Wybrane metody analizy w procesie zarządzania strategicznego

Sylwia Gostkowska-Dźwig, Ewa Kempa, Magdalena Mrozik, Ryszard Królik

Skrypt stanowi znaczące źródło wiedzy z zakresu zarządzania strategicznego, analizy strategicznej i pokrewnych dziedzin. Treść dotyczy wybranych metod analizy w procesie zarządzania strategicznego. Zarządzanie strategiczne odgrywa kluczową rolę w osiąganiu sukcesu organizacji, umożliwiając jej skuteczne reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i wyznaczenie właściwej drogi do osiągnięcia celów strategicznych. W procesie zarządzania strategicznego istotne jest podejście analityczne, które umożliwia zrozumienie otoczenia, ocenę zasobów wewnętrznych i identyfikację strategicznych możliwości. Zaprezentowano wybrane metody analizy, które są często stosowane w procesie zarządzania strategicznego. Omówiono zarówno narzędzia do analizy otoczenia zewnętrznego, jak i metody oceny zasobów wewnętrznych organizacji. Pozwala to na kompleksowe zrozumienie kontekstu, w którym działa firma, oraz identyfikację kluczowych czynników sukcesu. W skrypcie przedstawiono analizę Michaela E. Portera, która pomaga zarządzającym przedsiębiorstwem lepiej zrozumieć swoje otoczenie konkurencyjne i opracować strategie pozwalające im osiągnąć przewagę konkurencyjną. Omówiono metodę oceny zasobów wewnętrznych organizacji. Przedstawiono analizę SWOT, która umożliwia identyfikację mocnych i słabych stron organizacji oraz określenie szans i zagrożeń wynikających z otoczenia. Przeanalizowano także inne wybrane metody analizy, takie jak analiza grup strategicznych, która jest narzędziem stosowanym w zarządzaniu strategicznym oraz umożliwia przedsiębiorstwom lepsze zrozumienie konkurencyjnego otoczenia i swojej pozycji na rynku. Przedstawiono mikrootoczenie, które odnosi się do bezpośredniego otoczenia przedsiębiorstwa i składa się z różnych interesariuszy oraz czynników wpływających na jego działalność.

Wybrane metody numeryczne z przykładami zastosowań w zadaniach inżynierskich

Stanisław Rosłoniec

W opracowaniu przedstawiono wybrane metody numeryczne wykorzystywane do rozwiązywania układów równań liniowych i nieliniowych, interpolowania i aproksymowania funkcji jednej zmiennej, całkowania funkcji jednej i wielu zmiennych, różniczkowania funkcji jednej i wielu zmiennych oraz całkowania układów równań różniczkowych zwyczajnych. Wszystkie przedstawione metody zilustrowano przykładami wynikającymi z konkretnych zadań inżynierskich. Skrypt ten może być wykorzystywany w szkołach wyższych o profilu technicznym. Prezentowane, już trzecie, wydanie podręcznika zostało znacznie zmienione. Całkowicie nowym rozdziałem jest rozdział 2, traktujący o numerycznych metodach rozwiązywania zagadnień własnych macierzy algebraicznych. W pierwszym z jego podrozdziałów przedstawiono standardowe metody wyznaczania wartości i wektorów własnych macierzy trójdiagonalnych. Następnie przedstawiono kolejno wersje metody potęgowej i przykłady metod transformacyjnych jakimi są metody Jacobiego, Givensa i przekształcenia QR. W końcowej części rozdziału podano przykład ilustrujący procedurę ortogonalizacji Grama-Schmidta. Do najistotniejszych uzupełnień wprowadzonych do rozdziału 3, poświęconego metodom rozwiązywania pojedynczych równań nieliniowych, należy zaliczyć: rozszerzenie opisu metody Laguerre'a, prezentację metod Pegaza i Illinois będących ulepszonymi wersjami metody cięciw oraz omówienie metody macierzy towarzyszącej i metody Mullera. Rozdział 4, poświecony numerycznym metodom rozwiązywania układów równań nieliniowych, rozszerzono o opis metody Broydena, która jest wielowymiarowym odpowiednikiem metody siecznej opisanej w podrozdziale 3.2.3. Rozdział 5 traktujący o metodach interpolacji i aproksymacji funkcji jednej zmiennej rozszerzono o bardziej szczegółowy opis wymagań nakładanych na sześcienną funkcję sklejaną i wprowadzenie uzupełniającej formy zapisu tej funkcji. Ponadto opisano sposób interpolacji za pomocą liniowej kombinacji B-funkcji sklejanych trzeciego stopnia. Drugim, nowo opracowanym rozdziałem jest rozdział 6 poświęcony metodom interpolacji i aproksymacji funkcji dwóch zmiennych. Rozdział ten obejmuje: metodę kolejnych, jednowymiarowych interpolacji, metodę bezpośredniej, dwuwymiarowej interpolacji za pomocą wielomianu drugiego stopnia i dwuwymiarowej B-funkcji sklejanej. Istotę dwuwymiarowej, średniokwadratowej aproksymacji omówiono wykorzystując jako funkcję aproksymującą uogólniony wielomian dwóch zmiennych określony przez 9 niezależnych współczynników. Rozdział 7 został rozszerzony przez wprowadzenie przykładu obliczeniowego ilustrującego 7-węzłową kwadraturę Gaussa-Legendre'a i algorytmu 15-węzłowej kwadratury Gaussa-Kronroda G7-K15. Podwyższoną dokładność obliczeń wykonanych według tej kwadratury potwierdzają wyniki prezentowane przykładzie 7.8. Kolejnym, rozszerzonym rozdziałem jest rozdział 9 poświęcony metodom numerycznego całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. Rozważane w tym rozdziale zadanie rozwiązywania zagadnienia granicznego, patrz podrozdział 9.6, zostało wzbogacone w wyniku omówienia podstaw metod kollokacji i Galerkina wraz z ilustrującymi je przykładami. Jako funkcje aproksymujące wyznaczane numerycznie rozwiązanie zastosowano standardowe, sześcienne funkcje sklejane i B-funkcje sklejane trzeciego stopnia. Kończąc, pragnę wyrazić przekonanie, że przedkładana książka okaże się być interesująca i użyteczna dla wielu czytelników.

