Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

W roku akademickim 1972/73 powołano w Uniwersytecie Łódzkim Dział Wydawnictw, którego zadaniem miało być opracowywanie i edycja uczelnianych prac naukowych, dydaktycznych i informacyjnych. W 1984 r. Dział został przekształcony w Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Autorami publikowanych prac są przede wszystkim pracownicy naukowi uczelni, ale również wybitni znawcy przedmiotu z innych ośrodków w kraju i za granicą, natomiast problematyka publikacji skupiona jest wokół podstawowych dyscyplin uniwersyteckich i tematyki interdyscyplinarnej.

Obecnie rozwijany program wydawniczy stanowi kontynuację bogatej oferty starannie opracowanych pod względem redakcyjnym i typograficznym publikacji z różnych dziedzin nauki, ze szczególnym uwzględnieniem szeroko rozumianej humanistyki.

273
E-book

Japonizm w sztuce modernizmu. Obrazy przepływającego świata

Julia Niewiarowska-Kulesza, Aneta Pawłowska

Książka daje czytelnikowi niezwykle użyteczne kompendium wiedzy na temat oddziaływania ukiyo-e na artystów różnych krajów europejskich - i nie tylko. Podsumowuje dzieje paryskiej fascynacji „japońszczyzną” - również w wymiarze rynku sztuki i zainteresowań szerszej publiczności, jak też prezentuje początki japonizmu polskiego, z nieodzowną postacią Feliksa Jasieńskiego - Mangghi. Omawia wpływ estetyki ukiyo-e na artystów pochodzenia holenderskiego, aktywnych w Afryce Południowej. (...) Na gruncie polskim jest to zupełnie nowa analiza, poszerzająca pole wiedzy na temat japonizmu, ale też wprowadzająca do polskiej literatury wcześniej jej nieznanych, a często znakomitych artystów. dr Joanna Wasilewska Dyrektor Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie  

274
E-book

Lobbing w świetle teorii wyboru publicznego

Marcin Kalinowski

Lobbing jest integralną częścią procesu podejmowania decyzji publicznych w systemie przedstawicielskim. Udział podmiotów zewnętrznych w procesie stanowienia prawa budzi jednak wśród komentatorów sceny publicznej nieustanne spory i kontrowersje. Praktyka lobbingu podważa tezę, że instytucjonalizacja „wywierania wpływu na władzę” w bezpośredni sposób redukuje negatywne efekty społeczne tego zjawiska. Niniejsza publikacja stanowi próbę wyjścia poza obszar badań porównawczych w kierunku spojrzenia na zjawisko lobbingu poprzez cele, motywacje i reguły zachowań podmiotów współuczestniczących w procesie dochodzenia do decyzji publicznych. Podstawowym celem książki jest zobrazowanie mechanizmu lobbingu, który funkcjonuje w oparciu o wybory dokonywane przez poszczególnych uczestników procesu politycznego, zasoby, jakimi dysponują, ich wzajemne relacje oraz wewnętrzne uwarunkowania systemu przedstawicielskiego - wspólne dla państw zachodnich demokracji. Założona przez autora konwencja redukcjonistyczna zrodziła potrzebę odwołania się do teorii, która umożliwia badanie uwarunkowań systemowych demokracji jako wyniku łącznych skutków zachowania na poziomie jednostki lub grupy. Takie założenia wyjściowe spełnia teoria wyboru publicznego (public choice theory), która powstała na gruncie amerykańskim na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Wykorzystuje ona klasyczne instrumentarium badawcze ekonomii do objaśniania meandrów procesu politycznego.

275
E-book

Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych (IV-XV wiek)

