Płyty izotropowe i anizotropowe. Zbiór zadań ze statyki

Stanisław Jemioło, Aleksander Łukasz Franus

Skrypt jest uzupełnieniem podręcznika: S. Jemioło, A. Szwed pt. „Płyty i membrany oraz skręcanie prętów pryzmatycznych”. Tematem opracowania jest zastosowanie teorii Kirchhoffa dotyczącej płyt izotropowych i ortotropowych. Omówiono w nim podstawowe sformułowania zagadnień brzegowych i metody ich rozwiązywania. W szczególności przedstawiono zastosowanie pojedynczych i podwójnych szeregów Fouriera oraz metod wariacyjnych. Zamieszczono liczne przykłady rozwiązań zadań z podaniem wyników w formie graficznej, z ich interpretacją i potencjalnymi zastosowaniami, m.in. w budownictwie. Zastosowano program do obliczeń symbolicznych i numerycznych Mathematica.   Skrypt podzielony jest na dziesięć rozdziałów, ma też dodatek i spis literatury. Każdy rozdział oprócz typowych przykładów zawiera także po kilkadziesiąt zadań do samodzielnego rozwiązania o narastającym stopniu trudności. W dodatku zamieszczone są programy napisane w środowisku programu Mathematica, ilustrujące rozpatrywane zagadnienia.   Notebooki programu Mathematica dotyczące przedstawionych zagadnień dostępne będą na stronie internetowej Biblioteki Głównej PW. 

Sztuczna inteligencja dla inżynierów. Istotne obszary i zastosowania

Mieczysław Muraszkiewicz, Robert Nowak

Na treść książki składają się przede wszystkim zagadnienia związane z zastosowaniami sztucznej inteligencji. Wstępem są rozważania na temat tzw. odpowiedzialnej sztucznej inteligencji. Podstawowym tworzywem, na którym działa sztuczna inteligencja, są dane, informacja i wiedza. O inżynierii wiedzy, a w tym o metodach reprezentacji wiedzy, traktuje rozdział drugi niniejszej monografii. Jego kontynuacją jest rozdział trzeci, omawiający typowe problemy i sposoby radzenia sobie z nimi, przy wykorzystywaniu uczenia maszynowego do analizy danych ustrukturyzowanych, zwanych też danymi tabelarycznymi. W rozdziale czwartym czytelnik znajdzie wykład na temat przetwarzania języka naturalnego. Rozdział piąty jest poświęcony bioinformatyce, czyli analizie napisów reprezentujących biopolimery DNA, RNA i białka. Do takich analiz z powodzeniem stosuje się metody sztucznej inteligencji. Innym obszarem jest analiza obrazu i dźwięku. Obecnie główną rolę odgrywają tutaj sztuczne sieci neuronowe. Zagadnienia te omówiono w rozdziale szóstym, w którym zawarto informacje dotyczące percepcji maszyn, w tym widzenia maszynowego oraz metod analizy dźwięku. Swego rodzaju nawiązaniem do rozdziału wstępnego jest rozdział siódmy, poświęcony wyjaśnialnej sztucznej inteligencji, która to kwestia ma zasadnicze znaczenie dla upowszechnienia systemów sztucznej inteligencji. Książkę zamyka rozdział na temat inżynierii uczenia maszynowego, który traktuje o poprawnym procesie realizacji projektów korzystających z metod uczenia maszynowego, a także obszerna bibliografia.

Konstrukcje nośne. Laboratorium

Hieronim Jakubczak

Skrypt zawiera treści obejmujące zagadnienia z zakresu wytrzymałości konstrukcji nośnych maszyn. Dotyczą one głównie weryfikacji metod obliczania naprężeń w wybranych konstrukcjach nośnych poprzez ich odniesienie do wielkości mierzonych na modelach tych konstrukcji. Omówiono także zagadnienia związane z oceną trwałości zmęczeniowej, czyli wyznaczanie charakterystyki zmęczeniowej, widma obciążeń eksploatacyjnych i trwałości.

