Postawa twórcza a hierarchia wartości młodego pokolenia

Magdalena Kleszcz

Zagadnienia dotyczące współzależności systemu aksjologicznego z postawą twórczą młodzieży gimnazjalnej i licealnej to obszar interesujący zarówno w ujęciu teoretycznym, jak i praktycznym. Prezentowana praca wpisuje się w powszechnie aprobowany interdyscyplinarny nurt ujmowania i badania zagadnień dotyczących hierarchizowania wartości wśród uzdolnionej twórczo młodzieży. Autorka skupia się na ustaleniu zależności pomiędzy postawą twórczą a preferencją określonych wartości, ze szczególnym uwzględnieniem różnic w preferencji wartości ostatecznych i instrumentalnych w zależności od poziomu przejawianej postawy twórczej. Zarysowana we wstępie tematyka jest odzwierciedleniem potrzeby uzasadnienia wyboru tego właśnie tematu, który niewątpliwie mieści się w sferze zainteresowań reprezentantów nauk społecznych. Publikacja przygotowana z myślą o nauczycielach pedagogach, wychowawcach, a także osobach pracujących z uczniem uzdolnionym twórczo może stanowić również pomoc dla osób poszukujących informacji na temat mechanizmów wyboru wartości przez młodzież w wieku dorastania.

Wyjść poza tekst. Literatura wobec tradycji i rzeczywistości

red. Szymon Piotr Kukulak, Józef Olejniczak

Zamysłem niniejszego tomu jest przedstawienie kilku możliwych perspektyw na uchwycenie zagadnienia związków, jakie – w bardzo szerokim sensie – łączą literaturę i rzeczywistość. Książka zbiera teksty doktorantów czterech uniwersytetów: Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dla których bazę stanowiły pomysły zaprezentowane i dyskutowane wspólnie na dwóch konferencjach literaturoznawczych – Rozrachunki, porachunki, obrachunki (w Krakowie w 2014 roku) i Wstyd za literaturę (w Katowicach w 2015 roku). Spotkania w takim formacie organizowane są rokrocznie od kilkunastu lat i wcześniej już owocowały publikacjami, z których ostatnią, jaka poprzedza tę książkę, był tom Mapy świata, mapy ciała. Geografia i cielesność w literaturze pod redakcją Aleksandry Jastrzębskiej z 2014 roku (z kolei będący pokłosiem spotkań w Warszawie i Poznaniu w latach 2012 i 2013). Tematem, który łączył ze sobą dwie przywołane powyżej konferencje – tj. krakowską i katowicką – były właśnie związki (choć odmiennego typu) literatury z rzeczywistością. Tak ukierunkowanym badaniom poświęcono zatem niniejszą książkę. (Fragment Wprowadenia)

Scales of Banach Spaces, Theory of Interpolation and their Applications

Łukasz Dawidowski

Celem niniejszej monografii jest omówienie teorii skal przestrzeni Banacha oraz teorii interpolacji wraz z podaniem przykładów ich zastosowań. W pierwszej kolejności opisano teoretyczne podstawy teorii interpolacji. Podano  definicje oraz podstawowe twierdzenia dotyczące konstrukcji przestrzeni interpolacyjnych (interpolacja rzeczywista i zespolona). Druga, główna, część monografii przedstawia definicję potęg ułamkowych operatorów, w szczególności dodatnich operatorów sektorialnych. Zaprezentowano także ich zastosowanie do konstrukcji skal przestrzeni Banacha, które jako główny obiekt badań są przykładem przestrzeni interpolacyjnych. W pracy zamieszczono również charakteryzację skal przestrzeni Banacha, która służy jako podstawa teoretyczna do opisu zastosowań tej teorii. W trzeciej części pokazano wykorzystanie podanej wcześniej teorii do badania „zachowań” operatorów na różnych poziomach skali. Udowodniono twierdzenia dotyczące operatorów domkniętych oraz operatorów sektorialnych. Następnie opisano konkretne równania cząstkowe, w rozwiązywaniu których można zastosować wspomnianą teorię.