Wybrane problemy komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów

Marcin Jurewicz

Motywacją podjęcia tego tematu jest próba wypełnienia istniejącej luki w polskiej literaturze w zakresie komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów. Luka ta dotyczy w szczególności barier w procesie komercjalizacji w tej sferze oraz wskazań, jak je ograniczać. Celem niniejszej publikacji jest opisanie wybranych problemów komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów. Uwzględnienie postulowanych rekomendacji w procesie komercjalizacji w tej sferze ma zapewnić pomyślne urzeczywistnienie tego procesu, a tym samym uzyskanie lub umocnienie pozycji rynkowej przedsiębiorstwa, a także przyczynienie się do unowocześnienia wielu sektorów gospodarki wykorzystujących innowacyjne zastosowania nanomateriałów. Korzyścią procesu komercjalizacji z perspektywy uczelni jest również możliwość wdrożenia rezultatów prac badawczych i rozwojowych.

Wybrane problemy ochrony powierzchni ziemi

Andrzej Kulig

PRACE NAUKOWE - INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - zeszyt 85 Celem publikacji jest przedstawienie wybranych współczesnych problemów ochrony powierzchni ziemi z perspektywy kierunków badań rozwijanych w tym zakresie na Wydziale IBHiIŚ (funkcjonującym w latach 1993-2015 pod nazwą Wydział Inżynierii Środowiska) Politechniki Warszawskiej, a także roli tych prac w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych oraz utworzonej w 2018 roku dyscyplinie naukowej Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka (IŚGiE). Prace z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego na Wydziale IBHiIŚ mają bardziej techniczny charakter, co wynika z natury uczelni technicznej, a przez to częściej dotyczą środowiska przekształconego w wyniku procesów antropogenicznych lub wręcz zdegradowanego. Prezentowana w monografii problematyka badawcza oraz prace naukowe i wdrożeniowe dotyczą zróżnicowanych zagadnień, począwszy od metod charakteryzowania środowiska gruntowo-wodnego, poprzez procesy przekształcania i degradacji powierzchni ziemi, aż po metody remediacji i rekultywacji gruntów oraz zapobiegania szkodom w środowisku. Przedstawione wybrane zagadnienia i problemy w obszarze współczesnej ochrony powierzchni ziemi mogą zainteresować studentów, doktorantów lub młodych pracowników nauki, poszukujących ścieżek swoich eksploracji lub dociekań w inżynierii i ochronie środowiska.

Wybrane problemy wzrostu innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw

Tadeusz Grzeszczyk

Zagadnienia zaprezentowane w monografii stanowią efekt badań teoretycznych oraz praktycznych związanych z ważniejszymi problemami wzrostu innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw. W opracowaniu omówiono m.in.: niektóre modele oceny efektywności finansowej przedsiębiorstw, wybrane determinanty sukcesu przedsiębiorstw, badania podejmowane w ramach zarządzania projektami (Projekt Management), działania związane z marketingiem internetowym oraz zagadnienia innowacyjności polskiej gospodarki w obliczu pułapki średniego dochodu.