Matematyczne modele uczenia maszynowego w językach MATLAB i PYTHON

Stanisław Osowski, Robert Szmurło

Prezentowane opracowanie dotyczy różnych modeli i metod stosowanych w uczeniu maszynowym. W szczególności, w poszczególnych rozdziałach przedstawione są takie zagadnienia, jak: regresja liniowa; klasyfikatory KNN; klasyfikatory Bayesa; modele matematyczne drzew decyzyjnych; sieci neuronowe MLP; sieci RBF; sieci SVM do klasyfikacji i regresji; sieci głębokie (CNN, autoenkoder, LSTM, transformer); zagadnienia zdolności generalizacyjnych modeli, w tym zespoły klasyfikatorów i systemów regresyjnych; transformacje i metody redukcji wymiaru danych wielowymiarowych; metody grupowania danych wielowymiarowych; wybrane metody generacji i selekcji cech diagnostycznych; metody oceny jakości rozwiązań; podstawowe rozwiązania adaptacyjnych systemów rozmytych. W przedstawieniu poszczególnych rozwiązań modelowych zaprezentowano zarówno strukturę pod-stawowych modeli, jak i algorytmy uczące dostosowane do konkretnego modelu. Ponieważ z punktu widzenia aktualnego stanu wiedzy do najważniejszych rozwiązań sztucznej inteligencji należą sztuczne sieci neuronowe. Tym zagadnieniom poświęcono najwięcej uwagi, wprowadzając różne rozwiązania sieciowe, w tym perceptron wielowarstwowy (MLP), sieć o radialnej funkcji bazowej (RBF), maszynę wektorów nośnych (SVM) czy różne rozwiązania głębokich sieci neuronowych wielowarstwowych, takich jak sieć konwolucyjna (CNN), autoenkoder (AE) czy sieć LSTM. Teoretyczne podstawy algorytmów uczących zostały zilustrowane przykładowymi programami implementującymi je przy użyciu oprogramowania Matlab i Python. Prezentowane w podręczniku skrypty z przykładami w Matlabie i Pythonie zostały udostępnione na platformie Github pod adresem: https://github.com/szmurlor/mmum. Podręcznik jest przeznaczony dla słuchaczy wyższych lat studiów, doktorantów i ludzi zainteresowanych metodami uczenia maszynowego, podstawowego narzędzia sztucznej inteligencji. Ze względu na interdyscyplinarny charakter tematyki może być wykorzystany zarówno w informatyce, inżynierii biomedycznej, jak i innych naukach technicznych. Wprowadzenie zarówno podstawowych jak i zaawansowanych pojęć uczenia maszynowego powoduje, że może być użyteczny dla osób początkujących i zaawansowanych w tej tematyce.

Gospodarka nieruchomościami w planowaniu przestrzennym

Alina Maciejewska

Tom IX serii monografii naukowych Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej "Gospodarka Przestrzenna" W monografii omówiono zagadniania z zakresu gospodarki nieruchomościami oraz jej wpływ na kształtowanie polityki przestrzennej. Przedstawiono także problematykę związaną z tworzeniem baz danych na potrzeby gospodarki nieruchomosciami oraz katastru nieruchomości. Książka przeznaczona jest dla uczelni wyższch kształcących na kierunkach Geodezja i Kartografia, Gospodarka Przestrzenna, Administracja oraz Zarządzanie.

Descriptive Geometry for Engineers

Ewa Duda

Descriptive geometry is a necessary part of the engineering drawing practice; it stimulates and develops spatial imagination, the ability to visualize three-dimensional objects and the attention of accuracy of the graphical solutions. In this case, the following script contains a large number of auxiliary drawings showing the mutual position of the discussed figures. The intention of the author is to make this script suitable for ordinary students who begin to study. It contains many practical examples with solutions shown step by step in order to help learners to practice independently. Every chapter also includes exercises as the practice is invaluable and vital in achieving fluency at drawing, reading and analyzing of engineering drafts. Presented exercises set the direction in preparation for achieving the engineering knowledge and skills. This script is not substitution of lectures, the attendance and involvement in course at the university is highly advised.   Skrypt zawiera materiał z zakresu geometrii wykreślnej dla Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrologii i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej. Celem skryptu jest ułatwienie samodzielnej pracy studentom rozpoczynającym naukę na kierunkach technicznych. Treści teoretyczne uzupełnione zostały praktycznymi przykładami rozwiązanymi metodą „krok po kroku”, pozwalającą na głębsze zrozumienie omawianych zagadnień. Każdy rozdział zawiera dodatkowo zestaw ćwiczeń, które mogą służyć studentom do sprawdzenia stopnia opanowania umiejętności rozwiązywania problemów praktycznych.

