Współpraca fundamentu płytowo-palowego z podłożem gruntowym

Grzegorz Kacprzak

Okres ostatnich dwudziestu pięciu lat to czas istotnego rozwoju fundamentów płytowo-palowych. Rozwinięto wówczas wiele nowych metod analizy zachowania FPP z wykorzystaniem coraz szerzej dostępnych narzędzi do modelowania współpracy ośrodka gruntowego z konstrukcją, danych z obserwacji osiadań zrealizowanych obiektów, jak również wszelkiego rodzaju eksperymentów w skali naturalnej i laboratoryjnej.   Autorzy prezentowanego opracowania podjęli próbę kompleksowego ujęcia problematyki współpracy fundamentu płytowo-palowego z podłożem gruntowym. Dotyczy to fundamentu płytowo-palowego poddanego działaniu obciążenia pionowego. Podstawę rozważań stanowią badania własne, obserwacje i pomiary, koncepcje, analizy teoretyczne oraz zweryfikowane wyniki modelowania numerycznego.   Praca składa się z 11 rozdziałów. W pierwszych siedmiu uwzględniono aktualny stan wiedzy w zakresie zachowania fundamentu płytowo-palowego. Kolejne cztery stanowią analizę wyników własnych badań doświadczalnych i modelowych, mającą na celu weryfikację wniosków przedstawionych w pierwszej części pracy i lepsze poznanie zjawisk towarzyszących współpracy fundamentu płytowo-palowego z ośrodkiem gruntowym.   Wykonane wcześniej analizy numeryczne i badania modelowe zostały uzupełnione w rozdziale XI wnioskami z długoterminowych (ok. 800 dni) pomiarów in-situ zmian wartości naprężeń w podłożu pod fundamentem, jak również pomiarów odkształceń na kierunku pionowym w kolumnach betonowych, umożliwiających obserwację zmiany w czasie dystrybucji siły wzdłuż kolumny. Badania tego typu niewątpliwie stanowią duże osiągnięcie badawcze autora, gdyż zostały zaprojektowane i zrealizowane po raz pierwszy w Polsce. Po raz kolejny w pracy przeprowadzono analizę numeryczną, tym razem fragmentu opomiarowanego fundamentu. Następnie, otrzymane wyniki porównano z wynikami z pomiarów rzeczywistych. Celem badawczo-aplikacyjnym porównania była weryfikacja numerycznego modelu współpracy konstrukcji z ośrodkiem gruntowym, jak również uzupełnienie i jednocześnie zwiększenie liczby wyników badań w skali rzeczywistej. Dzięki temu możliwe było przeprowadzenie analizy naukowej mającej na celu lepsze poznanie zachowania elementów fundamentu płytowo-palowego oraz zrozumienie złożonych efektów interakcji między nimi.

Planowanie cywilne. Budowa planów zarządzania kryzysowego i planów ratowniczych

Anna Kosieradzka

Autorami artykułów są: A. Kosieradzka, U. Kąkol, G. Kunikowski, W. Skomra, J. Smagowicz, J. Zawiła-Niedźwiecki   Celem tego podręcznika, który jest drugim w serii, jest wieloaspektowe przedstawienie problematyki planowania cywilnego, w tym metodyk tworzenia planów publicznego zarządzania kryzysowego i planów ratowniczych. Charakterystyczną cechą podręcznika jest procesowe ujęcie problematyki planowania cywilnego.   Podręcznik składa się z pięciu rozdziałów. Zaprezentowano w nich: rodzaje planów publicznego zarządzania kryzysowego, ich wzajemne zależności oraz podmioty uczestniczące w ich sporządzaniu i wykorzystywaniu (rozdział 1), metodykę oceny ryzyka na potrzeby publicznego zarządzania kryzysowego (rozdział 2), metodykę opracowywania planów zarządzania kryzysowego (rozdział 3) oraz metodykę opracowywania planów ratowniczych (rozdział 4). Podsumowaniem rozważań zawartych w podręczniku jest rozdział 5, prezentujący model dojrzałości organizacji w obszarze publicznego zarządzania kryzysowego, pozwalający na ocenę stopnia przygotowania jednostek administracji na poziomie gminnym do realizacji zadań związanych z planowaniem cywilnym i zarządzaniem kryzysowym.   Podręcznik zawiera liczne przykłady rozwiązań i narzędzi wykorzystywanych w planowaniu cywilnym wraz z metodami i procedurami ich opracowania. Na końcu każdego rozdziału znajdują się pytania i zadania umożliwiające sprawdzenie poziomu uzyskanej wiedzy oraz identyfikację problemów do samodzielnego studiowania.