Wybrane problemy zarządzania w Unii Europejskiej

JANIK Wojciech, MICIUŁA Ireneusz, KOWALCZYK Anna

Problemy zarządzania kryzysowego w Unii Europejskiej KONTROLA PRZESTRZENI POWIETRZNEJ NA OBSZARZE UNII EUROPEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE WYKORZYSTANIA BEZZAŁOGOWYCH APARATÓW LATAJĄCYCH W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH ZWIĄZANYCH Z ZAGROŻENIEM TERRORYZMEM LOTNICZYM. Celem opracowania jest przedstawienie zagadnień związanych z kontrolą przestrzeni powietrznej w przypadku użycia bezzałogowców w specyficznych sytuacjach kryzysowych, jakimi są zamachy terrorystyczne wymierzone w komunikacje lotniczą. Niniejszą pracę autor rozpoczął od przedstawienia istoty kontroli przestrzeni powietrznej. Zjawisko to zostało ukazane poprzez pryzmat podstaw teoretycznych, w tym jako obszar integracji europejskiej oraz instrument polityki zarządzania ruchem lotniczym. Ważnym elementem tej części opracowania jest wojskowy kontekst tworzenia tzw. funkcjonalnych bloków przestrzeni. W dalszej części zostały opisane wybrane przepisy europejskie stosowane wobec bezzałogowców, w tym regulacje prawne dotyczące ich użytkowania. Kolejnym omawianym zagadnieniem są możliwości użycia bezzałogowców na terytorium Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych powiązane z bezpieczeństwem ich użytkowania. W tej części autor omówił istotę bezpieczeństwa powietrznego w Europie oraz identyfikacje, klasyfikacje oraz zarządzanie ruchem podczas sytuacji kryzysowej w przestrzeni powietrznej. Dalej zostały omówiony terroryzm lotniczy jako specyficzny rodzaj zagrożenia. Opracowanie kończy przedstawienie prawnych możliwości użycia Bezzałogowych Aparatów Latających w sytuacjach kryzysowych na terytorium Polski. Energia w aspekcie analizy sytuacji Polski w UE   ANALIZA ZASOBÓW ENERGETYCZNYCH PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM SYTUACJI POLSKI Dostęp do źródeł energii niewątpliwie stanowi jeden z podstawowych czynników rozwoju gospodarczego. Dlatego nowa europejska polityka energetyczna musi być z jednej strony ambitna, konkurencyjna i długofalowa, a z drugiej strony musi być również rozsądna, przemyślana i korzystna dla wszystkich państw członkowskich. Istotne jest zatem, by Unia Europejska podejmowała wielkie wyzwania energetyczne, przed którymi obecnie stoimy, tj. coraz większe uzależnienie od importu, nacisk na dostęp do zasobów energetycznych, zmiana klimatu oraz dostęp do zrównoważonej, bezpiecznej energii dla wszystkich użytkowników. UE wdraża ambitną politykę energetyczną, która swym zakresem obejmuje pełny zakres źródeł energii, od paliw kopalnych (ropa, gaz i węgiel) po energię atomową i odnawialną (energia słoneczna, wiatrowa, biomasa, geotermalna, wodno-elektryczna i pływowa) w celu wywołania nowej rewolucji przemysłowej, która przekształci gospodarkę w niskoenergetyczną, zapewniając jednocześnie większe bezpieczeństwo, konkurencyjność i zrównoważenie zużywanej przez nas energii. Dlatego opracowanie ma na celu analizę sytuacji energetycznej państw członkowskich UE oraz ukazanie ograniczeń i szkodliwości ekonomicznej szybkiej reorganizacji energetycznej w celach klimatycznych. W ramach tego zadania przedstawiono analizę ilościową i jakościową dla możliwych strategii i źródeł energetycznych oraz wpływu tych przemian na uwarunkowania rozwoju ekonomicznego w państwach Unii Europejskiej. Marketing w gospodarce UE PRODUKT MARKETINGOWY W ASPEKCIE UNII EUROPEJSKIEJ Marketing jako swoista filozofia podejścia do rynku pojawił się w krajach wysoko rozwiniętych wówczas, gdy gospodarka tych krajów uzyskała taki stopień dojrzałości, przy którym nie tylko miała możliwość wychodzenia naprzeciw bieżącemu popytowi, lecz jednocześnie dysponowała nadwyżkami mocy zdolnymi do zaspokojenia potrzeb do tej pory nieujawnionych na rynku. Taka sytuacja powstała w USA w latach sześćdziesiątych minionego stulecia i nieco później stała się udziałem wielu innych wysoko rozwiniętych krajów w Europie i poza nią. Firmy we wspomnianych krajach stanęły wobec nowych wyzwań: od pytania, jak i ile produkować, ważniejszy stał się problem, jak sprzedać i na jakich rynkach ulokować własny produkt. Powstała potrzeba całkowitej zmiany orientacji firmy: z orientacji na produkt na orientację na rynek i odbiorcę. Zamiast się koncentrować na tym, co firma ma produkować, główny wysiłek skupia się na tym, co ludzie będą kupować i dlaczego. Konsekwencje takiego nastawienia sięgają głęboko w organizację firmy i jej strategię.

Wybrane problemy związane z realizacją systemów wykorzystujących zieloną energię

Elżbieta Gołąbeska, Aldona Harasimowicz

Problematyka monografii dotyczy zastosowania odnawialnych źródeł energii w gospodarce nieruchomościami mieszkaniowymi, zgodnie z zasadami polityki zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska naturalnego, z wykorzystaniem funduszy pomocowych Unii Europejskiej. Przedstawione zostały podstawy prawne regulujące zasady zrównoważonego rozwoju odnoszące się do polityki gospodarczej, społecznej, rozwoju i ochrony środowiska przyrodniczego. Zaprezentowano założenia Europejskiego Zielonego Ładu jako strategii rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej. Ukazanie sytuacji energetycznej Polski na tle krajów Wspólnoty Europejskiej stanowi punkt wyjścia dla określenia założeń długoterminowej polityki energetycznej w świetle obowiązujących przepisów prawnych w odniesieniu do stopniowego zwiększania udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii przez gospodarstwa domowe.