Zarządzanie strategiczne. Ocena potencjału strategicznego przedsiębiorstwa

Grażyna Gierszewska, Michael Jaksa

Książka jest II tomem serii „Zarządzanie strategiczne” W drugim tomie podręcznika zaprezentowano wybrane metody służące do sprawdzenia, jakie zasoby i sposoby budowania potencjału strategicznego organizacji są najbardziej skuteczne. Wybrano nie tylko sprawdzone i skuteczne narzędzia analizy strategicznej wnętrza przedsiębiorstwa, ale ukazano także ich różnorodność. Omówiono m.in. macierze portfelowe, których celem jest stworzenie zrównoważonych aktywów organizacji, oraz ogólną ideę analizy portfelowej służącej do diagnozy otoczenia i rynku oraz wnętrza organizacji istniejącego w przedsiębiorstwie portfela produkcji, aż do zbudowania portfela docelowego. Następnie zapoznano czytelników ze Zrównoważoną (Strategiczną) Kartą Wyników, która jest uważana za jeden z najpopularniejszych modeli pomiaru wydajności biznesowej i zarządzania pomiarem osiągnięć wydajności. SKW podkreśla potrzebę integracji finansowych i niefinansowych miar wyników, z jednoczesnym powiązaniem strategii i pomiaru wyników, a cztery jej perspektywy: finansowa, klienta, procesów wewnętrznych, rozwoju, pozwalają na ocenę realizacji strategii z różnych punktów widzenia i uwzględnienie interesów wszystkich grup zaangażowanych w działalność przedsiębiorstwa. Kolejnym omawianym w opracowaniu narzędziem analizy poprawności działań podejmowanych przez przedsiębiorstwo w celu wytworzenia wartości i budowania przewagi konkurencyjnej jest łańcuch wartości. Założeniem podstawowym modelu łańcucha wartości jest podział działalności przedsiębiorstwa na strategicznie istotne czynności, aby móc określić miejsca powstawania kosztów i zysków oraz potencjalne źródła przewag konkurencyjnych. Łańcuch wartości to sekwencja działań przekształcania zasileń, technologii i pracy ludzi na produkty finalne. Składa się on z funkcji podstawowych i pomocniczych oraz marży (zysku). Działalność podstawowa może być przedprodukcyjna, produkcyjna i sprzedaży, natomiast działalność pomocnicza koncentruje się w każdym przedsiębiorstwie na innych elementach. Kolejna zaprezentowana metoda to bilans strategiczny przedsiębiorstwa, czyli „teoretycznie prosta” metoda oceny potencjału strategicznego, wymagająca jednak skrupulatnego przestrzegania założeń analizy, czyli: wyodrębnienia obszarów analizy potencjału, określenia czynników/elementów organizacyjnych w ramach poszczególnych obszarów, zdefiniowania skali ocen i charakteru oceny, wyszczególnienie kluczowych czynników sukcesu w obszarach oceny itp. Następnie omówiono analizę SWOT, czyli metodę integrującą wszystkie istotne informacje uzyskane w trakcie diagnozowania organizacji i szacowania zmian w otoczeniu w procesie zmierzającym do sformułowania strategii. Jest to metoda bardzo trudna, gdyż wymaga udzielenia odpowiedzi dotyczących profilu działalności przedsiębiorstwa, zakresu jego działania, określenia klientów i ich potrzeb oraz orientacji naczelnego kierownictwa organizacji. Niezbędna jest też identyfikacja makrootoczenia i otoczenia konkurencyjnego organizacji oraz ich ocena w kategoriach szans i zagrożeń. To są podstawy do dokonania diagnozy oraz oceny słabych i mocnych stron organizacji, a także określenia wewnętrznych zasobów przedsiębiorstwa, którymi będzie ono dysponowało w przyszłości. Kolejnym krokiem jest sformułowanie wariantów strategicznych oraz określenie działań i taktyk, które musi podjąć przedsiębiorstwo, aby zrealizować cele strategiczne. Całościowy plan strategiczny wieńczy analizę. Ponieważ zarządzanie strategiczne jest procesem formułowania i wdrażenia strategii, w którym wyróżnia się: etap analizy strategicznej, etap oceny pozycji strategicznej przedsiębiorstwa oraz zdefiniowanie lub redefiniowanie misji oraz strategii i ustalenie celów strategicznych, końcowym etapem jest formułowanie i wybór strategii oraz jej wdrażanie. Z tego powodu podręcznik wieńczą modele strategii. Zaprezentowano modele „klasyczne” – strategie konkurencji M.E. Portera, macierz H. Ansoffa – oraz zbiór różnych strategii zbudowanych według kryterium pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa w sektorze i prognozy jego wzrostu. Pokazano także poszukiwania nowych rozwiązań w budowaniu przyszłości przedsiębiorstwa, odwołując się do metafor strategicznych i opisując modele strategii „nieoczywistych”.

