Zofia Rydet po latach. 1978-2018

Stefan Czyżewski, Mariusz Gołąb

Monografia Zofia Rydet po latach. 1978-2018 to niewątpliwie publikacja naukowa najwyższej próby. Na jej wyjątkową wartość naukową nie tyle ma wpływ poprawność warsztatowa, jasność i logika wywodu, a nawet temat, który dotychczas nie doczekał się wyczerpującego omówienia w literaturze przedmiotu, co przede wszystkim prezentacja nowych, a ściśle rzecz ujmując, z tej okazji specjalnie pozyskanych źródeł, które niewątpliwie spełnią rolę materiału badawczego dla refleksji współczesnej humanistyki. Należy podkreślić, że owe źródła nie dotyczą wyłącznie samej Zofii Rydet, ale w niemałym stopniu odkrywają problematykę artystyczną i cechy kilku dekad twórczej działalności artystów fotomedialnego nurtu sztuki, co z natury rzeczy stanowi źródło wiedzy nie tylko o bohaterce opracowania, ale również kreśli panoramę polskiej fotografii i jej społecznych uwikłań w latach 1978-2018. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Batora

Oblicza Wojny. Tom 3. Miasto i wojna

Witold Jarno, Jarosław Kita

Kolejny tom serii wydawniczej "Oblicza Wojny" ma charakter interdyscyplinarny, plasując się na styku badań historycznych, archeologicznych, antropologicznych i muzealniczych. Znajdziemy w nim różne ujęcia metodologiczne dotyczące szerokiego spectrum zagadnień wynikających z kontekstu tematu - miasto i wojna. Siedemnastu autorów reprezentujących różne ośrodki badawcze z czterech państw podjęło w monografii interesujące zagadnienia, m.in. otrzymujemy informacje o dziejach miast garnizonowych i twierdz (Ilurat, Kamieniec Podolski, Moskwa, Kraków, Lwów, Grodno, Orzysz), o losach ośrodków miejskich (Adrianopol, Jagielnica, Ułaszkowce, Warszawa, Sieradz, Wilno, Gdańsk, Berlin) podczas różnych wojen poprzez aspekt życia mieszkańców, infrastruktury, wojennej propagandy i wspomnień stacjonujących w nich żołnierzy, a ponadto omówiono jeszcze kilka innych kwestii. Różnorodność metod i ujęć kluczowej roli miast na przestrzeni wieków w kontekście działań wojennych daje w efekcie monografię pogłębiającą dotychczasową wiedzę w zakresie badań nad wojskowością polską i powszechną od czasów starożytnych po wiek XX. Redaktorzy publikacji żywią więc nadzieję, że stanie się ona przyczynkiem do dalszych analiz, nowatorskich prób odczytania znanych źródeł i poszukiwania nowych materiałów, a przede wszystkim okaże się wartościową i inspirującą lekturą. Witold Jarno Jarosław Kita

Statystyka i demografia w Uniwersytecie Łódzkim. Brylantowy jubileusz

Czesław Domański, Alina Jędrzejczak

Książka przekazana do rąk Czytelników obejmuje dorobek naukowy, dydaktyczny i organizacyjny statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego. Można ją traktować jako kontynuację monografii pt. Łódzka statystyka akademicka, wydanej w 2020 roku. Celem tej monografii jest przedstawienie dorobku statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego, w tym prekursorów, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój statystyki i demografii jako dyscyplin naukowych i ich szerokich zastosowań w wielu dziedzinach wiedzy. Okazją do wydania książki była 77 rocznica pierwszych wykładów ze statystyki, prowadzonych przez nauczycieli akademickich w Uniwersytecie Łódzkim i w Łódzkim Oddziale Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Przedstawiona twórczość naukowa obejmuje okres ponad stu lat i przyczyniła się ona do dynamicznego rozwoju statystyki i demografii w łódzkich uczelniach wyższych, w tym głównie w Uniwersytecie Łódzkim. Środowisko łódzkie wspierało także inne wyższe uczelnie w Polsce poprzez promocję doktorów i doktorów habilitowanych, kierowanie projektami naukowymi a także organizację międzynarodowych konferencji naukowych, w tym m.in. konferencji Wielowymiarowa Analiza Statystyczna, która w 2022 roku będzie miała 40 edycję. Książka ma charakter naukowy i popularno-naukowy. Wzbogaca ona informacje o dorobku naukowym i dydaktycznym statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego na tle statystyki i demografii polskiej, a częściowo również światowej, w dotychczasowym procesie  historycznego rozwoju. Na podstawie dokumentów i danych źródłowych pokazano osiągnięcia naukowe statystyków i demografów łódzkich, a także ich wkład do dydaktyki. Osiągnięcia te pokazano na tle dorobku polskiej myśli statystycznej i demograficznej, a także dorobku światowego, poprzez informacje o udziałach w międzynarodowych kongresach statystycznych.

Problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego. Nietzsche wobec tradycji niemieckiej mistyki panteistycznej

Marcin Dżugaj

Autor omawia problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego oraz wpływ, jaki w zakresie tej tematyki wywarła na Nietzschego niemiecka mistyka panteistyczna, głównie za pośrednictwem idealizmu niemieckiego. Z centralnym dla niemieckiej mistyki panteistycznej problemem wolności i konieczności związane są takie zagadnienia. jak: uznanie woli za osnowę rzeczywistości, idea stawania się, koncepcja wybitnej i kształtującej świat twórczej jednostki, motyw przezwyciężania samego siebie, ujęcie świata jako areny nieustannej walki i sporu czy postulat bezwzględnej afirmacji życia. Przedstawiona w książce analiza filozofii autora Tako rzecze Zaratustra w kontekście jej związków z niemiecką mistyką panteistyczną wskazuje, że chcąc pojednać człowieka z całością istnienia, Nietzsche podejmuje oraz rozwija w swojej twórczości wytworzone przez niemiecką mistykę panteistyczną motywy i idee, stając się niekwestionowanym dziedzicem niemiecko-panteistycznej tradycji metafizyki woli, którą zainicjował Mistrz Eckhart. * Książka napisana jest z dużym rozmachem, dowodzącym erudycji autora – z pewnością wymagała lat pracy i wytężonych lektur. Jej twórca niejednokrotnie wręcz oczarowuje feeriami syntez ideowych, a takie zadziwia zdolnością dostrzegania wpływów oraz zależności między różnymi myślicielami. Z recenzji dr. hab. Michała Kruszelnickiego, prof. DSW

Komes Marcellin, vir clarissimus. Historyk i jego dzieło

Mirosław J. Leszka, Szymon Wierzbiński

Prezentowana książka poświęcona jest piszącemu w I połowie VI w. komesowi Marcellinowi i jego Kronice, obejmującej okres od 379 do 534 r. Jest to dzieło ważne dla badaczy zajmujących się dziejami wczesnego Bizancjum. Choć Marcellin tworzył swoją Kronikę w Konstantynopolu, w środowisku, którego podstawowym językiem była greka, to napisał ją po łacinie, w swoim języku ojczystym, a mimo to narrację ogniskował wokół spraw wschodniej części cesarstwa rzymskiego i na świat patrzył w dużej mierze oczyma mieszkańca Miasta, dlatego można z pewnością uznać go za konstantynopolitańskiego pisarza. Istotną część publikacji stanowią zarówno przekłady Kroniki Marcellina, jak i jej anonimowej kontynuacji na język polski. Zaopatrzone zostały w obszerny komentarz historyczny. Publikacja ta to nie tylko pomocne narzędzie badawcze, lecz także inspirująca lektura... dr hab. Piotr Kochanek, prof. KUL Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Budowanie prężności w kontekście kurczenia się miast europejskich