Wskaźnik niezawodności β (beta) jako miara stateczności budowli piętrzących

Zbigniew Kledyński

PRACE NAUKOWE - INYŻNIERIA ŚRODOWISKA - zeszyt 84 W pracy podjęto próbę analizy bezpieczeństwa budowli piętrzących wykonanych z betonu, z betonu słabo zbrojonego lub żelbetowych pod względem stateczności na przesunięcie i - w mniejszym zakresie - wywrócenie (obrót). Wykorzystano zarówno podejście tradycyjne, jak i metodę probabilistyczną rzędu II (FORM). Celem autora jest zainteresowanie polskich hydrotechników oraz studentów budownictwa wodnego i inżynierii wodnej probabilistycznymi metodami oceny bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznych, co wydaje się ważne w perspektywie wdrażania w Polsce Eurokodów, wśród których wciąż, niestety, nie ma poświęconego budowlom hydrotechnicznym.

Wybrane zagadnienia modelowania i zastosowań superkondensatorów

Mirosław Lewandowski, Marek Orzyłowski

W pierwszej części książki omówiono modele impedancji superkondensatorów, koncentrując się na modelach ułamkowego rzędu. Przedstawiono też metody identyfikacji parametrów tych modeli oraz zagadnienie sprawności energetycznej superkondensatorów. Druga część dotyczy zastosowań superkondensatorów w magazynach energii pojazdów elektrycznych. Zawarte w książce informacje mają głównie charakter aplikacyjny. Celem opracowania jest przedstawienie metod i narzędzi analizy układów, zawierających superkondensatory. Metody te i narzędzia umożliwiają optymalizację konstrukcji, zawierających te elementy, pod względem oszczędności kosztów i strat energii. Książka przeznaczona jest dla studentów i inżynierów elektryków, elektroników i automatyków. W związku z tym założono, że czytelnicy znają podstawowe zagadnienia z tych dyscyplin na poziomie wyższej uczelni technicznej. Do podstaw tych należą między innymi: znajomość podstaw rachunku różniczkowego i całkowego, w tym równań różniczkowych; znajomość całkowych przekształceń Fouriera i Laplace’a oraz rachunku operatorowego; znajomość operacji na liczbach zespolonych oraz ogólna wiedza z podstaw logiki rozmytej.

Wybrane zagadnienia z matematyki stosowanej

Andrzej Kaczyński

W skrypcie omówiono teorię funkcji zmiennej zespolonej, ze szczególnym uwzględnieniem jej zastosowań, równania różniczkowe oraz elementy rachunku prawdopodobieństwa i statyki matematycznej. Zamieszczono przykłady i zadania sprawdzające. Skrypt jest adresowany do studentów II roku.

