Wybrane zagadnienia dynamiki układów niezachowawczych

Roman Bogacz, Kurt Frischmuth

W książce omówiono układy dynamiczne, jakimi w szczególności są konstrukcje mechaniczne, szeroko stosowane w praktyce inżynierskiej. Fundamentalnie ważną cechą takich układów jest ich stabilność, często przez inżynierów nazywana statecznością, ujęta jako odporność na zaburzenia stanów równowagi.   Za pierwowzór układów dynamicznych można uznać modele punktów materialnych w polu sił potencjalnych, na przykład opisujące układy ciał niebieskich. Są to zagadnienia o skończonej liczbie stopni swobody. W tej książce natomiast rozpatrywane są układy ciągłe, reprezentujące ciała odkształcalne. Stąd wynika, że należy rozpatrywać funkcje zmiennej przestrzennej, a mianowicie przemieszczenie i prędkość, które razem definiują stan układu i podlegają ewolucji czasowej.   W celu badania ruchu ośrodka ciągłego formułuje się równania ruchu wraz z warunkami początkowymi i brzegowymi, które razem determinują przyszłą trajektorię każdej cząsteczki rozpatrywanego medium. W tym opracowaniu skupimy się na szczególnej klasie zagadnień, a mianowicie na zginaniu belek sprężystych, opisanych teorią Jacoba Bernoulliego, Leonarda Eulera i Daniela Jacobiego.   Równanie Bernoulliego-Eulera, oparte na hipotezie nieodkształconych włókien prostopadłych do linii środkowej belki, dotyczy również prętów i kolumn, o ile są one smukłe, a przekrój jest stały lub umiarkowanie zmienny. W przypadku osiowo ściskanej kolumny już sam L. Euler opisał zjawisko utraty stateczności rozwiązania zerowego, podając analityczne wzory zarówno na siłę krytyczną, jak i na postać przemieszczeń powodujących ugięcie i ewentualnie zniszczenie kolumny.   Okazuje się, że istotny wpływ na wartość siły krytycznej, jak i na postać utraty stabilności, mają warunki brzegowe oraz obciążenia poprzeczne, zależne od przemieszczenia. Takimi obciążeniami są głównie siły spowodowane odkształceniem podłoża, na przykład Winklerowskiego, lub podpór, w tym sprężystych oraz tłumiących, lepkosprężystych. Warunki brzegowe to zwykle utwierdzenie kolumny na dolnym końcu kolumny, podczas gdy górny koniec może być swobodny.   Ciekawsze według autorów są takie warunki jak warunek Becka czy Reuta, które należą do obciążeń siłą śledzącą. W takich przypadkach, w odróżnieniu od obciążeń siłą nieśledzącą, kierunek, moduł lub cząsteczka, do której przykładana jest siła, są zmienne. Na przykład przy kolumnie Becka na górny koniec kolumny działa oprócz siły osiowej, ściskającej o zadanym module, siła poprzeczna, taka, że siła wypadkowa ma zawsze kierunek styczny do linii środkowej kolumny na jej końcu.   W przypadku układów z siłami śledzącymi analiza statyczna, bez uwzględnienia sił bezwładności, nie umożliwia uzyskania poprawnych wyników. Podejście takie w przypadku konserwatywnego obciążenia, to jest warunków brzegowych Eulera, jest dopuszczalne. Istnieje wtedy, przy krytycznej wartości siły, ścieżka stanów równowagi odchodząca od rozwiązania zerowego do dowolnie dużych wychyleń.   