Wybrane zadania optymalizacji konstrukcji

Maksymilian Grzywiński

Niniejszy skrypt przeznaczony jest dla studentów studiów I i II stopnia Wydziału Budownictwa Politechniki Częstochowskiej do przedmiotów "Komputerowe modelowanie konstrukcji betonowych / stalowych" i "Elementy matematyki stosowanej" oraz dla tych, którzy piszą˛ prace dyplomowe i chcą˛ się˛ zapoznać z praktycznymi metodami komputerowego modelowania, a także algorytmami podejmowania optymalnych decyzji. Przedstawia niektóre współczesne osiągniecia wybranych działów teorii optymalizacji związanych z budownictwem. Ze względu na techniczny cel poło˙zono w skrypcie nacisk na przykłady konstrukcji budowlanych. Zakłada si˛e, ˙ze Czytelnik ma podstawowe wiadomości z zakresu mechaniki budowli, analizy matematycznej oraz równań' różniczkowych. Wszystkie rozdziały maja˛ taka sama˛ strukturę˛: wprowadzenie do zagadnienia, rozwiązane zadania (uporządkowane według rosnącego stopnia trudności). Ponieważ praktyczne zadania optymalizacji mogą być' rozwiązywane niemal wyłącznie z zastosowaniem programów komputerowych, zwrócono uwagę na wybrane problemy występujące w obliczeniach numerycznych. Podano przykłady zastosowań' niektórych programów, np. MS Excel, MATLAB, Ansys Mechanical ADPL oraz Ansys DesignXplorer. Programy te działają na komputerach osobistych w systemie operacyjnym Windows - służą˛ wyłącznie celom dydaktycznym i nie mogą˛ być stosowane do celów komercyjnych. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialność ci za poprawne działanie programów - służą˛ one wyłącznie ilustracji omawianych metod w skrypcie, niemniej jednak wszelkie uwagi na temat działania tych programów będą˛ przyjęte z wdzięcznością. Wyrażam nadzieje, ze niniejszy skrypt będzie pomocny w zaznajomieniu się z wybranymi metodami obliczeniowymi optymalizacji, zawarte w nim przykłady rachunkowe w przystępny sposób ułatwia˛ zrozumienie poszczególnych zagadnień, a zamieszczone zadania zachęca Studentów do napisania własnego oprogramowania.

Wybrane zagadnienia administracyjne w kontekście ekonomicznym, prawnym i filozoficznym

Agnieszka Tomczak

Opracowanie, rozpoczynające się od historii Wydziału Administracji i Nauk Społecznych, podejmuje problematykę polityki edukacyjnej w szkolnictwie akademickim i wybranych zagadnień ekonomicznych, administracji, zarządzania publicznego i filozofii. Autorzy dowodzą, że niezbędne dla pełnienia misji nauki oraz realizacji zadań edukacyjnych jest podejście interdyscyplinarne. Publikacja ukazała się z okazji 100-lecia odnowienia tradycji Politechniki Warszawskiej.

Wybrane zagadnienia budowy i projektowania dźwigów

Artur Jankowiak, Mirosław Szymański

W skrypcie przedstawiono problemy budowy i projektowania dźwigów. Treść opracowania pozwala na zapoznanie się z techniką dźwigową, budową ważniejszych zespołów dźwigów oraz zasadą ich pracy. Zaprezentowano ważniejsze reguły doboru wybranych komponentów oraz obliczania zespołów i układów dźwigów elektrycznych (ciernych cięgnowych) i dźwigów hydraulicznych. Zawarto też przykłady obliczeń i innych zagadnień (w tym formalnych), z którymi może się zetknąć inżynier mechanik pracujący w tej dziedzinie.

Wybrane zagadnienia cieplno-przepływowe urządzeń stosowanych w technice chłodniczej i cieplnej w ujęciu numerycznym i eksperymentalnym

Kamil Śmierciew

W monografii przedstawiono wyniki wybranych prac badawczych eksperymentalnych i numerycznych urządzeń stosowanych w technice chłodniczej oraz w energetyce zawodowej. Przedstawione zostały wyniki badań lamelowej chłodnicy powietrza wykorzystywanej w chłodni owocowo-warzywnej pracującej w warunkach szronienia. Pokazano wpływ narastającego szronu na pogorszenie wymiany ciepła pomiędzy czynnikiem chłodzącym a powietrzem, co skutkowało zmianą temperatury oraz obniżeniem mocy chłodniczej wymiennika. Autor ocenił degradację termiczną wentylatorowej chłodnicy powietrza wywołanej szronieniem. Prezentowane wyniki mają wartość poznawczą i praktyczną. Przedstawione w monografii wyniki mają wartość poznawczą, aplikacyjną i wdrożeniową. Prace podjęte przez autora cechują się nowością, oryginalnością i wpisują się w kierunki najnowszych prac badawczych. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane jako materiał źródłowy do prac projektowych oraz stać się przyczynkiem do rozszerzenia prac związanych z opracowaniem i zastosowaniem prostych metod pozwalających na poprawę efektywności energetycznej urządzeń stosowanych w technice chłodniczej i cieplnej.