Małgorzata B. Leszka, Mirosław J. Leszka

Autorzy opowiadają o kobietach na najwyższych szczeblach władzy w dziejach Bizancjum (IV–XV w.), ich roli w polityce i dworskich knowaniach, zwłaszcza w okresach przejściowych lub czasach kryzysu państwa, kiedy okoliczności sprzyjały podejmowaniu działań przez cesarskie małżonki bądź matki. Przez pryzmat losów cesarzowych przybliżają w barwny i bardzo przystępny sposób historię Bizancjum, dzieje obfitujące w dramatyczne wydarzenia, których uczestniczkami, a nierzadko również inicjatorkami, były tytułowe bazylisy. Czytelnik ma szansę podczas lektury nie tylko spotkać się z przedstawionymi z pasją, ożywionymi postaciami cesarzowych (opowieści o 25 niezwykłych kobietach – od Heleny, matki Konstantyna Wielkiego do Marii z Trapezuntu), ale również wkroczyć w ich świat codzienny sprzed stuleci: dowiedzieć się, jak można było zostać cesarzową, jak wyglądało życie na dworze, pożycie z cesarskim małżonkiem, macierzyństwo, udział w ceremoniach, religijność, jaka była rola tych kobiet w polityce, w intrygach, a wreszcie, co działo się z bazylisami po utracie pozycji. „O cesarzowej Teofano, żonie Romana II, a później Nicefora Fokasa, pisali nie tylko znawcy dziejów Imperium Bizantyńskiego, ale i twórcy tej miary, co Guy de Maupassant czy na gruncie polskim Tadeusz Miciński. Jej życie bowiem z pewnością doskonale nadaje się na kanwę powieści czy dramatu. Mamy w nim wszystko, co pobudza wyobraźnię badacza, pisarza lub zwykłego śmiertelnika – piękną kobietę, która zrobiła wielką karierę – z córki szynkarza stała się władczynią najpotężniejszego wówczas państwa, wielkie namiętności – miłość, nienawiść, zdradę, żądzę władzy, a wreszcie zbrodnię”. (z rozdziału Mężobójczyni? Teofano)

276
E-book

Absencja chorobowa pracowników. Uwarunkowania - kształtowanie - pomiar

Małgorzata Striker

Dlaczego w zaciszu gabinetu lekarskiego, przy podejmowaniu decyzji o skorzystaniu ze zwolnienia, oprócz pacjenta i lekarza uwzględniany jest jeszcze pracodawca? Czy dla pracodawcy najkorzystniejszy poziom absencji to jej brak? Dlaczego pracownicy korzystają ze zwolnień w okolicznościach medycznie nieuzasadnionych? Te i wiele innych pytań dotyczących zachowań absencyjnych pracowników i działań zarządczych podejmowanych przez pracodawców stały się inspiracją do podjęcia badań, których wyniki zostały zaprezentowane w niniejszej publikacji. Omówiono w niej m.in. różnorodność czynników determinujących poziom absencji pracowniczej, metody mierzenia i badania zachowań absencyjnych pracowników oraz sposoby ich kształtowania przez pracodawców. W książce podjęto rzadko poruszaną w polskich pracach badawczych tematykę zarządzania absencją pracowniczą w organizacji i próbę zdiagnozowania możliwych w tej sferze dysfunkcji, na które składają się dwa skrajnie różne zachowania pracownicze: nieuzasadnione, nadmierne korzystanie ze zwolnień lekarskich oraz przychodzenie do pracy pomimo choroby lub wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego zamiast zwolnienia lekarskiego.

277
E-book

Polityka zagraniczna Polski. 25 lat doświadczeń

Małgorzata Pietrasiak, Karol Żakowski

Publikacja jest poświęcona ćwierćwieczu polityki zagranicznej Polski od chwili przemian ustrojowych na przełomie 1989 i 1990 r. W zebranych artykułach zostały opisane zarówno sukcesy polskiej dyplomacji, jak i wyzwania, przed którymi stoi III Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej. Monografia składa się z czterech bloków tematycznych. Trzy pierwsze dotyczą relacji Polski z poszczególnymi regionami - Unią Europejską, Europą Wschodnią oraz krajami pozaeuropejskimi, zaś czwarty - polityki bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Ocena efektów polityki zagranicznej Polski w ciągu ostatnich 25 lat nie jest jednoznaczna. Z jednej strony Polska do sukcesów zaliczyć może wstąpienie do Paktu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej, pojednanie z Niemcami oraz stworzenie w miarę stabilnych warunków rozwoju gospodarczego. Z drugiej strony pewne problemy międzynarodowe, np. pojednanie z Rosją, pozostały nierozwiązane. Niniejsza książka pozwala lepiej zrozumieć uwarunkowania polityki zagranicznej Polski i ocenić, na ile polskie służby dyplomatyczne podołały wyzwaniom po 1989 r.  