Taki scenariusz utraty stabilności nosi nazwę dywergentnej utraty stateczności. Początkowo mylnie sądzono, że skoro takiej opcji nie ma przy warunkach Becka, to kolumna Becka nie ma skończonej siły krytycznej. Okazuje się jednak, że scenariusz jest inny, a siła krytyczna, chociaż kilkakrotnie wyższa od siły Eulera, ma wartość skończoną. Kolumna Becka przy podkrytycznym poziomie obciążenia, lekko wytrącona ze stanu równowagi zerowego, będzie drgać, przy czym amplitudy każdej formy własnej pozostaną na zawsze takie same jak bezpośrednio po pobudzeniu.   Po przekroczeniu poziomu krytycznego co najmniej jedna z form własnych będzie miała rosnącą w czasie amplitudę. Taki sposób utraty stabilności, prowadzący do zniszczenia konstrukcji, nazywamy flutterem.   W książce wykazano, że nie tylko wyżej opisane objawy związane z utratą stabilności różnią układy z siłami śledzącymi od takich z obciążeniami konserwatywnymi. Ważny jest również fakt, że w opisie matematycznym występują operatory niesamosprzężone, a po dyskretyzacji powstają macierze niesymetryczne, gdy analizujemy siły śledzące.   Kontynuując rozważania omówiono podstawowe cechy układów dynamicznych, przytaczając w celu ilustracji wiele popularnych, a także mniej znanych przykładów. Omówiono wstępnie równania i zjawiska, pokazując wykresy – bez wchodzenia na tym etapie w szczegóły metod analizy i w sposoby uzyskiwania wyników. Następnie zajęto się modelowaniem belek i kolumn, wyprowadzając równanie Bernoulliego-Eulera oraz omawiając pewne uogólnienia. Szczególną uwagę skupiono na takich elementach, jak podłoża i podpory, zarówno sprężyste jak i tłumiące, oraz na warunkach brzegowych, w tym Eulera, Reuta i Leipholtza.   Bardzo ważny rozdział poświęcono omówieniu aparatu analitycznego i numerycznego. Metody rozwiązania równań algebraicznych, różniczkowych zwyczajnych i cząstkowych wprowadzono, by je przedyskutować na wstępnych przykładach, a narzędzia dopasowano do potrzeb tej książki.   W kolejnym rozdziale rozpatrzono krzywe charakterystyczne układów opisujących modele poprzednio wprowadzone. Zastosowano przedstawione metody analityczne i numeryczne, uzyskując w ten sposób ważne wyniki dotyczące obiektów badań. Zwrócono przy tym uwagę na wrażliwość wyników na zmiany danych. Celem ostatecznym jest poprawa właściwości badanych konstrukcji w sensie optymalizacji ich parametrów, takich jak cechy materiałowe czy eometryczne.   Maksymalizacja siły krytycznej poprzez dobór kształtu przy niezmiennych kosztach materiału lub minimalizacja kosztów kolumny przy zachowaniu wymaganego poziomu siły krytycznej, to dwa zadania programowania nieliniowego w tym kontekście. Początkowe badania oparto na analizie modalnej, następnie omówiono zastosowania i weryfikację doświadczalną. Podano także wyniki uzyskane z wykorzystaniem symulacji dynamicznej. Numeryczne rozwiązanie zagadnień początkowych dotyczących zdyskretyzowanych równań ruchu możliwe jest nawet w wielu przypadkach, w których dotychczas prezentowane metody zawodzą. W szczególności wpływy nieliniowości oraz czynników losowych mogą być ujęte ilościowo poprzez zastosowanie technik symulacji dynamicznej.   Autorzy, prowadząc wykłady na studiach doktoranckich Politechnik Warszawskiej, Krakowskiej i Koszalińskiej, mają nadzieję, że niniejsza książka będzie pomocna młodym badaczom kierunków mechanicznych. Liczymy na stabilne warunki oraz dalszy dynamiczny rozwój wyłożonej teorii i jej implementacji w sztuce inżynierskiej.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Modelowanie i optymalizacja