Laboratorium mechaniki płynów

Lech Knap

Laboratorium mechaniki płynów

Zarządzanie procesowe w organizacjach. Podejście klasyczne i nowe koncepcje

Agnieszka Bitkowska

Głównym celem monografii jest zaprezentowanie zarządzania procesowego we współczesnych organizacjach, zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej, w ujęciu klasycznym i z uwzględnieniem nowych koncepcji rozwijających się w otoczeniu, wzbogaconych rozwiązaniami z praktyki gospodarczej.   Rozdział pierwszy poświęcony jest teoretyczno-metodycznym aspektom zarzadzania procesowego w organizacjach. Omówiono m.in. zagadnienia dotyczące: istoty i klasyfikacji procesów, struktury zarządzania procesowego oraz uwarunkowań realizacji tej koncepcji. Rozdział drugi dotyczy wybranych zagadnień z zakresu procesowego modelu funkcjonowania organizacji, w szczególności: istoty projektowania i modelowania procesów. W dalszej części omówiono metody i narzędzia do pomiaru i doskonalenia procesów oraz oceny dojrzałości procesowej. Rozdział trzeci poświęcony jest przesłankom ewolucji zarządzania procesowego i wyłaniającym się nowoczesnym trendom w otoczeniu, budowaniu zwinnego, dynamicznego zarządzania procesowego, a w szczególności koncepcji zintegrowanego zarządzania procesowego. Rozdział czwarty dotyczy nowych metod i narzędzi zarządzania procesowego w podejściu marketingowym do zasobów ludzkich czy rozwiązań technologicznych. Obejmuje problematykę odnoszącą się do podejścia instytucjonalnego, a w szczególności do aspektów kulturowych, strukturalnych i społecznych.   Monografia adresowana jest do kadry menedżerskiej, ekspertów i konsultantów z zakresu zarządzania procesowego, architektów i projektantów procesów, przedstawicieli biur zarządzania procesami, jak również doktorantów, uczestników studiów podyplomowych oraz studentów uczelni ekonomicznych i technicznych. Zaprezentowany w monografii zakres merytoryczny prezentuje istotne zagadnienia, ale nie w pełni je wyczerpuje, stanowiąc inspirację do podjęcia i prowadzenia dalszych badań teoretyczno-empirycznych w omawianej problematyce.

Laboratory of Construction Machinery

Paweł Ciężkowski

In this script, the laboratory exercises presented are divided into two groups. In the fi rst group, the authors describe the stands and test methods to determine the basic strength parameters of soils and rocks. The stands discussed allow students to become familiar with model processes of interaction of construction machinery tools with geomaterials and road surface materials (asphalt, concrete). The model investigations are concerned with elementary rock fragmentation processes and the interaction of crushing tools in the milling process of road surfaces. Exercises on machine-based crushing processes will be presented. Within this group of exercises, students will become familiar with the construction and operation of various types of crushers (cone, impact, jaw). The exercises will include studies of: a) the influence of the type of crusher on the shape and grain size of the product obtained, b) the influence of the outlet gap setting on the forces, energy consump-tion and effi ciency of the crushing process, c) the infl uence of the shape of jaw crusher crushing plates on the parameters of the crushing process. The second group of exercises deals with construction and transport machinery, their construction and operation. The exercises are aimed with the problems of interaction of tools with the soil. On the laboratory stand "soil channel", exercises will be presented to study the interaction of model tools of earth-moving construction machinery such as: loader bucket blade, excavator, scraper basket. The exercises will include the determination of cutting forces and work and the determina-tion of deformation mechanisms. The soil channel described in the paper allows students to fami-liarise themselves with the interaction of the driving system with the ground. The exercises will include determining the characteristics of the interaction of the crawler with the ground, investiga-ting changes in the tractive force of the machine as a function of slippage and the weight of the machine. Within the laboratory, exercises will be performed on a unique stand of a single-head hydraulic backhoe excavator, whose control and data acquisition system is fully automated. By performing the exercise on the single-head excavator, students will study selected methods for calculating cutting forces, the eff ect of excavator bucket shape and digging trajectory on cutting forces. The next stand is a rotating mechanism, where students can familiarise themselves with the properties of hydraulic drive systems using a hydraulic piston motor as an example, and the influence of the gain of individual controller components on system properties and speed control error. The script also includes a stand to learn about a typical PLC structure and the programme structure and programming method. Information on the theory of vibratory conveyor of granular materials is also presented in this study.