278
E-book

Zarządzanie pracownikami w dojrzałym wieku. Wyzwania i problemy

Izabela Kołodziejczyk-Olczak

Starzenie się społeczeństw ma charakter globalny, w szczególności dotykający kraje wysoko zurbanizowane i uprzemysłowione, w tym Polskę. Złożoność tego zagadnienia narzuca konieczność interdyscyplinarnego podejścia, łączącego wysiłki wielu nauk: filozofii, ergonomii, psychologii poznawczej i psychologii starzenia się, polityki społecznej, socjologii starzenia się, historii, a także zarządzania, ekonomii, finansów, gerontologii społecznej, medycyny czy nauk technicznych i inżynieryjnych. Ponadto, aby przeciwdziałać negatywnemu przebiegowi tego procesu i łagodzić jego skutki, konieczne jest zaangażowanie wszystkich interesariuszy: polityków społecznych, reprezentantów instytucji rynku pracy, zarządzających organizacjami pozarządowymi. Starzenie się ludności może być postrzegane nie tylko jako wyzwanie, ale także jako szansa na pełniejszy rozwój w skali makro-, mezo- i mikroekonomicznej. Starsi ludzie – w sposób formalny lub nieformalny – są źródłem informacji dla ich rodzin, społeczności i pracodawców. Osoby dojrzałe pełnią ważne role w rodzinach, organizacjach, społecznościach lokalnych. W książce znajdziemy zarówno odpowiedź na pytanie: jak można efektywnie zarządzać wiekiem z punktu widzenia kluczowych interesariuszy, jakimi są dojrzali pracownicy i same organizacje, jak i opis autorskiej koncepcji zarządzania pracownikami w organizacji, w różnych grupach wyróżnionych ze względu na wiek. Wykorzystano różne metody i techniki badawcze jakościowe. 

279
E-book

Medialne oblicza sportu

Katarzyna Burska, Bartłomiej Cieśla

Sport jako zjawisko kulturowe stał się w ostatnich latach przedmiotem pogłębionej refleksji naukowej. Będąc niegdyś wyłącznie obiektem fascynacji kibiców, ze względu na powszechność, popularność i siłę społecznego oddziaływania skupia dziś uwagę badaczy naukowych, funkcjonując jako ważny składnik dyskursu medialnego. Ponieważ obraz poszczególnych dyscyplin kreowany jest w sposób zapośredniczony, nie tylko z udziałem samych dziennikarzy, podlega on wielowątkowej rekonstrukcji dokonywanej przez uczonych na gruncie badań socjologicznych, psychologicznych i lingwistycznych. Książka, którą oddajemy do Państwa rąk, ma przybliżyć werbalny aspekt komunikacji medialnej dotyczącej sportu. Wpisuje się w nurt badań nad językiem sportu prowadzonych już od kilkunastu lat na Uniwersytecie Łódzkim. Ze Wstępu

280
E-book

France in Sweden's Foreign Policy in the Era of Gustav III's Reign (1771-1792)

Zbigniew Anusik

This book is about the Stockholm court’s policy on France during the reign of Gustav III. It is a work on the history of diplomacy based on an extensive source material. The author concentrates especially on the crisis of the French monarchy in the years 1787-1792. He also pays a lot of attention to Gustav III’s unsuccessful attempts to build an anti-French and anti-revolutionary coalition of European monarchs. The chronological range of work covers Gustav III’s reign, thus the death of that ruler on March 29, 1792 marks the end of the book. 

281
E-book

Kompendium wiedzy dla pracodawców MŚP z zakresu zakresie utrzymania aktywności zawodowej osób w wieku 50+

Izabela Warwas, Justyna Wiktorowicz, Patrycja Woszczyk

Oddajemy w Państwa ręce kompendium na temat utrzymania aktywności zawodowej pracowników w wieku 50+. Kompendium zostało opracowane w ramach projektu pt. STAY. Wsparcie aktywności zawodowej osób 50+ w przedsiębiorstwie. Zdrowy i zmotywowany pracownik – zadowolony pracodawca, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Dzięki partnerskiej formule projektu STAY, możliwe było wykorzystanie w nim doświadczeń i rozwiązań wypracowanych przez partnerów zagranicznych i niestosowanych dotychczas w Polsce. Poruszana w opracowaniu problematyka jest bardzo aktualna i ważna dla funkcjonowania MŚP (mikro, małych i średnich przedsiębiorstw) w Polsce, aczkolwiek ciągle jest jeszcze słabo rozpoznana przez pracodawców tego sektora. Dlaczego jest to tak istotne? Nasze społeczeństwo, podobnie jak społeczeństwa wielu krajów rozwiniętych, starzeje się. W rezultacie potencjalne zasoby pracy będą się z jednej strony starzeć, a z drugiej kurczyć.