Ireneusz Mrozek (red. naukowy)

Informatyka jest rozległą dziedziną obejmującą zarówno badania teoretyczne, skupiające się w głównej mierze nad algorytmami i ich optymalizacją, jak i rozwiązania praktyczne związane z projektowaniem, implementacją i wdrażaniem systemów obliczeniowych w warstwie sprzętowej i programowej. Niniejsza monografia jest zbiorem pięciu oryginalnych prac naukowych przedstawiających osiągnięcia młodych i dojrzałych naukowców z obszaru informatyki. Poszczególne rozdziały dotyczą zagadnień związanych z eksploracją danych, zbiorów przybliżonych, modelowaniem układów o charakterze dynamicznym, technikami testowania pamięci RAM i projektowaniem układów cyfrowych.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Modelowanie i przetwarzanie informacji w warunkach niepewności

Agnieszka Oniśko (red. naukowy)

Nieodzownym elementem modelowania danych i wnioskowania jest niepewność. Jej źródłem może być sama wiedza, źródła danych, czy też błąd pomiaru urządzenia wynikający z jego skończonej dokładności. Niepewność wyrażona może być na rożne sposoby, np. przez dane brakujące, zmienne ukryte lub nieprecyzyjne wartości. W monografii zamieszczono prace, które prezentują przykłady przetwarzania informacji i modelowania w warunkach niepewności oraz ich zastosowanie w rożnych dziedzinach, takich jak biologia, ekonomia, medycyna, czy też nawigacja morska. Autorzy sięgnęli po różnorodne metody modelowania, takie jak algorytmy wielokryterialnego podejmowania decyzji, metody heurystyczne, sieci bayesowskie, czy układy równań różniczkowych zwyczajnych. Prace zebrane w niniejszej monografii stanowią ważny wkład w dziedzinę modelowania systemów rzeczywistych, w których niepewność jest istotnym elementem.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. O niektórych rozwiązaniach w dziedzinie eksploracji danych inspirowanych teorią zbiorów przybliżonych

Piotr Hońko (red. naukowy)

W niniejszej monografii zamieszczono prace, w których zaprezentowano skuteczność wybranych narzędzi zbiorów przybliżonych, zastosowanych na etapie transformacji oraz samej eksploracji danych.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Podstawy matematyczne

Zenon A. Sosnowski (red.)

Algebra abstrakcyjna jest ważnym narzędziem współczesnej informatyki. Podstawowe dzisiaj techniki kryptograficzne opierają się na abstrakcyjnych konstrukcjach algebraicznych z wykorzystaniem pojęcia ciała skończonego, grupy, czy pierścienia. Niniejsza monografia jest zbiorem czterech prac naukowych przedstawiających osiągnięcia badawcze z obszaru algebry. Poszczególne rozdziały dotyczą zagadnień związanych z wykorzystaniem ideałów pierścieni grupowych do generowania kodów korekcyjnych, wpływie struktury addytywnej na strukturę pierścienia łącznego, zagadnienia dotyczące zaokrąglania liczb oraz przegląd obecnego stanu wiedzy o pierścieniach z różnego typu gradacjami.

Wybrane zagadnienia matematyki dyskretnej

Jolanta Pozorska, Izabela Zamorska

Matematyka dyskretna to, zgodnie z definicją, zbiorcza nazwa wszystkich działów matematyki, które zajmują się badaniem struktur nieciągłych, to znaczy zawierających zbiory co najwyżej przeliczalne, czyli właśnie dyskretne. Pozycja składa się z 7 rozdziałów, z których każdy omawia inne zagadnienie z zakresu matematyki dyskretnej, m.in. zbiory, indukcję matematyczną, elementy kombinatoryki i teorii liczb czy arytmetykę modularną. Każdy rozdział zawiera zadania, jak również wskazówki i rozwiązania zadań, natomiast ostatni podrozdział stanowi wykaz literatury tematu. Zachęcamy do sięgnięcia po publikację.

Wybrane zagadnienia modelowania CFD procesu wytłaczania tworzyw polimerowych

Adrian Lewandowski

W pracy zaproponowano koncepcję modelowania CFD procesu wytłaczania na podstawie bezwymiarowych charakterystyk przepływu tworzywa w wytłaczarce. Te charakterystyki uzyskuje się w wyniku trudnych i czasochłonnych obliczeń numerycznych, ale aproksymuje się je modelami regresyjnymi i implementuje do globalnego modelu procesu. Model globalny, w wielokrotnych, obliczeniowych pętlach iteracyjnych, korzysta z modeli regresyjnych, co zapewnia szybkie obliczenia z dobrą dokładnością. Proponowana koncepcja modelowania została przedstawiona w odniesieniu do klasycznego wytłaczania jednoślimakowego z zastosowaniem konwencjonalnych i niekonwencjonalnych (specjalizowanych) elementów ślimakowych. Opracowana metodyka ma również zastosowanie do modelowania wytłaczania dwuślimakowego współbieżnego i przeciwbieżnego, a także wytłaczania jednoślimakowego z dozowaniem. W pracy przedstawiono również oryginalne rozwiązania zagadnienia modelowania przepływu z poślizgiem i przepływu z granicą płynięcia. Podjęta została także nowatorska próba ciągłego modelowania uplastyczniania tworzywa w procesie wytłaczania. Podsumowując, rozwiązano zagadnienia modelowania CFD procesu wytłaczania tworzyw polimerowych jako elementu globalnego modelowania procesu, co zapewnia dobrą dokładność obliczeń modelowych, przy rozsądnym czasie tych obliczeń.