Pojazdy tramwajowe z niezależnie obracającymi się kołami. Wybrane zagadnienia w zakresie modelowania i badania układu pojazd szynowy-tor w zastosowaniu do pojazdów tramwajowych

Andrzej Chudzikiewicz, Mariusz Kostrzewski

Prezentowana praca zawiera wybrane wyniki uzyskane w trakcie realizacji projektu Opracowanie i przetestowanie całkowicie niskopodłogowego tramwaju z niezależnie obracającymi się kołami w skali demonstracyjnej (lider projektu: Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA ) w zakresie Przedsięwzięcia pilotażowego NCBR Wsparcie badań naukowych i prac rozwojowych w skali demonstracyjnej DEMONSTRATOR+, finansowanego przez Naukowe Centrum Badań i Rozwoju. Projekt był wykonywany przez zakład Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA oraz Wydział Transportu PW . Wynikiem tego przedsięwzięcia był prototyp całkowicie niskopodłogowego tramwaju (100% niskiej podłogi) z niezależnie obracającymi się kołami, który po przetestowaniu posłużył następnie do uruchomienia produkcji tramwaju typu Jazz Duo. 80 sztuk tego pojazdu zostało, w wyniku wygranego przez PES -ę przetargu, dostarczonych do Warszawy w latach 2014-2017 i zasiliło tabor ZTM w Warszawie, a także 5 sztuk w Gdańsku. Rozważania zawarte w książce dotyczą takich zagadnień, jak: modelowanie dynamiki ruchu pojazdu z niezależnie obracającymi się kołami z uwzględnieniem rzeczywistych geometrycznych nieregularności toru, modelowanie elementów układu napędowego i sterowania kołami, analiza warunków bezpiecznego ruchu pojazdu w torze, badanie zużycia profili kół i szyn, dobór procedury sterowania oraz parametrów układu sterowania. Publikacja przeznaczona jest dla osób zajmujących się profesjonalnie konstrukcją i badaniami dynamiki pojazdów szynowych, a w szczególności nowoczesnymi pojazdami tramwajowymi. Może być pomocna pracownikom biur konstrukcyjnych, wyższych uczelni oraz studentom w ich pracy naukowo-badawczej.

Podstawy organizacji i zarządzania. Materiały do ćwiczeń. Część 3

Małgorzata Krwawicz

Książka stanowi kontynuację części pierwszej i drugiej skryptu pod tym samym tytułem. W opracowaniu przedstawiono szereg metod wspierających proces twórczy i służących przede wszystkim do poszukiwania i definiowania pomysłów nowych produktów.   Głównym celem opracowania jest prezentacja wybranych metod heurystycznych wykorzystywanych w przedsiębiorstwach na potrzeby poszukiwania innowacyjnych rozwiązań poprzez pobudzanie kreatywności u pracowników różnych szczebli i jednocześnie zaangażowanych w rozwiazywanie problemów o zróżnicowanym charakterze i spektrum. Autorka przedstawia zarówno metody nowe, jak i klasyczne. Metoda Design Thinking została potraktowana jako nadrzędna w odniesieniu do pozostałych metod zaprezentowanych w opracowaniu i wyznaczająca dla nich ramy, co wpłynęło bezpośrednio na strukturę opracowania i wybór opisanych metod. Przedstawione metody mogą być w praktyce wykorzystywane w realizacji kolejnych etapów poszukiwania rozwiązań przy wykorzystaniu metody Design Thinking.   Struktura poszczególnych rozdziałów obejmuje określenie celu metody, przedstawienie instrukcji jej stosowania, zaprezentowanie przykładowego wykorzystania, polecenie wykonania ćwiczenia oraz wskazanie zakresu zastosowania metody (w ujęciu podmiotowym, przedmiotowym, określenie horyzontu czasu i rodzaju celu). Z uwagi na charakter opracowania teoria dotycząca poszczególnych metod została zawężona do minimum na rzecz przykładów praktycznych. Podczas prezentacji metod Autorka kierowała się zasadą precyzyjnego wyjaśnienia sposobu ich wykorzystania.   Opracowanie może być pomocne w samodzielnym generowaniu rozwiązań - zarówno na potrzeby dydaktyczne, jak i w działalności praktycznej przez szerokie grono użytkowników. Tym samym adresatami są tu przede wszystkim studenci kierunków Zarządzanie i Zarządzanie i Inżynieria Produkcji oraz praktycy gospodarczy, jak również słuchacze studiów podyplomowych, uczestnicy szkoleń specjalistycznych i inni czytelnicy zainteresowani poszukiwaniem innowacyjnych rozwiązań.