Iwona Pielesiak, Agnieszka Ogrodowczyk, Szymon Marcińczak

Publikacja wynika z realizacji międzynarodowego projektu badawczego "3S RECIPE - Smart Shrinkage Solutions - Fostering Resilient Cities in lnner Peripheries of Europe". Jego przedmiotem jest prężność/elastyczność miejska (urban resilience), rozpatrywana w kontekście zarówno obecnie obserwowanego. jak i potencjalnego kurczenia się ośrodków zurbanizowanych Europy. Autorzy książki podjęli próbę uporządkowania zagadnień terminologicznych oraz metodycznych na gruncie polskim, prezentując ilościowe i jakościowe podejścia do oceny miejskiej prężności. Monografia zawiera przegląd aktualnej wiedzy z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej z odniesieniem do dorobku pozostałych nauk społecznych, a także nauk o Ziemi i środowisku oraz inżynieryjno-technicznych. Szczególną uwagę poświęcono w niej przybliżeniu istoty i możliwości praktycznego wykorzystania innowacyjnej metody Urban Futures, która wspiera perspektywiczną ewaluację szerokiego spektrum działań na rzecz zrównoważonego rozwoju - od mikroprojektów po działania w obrębie ośrodków metropolitalnych. Zaprezentowana metoda, rozwinięta dzięki współpracy reprezentantów nauk stosowanych i społecznych, a także władz lokalnych i przedstawicieli sektora prywatnego, oferuje realne wsparcie procesów planowania rozwoju miast.

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie

Jagoda Adamus, Zbigniew Przygodzki

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie to pozycja wpisująca się w szeroki nurt badań nad przestrzenią miejską. Autorzy wychodzą jednak poza prowadzone dotychczas badania na gruncie architektury i socjologii. W książce przedstawiona została bowiem perspektywa ekonomiczna w badaniach przestrzeni publicznych, które potraktowane zostały jako dobro ekonomiczne. W publikacji zidentyfikowano podstawowe kapitały zawarte w przestrzeniach publicznych, które determinują ich wartość ekonomiczną. Logiczną konsekwencją rozważań jest druga część książki, poświęcona metodom ekonomicznej wyceny wartości przestrzeni publicznych. Świadomość ekonomicznej wartości przestrzeni publicznych jest podstawowym warunkiem skutecznego zarządzania. Stąd w trzeciej części czytelnik znajdzie szczegółowo zaprezentowane i potwierdzone przykładami biznesowe modele efektywnego zarządzania przestrzeniami publicznymi. Monografia przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców: akademików, studentów takich kierunków, jak: ekonomia, zarządzanie, socjologia, gospodarka przestrzenna, geografia, architektura, a przede wszystkim dla praktyków zajmujących się przestrzeniami miejskimi i decydentów w zakresie polityki miejskiej. * Autorzy koncentrują się na rozważaniach dotyczących szeroko rozumianej przestrzeni publicznej. Odchodzą jednak od standardowego postrzegania przestrzeni publicznej przez pryzmat chodnika, placu lub trawnika. Odwołują się natomiast do jej wartości, w tym tej mającej charakter ekonomiczny, co należy uznać za jeden z ciekawszych wątków publikacji. Z recenzji dr hab. Magdaleny Kalisiak-Mędelskiej, prof. UP we Wrocławiu Przestrzeń publiczna nabiera współcześnie nowego i coraz większego znaczenia. Jej rola jest dostrzegana na wielu płaszczyznach funkcjonowania jednostek terytorialnych, np. w aspekcie warunków życia mieszkańców, atrakcyjności inwestycyjnej, walorów rekreacyjnych, a nawet turystycznych, budowania więzi społecznych, kształtowania warunków mikroklimatycznych. Coraz częściej zwraca się też uwagę na jej znaczenie w tworzeniu warunków do rozwoju gospodarczego, istotnych dla poprawy konkurencyjności sektorów wytwórczych, a także jednostek terytorialnych. W takim ujęciu przestrzeń publiczna powinna być rozważana jako kategoria ekonomiczna. Z recenzji dr hab. Edyty Szafranek, prof. UO

Andropauza czy kryzys wieku średniego. Jakość życia mężczyzn 50+

Karolina Jarecka, Eleonora Bielawska-Batorowicz

Oddawana do rąk czytelnika monografia dotyczy psychologicznych i społecznych skutków zmian hormonalnych doświadczanych w okresie średniej dorosłości - menopauzy, względnie dobrze znanej, i andropauzy, stosunkowo rzadziej będącej przedmiotem badań nauk społecznych. Główny nacisk położono na biologiczne aspekty andropauzy oraz społeczne i psychologiczne uwarunkowania doświadczeń w tym okresie, menopauzę traktując jako kontekst do porównań. Dotyczy to zarówno refleksji teoretycznej prowadzonej w pierwszej części monografii, jak i wyników badań własnych, przedstawionych w części drugiej.