Wybrane zagadnienia modelowania i zastosowań superkondensatorów

Mirosław Lewandowski, Marek Orzyłowski

W pierwszej części książki omówiono modele impedancji superkondensatorów, koncentrując się na modelach ułamkowego rzędu. Przedstawiono też metody identyfikacji parametrów tych modeli oraz zagadnienie sprawności energetycznej superkondensatorów. Druga część dotyczy zastosowań superkondensatorów w magazynach energii pojazdów elektrycznych. Zawarte w książce informacje mają głównie charakter aplikacyjny. Celem opracowania jest przedstawienie metod i narzędzi analizy układów, zawierających superkondensatory. Metody te i narzędzia umożliwiają optymalizację konstrukcji, zawierających te elementy, pod względem oszczędności kosztów i strat energii. Książka przeznaczona jest dla studentów i inżynierów elektryków, elektroników i automatyków. W związku z tym założono, że czytelnicy znają podstawowe zagadnienia z tych dyscyplin na poziomie wyższej uczelni technicznej. Do podstaw tych należą między innymi: znajomość podstaw rachunku różniczkowego i całkowego, w tym równań różniczkowych; znajomość całkowych przekształceń Fouriera i Laplace’a oraz rachunku operatorowego; znajomość operacji na liczbach zespolonych oraz ogólna wiedza z podstaw logiki rozmytej.

Wybrane zagadnienia modelowania matematycznego oraz oceny pod kątem energetycznym i egzergetycznym układów magazynujących energię przy pomocy sprężonego powietrza

Łukasz Szabłowski

W monografii opisano zagadnienia związane z technologią magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza (CAES - ang. Compressed Air Energy Storage). Przedstawiono dotychczasowy stan wiedzy na temat tej technologii. Opisano również znaczenie układów do magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza, definiując tym samym cel prezentowanego opracowania. Zaproponowano hipotezę, że układy CAES mogą być konkurencyjne dla innych wielkoskalowych magazynów energii, takich jak np. elektrownie szczytowo-pompowe. Dokonano klasyfikacji układów CAES według kilku kryteriów. Przedstawiono perspektywy rozwoju technologii CAES - zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zaprezentowano możliwe lokalizacje struktur geologicznych mogących być naturalnymi magazynami na sprężone powietrze. Przedstawiono dotychczasowy stan rozwoju technologii CAES, istniejące na świecie instalacje tego typu oraz projekty będące w trakcie realizacji. Następnie zaprezentowano opis matematyczny rożnych układów CAES. Opisano równania użyte do modelowania poszczególnych elementów modeli matematycznych takich układów. Do modelowania układów o stałej objętości magazynu (zmiennociśnieniowych) użyto równań opisujących procesy dynamiczne. Z kolei do modelowania układów stałociśnieniowych wykorzystano równania statyczne. Przedstawiono opisy matematyczne oraz założenia dla modeli stałoobiętościowych i stałociśnienowych, diabatycznych oraz adiabatycznych, stacjonarnych i układów do zastosowań mobilnych. Dokonano analizy energetycznej dla wszystkich rozważanych typów układów CAES. Opisano procesy konwersji energii (oraz straty energii) dla poszczególnych elementów rozważanych typów układów CAES. Obliczono również sprawności magazynowania energii. Następnie do oceny układów CAES wykorzystano analizę egzergetyczną. Analiza ta ukierunkowana jest na poszukiwanie przyczyn niedoskonałości termodynamicznych poszczególnych maszyn i urządzeń wchodzących w skład rozważanych układów oraz tychże układów w ujęciu całościowym. Przedstawiono konwencjonalną oraz zaawansowaną analizę egzergetyczną. Konwencjonalną analizę egzergetyczną przeprowadzono dla wszystkich rozważanych układów CAES, natomiast zaawansowaną analizę egzergetyczną przeprowadzono dla jednego wybranego przypadku - układu do podwodnego magazynowania energii przy użyciu sprężonego powietrza.

Wybrane zagadnienia prognozowania produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem odnawialnych nośników energii