Podstawy geotechniki. Zadania według Eurokodu 7

Agnieszka Dąbska

Wprowadzenie w Polsce nowych norm w dziedzinie geotechniki – Eurokodu 7 oraz norm PN-EN ISO – wpłynęło na konieczność opracowania nowego skryptu obejmującego klasyfikację gruntów oraz obliczenia nośności i osiadań konstrukcji obiektów budowlanych. Przykłady zadań dotyczące klasyfikacji gruntów i ich charakterystyk, przedstawione w pierwszej części skryptu, opracowane zostały na podstawie norm: PN-EN ISO 14688-1:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. – Część 1: Oznaczanie i opis oraz PN-EN ISO 14688-2:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. – Część 2: Zasady klasyfikowania. W drugiej części skryptu przedstawiono przykłady obliczeń stanów granicznych nośności i stanu granicznego użytkowalności dla obiektów budowlanych posadawianych bezpośrednio w gruncie według zasad obowiązujących w normie PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. – Część 1: Zasady ogólne.   Niniejszy skrypt powstał z myślą o studentach Wydziałów Inżynierii Środowiska i Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej jako pomoc dydaktyczna do przedmiotów: „podstawy geologii i geotechniki”, „geotechnika I”, „geotechnika II” oraz „mechanika gruntów i fundamentowanie”. Ze skryptu mogą też korzystać studenci wydziałów budownictwa i inżynierii środowiska innych politechnik oraz wydziałów technicznych akademii rolniczych i SGGW, jak również inżynierowie specjalizujący się w projektowaniu posadowień obiektów budowlanych.

Perspektywy i kierunki rozwoju budownictwa drogowego w Polsce na podstawie badań foresightowych

Piotr Radziszewski

Polska obecnie realizuje ambitny program przebudowy sieci drogowej, który zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej powinien uwzględniać wysoki poziom technologiczny budowy dróg z zachowaniem norm ochrony środowiska. W opracowaniu przedstawiono perspektywy i kierunki rozwoju konstrukcji oraz nowych rozwiązań materiałowo-technologicznych nawierzchni drogowych w aspekcie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Zawarto między innymi unikalne wyniki badań forsightowych metodą Delphi, prowadzone w celu określenia priorytetowych technologii budowy nawierzchni drogowych w perspektywie około 30 lat. Pracę wykonał zespół autorski w składzie: Piotr Radziszewski, Jerzy Piłat, Karol J. Kowalski, Jan Król, Michał Sarnowski, Joanicjusz Nazarko, Katarzyna Dębkowska, Joanna Ejdys, Alicja Ewa Gudanowska, Katarzyna Halicka, Jarosław Kilon, Anna Kononiuk, Łukasz Nazarko

Zrównoważony rozwój wybranych jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

Eugeniusz Sobczak, Michał Staniszewski

W opracowaniu przedstawiono wyniki analizy i oceny poszczególnych województw i na tej podstawie sformułowano wnioski przydatne dla innych samorządów terytorialnych w Polsce. Do badań wykorzystano 16 zmiennych dotyczących sfery gospodarczej, społecznej i ochrony środowiska, wyjaśniających rozwój społeczno-gospodarczy powiatów jako zbioru gmin i zastosowano punktację sumaryczną jako syntetyczną miarę rozwoju. W pracy zamieszczono wyniki analizy dla 6 województw wykazujących się najwyższym współczynnikiem rozwoju na 1 mieszkańca.

Chemia analityczna. Ćwiczenia laboratoryjne

Iwona Głuch-Deli

W skrypcie opisane są ćwiczenia laboratoryjne z chemii analitycznej dla studentów podstawowego i zaawansowanego kursu chemii analitycznej1. W rozdziale 1 zamieszczony jest zwięzły opis sposobów pobierania próbek, ich rozkładu (przeprowadzania do roztworu) oraz metod rozdzielania i zagęszczania składników przed końcową detekcją. Program ćwiczeń obejmuje klasyczne metody analizy chemicznej – objętościowe i wagowe (rozdziały 2–6) i metody instrumentalne (rozdziały 7–18).    W ramach poszczególnych jednostek ćwiczeniowych student ma możliwość zapoznania się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi danej techniki analitycznej, korzystając z jej wstępnego opisu teoretycznego i zalecanej literatury źródłowej oraz wykonując w laboratorium ćwiczenia eksperymentalne z wykorzystaniem roztworów wzorcowych i odpowiednio dobranych próbek naturalnych, ilustrujących możliwości wykorzystania zdobywanej wiedzy w praktyce.    Ćwiczenia praktyczne poświęcone są głównie analizie materiałów pochodzenia biologicznego i próbek biotechnologicznych, co predysponuje je do wykorzystania w programie kształcenia studentów interesujących się tymi zagadnieniami.