Profesor Tadeusz Marszał. Półwiecze z Uniwersytetem Łódzki

Elżbieta Kobojek

Uniwersytet Łódzki był i jest miejscem pracy nauczycieli akademickich, którzy odgrywają różne role społeczne: badacza, mistrza, pedagoga, a często także organizatora. Niektórzy nauczyciele całe swoje życie zawodowe związali z Uczelnią, gdzie tworzyli historię zespołów badawczych i wydziałów, a z uczniów stawali się mistrzami. W pewnym momencie życia nadchodzi czas podsumowań i refleksji, a także chęci podzielenia się swoimi doświadczeniami. W książce zawarte są wspomnienia profesora Tadeusza Marszała, nauczyciela akademickiego, geografa społeczno-ekonomicznego związanego z Uniwersytetem Łódzkim przez pół wieku. Opracowanie składa się z trzech części. Rozpoczyna je słowo wstępne od uczniów i współpracowników. Druga, główna część zawiera wspomnienia profesora Tadeusza Marszała. Przedstawia on lata szkolne i okres studiów, kolejne etapy swojej pracy i awansu w Uniwersytecie Łódzkim, przywołuje osoby ważne dla jego drogi zawodowej. Profesor jednoznacznie podkreślił, że wybór Uniwersytetu Łódzkiego dokonany pięćdziesiąt lat temu jako miejsca pracy był bardzo dobrą decyzją życiową i zapewnił mu wiele satysfakcji. W trzeciej części zestawione zostały pełnione funkcje i stanowiska służbowe zajmowane przez Jubilata, promotorstwo prac doktorskich oraz spis publikacji i opracowań niepublikowanych.

Międzymorze - wizja, iluzja, czy... racja stanu? Z dziejów polskiej myśli i praktyki politycznej

Przemysław Waingertner

Praca przynosi syntetyczne przedstawienie idei Międzymorza zarówno w sferze formowania się samej koncepcji, jak też jej praktycznej realizacji. Autor w sposób przemyślany i kompetentny przedstawia narodziny pomysłu w czasach najdawniejszych, prowadząc go meandrami dynastycznej polityki Piastów oraz Jagiellonów, by po Unii Lubelskiej dotrzeć do XX stulecia. PROF. DR HAB. WŁODZIMIERZ SULEJA Autor dokonał trafnego wyboru zasadniczego wątku, jakim jest temat Trójmorza wraz z geopolitycznymi kontekstami. Przeanalizował politykę i koncepcje polskie z odniesieniami do bliższych i dalszych sąsiadów. Skupił się na konkretnych problemach, co podniosło jakość pracy. Co bardzo istotne, ujął zagadnienie w przekroju całego tysiąclecia i moim zdaniem jest to zabieg udany. Opracowanie ma charakter syntetyczny i to stanowi jego największą zaletę. PROF. DR HAB. EDWARD CZAPIEWSKI