Dariusz Baczyński, Mirosław Parol, Paweł Piotrowski

Prezentowana monografia dotyczy zagadnienia prognozowania w elektroenergetyce. Tematyka ta jest istotna zarówno z technicznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. Opracowanie zawiera opis wybranych zagadnień dotyczących prognozowania produkcji energii elektrycznej w OZE, łącznie z przedstawieniem i analizą przykładowych prognoz w tym zakresie. Zakres tematyczny obejmuje różne technologie wytwarzania energii w OZE, jak również różne horyzonty prognostyczne. Horyzont krótkoterminowy dotyczy różnych nośników energii (wiatru, słońca i wody), zaś horyzont średnioterminowy i długoterminowy potencjału energetycznego z OZE. Wydaje się, że monografia ta może mieć duże znaczenie, zarówno poznawcze, jak i praktyczne. Monografia składa się z wstępu, siedmiu rozdziałów merytorycznych oraz podsumowania. Pierwszy rozdział merytoryczny poświęcony jest technicznym i ekonomicznym aspektom wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii. W rozdziale drugim omówiono kryteria jakości wykonywanych prognoz. Wybrane zagadnienia dotyczące zastosowań prognoz produkcji energii elektrycznej z OZE z punktu widzenia ich wykorzystania w systemach elektroenergetycznych zostały zaprezentowane w rozdziale trzecim. Zagadnienie prognozowania krótkoterminowego produkcji energii elektrycznej pozyskiwanej z energii wiatru, z energii słońca oraz z energii wody zostało przedstawione odpowiednio w rozdziałach czwartym, piątym i szóstym. Rozdział siódmy został poświęcony prognozowaniu średnioterminowemu i długoterminowemu potencjału energetycznego z energii słońca.

Wybrane zagadnienia przetwórstwa tworzyw sztucznych. Laboratorium

Andrzej Nastaj, Krzysztof Wilczński

Skrypt zawiera omówienie ćwiczeń laboratoryjnych, dotyczących wybranych zagadnień przetwórstwa tworzyw sztucznych - materiałowych, technologicznych i konstrukcyjnych. Są to ćwiczenia obejmujące zagadnienia płynności polimerów i podstawowych przepływów, występujących w procesach przetwórstwa tworzyw sztucznych oraz zagadnienia objaśniające funkcjonalną istotę dwóch podstawowych technik przetwórstwa - wytłaczania i wtryskiwania. W przypadku wytłaczania są to zagadnienia dotyczące definiowania punktu pracy wytłaczarki, funkcjonowania linii technologicznej wytłaczania, bilansu energetycznego wytłaczania i monitorowania tego procesu na podstawie pomiaru ciśnienia. W przypadku wtryskiwania są to zagadnienia, dotyczące podstaw programowania pracy wtryskarki, kinematyki układu zamykania wtryskarki i monitorowania procesu na podstawie ciśnienia w gnieździe formy i na podstawie ciśnienia hydraulicznego. Skrypt jest przeznaczony dla studentów specjalizujących się w przetwórstwie tworzyw sztucznych na wydziałach mechanicznych i chemicznych wyższych szkól technicznych, a także dla doktorantów, nauczycieli akademickich i kadry inżynieryjno-technicznej w przemyśle.

Wybrane zagadnienia symulacji komputerowej

Zenon A. Sosnowski (red.)

W niniejszej monografii zaprezentowano wybrane zagadnienia odnoszące się do wykorzystania metod modelowania i symulacji komputerowej w szerokim zakresie tematycznym związanym z: klasyfikacją wysokowymiarowych (w tym niezbalansowanych) zbiorów danych, systemami rekomendacyjnymi, biometrią behawioralną, przetwarzaniem języka naturalnego, systemami identyfikacji gatunkowej, wykrywaniem złośliwego oprogramowania, planowaniem tras na odcinku ostatniej mili, obliczeniami kwantowymi, zadaniem kodowania stanów automatu skończonego. Materiał obejmuje prace badawcze oraz o charakterze badawczo-rozwojowym.

Wybrane zagadnienia teorii obwodów

Stanisław Osowski

Podręcznik przeznaczony jest dla studentów pierwszego semestru drugiego stopnia studiów na kierunku Elektrotechnika. Omówiono w nim najważniejsze problemy związane z teorią i zastosowaniem grafów przepływowych, analizą i projektowaniem filtrów analogowych, syntezą obwodów pasywnych, wrażliwością obwodów i układów elektrycznych, obwodami i układami czasu dyskretnego, obwodami nieliniowymi w szerokim ujęciu (zarówno analizy, jak i syntezy) oraz linią długą. Są to zagadnienia nieporuszane na wykładach z teorii obwodów prowadzonych na pierwszym stopniu kształcenia, a przy tym znacznie rozszerzające wiedzę studenta w zakresie teorii obwodów i jej zastosowań. Przekazując treści wykładu, autor starał się przedstawić je w formie jak najbardziej przystępnej, ukierunkowanej i aplikacyjnej. Podręcznik jest bogato ilustrowany przykładami obliczeniowymi ułatwiającymi przyswojenie sobie rozległej wiedzy z tej dziedziny.