Wybrane zagadnienia dynamiki układów niezachowawczych

Roman Bogacz, Kurt Frischmuth

W książce omówiono układy dynamiczne, jakimi w szczególności są konstrukcje mechaniczne, szeroko stosowane w praktyce inżynierskiej. Fundamentalnie ważną cechą takich układów jest ich stabilność, często przez inżynierów nazywana statecznością, ujęta jako odporność na zaburzenia stanów równowagi.   Za pierwowzór układów dynamicznych można uznać modele punktów materialnych w polu sił potencjalnych, na przykład opisujące układy ciał niebieskich. Są to zagadnienia o skończonej liczbie stopni swobody. W tej książce natomiast rozpatrywane są układy ciągłe, reprezentujące ciała odkształcalne. Stąd wynika, że należy rozpatrywać funkcje zmiennej przestrzennej, a mianowicie przemieszczenie i prędkość, które razem definiują stan układu i podlegają ewolucji czasowej.   W celu badania ruchu ośrodka ciągłego formułuje się równania ruchu wraz z warunkami początkowymi i brzegowymi, które razem determinują przyszłą trajektorię każdej cząsteczki rozpatrywanego medium. W tym opracowaniu skupimy się na szczególnej klasie zagadnień, a mianowicie na zginaniu belek sprężystych, opisanych teorią Jacoba Bernoulliego, Leonarda Eulera i Daniela Jacobiego.   Równanie Bernoulliego-Eulera, oparte na hipotezie nieodkształconych włókien prostopadłych do linii środkowej belki, dotyczy również prętów i kolumn, o ile są one smukłe, a przekrój jest stały lub umiarkowanie zmienny. W przypadku osiowo ściskanej kolumny już sam L. Euler opisał zjawisko utraty stateczności rozwiązania zerowego, podając analityczne wzory zarówno na siłę krytyczną, jak i na postać przemieszczeń powodujących ugięcie i ewentualnie zniszczenie kolumny.   Okazuje się, że istotny wpływ na wartość siły krytycznej, jak i na postać utraty stabilności, mają warunki brzegowe oraz obciążenia poprzeczne, zależne od przemieszczenia. Takimi obciążeniami są głównie siły spowodowane odkształceniem podłoża, na przykład Winklerowskiego, lub podpór, w tym sprężystych oraz tłumiących, lepkosprężystych. Warunki brzegowe to zwykle utwierdzenie kolumny na dolnym końcu kolumny, podczas gdy górny koniec może być swobodny.   Ciekawsze według autorów są takie warunki jak warunek Becka czy Reuta, które należą do obciążeń siłą śledzącą. W takich przypadkach, w odróżnieniu od obciążeń siłą nieśledzącą, kierunek, moduł lub cząsteczka, do której przykładana jest siła, są zmienne. Na przykład przy kolumnie Becka na górny koniec kolumny działa oprócz siły osiowej, ściskającej o zadanym module, siła poprzeczna, taka, że siła wypadkowa ma zawsze kierunek styczny do linii środkowej kolumny na jej końcu.   W przypadku układów z siłami śledzącymi analiza statyczna, bez uwzględnienia sił bezwładności, nie umożliwia uzyskania poprawnych wyników. Podejście takie w przypadku konserwatywnego obciążenia, to jest warunków brzegowych Eulera, jest dopuszczalne. Istnieje wtedy, przy krytycznej wartości siły, ścieżka stanów równowagi odchodząca od rozwiązania zerowego do dowolnie dużych wychyleń.   Taki scenariusz utraty stabilności nosi nazwę dywergentnej utraty stateczności. Początkowo mylnie sądzono, że skoro takiej opcji nie ma przy warunkach Becka, to kolumna Becka nie ma skończonej siły krytycznej. Okazuje się jednak, że scenariusz jest inny, a siła krytyczna, chociaż kilkakrotnie wyższa od siły Eulera, ma wartość skończoną. Kolumna Becka przy podkrytycznym poziomie obciążenia, lekko wytrącona ze stanu równowagi zerowego, będzie drgać, przy czym amplitudy każdej formy własnej pozostaną na zawsze takie same jak bezpośrednio po pobudzeniu.   Po przekroczeniu poziomu krytycznego co najmniej jedna z form własnych będzie miała rosnącą w czasie amplitudę. Taki sposób utraty stabilności, prowadzący do zniszczenia konstrukcji, nazywamy flutterem.   W książce wykazano, że nie tylko wyżej opisane objawy związane z utratą stabilności różnią układy z siłami śledzącymi od takich z obciążeniami konserwatywnymi. Ważny jest również fakt, że w opisie matematycznym występują operatory niesamosprzężone, a po dyskretyzacji powstają macierze niesymetryczne, gdy analizujemy siły śledzące.   Kontynuując rozważania omówiono podstawowe cechy układów dynamicznych, przytaczając w celu ilustracji wiele popularnych, a także mniej znanych przykładów. Omówiono wstępnie równania i zjawiska, pokazując wykresy – bez wchodzenia na tym etapie w szczegóły metod analizy i w sposoby uzyskiwania wyników. Następnie zajęto się modelowaniem belek i kolumn, wyprowadzając równanie Bernoulliego-Eulera oraz omawiając pewne uogólnienia. Szczególną uwagę skupiono na takich elementach, jak podłoża i podpory, zarówno sprężyste jak i tłumiące, oraz na warunkach brzegowych, w tym Eulera, Reuta i Leipholtza.   Bardzo ważny rozdział poświęcono omówieniu aparatu analitycznego i numerycznego. Metody rozwiązania równań algebraicznych, różniczkowych zwyczajnych i cząstkowych wprowadzono, by je przedyskutować na wstępnych przykładach, a narzędzia dopasowano do potrzeb tej książki.   W kolejnym rozdziale rozpatrzono krzywe charakterystyczne układów opisujących modele poprzednio wprowadzone. Zastosowano przedstawione metody analityczne i numeryczne, uzyskując w ten sposób ważne wyniki dotyczące obiektów badań. Zwrócono przy tym uwagę na wrażliwość wyników na zmiany danych. Celem ostatecznym jest poprawa właściwości badanych konstrukcji w sensie optymalizacji ich parametrów, takich jak cechy materiałowe czy eometryczne.   Maksymalizacja siły krytycznej poprzez dobór kształtu przy niezmiennych kosztach materiału lub minimalizacja kosztów kolumny przy zachowaniu wymaganego poziomu siły krytycznej, to dwa zadania programowania nieliniowego w tym kontekście. Początkowe badania oparto na analizie modalnej, następnie omówiono zastosowania i weryfikację doświadczalną. Podano także wyniki uzyskane z wykorzystaniem symulacji dynamicznej. Numeryczne rozwiązanie zagadnień początkowych dotyczących zdyskretyzowanych równań ruchu możliwe jest nawet w wielu przypadkach, w których dotychczas prezentowane metody zawodzą. W szczególności wpływy nieliniowości oraz czynników losowych mogą być ujęte ilościowo poprzez zastosowanie technik symulacji dynamicznej.   Autorzy, prowadząc wykłady na studiach doktoranckich Politechnik Warszawskiej, Krakowskiej i Koszalińskiej, mają nadzieję, że niniejsza książka będzie pomocna młodym badaczom kierunków mechanicznych. Liczymy na stabilne warunki oraz dalszy dynamiczny rozwój wyłożonej teorii i jej implementacji w sztuce inżynierskiej.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Modelowanie i optymalizacja