Procesy przenoszenia ciepła w zadaniach

Tomasz Kotkowski, Leszek Rudniak

Skrypt dotyczy zagadnień wymiany ciepła, analizowanych na przykładzie konkretnych problemów obliczeniowych. Przeznaczony jest dla studentów kierunku Inżynieria Chemiczna i Procesowa oraz pokrewnych kierunków technicznych.

Ochrona praw konsumentów. Teoria i praktyka

Katarzyna Szczepańska

Celem prezentowanej publikacji jest przedstawienie problematyki praw konsumenta w świetle podstaw teoretycznych, obowiązujących aktów prawnych i praktyki rynkowej. Cel został sformułowany na podstawie wieloletnich doświadczeń autorki zarówno w doradztwie gospodarczym, jak i znajomości praktyk rynkowych w różnych sektorach gospodarki (np. ubezpieczeniach, handlu elektronicznym oraz innych usługach). Cel publikacji wynika z potrzeb prowadzonej działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej, jak również z rozwoju programów kształcenia w wielu polskich uczelniach w zakresie: zarządzania odpowiedzialnością przedsiębiorstwa, zarządzania relacjami z klientami czy standardów obsługi klienta (konsumenta), a także ochroną praw konsumentów i obowiązujących w tym zakresie regulacji prawnych. Praca została opatrzona załącznikami służącymi przedstawianiu praktycznych przykładów rozwiązań odnoszących się bezpośrednio do ochrony praw konsumentów. Załączniki stanowią podstawę do poznania i analizy wybranych aspektów dotyczących praw konsumenta i ich ochrony oraz uzupełniają zakres merytoryczny monografii.

Laboratorium cyfrowego przetwarzania sygnałów

Jacek Misiurewicz

W proponowanych ćwiczeniach zagadnienia cyfrowego przetwarzania sygnałów przedstawione są na przykładach aktualnych zastosowań z telekomunikacji, elektroakustyki, analizy drgań mechanicznych i przetwarzania obrazów. Zadania przeznaczone są dla osób, które mogą eksperymentować z rzeczywistymi, fizycznymi sygnałami, m.in. z mikrofonów, cyfrowych odbiorników radiowych oraz czujników optoelektronicznych. W omawianych ćwiczeniach wykorzystywany jest nowoczesny sprzęt - układy akwizycji danych, układy przetwarzania wykorzystujące macierze FPGA i procesory sygnałowe, oscyloskopy i generatory. Część zadań wykonywana jest na komputerach PC za pomocą nowoczesnego oprogramowania (Matlab, przyrządy wirtualne LabView). Rozdziały skryptu odpowiadają kolejnym ćwiczeniom, opatrzonym krótkim wstępem teoretycznym. Następnie proponowane są zadania do pracy własnej, pozwalające sprawdzić wiedzę w praktyce rachunkowej i pojęciowej. Ostatnią (i zasadniczą) częścią rozdziału jest zestaw zadań do wykonania w laboratorium.