Wybrane zagadnienia teorii sprężystości i plastyczności

Tadeusz Chmielewski, Szymon Imiełowski

Przedmiot "Teoria sprężystości i plastyczności", wykładany w uczelniach technicznych w Polsce na kierunkach studiów budownictwo i inżynieria środowiska, jest stosunkowo trudny dla studentów, dlatego niniejszy podręcznik może stanowić dużą pomoc dydaktyczną dla osób pragnących dobrze opanować podstawy mechaniki ośrodków ciągłych, które zostały przedstawione w nim w sposób logiczny i przejrzysty. W monografii omówiono: podstawowe wiadomości z mechaniki; konstrukcję i klasyfikację konstrukcji w budownictwie; stan odkształcenia w mechanice ośrodków ciągłych; stan naprężenia w mechanice ośrodków ciągłych; podstawowe wyniki badań doświadczalnych; zależność między stanem naprężenia i stanem odkształcenia - równania fizyczne dla ciał liniowo sprężystych; syntezę równań liniowej teorii sprężystości i informacje o sposobach ich rozwiązywania; przypadek szczególny - zadania dwuwymiarowe; rozwiązanie zagadnień płaskich w teorii sprężystości; równania równowagi, składowe przemieszczenia i odkształcenia we współrzędnych walcowych oraz zagadnienia dwuwymiarowe we współrzędnych biegunowych z zastosowaniem funkcji naprężenia; półprzestrzeń sprężystą obciążoną siłą skupioną; płaski stan naprężenia tarcz; nośność graniczną konstrukcji; podstawy energetyczne; teorię cienkiej płyty o małym ugięciu oraz rozwiązania płyt cienkich za pomocą podwójnego szeregu Fouriera.

Wybrane zagadnienia z matematyki stosowanej

Andrzej Kaczyński

W skrypcie omówiono teorię funkcji zmiennej zespolonej, ze szczególnym uwzględnieniem jej zastosowań, równania różniczkowe oraz elementy rachunku prawdopodobieństwa i statyki matematycznej. Zamieszczono przykłady i zadania sprawdzające. Skrypt jest adresowany do studentów II roku.

Wybrane zagadnienia z termodynamiki silników spalinowych. Materiały do ćwiczeń

Ewa Fudalej-Kostrzewa

Prezentowany skrypt jest pomyślany jako pomoc do ćwiczeń audytoryjnych z „Termodynamiki” prowadzonych na studiach inżynierskich na Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej. Omówione są w nim podstawowe zagadnienia objęte programem ćwiczeń. Podane zależności stanowiące zapis poszczególnych wielkości są w wielu przypadkach dokładnie wyprowadzone, co może ułatwić studentom opanowanie obowiązującego materiału i być pomocne w rozwiązywaniu zadań. Do wszystkich zamieszczonych w skrypcie zadań podane są odpowiedzi. Sposób rozwiązywania zadań jest pokazany na przykładach. Sposób przedstawiania omawianych zagadnień jest wynikiem długoletniego doświadczenia dydaktycznego Autorki.

Wybrane zagadnienia zastosowań współczesnych baz danych w modelowaniu i symulacji systemów transportowych

Andrzej Czerepicki

Podstawowym celem naukowym monografii jest analiza możliwości wykorzystania oraz opracowanie wybranych metod praktycznego zastosowania współczesnych baz danych w komputerowym modelowaniu i symulacji procesów transportowych.   Praca składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiono cel badań i zadania badawcze. W drugim dokonano przeglądu współczesnych modeli baz danych NoSQL, podkreślono istotne charakterystyki każdego modelu z punktu widzenia potencjalnego zastosowania w transportowym systemie informatycznym i przedstawiono ogólny schemat takiego systemu. Trzeci rozdział zawiera szczegółową analizę grafowego modelu danych, na którą składa się analiza struktur danych grafowej bazy danych pod względem efektywności realizacji poszczególnych operacji na danych, propozycję reguł transformacji uniwersalnego modelu związków encji ER na struktury i relacje grafowej bazy danych, oraz przykłady budowy warstwy danych wybranych transportowych systemów informatycznych z użyciem grafowej bazy danych. W czwartym rozdziale przedstawiono przykłady praktycznego zastosowania współczesnych baz danych w modelowaniu procesów eksploatacji pojazdów o napędzie elektrycznym w komunikacji miejskiej. Uwagę skupiono na problemach związanych z przestawieniem komunikacji miejskiej na autobusy elektryczne oraz wdrożeniem nowatorskich środków transportu. Zaproponowano autorską metodę oszacowania zużycia energii elektrycznej dla dowolnej trasy przejazdu pojazdu elektrycznego na podstawie jej charakterystyk i wzorcowych pomiarów, a następnie zbudowano model obsługi procesu ładowania pojazdów elektrycznych na krańcach trasy z wykorzystaniem podejścia systemów masowej obsługi. Praktycznym wynikiem prac naukowo-badawczych jest komputerowy system bazodanowy realizujący zaproponowane metody modelowania wybranych procesów obsługi pojazdów elektrycznych w komunikacji miejskiej.