Jacek Hugo-Bader. Włóczęga

Izabella Adamczewska-Baranowska

W przypadku reporterskiej twórczości Hugo-Badera włóczęga – niespieszne przemieszczanie się, często bez wyraźnego celu, dla samej przyjemności wędrowania i obserwacji – jest czymś więcej niż wątkiem, motywem, toposem czy sposobem ukształtowania narracji, jak np. w pasażach tekstowych. To model reporterskiego życia, nieodłączny element autokreacji tekstowego „ja”, życiopisarska strategia, bez której nie sposób interpretować całościowo twórczości tego autora. Z rozdziału 1 * Izabella Adamczewska-Baranowska w swej opowieści próbuje podsumować tytułową włóczęgę autora – szkicuje hipnotyzujący portret reportera-chuligana, błękitnego ptaka opuszczającego wąskie ramy prasy, by w Szamańskiej chorobie „odlecieć” w rejony literatury. Śledząc wątki związane z życiopisaniem, wskazuje na reporterskie włóczęgi Hugo-Badera po Polsce potransformacyjnej i rozkładającym się Imperium – wszystkie je łączy figura „wałęsającego się psa”, który przygląda się otoczeniu z nosem przy ziemi. Posługuje się przy tym metaforą trickstera – żartownisia, szelmy i błazna, wędrującego przez świat, by zaspokoić niewyczerpany apetyt. Podkreśla także upodobanie twórcy do prowokacji i posługiwania się ironią, co powoduje, że występuje on czasem nie tylko w roli kronikarza swego pokolenia, „Kolumbów rocznik 50.”, ale także w roli rodzimego burzyciela mitów. Czytelnik, który sięgnie po tę książkę, też jest zaproszony i wciągnięty do włóczęgi – tropami autora – podczas niej wielokrotnie zostanie oszołomiony i zaskoczony, by na koniec wziąć udział w zwiedzaniu gabinetu Hugo-Badera.   Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom - ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer - społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe...   W serii ukazały się tomy: Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność Tomasz Garbol, Miłosz. Los Adrian Gleń, Stasiuk. Istnienie Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska, Krasiński. Świadectwo Dariusz Kulesza, Kossak-Szczucka. Służba Józef Olejniczak, Gombrowicz. Ja! Marta Tomczok, Amiel. Życie Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Tuwim. Pęknięcie

Niestabilne parlamenty. Chwiejność wewnątrzparlamentarna w Serbii i Wojewodinie w latach 2016-2020

Katarzyna Domagała

Autorka prezentuje genezę, skalę oraz dynamikę zjawiska fluktuacji w wykonywaniu mandatu deputowanego do parlamentów Serbii (na poziomie centralnym) i Wojwodiny (na poziomie regionalnym). Bada zarówno zmiany afiliacji partyjnych (party-switching), jak i zastąpienia deputowanych wynikające z wygaśnięcia mandatu przed upływem kadencji (replacement). Nie tylko zadaje pytania o prawno-instytucjonalne determinanty fluktuacji wewnątrzparlamentarnych, lecz także omawia ich konsekwencje dla systemu partyjnego na poziomie parlamentarnym. Prowadzona w książce narracja ma charakter podmiotowy i została poszerzona o analizę ewolucji systemów partyjnych Serbii i Wojwodiny. Osoby zainteresowane tematyką serbską znajdą w tej monografii wiele cennych informacji.

Alienacja społeczna w dobie globalizacji na przykładzie twórczości Alda Novego

Dominika Kobylska

Jest to świetna, klarownie prowadzona analiza prozy jednego z najciekawszych współczesnych włoskich pisarzy. Problem badawczy - alienacja jednostki w dobie globalizacji - jest ważny z punktu widzenia społecznego i psychologicznego. Dobrze, że został podjęty w tak interesujący, rzetelny i oryginalny sposób. Z recenzji dr hab. Katarzyny Gadomskiej, prof. UŚ Ta próba systemowego ujęcia konceptu wyobcowania - które determinuje wolność lub odizolowanie jednostki i jej relacje ze sobą oraz innymi - wymusza na badaczce wtargnięcie w obszary kulturowo drażliwe, niepokojące, również te przemilczane lub wyciszane. Problematyka alienacji w wybranych tekstach Alda Novego została zbadana ze znawstwem i zaprezentowana na poziomie analizy literackiej. Autorka - swobodnie poruszając się w terminologii literaturoznawstwa - rzetelnie ukazała ten jakże istotny aspekt twórczości pisarza oraz jego znaczenie w najnowszej literaturze włoskiej. Z recenzji dr hab. Anny Ledwiny, prof. UO