Poetyka migracji. Doświadczenie granic w literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku

red. Przemysław Czapliński, Renata Makarska, Marta Tomczok

Tom „Poetyka migracji” poświęcony jest zjawisku końca emigracji i skupia się na ostatniej polskiej fali emigranckiej – lat 80. XX wieku. Kolejne rozdziały dokumentują teoretyczne dyskusje nad pojęciami emigracji, postemigracji, migracji i pamięci. Do badanych zagadnień należą polemika z tradycją emigracji oraz kondycja (e)migranta. Literatura ostatniej fali emigracji prezentuje różne typy nowego bohatera: to m.in. wysiedlony, azylant i gastarbeiter. Jednym z centralnych zjawisk opisywanych w książce jest twórczość polskich (i pochodzących z Polski) autorów żyjących w Niemczech. Obok takich nazwisk jak Janusz Rudnicki, Dariusz Muszer, Natasza Goerke, Krzysztof Niewrzęda i Artur Becker mowa tu również o przedstawicielach tzw. pokolenia Podolskiego (Magdalena Felixa, Paulina Schulz). „Poetyka migracji” jest wspólnym polsko-niemieckim projektem naukowym i wydawniczym, to pierwsza tak szeroka publikacja na temat literatury „emigracji solidarnościowej”. W wersji niemieckiej ukazała się jako „Polnische Literatur in Bewegung. Die Exilwelle der 1980er Jahre” w 2013 roku w wydawnictwie transcript. Publikacja adresowana jest głównie do polonistów i germanistów, ale również do szerokiego grona czytelników zainteresowanych tematem (e)migracji.

Linguarum Silva. T. 2: Słowo - znaczenie - relacja w języku i w tekście

red. Barbara Mitrenga

Oddany do rąk Czytelnika drugi tom Linguarum Silva zatytułowany Słowo – znaczenie – relacja w języku i w tekście zawiera jedenaście artykułów zgrupowanych w dwóch częściach, całość dopełniają Varia. W części pierwszej (Słowo – znaczenie – relacja w języku) znalazły się artykuły poświęcone rozważaniom z zakresu semantyki i leksyki współczesnej oraz historycznej, natomiast w części drugiej (Słowo – znaczenie – relacja w tekście) – artykuły oparte na analizie tekstów i wypowiedzi charakteryzujących dyskurs prawicowy, prasowy i społeczny w Polsce oraz podejmujące szeroko rozumianą tematykę gatunków. Część Varia zawiera m.in. omówienia książek: A Study in the Linguistics-Philosophy Interface A. Bogusławskiego oraz Humanizm w języku polskim. Wartości humanistyczne w polskiej leksyce i refleksji o języku pod red. A. Janowskiej, M. Pastuchowej i R. Pawelca. Opublikowane w Linguarum Silva teksty są świadectwem wielorakich zainteresowań naukowych młodego pokolenia badaczy w zakresie języka i tekstu. Artykuły, mimo że opierają się na różnorodnym materiale badawczym, dotyczą synchronii i diachronii w języku, odwołują się do różnych metodologii, metod i teorii językoznawczych oraz genologicznych, w sposób jednoznaczny odwołują się do zaproponowanych w podtytule tomu pojęć. Mowa w nich m.in. o słowie dziś i w przeszłości; słowie i jego znaczeniu podstawowym i wtórnym (przenośnym, potocznym); o nacechowaniu aksjologicznym słowa; słowie jako składniku konstrukcji, zdania, wypowiedzi, dyskursu; znaczeniu wybranych gatunków w przestrzeni komunikacyjnej, relacjach międzygatunkowych, relacjach między kanonicznymi i niekanonicznymi aktualizacjami gatunków, relacjach między terminami temat, motyw, topos. Linguarum Silva adresowane jest do Czytelników z kręgu szeroko rozumianej humanistyki oraz wszystkich osób zainteresowanych zaproponowaną tematyką tomu i poszczególnych artykułów.