Standardy efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych

Szymon Firląg

Celem naukowym podjętych przez autora badań było opracowanie szczegółowych wymagań dla krajowych standardów efektywnych energetycznie budynków. Wytyczne te określono zarówno dla nowych, jak i istniejących budynków mieszkalnych. Zastosowana metodyka badawcza różniła się w zależności od postawionego celu. Pozwoliło to na zaprezentowanie różnych sposobów tworzenia i formułowania wymagań. W przypadku z góry zdefiniowanego poziomu efektywności energetycznej badaniom poddano numeryczne modele budynków, które następnie modyfikowano. Wprowadzane różne warianty usprawnień pozwoliły na określenie zestawu szczegółowych wytycznych. Zastosowana metoda badawcza była podstawą do określenia historycznych wymagań dla budynków energooszczędnych w standardzie NF40 i NF15. Poprawność sformułowanych wytycznych została zweryfikowana w trakcie trwania programu priorytetowego „Efektywne wykorzystanie energii. Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych” Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do określenia wymagań dla nowych budynków plusenergetycznych i termomodernizacji do standardu niemal zeroenergetycznego (NZEB) wykorzystano inną metodykę badawczą. Jej istotnym elementem był aspekt opłacalności ekonomicznej realizowanych przedsięwzięć. Opracowane modele numeryczne budynków były przedmiotem obliczeń wariantowych obejmujących różne zestawienia usprawnień. W przypadku nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych określono wymagania dotyczące rozwiązań konstrukcyjno-instalacyjnych pozwalających na osiągnięcie standardu plusenergetycznego. Podobne wymagania wyznaczono dla termomodernizacji budynków istniejących do poziomu NZEB. W tym wypadku badania przeprowadzono w pierwszej kolejności dla przegród budynków. Zdefiniowano dla nich optymalne kosztowo wartości współczynników przenikania ciepła. Podstawą do sformułowania wymagań szczegółowych dotyczących przegród były wskaźniki kosztu skumulowanego. Następnie określono na ich podstawie różne warianty termomodernizacji modeli budynków. Wyznaczona w ten sposób zależność między kosztem skumulowanym a efektywnością energetyczną pozwoliła na znalezienie optymalnego kosztowo i niemal zeroenergetycznego poziomu wymagań. Zaprezentowane metody obliczeniowe i opracowane standardy efektywności energetycznej budynków mogą być wykorzystywane do określenia przyszłych i obecnych wymagań stawianych budynkom. Pozwoliłoby to na zmniejszenie energochłonności krajowych zasobów budowlanych i ograniczenie ich negatywnego wpływu na środowisko naturalne, a jednocześnie zapewniło podwyższenie jakości życia w budynkach i poza nimi – dzięki redukcji emisji szkodliwych zanieczyszczeń powietrza. Działania takie wpisują się bezpośrednio w realizację celu polityki Unii Europejskiej, jakim jest dekarbonizacja zasobów budowlanych do 2050 roku.

Interferometria laserowa z automatyczną analizą obrazu

Krzysztof Patorski, Leszek Sałbut, Małgorzata Kujawińska

Praca dotyczy najważniejszych obszarów interferometrii, w których informacja o badanym zjawisku lub obiekcie przestrzennym jest zakodowana w postaci dwuwymiarowego obrazu prążkowego (interferogramu). Omówiono w niej podstawy interferometrii laserowej. Dokonano klasyfikacji układów interferencji dwuwiązkowej, sposobów kodowania informacji fazowej w przypadku obiektów nierozpraszających i rozpraszających światło oraz zwrócono uwagę na wiele aspektów praktycznych, w tym związanych ze stopniem koherencji czasowej promieniowania — zarówno laserów gazowych małej mocy, jak i laserów półprzewodnikowych (rozdz. 1). Opisano metody komputerowego przetwarzania obrazów prążkowych, umożliwiające ilościową analizę interferogramu badanego obiektu (rozdz. 2). Przedstawiono „klasyczne” układy interferometrów Michelsona, Twymana-Greena, Fizeau, Sagnaca, Burcha, Talbota itd., w których wykorzystuje się promieniowanie laserów. Interferometry te znajdują główne zastosowanie w technologii elementów optycznych. Kolejno opisano ich mikroskopowe wersje stosowane, przede wszystkim, do pomiaru współrzędnych powierzchni (kształtu) mikroelementów spotykanych w mikrooptyce, mikroelektronice oraz systemach typu MEMS i MOEMS (rozdz. 4). Omówiono także interferometrię obiektów rozpraszających światło — interferometrię holograficzną i plamkową. Zwrócono uwagę na rozwój cyfrowej interferometrii holograficznej i światłowodowych wersji interferometrów plamkowych (rozdz. 5 i 6). Przedstawiono podstawy, implementację i zastosowania tzw. interferometrii siatkowej, w której odbiciowa siatka dyfrakcyjna nałożona na badany obiekt (obciążany np. mechanicznie lub termicznie) stanowi jednocześnie sensor przemieszczenia w płaszczyźnie i element rekombinujący wiązki na wyjściu interferometru (rozdz. 7). Rozważono także interferometrię z wykorzystaniem źródeł promieniowania o celowo obniżonym stopniu koherencji czasowej. Długość koherencji spełnia w tym przypadku rolę selektywnej bramki, dzięki której uzyskuje się dużą przestrzenną rozdzielczość pomiaru wzdłuż kierunku propagacji wiązki, w szerokim zakresie pomiarowym (rozdz. 8). W końcowej części monografii (rozdz. 9) omówiono zagadnienia związane ze sprzęganiem wyników uzyskiwanych z pomiarów interferometrycznych z inżynierskimi narzędziami projektowania i analizy, a właśnie takie hybrydowe metody konstruowania, z interaktywnym wspomaganiem projektowania numerycznego przez metody doświadczalne, stanowią o nowoczesności i niezawodności rozwiązań naukowych i technicznych.