Projektowanie innowacyjnych rozwiązań we współpracy z klientami

Małgorzata Krwawicz, Mariusz Kostrzewski

Autorzy postawili tezę wskazującą na to, że współtworzenie rozwiązań z klientami może przyczynić się do uzyskania rozwiązań, które lepiej spełnią oczekiwania ich użytkowników, a tym samym przyczynią się do wzrostu poziomu ich satysfakcji. Zawarty w podręczniku opis metod, technik i narzędzi przybliża od strony teoretycznej i praktycznej poszczególne etapy współdziałania z klientami i użytkownikami. Wspomniane metody, techniki i narzędzia warto traktować jako wzajemnie dopełniające się. Uzyskany efekt synergii skutkuje wypracowaniem spójnej idei, pomysłu, wreszcie produktu. Podręcznik ten jest predestynowany osobom, których wolą jest dbałość o własny warsztat metodyczny - zarówno pracownikom dydaktycznym, badawczo-dydaktycznym, jak i studentom oraz doktorantom chętnym do samodzielnej rozbudowy gamy umiejętności, jakie mogą zostać "odkryte" podczas zastosowania danych metod, technik i narzędzi. Zawartość podręcznika może zainteresować osoby, które skłonne są zwrócić się w kierunku projektowania partycypacyjnego, a także te, które dbają o najwyższą jakość edukacji przy jednoczesnym angażowaniu form kształcenia urozmaicających i czyniących zajęcia, szkolenia i warsztaty jeszcze bardziej atrakcyjnymi, nastawionymi na pogłębioną współpracę. Zamiarem autorów jest zachęta do dbałości o rozwój wedle koncepcji T-shaped. Jest to metafora używana do opisania zdolności osób (pionowy odcinek lite ry T symbolizuje ugruntowaną wiedzę specjalistyczną w danej dziedzinie lub dziedzinach, podczas gdy poziomy odcinek litery T obrazuje wiedzę ogólną, przekrojową, zdolność do wykorzystania wiedzy kryjącej się obszarach specjalizacji innych niż własne/-a, umiejętność efektywnej komunikacji np. z ekspertami z innych dziedzin i dzielenia się wiedzą oraz umiejętności negocjacyjne). Korzystanie z podręcznika ułatwia struktura jego poszczególnych rozdziałów, która obejmuje określenie celu metody, przedstawienie instrukcji jej stosowania, zaprezentowanie przykładowego wykorzystania metody, zdefiniowanie polecenia wykonania ćwiczenia, wskazanie zakresu zastosowania metody (w ujęciu podmiotowym, przedmiotowym, określenie rodzaju celu i horyzontu czasu), podanie metod alternatywnych i zbliżonych wobec przedstawianej w danym rozdziale oraz zawiera źródła odnoszące się do treści danego rozdziału. Taka struktura rozdziałów zdecydowanie wyróżnia opracowanie na tle innych dostępnych, gwarantując przejrzystość podręcznika, a tym samym ułatwia korzystanie z metod.