Ireneusz Mrozek (red. naukowy)

Informatyka jest rozległą dziedziną obejmującą zarówno badania teoretyczne, skupiające się w głównej mierze nad algorytmami i ich optymalizacją, jak i rozwiązania praktyczne związane z projektowaniem, implementacją i wdrażaniem systemów obliczeniowych w warstwie sprzętowej i programowej. Niniejsza monografia jest zbiorem pięciu oryginalnych prac naukowych przedstawiających osiągnięcia młodych i dojrzałych naukowców z obszaru informatyki. Poszczególne rozdziały dotyczą zagadnień związanych z eksploracją danych, zbiorów przybliżonych, modelowaniem układów o charakterze dynamicznym, technikami testowania pamięci RAM i projektowaniem układów cyfrowych.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Modelowanie i przetwarzanie informacji w warunkach niepewności

Agnieszka Oniśko (red. naukowy)

Nieodzownym elementem modelowania danych i wnioskowania jest niepewność. Jej źródłem może być sama wiedza, źródła danych, czy też błąd pomiaru urządzenia wynikający z jego skończonej dokładności. Niepewność wyrażona może być na rożne sposoby, np. przez dane brakujące, zmienne ukryte lub nieprecyzyjne wartości. W monografii zamieszczono prace, które prezentują przykłady przetwarzania informacji i modelowania w warunkach niepewności oraz ich zastosowanie w rożnych dziedzinach, takich jak biologia, ekonomia, medycyna, czy też nawigacja morska. Autorzy sięgnęli po różnorodne metody modelowania, takie jak algorytmy wielokryterialnego podejmowania decyzji, metody heurystyczne, sieci bayesowskie, czy układy równań różniczkowych zwyczajnych. Prace zebrane w niniejszej monografii stanowią ważny wkład w dziedzinę modelowania systemów rzeczywistych, w których niepewność jest istotnym elementem.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. O niektórych rozwiązaniach w dziedzinie eksploracji danych inspirowanych teorią zbiorów przybliżonych

Piotr Hońko (red. naukowy)

W niniejszej monografii zamieszczono prace, w których zaprezentowano skuteczność wybranych narzędzi zbiorów przybliżonych, zastosowanych na etapie transformacji oraz samej eksploracji danych.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Podstawy matematyczne

Zenon A. Sosnowski (red.)

Algebra abstrakcyjna jest ważnym narzędziem współczesnej informatyki. Podstawowe dzisiaj techniki kryptograficzne opierają się na abstrakcyjnych konstrukcjach algebraicznych z wykorzystaniem pojęcia ciała skończonego, grupy, czy pierścienia. Niniejsza monografia jest zbiorem czterech prac naukowych przedstawiających osiągnięcia badawcze z obszaru algebry. Poszczególne rozdziały dotyczą zagadnień związanych z wykorzystaniem ideałów pierścieni grupowych do generowania kodów korekcyjnych, wpływie struktury addytywnej na strukturę pierścienia łącznego, zagadnienia dotyczące zaokrąglania liczb oraz przegląd obecnego stanu wiedzy o pierścieniach z różnego typu gradacjami.

Wybrane zagadnienia matematyki dyskretnej

Jolanta Pozorska, Izabela Zamorska

Matematyka dyskretna to, zgodnie z definicją, zbiorcza nazwa wszystkich działów matematyki, które zajmują się badaniem struktur nieciągłych, to znaczy zawierających zbiory co najwyżej przeliczalne, czyli właśnie dyskretne. Pozycja składa się z 7 rozdziałów, z których każdy omawia inne zagadnienie z zakresu matematyki dyskretnej, m.in. zbiory, indukcję matematyczną, elementy kombinatoryki i teorii liczb czy arytmetykę modularną. Każdy rozdział zawiera zadania, jak również wskazówki i rozwiązania zadań, natomiast ostatni podrozdział stanowi wykaz literatury tematu. Zachęcamy do sięgnięcia po publikację.