Teatr lęków André de Lorde\'a

Tomasz Kaczmarek

Cierpiący na nerwicę lękową André de Lorde (1871–1942) napisał wiele sztuk, które jeszcze w latach 20. XX wieku przejmowały paryżan szczerym strachem. Jego utwory na stałe weszły do repertuaru teatru Grand-Guignol (1897–1962), znanego przede wszystkim dzięki mrożącym krew w żyłach widowiskom. Tryskająca krew, wydłubywanie oczu, wbijanie na pal, skalpowanie czy przebijanie nożem serca stały się typowymi składnikami nowego makabrycznego gatunku. Owa scena, która szybko zyskała międzynarodową sławę – stając się obok wieży Eiffla i katedry Notre-Dame jednym z najatrakcyjniejszych miejsc na turystycznej mapie francuskiej stolicy – wyspecjalizowała się w ukazywaniu przerażających obrazów, które miały doprowadzić widza na skraj załamania nerwowego. Na sali czuwał nawet zatrudniony lekarz gotowy udzielić pierwszej pomocy osobom o wyjątkowo słabych nerwach. Wspomnieć tu trzeba, że liczba omdleń i spazmatycznych reakcji widowni decydowała o sukcesie lub o fiasku przedstawienia. Publiczność odwiedzała ochoczo paryskie centrum potworności, w którym epatowano okrucieństwem i wyrafinowanymi torturami, aby odreagować autentyczne lęki czy dać upust swym ukrytym, często sadystycznym potrzebom. Tomasz Kaczmarek

Łódź i łodzianie wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku

Witold Jarno, Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury.   Książka zawiera teksty znanych łódzkich historyków, muzealników i archiwistów, ukazujące wpływ wojny polsko-sowieckiej (1919–1921) na funkcjonowanie Łodzi i jej mieszkańców oraz udział łodzian w tej wielkiej batalii. Autorzy prezentują ówczesną rolę miasta jako centrum administracyjnego i ośrodka życia społeczno-politycznego, kulturalnego oraz wojskowego. Przedstawiają działania łódzkiej społeczności i lokalnych elit politycznych, intelektualnych i gospodarczych, podejmowane w obliczu wojny z Rosją bolszewicką. Kreślą przy tym wyraziste portrety łódzkich polityków i działaczy społecznych. Równocześnie poszukują śladów tego dramatycznego okresu we współczesnym obliczu miasta, w jego muzeach, archiwach i na wielkich łódzkich nekropoliach. Zadają pytania o miejsce roku 1920 w zbiorowej pamięci pokoleń łodzian.   Ostatnio ukazały się: Niepodległa. Rozważania prawno-ustrojowe w 100. rocznicę odrodzenia suwerennego państwa polskiego, pod redakcją Aldony Domańskiej i Anny Michalak Witold Jarno, Garnizon Wojska Polskiego w Tomaszowie Mazowieckim w latach 1918–1939 Konrad Banaś, Odrodzona Rzeczpospolita na rynkach zamorskich. Handel polsko-arabski w latach 1918–1939 Jędrzej Moraczewski, Wspomnienia. Ludzie, czasy i zdarzenia. Część pierwsza: Młodość i praca inżynierska. Tom 2: Lata 1895–1900, opracowanie, wstęp i komentarz Ilona Florczak Piotr Kędzia, Sport w Polsce międzywojennej. Działalność oświatowa stowarzyszeń sportowych w Łodzi Wkrótce: Małgorzata Łapa, Polska polityka handlu zagranicznego w latach 1918–1939

Podstawy biolingwistyki

Piotr Stalmaszczyk

Najnowsza pozycja w serii Łódzkie Studia z Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego poświęcona jest biolingwistyce – dziedzinie, która współcześnie ma charakter interdyscyplinarny, wpływają na nią lingwistyka i psycholingwistyka, neuronauka i psychologia poznawcza, eksperymentalne badania nad poznaniem i komunikacją (również zwierząt), badania nad ewolucją języka oraz szereg innych dyscyplin i dokonań. W takim szerokim, interdyscyplinarnym ujęciu biolingwistyka bada przede wszystkim biologiczne podstawy języka. Możliwe jest również węższe, bardziej lingwistyczne spojrzenie na biolingwistykę jako realizację paradygmatu mentalistycznego we współczesnym językoznawstwie, paradygmatu związanego przede wszystkim z dokonaniami Noama Chomsky’ego i językoznawstwem generatywnym. W tak rozumianej biolingwistyce głównym celem badań są swoiste właściwości języka i kompetencji językowej. Prace zebrane w niniejszym tomie prezentują autorskie spojrzenia na to węższe rozumienie biolingwistyki i mogą mieć ważne implikacje dla zrozumienia współczesnego językoznawstwa, a także dla teorii języka oraz filozofii językoznawstwa.