Zarządzanie procesowe w organizacjach. Podejście klasyczne i nowe koncepcje

Agnieszka Bitkowska

Głównym celem monografii jest zaprezentowanie zarządzania procesowego we współczesnych organizacjach, zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej, w ujęciu klasycznym i z uwzględnieniem nowych koncepcji rozwijających się w otoczeniu, wzbogaconych rozwiązaniami z praktyki gospodarczej.   Rozdział pierwszy poświęcony jest teoretyczno-metodycznym aspektom zarzadzania procesowego w organizacjach. Omówiono m.in. zagadnienia dotyczące: istoty i klasyfikacji procesów, struktury zarządzania procesowego oraz uwarunkowań realizacji tej koncepcji. Rozdział drugi dotyczy wybranych zagadnień z zakresu procesowego modelu funkcjonowania organizacji, w szczególności: istoty projektowania i modelowania procesów. W dalszej części omówiono metody i narzędzia do pomiaru i doskonalenia procesów oraz oceny dojrzałości procesowej. Rozdział trzeci poświęcony jest przesłankom ewolucji zarządzania procesowego i wyłaniającym się nowoczesnym trendom w otoczeniu, budowaniu zwinnego, dynamicznego zarządzania procesowego, a w szczególności koncepcji zintegrowanego zarządzania procesowego. Rozdział czwarty dotyczy nowych metod i narzędzi zarządzania procesowego w podejściu marketingowym do zasobów ludzkich czy rozwiązań technologicznych. Obejmuje problematykę odnoszącą się do podejścia instytucjonalnego, a w szczególności do aspektów kulturowych, strukturalnych i społecznych.   Monografia adresowana jest do kadry menedżerskiej, ekspertów i konsultantów z zakresu zarządzania procesowego, architektów i projektantów procesów, przedstawicieli biur zarządzania procesami, jak również doktorantów, uczestników studiów podyplomowych oraz studentów uczelni ekonomicznych i technicznych. Zaprezentowany w monografii zakres merytoryczny prezentuje istotne zagadnienia, ale nie w pełni je wyczerpuje, stanowiąc inspirację do podjęcia i prowadzenia dalszych badań teoretyczno-empirycznych w omawianej problematyce.

Wybrane problemy ochrony powierzchni ziemi

Andrzej Kulig

PRACE NAUKOWE - INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - zeszyt 85 Celem publikacji jest przedstawienie wybranych współczesnych problemów ochrony powierzchni ziemi z perspektywy kierunków badań rozwijanych w tym zakresie na Wydziale IBHiIŚ (funkcjonującym w latach 1993-2015 pod nazwą Wydział Inżynierii Środowiska) Politechniki Warszawskiej, a także roli tych prac w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych oraz utworzonej w 2018 roku dyscyplinie naukowej Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka (IŚGiE). Prace z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego na Wydziale IBHiIŚ mają bardziej techniczny charakter, co wynika z natury uczelni technicznej, a przez to częściej dotyczą środowiska przekształconego w wyniku procesów antropogenicznych lub wręcz zdegradowanego. Prezentowana w monografii problematyka badawcza oraz prace naukowe i wdrożeniowe dotyczą zróżnicowanych zagadnień, począwszy od metod charakteryzowania środowiska gruntowo-wodnego, poprzez procesy przekształcania i degradacji powierzchni ziemi, aż po metody remediacji i rekultywacji gruntów oraz zapobiegania szkodom w środowisku. Przedstawione wybrane zagadnienia i problemy w obszarze współczesnej ochrony powierzchni ziemi mogą zainteresować studentów, doktorantów lub młodych pracowników nauki, poszukujących ścieżek swoich eksploracji lub dociekań w inżynierii i ochronie środowiska.