Natura, historia, egzystencja. W poszukiwaniu romantycznego uniwersum

Jacek Lyszczyna

Prezentowana publikacja to zbiór rozpraw, będących efektem wieloletnich studiów nad poezją polskiego romantyzmu. Składają się na nią wybrane teksty drukowane już na łamach czasopism lub książek zbiorowych oraz artykuły nowe, dotychczas niepublikowane. To zbiór 16 studiów poświęconych ważnym problemom polskiego romantyzmu przedlistopadowego oraz krajowego i emigracyjnego lat trzydziestych i czterdziestych XIX wieku. Teksty te przynoszą refleksje nad istotą i tożsamością literatury tej epoki, poczynając m.in. od problemów związków wczesnego romantyzmu z sentymentalizmem, specyfiki realizmu oraz antropologii w pierwszej jego dekadzie, a także kluczowych dla całej kultury tego okresu zagadnień natury i historii. Kolejne artykuły tego tomu poświęcone są m.in. kwestiom genologicznym, tendencjom autobiograficznym i kreacji bohatera w utworach romantycznych, aż po tendencje metafizyczne i mistyczne późnej fazy tej epoki (np. w twórczości Juliusza Słowackiego). Autor zwraca także uwagę na problematykę romantyzmu krajowego i potrzebę przewartościowania literatury tego kręgu. Całość zaś kończy szkic poświęcony kształtowaniu się w pierwszej połowie XIX wieku idei wspólnej Europy. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Nowe Książki” nr 6/2012, s. 43.

Legendy Ajnów z czwartej ręki

oprac. Aleksandra Dębińska, Sviatlana Rohach, red. Agnieszka Tambor, Jolanta Tambor

Seria: Świat po polsku (1), ISSN 2956-4468   Głównym celem publikacji jest przedstawienie legend Ajnów, grupy etnicznej zamieszkującej obecnie japońską wyspę Hokkaido. Legendy zostały przetłumaczone z języka rosyjskiego na język polski przez Sviatłanę Rohach. Aby odpowiednio przekazać ich sens, niezwykle istotnym elementem publikacji stał się kontekst etniczny oraz społeczny Ajnów. Zbiór stanowi kolejną próbę przybliżenia czytelnikowi nadzwyczaj atrakcyjnej, egzotycznej kultury dalekowschodniej, a zarazem postaci wybitnego polskiego badacza i odkrywcy – Bronisława Piłsudskiego, zasłużonego dla światowych badań etnicznych i etnograficznych.

W poszukiwaniu "dobrego życia". U filozoficznych podstaw głównych orientacji politycznego myślenia. Wyd. 2

Wojciech Kaute

Książka Wojciecha Kautego pod tytułem W poszukiwaniu „dobrego życia”. U filozoficznych podstaw głównych orientacji politycznego myślenia jest pracą z zakresu historii idei politycznych. Autor podejmuje w niej, wykorzystując termin wprowadzony przez Arystotelesa, fundamentalne dla humanistyki zagadnienie: czym jest „dobre życie” i jak rzutuje ono na kształt państwa. To kluczowe zagadnienie poddane jest analizom, prowadzonym od greckich narodzin namysłu nad człowiekiem i polityką aż po refleksję doby współczesnej. Analizy te, ugruntowane w ontyczno-epistemicznych podstawach zachodniego myślenia, ukazują czytelnikowi całą głębię ewolucji poglądów na temat człowieka i jego miejsca w strukturze świata, roli jednostki oraz koncepcji państwa i prawa. Ogromną zaletą książki Wojciecha Kautego jest oryginalne, autorskie, ujęcie całokształtu analiz. Autor prowadzi czytelnika tropem własnych interpretacji. Dzięki temu praca staje się niezwykle intrygującą i inspirującą próbą syntetycznego ujęcia europejskiej historii idei politycznych. Książka adresowana jest przede wszystkim do filozofów polityki oraz do historyków doktryn politycznych i myśli politycznej. Nie ulega jednak wątpliwości, że fundamentalność podjętego zagadnienia czyni ją niezwykle wartościową dla każdego humanisty.