282
E-book

Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym (CATI). Działania ankieterskie w call centers

Wojciech Jabłoński

Publikacja przybliża jedną z najpopularniejszych technik stosowanych w badaniach sondażowych – wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym (CATI – Computer Assisted Telephone lnterviewing). Autor zapoznaje czytelnika z możliwościami i ograniczeniami techniki CATI oraz charakteryzuje obszary głównych zastosowań wywiadu telefonicznego. Przedstawia również wyniki własnych badań metodologicznych, zrealizowanych w kilkunastu firmach z Polski, Norwegii i Islandii stosujących technikę CATI. Książka może zainteresować badaczy – zarówno akademickich, jak i komercyjnych – korzystających z techniki CATI. Przydatna będzie również osobom odpowiedzialnym za aspekty organizacyjno-logistyczne procesu zbierania danych: managerom działów realizacji, kierownikom badawczych call centers czy superwizorom nadzorującym pracę ankieterów telefonicznych. Publikacja – poza walorami czysto naukowymi – zawiera wiele treści o charakterze aplikacyjnym. Autor zamieszcza w niej rekomendacje związane z przygotowaniem i realizowaniem badań sondażowych z zastosowaniem techniki wywiadu telefonicznego. 

283
E-book

Meteorologiczne uwarunkowania stężenia radonu w przygruntowej warstwie powietrza w środowisku miejskim i zamiejskim

Agnieszka Podstawczyńska

 Opracowanie poszerza wiedzę na temat czasowej zmienności stężenia radonu Rn-222 w powietrzu atmosferycznym na obszarze miasta i na terenie niezurbanizowanym oraz poszukiwania związku tej zmienności z lokalnymi i makroskalowymi warunkami meteorologicznymi. W pracy podjęto próbę oceny wpływu poszczególnych elementów meteorologicznych na kształtowanie dynamiki zawartości radonu w powietrzu. Ocenie poddano także rolę cyrkulacji atmosferycznej determinującej dwie składowe stężenia tego radionuklidu przy gruncie, tj. składową lokalną i składową będącą efektem transportu radonu do miejsc pomiaru. Ponadto celem badawczym była odpowiedź na pytanie, czy środowisko miejskie cechuje odmienna dynamika zmian stężenia radonu w powietrzu w porównaniu z rolniczymi terenami

284
E-book

Państwowe fundusze majątkowe. Pomiędzy krajową gospodarką a globalnymi rynkami finansowymi

Dariusz Urban

Jedna z największych zmian, jaka zaszła w postrzeganiu roli państwa w gospodarce na początku XXI wieku, była wynikiem akumulacji kapitału w rękach państwa i w konsekwencji pojawienia się nowej kategorii inwestorów instytucjonalnych, jakimi są państwowe fundusze majątkowe. Ich działalność na przestrzeni ostatnich lat może być uznana za dowód wyraźnego ścierania się ze sobą dwóch przeciwstawnych koncepcji - kapitalizmu państwowego i kapitalizmu rynkowego. W monografii zaprezentowano państwowe fundusze majątkowe w kontekście ekonomicznym i finansowym, łącząc ze sobą dwie perspektywy - pojedynczej gospodarki oraz globalnych rynków finansowych. Jest to uzasadnione przenikaniem się obu wymiarów i ich wzajemnym oddziaływaniem, państwowe fundusze majątkowe są bowiem nie tylko nierozerwalnie związane z gospodarką danego kraju i od niej bezpośrednio zależne, lecz także ich funkcjonowanie jest uwarunkowane dostępem do międzynarodowych rynków finansowych, na których prowadzą one działalność inwestycyjną.

285
E-book

Metodologie językoznawstwa. Podstawy teoretyczne. Podręcznik akademicki

Piotr Stalmaszczyk

 Jest to zaawansowany podręcznik akademicki poświęcony współczesnym metodologiom językoznawczym w ujęciu interdyscyplinarnym. Kolejne rozdziały są autorskimi spojrzeniami na filozoficzne i logiczne podstawy językoznawstwa oraz historyczne ujęcie związków filozofii, filozofii nauki i językoznawstwa. Znajdują się też rozważania na temat celów i zadań metalingwistyki, gramatyki generatywnej, gramatyki uniwersalnej w modelu gramatyki generatywnej oraz języka w semantyce pojęciowej, najnowszych tendencji rozwojowych w generatywizmie. Omówiono też problemy generatywnego opisu języka polskiego oraz określenia granic semantyki i pragmatyki, dwóch stosunkowo nowych teorii językoznawczych z pogranicza składni, semantyki i pragmatyki, czyli teorii relewancji oraz teorii łączącej do pewnego stopnia gramatykę generatywną i semantykę pojęciową i kognitywną, czyli gramatykę konstrukcji. Przedstawiono również zagadnienia pragmatyki językowej z perspektywy językoznawstwa kognitywnego, metody korpusowe w językoznawstwie kognitywnym oraz wybrane problemy psychologicznej reprezentacji znaczenia.