Wybrane zagadnienia modelowania CFD procesu wytłaczania tworzyw polimerowych

Adrian Lewandowski

W pracy zaproponowano koncepcję modelowania CFD procesu wytłaczania na podstawie bezwymiarowych charakterystyk przepływu tworzywa w wytłaczarce. Te charakterystyki uzyskuje się w wyniku trudnych i czasochłonnych obliczeń numerycznych, ale aproksymuje się je modelami regresyjnymi i implementuje do globalnego modelu procesu. Model globalny, w wielokrotnych, obliczeniowych pętlach iteracyjnych, korzysta z modeli regresyjnych, co zapewnia szybkie obliczenia z dobrą dokładnością. Proponowana koncepcja modelowania została przedstawiona w odniesieniu do klasycznego wytłaczania jednoślimakowego z zastosowaniem konwencjonalnych i niekonwencjonalnych (specjalizowanych) elementów ślimakowych. Opracowana metodyka ma również zastosowanie do modelowania wytłaczania dwuślimakowego współbieżnego i przeciwbieżnego, a także wytłaczania jednoślimakowego z dozowaniem. W pracy przedstawiono również oryginalne rozwiązania zagadnienia modelowania przepływu z poślizgiem i przepływu z granicą płynięcia. Podjęta została także nowatorska próba ciągłego modelowania uplastyczniania tworzywa w procesie wytłaczania. Podsumowując, rozwiązano zagadnienia modelowania CFD procesu wytłaczania tworzyw polimerowych jako elementu globalnego modelowania procesu, co zapewnia dobrą dokładność obliczeń modelowych, przy rozsądnym czasie tych obliczeń.

Wybrane zagadnienia modelowania i zastosowań superkondensatorów

Mirosław Lewandowski, Marek Orzyłowski

W pierwszej części książki omówiono modele impedancji superkondensatorów, koncentrując się na modelach ułamkowego rzędu. Przedstawiono też metody identyfikacji parametrów tych modeli oraz zagadnienie sprawności energetycznej superkondensatorów. Druga część dotyczy zastosowań superkondensatorów w magazynach energii pojazdów elektrycznych. Zawarte w książce informacje mają głównie charakter aplikacyjny. Celem opracowania jest przedstawienie metod i narzędzi analizy układów, zawierających superkondensatory. Metody te i narzędzia umożliwiają optymalizację konstrukcji, zawierających te elementy, pod względem oszczędności kosztów i strat energii. Książka przeznaczona jest dla studentów i inżynierów elektryków, elektroników i automatyków. W związku z tym założono, że czytelnicy znają podstawowe zagadnienia z tych dyscyplin na poziomie wyższej uczelni technicznej. Do podstaw tych należą między innymi: znajomość podstaw rachunku różniczkowego i całkowego, w tym równań różniczkowych; znajomość całkowych przekształceń Fouriera i Laplace’a oraz rachunku operatorowego; znajomość operacji na liczbach zespolonych oraz ogólna wiedza z podstaw logiki rozmytej.

Wybrane zagadnienia modelowania matematycznego oraz oceny pod kątem energetycznym i egzergetycznym układów magazynujących energię przy pomocy sprężonego powietrza

Łukasz Szabłowski

W monografii opisano zagadnienia związane z technologią magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza (CAES - ang. Compressed Air Energy Storage). Przedstawiono dotychczasowy stan wiedzy na temat tej technologii. Opisano również znaczenie układów do magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza, definiując tym samym cel prezentowanego opracowania. Zaproponowano hipotezę, że układy CAES mogą być konkurencyjne dla innych wielkoskalowych magazynów energii, takich jak np. elektrownie szczytowo-pompowe. Dokonano klasyfikacji układów CAES według kilku kryteriów. Przedstawiono perspektywy rozwoju technologii CAES - zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zaprezentowano możliwe lokalizacje struktur geologicznych mogących być naturalnymi magazynami na sprężone powietrze. Przedstawiono dotychczasowy stan rozwoju technologii CAES, istniejące na świecie instalacje tego typu oraz projekty będące w trakcie realizacji. Następnie zaprezentowano opis matematyczny rożnych układów CAES. Opisano równania użyte do modelowania poszczególnych elementów modeli matematycznych takich układów. Do modelowania układów o stałej objętości magazynu (zmiennociśnieniowych) użyto równań opisujących procesy dynamiczne. Z kolei do modelowania układów stałociśnieniowych wykorzystano równania statyczne. Przedstawiono opisy matematyczne oraz założenia dla modeli stałoobiętościowych i stałociśnienowych, diabatycznych oraz adiabatycznych, stacjonarnych i układów do zastosowań mobilnych. Dokonano analizy energetycznej dla wszystkich rozważanych typów układów CAES. Opisano procesy konwersji energii (oraz straty energii) dla poszczególnych elementów rozważanych typów układów CAES. Obliczono również sprawności magazynowania energii. Następnie do oceny układów CAES wykorzystano analizę egzergetyczną. Analiza ta ukierunkowana jest na poszukiwanie przyczyn niedoskonałości termodynamicznych poszczególnych maszyn i urządzeń wchodzących w skład rozważanych układów oraz tychże układów w ujęciu całościowym. Przedstawiono konwencjonalną oraz zaawansowaną analizę egzergetyczną. Konwencjonalną analizę egzergetyczną przeprowadzono dla wszystkich rozważanych układów CAES, natomiast zaawansowaną analizę egzergetyczną przeprowadzono dla jednego wybranego przypadku - układu do podwodnego magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza.