Wychowanie patriotyczne. Pedagogika - polityka bezpieczeństwa - polityka historyczna

Konrad Hennig (red.)

Spór o to, jak mówić o własnej przeszłości, dotyczy w istocie kształtowania swojej tożsamości. Po raz kolejny stoimy przed wyzwaniem zdefiniowania polskości bądź to jako samoistnego bytu, bądź istniejącego w jakiejś relacji z Zachodem: w formie przedmurza lub pomostu ze Wschodem. Wychowanie patriotyczne jest nierozłącznie związane z redefiniowaniem hipostazy, jaką jest naród. Zapraszam do zapoznania się z badaniami prezentowanymi przez współautorów niniejszego tomu oraz refleksji, w jakim kształcie chcielibyśmy w najbliższych latach prezentować młodemu pokoleniu byt wyobrażony Polska.

W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży

Małgorzata Wójcik-Dudek

Książka podejmuje problem Zagłady w najnowszej polskiej literaturze dla dzieci i młodzieży. Jego wysoka frekwencja w XXI-wiecznej literaturze osobnej, choć w dużej mierze z pewnością wynika ze szczególnego charakteru stosunków polsko-żydowskich, to bywa również, jeśli nie przede wszystkim, podyktowana pewnego rodzaju modą na odpamiętywanie przeszłości − memory boom. Autorka prezentuje wersje narracji o Zagładzie tworzone przez drugie i trzecie pokolenie, choć refleksję o odpamiętywaniu przeszłości rozpoczyna kanoniczną Akademią pana Kleksa Jana Brzechwy stanowiącą, według niej, mit podwalinę opowieści o Holokauście. Kolejne rozdziały zostały poświęcone między innymi sylwetce Janusza Korczaka, współczesnym formom opowiadania o Holokauście, „dziecięcym” realizacjom Zagładowych toposów znanych z literatury adresowanej do dorosłych czytelników.

Wykluczenie społeczne i inkluzja społeczna z wykorzystaniem podmiotów ekonomii społecznej w Polsce na przykładzie województwa łódzkiego

Michał Jerzy Sobczak

Na początku XXI wieku wykluczenie społeczne stało się jedną z podstawowych kwestii społecznych w krajach europejskich. Bierze się ono z wszelkiego rodzaju nierówności, a polega na swoistej izolacji z życia społecznego osób odbiegających od powszechnie przyjętych norm. Zjawisko to dotyczy wszystkich gospodarek i jest w dużej mierze niezależne od rozwoju gospodarczego państw. Nie dziwi zatem fakt, że przeciwdziałanie mu jawi się jako jeden z najważniejszych celów polityki Unii Europejskiej w sferze społecznej. W Polsce polityka przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu jest realizowana poprzez pomoc społeczną i zatrudnienie socjalne. Na obu tych polach istotną rolę do odegrania mają podmioty ekonomii społecznej. Celem niniejszej monografii jest wszechstronne przeanalizowanie zjawiska wykluczenia społecznego oraz metod przeciwdziałania niemu. Zaprezentowano bieżący stan badań na ten temat i dokonano oceny przydatności gospodarki społecznej jako jednej z metod inkluzji społecznej.

