiczniejszy kształt niż w dobie przednowoczesnej, autor stara się zdiagnozować formy doświadczenia typowe dla XIX stulecia. Okres ten, przynajmniej dla niektórych jednostek i grup społecznych, stał się czasem „wielkiej zmiany”, w którym zapadały się dawne formy egzystencji, a nowe dopiero stopniowo się wyłaniały. Inne wspólnoty tych zmian doświadczały w nikłym zakresie lub w ogóle nie doświadczały. Ze względu na niemożliwość syntezy owa  charakterystyczna wówczas koegzystencja tradycji i zmiany została w monografii potraktowana punktowo, zgodnie z postulatami case studies.

Tax cancellation: A comparative analysis

Piotr Buława

Niniejsza książka przedstawia instytucję umorzenia zobowiązań podatkowych w porządkach prawnych: Polski, Niemiec, Republiki Czeskiej i Anglii w szerokim kontekście prawa podatkowego oraz prawa upadłościowego. Monografia koncentruje się na trzech formach umorzenia zobowiązań podatkowych: umorzeniu administracyjnym, oddłużeniu i układzie. Przeprowadzona analiza jest oparta na komparatystyce prawnej, która umożliwia wyjście poza utarte schematy badawcze i dostarcza nowej perspektywy dla lepszego poznania instytucji umorzenia zobowiązań podatkowych. Pomimo istotnych różnic pomiędzy analizowanymi porządkami prawnymi, omawiane w książce problemy mają charakter uniwersalny.

Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych. Cz. 3

red. Agnieszka Nęcka, Dariusz Nowacki, Jolanta Pasterska

Prezentowany tom jest kontynuacją opublikowanych w 2014 i 2016 roku zbiorów zatytułowanych Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych. Podobnie jak pierwsze dwie części, tak i ta odsłona przedsięwzięcia przynosi omówienia oraz interpretacje dorobku prozatorskiego twórców, którzy byli aktywni po 1989 roku, a którzy w swoim dorobku mają co najmniej trzy książki beletrystyczne wydane po tymże roku. I tym razem, z pełną odpowiedzialnością, budujemy narrację wokół osób autorów/autorek reprezentujących różne pokolenia, uwzględniając także zestawienia bibliograficzne, by pokazać różnorodność poetyk, tematów oraz dokonań prozatorskich ostatniego trzydziestolecia. Mamy nadzieję, że prezentowany tu zbiór szkiców, zwłaszcza wespół z tomami poprzednimi, okaże się pomocny jako przewodnik po polskiej prozie. Nadzieja ta łączy się z przeświadczeniem, że zebrane tu artykuły można czytać jako swego rodzaju dopełnienie obrazu rodzimej prozy minionych trzech dekad, który zdążył się już wyłonić w licznych opracowaniach. Pojawia się zatem możliwość zweryfikowania poczynionych wcześniej przez krytyków i historyków literatury spostrzeżeń. Z przyczyn niezależnych od redaktorów tom obejmuje stan badań do roku 2016. (fragment wstępu)

Tożsamość - Przestrzeń - Sacrum. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Irenie Bukowskiej-Floreńskiej

red. Grzegorz Odoj

Tom stanowi zbiór tekstów naukowych ofiarowanych w darze Profesor Irenie Bukowskiej-Floreńskiej z okazji 80. urodzin. Autorami są etnolodzy i antropolodzy kultury oraz przedstawiciele dyscyplin pokrewnych. Wspólnym rysem zamieszczonych artykułów jest próba uchwycenia oraz zinterpretowania wybranych problemów społeczno-kulturowych współczesnego świata, jak też wielowymiarowa analiza dynamicznych przemian, którym obecnie podlega kultura. Interdyscyplinarna refleksja, dając możliwość wieloaspektowych odniesień i porównań, pozwoliła naświetlić z różnorakich perspektyw zagadnienia związane z procesem  kształtowania się tożsamości społeczno-kulturowej w wymiarze lokalnym, regionalnym i narodowym, ukazać zjawisko percepcji, wartościowania tudzież oswajania określonych fragmentów przestrzeni otaczającej człowieka, a także wskazać na funkcjonalne i symboliczne przeobrażenia życia religijnego. Publikacja powinna zainteresować w głównej mierze etnologów i antropologów kultury, kulturoznawców, socjologów, historyków kultury oraz wszystkich zaabsorbowanych kondycją współczesnej kultury.