Wybrane zagadnienia prognozowania produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem odnawialnych nośników energii

Dariusz Baczyński, Mirosław Parol, Paweł Piotrowski

Prezentowana monografia dotyczy zagadnienia prognozowania w elektroenergetyce. Tematyka ta jest istotna zarówno z technicznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. Opracowanie zawiera opis wybranych zagadnień dotyczących prognozowania produkcji energii elektrycznej w OZE, łącznie z przedstawieniem i analizą przykładowych prognoz w tym zakresie. Zakres tematyczny obejmuje różne technologie wytwarzania energii w OZE, jak również różne horyzonty prognostyczne. Horyzont krótkoterminowy dotyczy różnych nośników energii (wiatru, słońca i wody), zaś horyzont średnioterminowy i długoterminowy potencjału energetycznego z OZE. Wydaje się, że monografia ta może mieć duże znaczenie, zarówno poznawcze, jak i praktyczne. Monografia składa się z wstępu, siedmiu rozdziałów merytorycznych oraz podsumowania. Pierwszy rozdział merytoryczny poświęcony jest technicznym i ekonomicznym aspektom wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii. W rozdziale drugim omówiono kryteria jakości wykonywanych prognoz. Wybrane zagadnienia dotyczące zastosowań prognoz produkcji energii elektrycznej z OZE z punktu widzenia ich wykorzystania w systemach elektroenergetycznych zostały zaprezentowane w rozdziale trzecim. Zagadnienie prognozowania krótkoterminowego produkcji energii elektrycznej pozyskiwanej z energii wiatru, z energii słońca oraz z energii wody zostało przedstawione odpowiednio w rozdziałach czwartym, piątym i szóstym. Rozdział siódmy został poświęcony prognozowaniu średnioterminowemu i długoterminowemu potencjału energetycznego z energii słońca.

Wybrane zagadnienia przetwórstwa tworzyw sztucznych. Laboratorium

Andrzej Nastaj, Krzysztof Wilczński

Skrypt zawiera omówienie ćwiczeń laboratoryjnych, dotyczących wybranych zagadnień przetwórstwa tworzyw sztucznych - materiałowych, technologicznych i konstrukcyjnych. Są to ćwiczenia obejmujące zagadnienia płynności polimerów i podstawowych przepływów, występujących w procesach przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz zagadnienia objaśniające funkcjonalną istotę dwóch podstawowych technik przetwórstwa - wytłaczania i wtryskiwania. W przypadku wytłaczania są to zagadnienia dotyczące definiowania punktu pracy wytłaczarki, funkcjonowania linii technologicznej wytłaczania, bilansu energetycznego wytłaczania i monitorowania tego procesu na podstawie pomiaru ciśnienia. W przypadku wtryskiwania są to zagadnienia, dotyczące podstaw programowania pracy wtryskarki, kinematyki układu zamykania wtryskarki i monitorowania procesu na podstawie ciśnienia w gnieździe formy i na podstawie ciśnienia hydraulicznego. Skrypt jest przeznaczony dla studentów specjalizujących się w przetwórstwie tworzyw sztucznych na wydziałach mechanicznych i chemicznych wyższych szkól technicznych, a także dla doktorantów, nauczycieli akademickich i kadry inżynieryjno-technicznej w przemyśle.

Wybrane zagadnienia symulacji komputerowej

Zenon A. Sosnowski (red.)

W niniejszej monografii zaprezentowano wybrane zagadnienia odnoszące się do wykorzystania metod modelowania i symulacji komputerowej w szerokim zakresie tematycznym związanym z: klasyfikacją wysokowymiarowych (w tym niezbalansowanych) zbiorów danych, systemami rekomendacyjnymi, biometrią behawioralną, przetwarzaniem języka naturalnego, systemami identyfikacji gatunkowej, wykrywaniem złośliwego oprogramowania, planowaniem tras na odcinku ostatniej mili, obliczeniami kwantowymi, zadaniem kodowania stanów automatu skończonego. Materiał obejmuje prace badawcze oraz o charakterze badawczo-rozwojowym.

Wybrane zagadnienia teorii obwodów

Stanisław Osowski

Podręcznik przeznaczony jest dla studentów pierwszego semestru drugiego stopnia studiów na kierunku Elektrotechnika. Omówiono w nim najważniejsze problemy związane z teorią i zastosowaniem grafów przepływowych, analizą i projektowaniem filtrów analogowych, syntezą obwodów pasywnych, wrażliwością obwodów i układów elektrycznych, obwodami i układami czasu dyskretnego, obwodami nieliniowymi w szerokim ujęciu (zarówno analizy, jak i syntezy) oraz linią długą. Są to zagadnienia nieporuszane na wykładach z teorii obwodów prowadzonych na pierwszym stopniu kształcenia, a przy tym znacznie rozszerzające wiedzę studenta w zakresie teorii obwodów i jej zastosowań. Przekazując treści wykładu, autor starał się przedstawić je w formie jak najbardziej przystępnej, ukierunkowanej i aplikacyjnej. Podręcznik jest bogato ilustrowany przykładami obliczeniowymi ułatwiającymi przyswojenie sobie rozległej wiedzy z tej dziedziny.