286
E-book

Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI wieku

Piotr Szukalski

Przemiany demograficzne – przede wszystkim depopulacja i starzenie się ludności – coraz częściej przedstawiane są, w zależności od nastawienia osoby/instytucji oceniającej, jako wyzwanie lub jako zagrożenie. Od kilkunastu lat w polskich realiach myślenie o przyszłości demograficznej widoczne jest również w skali mezzo, tj. w skali regionów/województw, a nie jedynie w skali kraju. Kolejne województwa odkrywają, że przemiany demograficzne mogą stać się głównym hamulcem rozwoju nie tylko w długim, ale również w średnim okresie. W opracowaniu skoncentrowano się na określeniu zmian w liczbie i rozmieszczeniu ludności województwa łódzkiego. Uwzględniono najważniejsze demograficzne czynniki wywołujące te zmiany, a zatem zachowania rozrodcze i matrymonialne, stan zdrowia i umieralność oraz migracje. Za źródło informacji posłużyły zarówno dane ewidencji bieżącej ludności, dane z dwóch ostatnich spisów powszechnych, jak i najnowsza prognoza demograficzna GUS. Prowadzone analizy, oprócz poziomu regionalnego, uwzględniają zróżnicowanie lokalne na poziomie powiatów. Książka jest skierowana do decydentów sektora publicznego – odpowiedzialnych za realizację regionalnej i lokalnej polityki społecznej, przede wszystkim za dostarczanie najważniejszych usług społecznych (edukacja, ochrona zdrowia, zaopatrzenie w media), oraz do przedsiębiorców – zainteresowanych tym, jak zmieniająca się demografia będzie kształtować popyt na dobra i usługi rynkowe oraz podaż pracy. 

287
E-book

Własność prefabrykancka w Łodzi w latach 1820-1866

Dorota Wiśniewska

W monografii poddano analizie zjawiska prawne występujące w rozpoczynającej swą karierę miejską, ale jeszcze feudalnej Łodzi oraz umożliwiające rozwój własności i społeczeństwa kapitalistycznego. Autorka zaprezentowała zarówno instytucje prawne tworzone przez struktury władzy w Królestwie Polskim, jak i te, które były wynikiem praktyki obrotu gospodarczego, prowadzącego do powstania i intensywnego rozwoju wczesnokapitalistycznego miasta przemysłowego w latach 1820-1866. Dzięki specyficznym stosunkom własnościowym w początkowo mniejszym od sąsiedniego Zgierza mieście kształtował się przemysł, wciąż osiedlali się przede wszystkim drobni wytwórcy, uruchamiano niewielkie warsztaty, otwierając w ten sposób drogę wielkim fabrykantom, zatrudniającym w swoich ogromnych fabrykach tysiące pracowników. Swoistym instrumentem tej przebudowy była rozwijająca się głównie na obszarze łódzkiego Starego Miasta własność podzielona, cechująca się silnymi pozostałościami feudalnymi. Ponadto na terenie łódzkich osad fabrycznych był kreowany nowy typ własności - własność prefabrykancka, mająca również charakter własności podzielonej, ale już z licznymi elementami wywodzącymi się z nowych stosunków gospodarczych.

288
E-book

Grembach - etnograficzny przewodnik po łódzkim osiedlu

Grażyna Ewa Karpińska, Aleksandra Krupa-Ławrynowicz

Grembach - etnograficzny przewodnik po łódzkim osiedlu jest pierwszą, szczegółową prezentacją fragmentu Łodzi, który do tej pory nie doczekał się odrębnego opracowania. Grembach to osiedle robotnicze, które powstało pod koniec XIX wieku w podłódzkiej wsi Widzew. Życie na Grembachu związane było przede wszystkim z wybudowaną tu Fabryką Nici, która dawała pracę, mieszkania w przyfabrycznych domach i organizowała robotnikom czas po pracy. W przewodniku prowadzimy czytelnika po przestrzeni osiedla, w którym robotnicy kiedyś zorganizowali "swój" świat. Jego obraz zrekonstruowałyśmy na podstawie wspomnień kilku pokoleń mieszkańców, fotografii i dokumentów archiwalnych. Podążamy śladami, które na Grembachu pozostawiła po sobie jego robotnicza przeszłość i które odsyłają nas do tego, co kiedyś "tu" było, idziemy za relacjami wspomnieniowymi odtwarzającymi życie robotników w okresie międzywojennym i w czasie PRL.