Gospodarka wodno-ściekowa i odpadowa w gospodarce cyrkulacyjnej

Marek Gromiec, Zbigniew Kledyński

Książka jest 6 tomem CET - serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej, która jest wydawana we współpracy z Instytutem Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej Sp. z o.o. SERIA MONOGRAFIE CIRCULAR W książce przedstawiono przykłady praktycznego zastosowania rozwiązań w branży wodno-ściekowej związanych z gospodarką cyrkulacyjną. Pierwsze rozwiązanie dotyczyło technologii fluidalnej w odzysku biogenów, szczególnie fosforu z odcieków z osadów ściekowych, zrealizowanej w oczyszczalni ścieków aglomeracji Jarocina. Drugie rozwiązanie dotyczyło przeróbki osadów ściekowych przy pomocy hydrolizy termicznej i fermentacji w Tarnowie. Trzecie rozwiązanie związane było z projektem Blue Bridge, dotyczyło odzysku i wykorzystania wody odnowionej w komunalnej oczyszczalni ścieków w procesach realizowanych w Rafinerii Płockiej. Z odpadową gospodarką cyrkulacyjną związane były dwa zagadnienia. W pierwszym wskazano, że udział składowania odpadów w Polsce jest wciąż za wysoki, a odzyskiwanie energii z odpadów komunalnych stanowić będzie ważne działanie uzupełniające gospodarki cyrkulacyjnej. W drugim wykazano, że odzyskiwanie wartości z odpadów żywności stanowić będzie priorytetowy obszar odpadowej gospodarki cyrkulacyjnej. Wskazano, że wprowadzane przez UE nowe, ostrzejsze przepisy prawne dla branży wodociągowo-kanalizacyjnej i odpadowej wymagają ciągłego ich rozwoju, w znacznej mierze w także w duchu synergii. Planowane zmiany prawodawstwa unijnego wymagają ustanowienia krajowych programów dla gospodarki wodno-ściekowo-odpadowej, powiązanych z wdrażaniem gospodarki cyrkulacyjnej. Innowacyjne rozwiązania technologiczne uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, odnowy wody, przeróbki osadów ściekowych i odpadów powinny uzyskać znaczące wsparcie finansowe, szczególnie dlatego, że kwestie likwidacji zanieczyszczenia środowiska dotyczą zdrowia i życia ludzi.

Peri-urban. Typologia strefy podmiejskiej średnich miast Mazowsza

Małgorzata Denis

Podstawowym celem tej pracy była autorska identyfikacja, charakterystyka oraz typologia strefy podmiejskiej (peri-urban) średnich miast Mazowsza wraz z próbą zdelimitowania jej zasięgu. W siedmiu rozdziałach monografii udowodniono, że średnie miasta rozlewają się na tereny podmiejskie, zdelimitowano granice strefy peri-urban, dokonano jej podziału na części: obrzeże miejskie (urban fringe), strefa miejska (urban zone) i peryferie miejskie (urban periphery), oraz stworzono typy układów przestrzennych zabudowy. W celu ograniczenia dalszej ekspansji zabudowy na tereny rolnicze stworzono wytyczne związane z uwzględnieniem modelu funkcjonalno-przestrzennego, który można zastosować w Strategii rozwoju ponadlokalnego. Zaproponowano ustanowienie Lokalnego Obszaru Funkcjonalnego (LOF), bazującego na delimitacji strefy podmiejskiej. Podkreślono konieczność wprowadzenia policentrycznego układu osadniczego i zabudowy wielofunkcyjnej oraz obszarów stref koncentracji zabudowy i nieprzekraczalnego zasięgu zabudowy. Zaproponowano autorskie propozycje w zakresie działań naprawczych, obejmujące budowę relacji przestrzennych pomiędzy ośrodkami wielofunkcyjnymi a miastem centralnym, a także poszukiwanie możliwości lokalizacji korytarzy i ciągów ekologicznych w wymiarze strefy peri-urban.

Praktyczne aspekty wykorzystania obliczeń, modelowania i symulacji w projektowaniu urządzeń kompleksowej ochrony odgromowej i przepięciowej

Konrad Sobolewski

Niniejsza publikacja odnosi się do metod kompleksowej analizy urządzeń ochrony odgromowej i przepięciowej. Jest to tematyka, która z roku na rok nabiera coraz większego znaczenia w kontekście rozwoju technologicznego instalacji elektrycznych, jak również dołączonych do nich urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Biorąc pod uwagę coraz większe znaczenie ciągłości dostaw energii elektrycznej dla codziennego funkcjonowania człowieka oraz społeczne uzależnienie od poprawnego działania wspierającej go w życiu codziennym elektroniki, kwestia optymalnego doboru środków ochrony jest sprawą kluczową, zapewniającą szeroko pojęte bezpieczeństwo. Przedstawione w monografii podejście techniczne, w odniesieniu do obowiązujących norm, jest swojego rodzaju próbą połączenia tych dwóch obszarów tematycznych, z wyraźnym akcentem na aspekt techniczny i praktyczne wykorzystanie możliwości obliczeń, modelowania i symulacji w codziennej praktyce inżynierskiej. W szczególności dotyczy to wykorzystania analiz na etapie oceny zagrożenia piorunowego oraz projektu urządzenia piorunochronnego.