Wykładniki spójności w tekstach pisanych przez obcokrajowców. Materiał egzaminów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego

Magdalena Karasek

Czytelnik znajdzie w publikacji analizę mechanizmów spójności językowej w tekstach pisanych przez obcokrajowców, którzy przystąpili do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego, a następnie klasyfikację stosowanych przez nich wykładników. Autorka bada, jak zmieniają się sposoby wiązania wyrażeń zdaniowych w zależności od poziomu znajomości języka oraz wskazuje najczęściej popełniane przez cudzoziemców błędy. Podstawa to materiały egzaminacyjne (wypowiedzi pisemne) z trzech poziomów nauczania: B1, B2 i C2. Z badań płynie wniosek, że umiejętność tworzenia spójnych tekstów jest integralną częścią kompetencji komunikacyjnej, rozwijającej się wraz ze wzrostem kompetencji językowej. Wykładniki więzi okazały się bardziej istotne w dłuższych formach wypowiedzi, takich jak charakterystyka, tekst argumentacyjny, opis czy esej. Brakuje opracowań o podobnej tematyce, zarówno w literaturze polskiej, jak i światowej. Większość prac odnoszących się do spójności tekstu dotyczy rozważań na poziomie filologicznym, natomiast publikacja Magdaleny Karasek jest zwróceniem się w kierunku praktycznej aplikacji instrumentarium językoznawczego do działań dydaktycznych. Z recenzji prof. dr hab. Anny Dunin-Dudkowskiej

Wykłady z chemii ogólnej i nieorganicznej dla studentów biologii i biotechnologii (z elementami analizy jakościowej i ilościowej). Wydanie 2 uzupełnione

Piotr Seliger

Skrypt ten został pomyślany jako materiał pomocniczy dla studentów I roku kierunku mikrobiologia i biotechnologia oraz II roku kierunku biologia do wykładów z chemii nieorganicznej prowadzonych na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. Z moich obserwacji wynika, że przedstawienie niektórych tematów może być przydatne także dla studentów chemii, przy czym zwracam uwagę, iż materiał zawarty w tym skrypcie jest bardzo okrojony i nie obejmuje wszystkich zagadnień wymaganych na kierunku chemia. Liczba godzin wykładów w porównaniu z ilością materiału obowiązującym w minimum programowym sprawia, że aby został on zrealizowany, wykłady muszą być prowadzone w dość dużym tempie, co z kolei powodowało błędy lub duże luki w notatkach studenckich. Mam nadzieję, że wraz z tym skryptem studenci będą mogli bardziej skoncentrować się na tłumaczonych zagadnieniach i na zrozumieniu omawianych tematów. Proszę nie traktować tego podręcznika jako substytut wykładów, lecz jedynie jako pomoc do nich, gdyż wytłumaczenie i objaśnienie zagadnień omawianych na wykładach nie znalazły się w tych materiałach. W drugim uzupełnionym wydaniu zostały poprawione błędy znalezione w pierwszej edycji tego skryptu. Dodano też kilka nowych slajdów, które pojawiły się w trakcie kolejnych lat prowadzenia wykładów. Ze względu na zmniejszenie liczby godzin wykładów część materiału została przeniesiona i oznaczona jako dodatek, tak by studenci nie mieli problemów z weryfikacją obowiązkowego materiału, który ich dotyczy. Słowo wstępne

Wykłady z mechaniki ogólnej

Włodziemierz Kurnik

Podręcznik obejmuje materiał przedmiotu Mechanika ogólna prowadzonego w ramach studiów akademickich I stopnia na wydziałach mechanicznych politechnik. Może być wykorzystywany także przez studentów innych wydziałów, na których mechanika - również w węższym zakresie - należy do przedmiotów obowiązkowych lub obieralnych. Treść i układ książki odpowiada wykładom prowadzonym na Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej. Materiał prezentowany jest w ujęciu geometrycznym uzupełnionym elementami mechaniki analitycznej w zakresie niezbędnym do zastosowań praktycznych.

Wykorzystanie technik informacyjnych w zarządzaniu

Leszek Kiełtyka (red.)

Na obecnym etapie rozwoju cywilizacyjnego za niezwykle istotną dziedzinę należy uznać obszar systemów informacyjnych oraz same techniki informacyjne, stanowiące nieodłączny element sprawnego zarządzania organizacjami. Prezentowana monografia to zbiór najbardziej aktualnych przemyśleń, rozważań, dyskusji i badań empirycznych, które dostarczają nowej wiedzy o technikach informacyjnych, stanowiąc jednocześnie istotny wkład w obszar naukowy, jakim jest zarządzanie. Autorzy monografii nie tylko omówili współczesne problemy w zarządzaniu organizacjami, zasobami informacyjnymi czy bezpieczeństwem informacji, ale również przedstawili sposoby wykorzystania w tym obszarze multimediów, nowych technologii oraz sztucznej inteligencji. Monografia jest skierowana do bardzo szerokiego grona osób - studentów, nauczycieli, naukowców i przedsiębiorców.