Płyty i membrany oraz skręcanie prętów pryzmatycznych

Stanisław Jemioło, Aleksander Szwed

W książce zawarto elementy teorii membran izotropowych i anizotropowych oraz swobodnego skręcania prętów pryzmatycznych. Wiodącym tematem jest teoria płyt Kirchhoffa izotropowych i anizotropowych. Omówiono podstawowe sformułowania zagadnień brzegowych i metody ich rozwiązywania. W szczególności przedstawiono zastosowanie pojedynczych i podwójnych szeregów Fouriera. Rozpatrzono także zagadnienia płyto-tarcz, płyt warstwowych i stateczności płyt. Zamieszczono liczne przykłady rozwiązań zadań z podaniem wyników w formie graficznej z ich interpretacją i potencjalnymi zastosowaniami w budownictwie. W dodatku przedstawiono podstawowe równania klasycznej teorii sprężystości materiałów izotropowych i anizotropowych. Drugie wydanie podręcznika uzupełnione jest o kilka zadań dotyczących oddziaływań termicznych w płytach.   Opracowanie dotyczy zagadnień, które są realizowane głównie na drugim semestrze wykładów z Teorii Sprężystości i Plastyczności na studiach II stopnia Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. Teoria sprężystości i plastyczności jest jednym z podstawowych przedmiotów na studiach magisterskich wydziałów budownictwa wszystkich specjalności.

Mikrobiologia ogólna i przemysłowa. Ćwiczenia laboratoryjne

Jolanta Mierzejewska, Karolina Chreptowicz

Skrypt jest zbiorem instrukcji opracowanych przez pracowników Katedry Biotechnologii Środków Leczniczych i Kosmetyków PW do ćwiczeń laboratoryjnych w ramach przedmiotu „Mikrobiologia ogólna i przemysłowa – laboratorium”, który realizują studenci III roku kierunku Biotechnologia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej.   Wykonując poszczególne ćwiczenia, studenci zapoznają się z podstawowymi technikami mikrobiologicznymi – m.in. z przygotowaniem podłoży mikrobiologicznych i ich sterylizacją, posiewem na podłoża stałe i płynne, izolowaniem wybranych grup mikroorganizmów z próbek środowiskowych, określaniem liczby mikroorganizmów, badaniem zdolności do produkcji hydrolaz, badaniem wrażliwości bakterii na wybrane substancje. Oprócz tego, stosując różnorodne metody barwienia i prowadząc obserwacje mikroskopowe, studenci zapoznają się z morfologią komórek bakteryjnych i grzybów mikroskopowych (głównie drożdży). Ponadto, studenci w trakcie ćwiczeń samodzielnie przeprowadzą wybrane procesy biotechnologiczne z wykorzystaniem mikroorganizmów.   W skrypcie studenci znajdą oprócz metodyki wykonania poszczególnych eksperymentów także podstawowe zagadnienia teoretyczne dotyczące każdego ćwiczenia. Ponadto, na końcu skryptu umieszczono spis pożywek i odczynników wykorzystywanych w ćwiczeniach, aby ułatwić realizację zaplanowanych zadań.

Compendium on ElectroMagnetic Compatibility

Jan Sroka

Electromagnetic compatibility is a capacious branch. This book is not claiming to cover all aspects of it. It is rather a narration about EMC from the sight angle of professional experience of the author, and it is versatile. At the origin, it was a scientific activity with numerical methods and simulations of electromagnetic fields at the WUT and teaching about theory of electromagnetic fields and electrical circuits.

Część i całość. W stronę topoontologii

Bartłomiej Skowron

„Ta przeglądowa monografia jest książką trudną, nawet bardzo trudną. Niemniej jest ona istotnym wkładem w nowopowstającą dziedzinę filozofii, tj. topoontologię. Niewątpliwie wyzwaniem jest zmierzenie się z zaawansowanymi konstrukcjami, które przywołuje Bartłomiej Skowron. Nie waha się on balansować na granicy poznawalności. Kto jednak podejmie trud analizy owych problemów wraz z autorem, z pewnością dostrzeże, że zarówno koncepcje Skowrona, jak i dociekania omawianych przez niego krytycznie filozofów, rzucają nowe światło na wiele tradycyjnych problemów filozoficznych. Cierpliwość i wysiłek Czytelnika zaowocuje. Jestem tego pewien.” dr hab. Janusz Kaczmarek, prof. UŁ Recenzja. Czasopismo "Edukacja Filozoficzna" 73/2022 https://www.edukacja-filozoficzna.uw.edu.pl/index_pliki/ef73/ef-73-11.pdf

Podstawy zarządzania procesami w zakładach ubezpieczeń

Lech Gąsiorkiewicz

Celem monografii jest przedstawienie podstaw koncepcji zarządzania procesami w zakładach ubezpieczeń. Wymaga to zaprezentowania specyfiki i uwarunkowań prawnych działalności ubezpieczeniowej oraz omówienia dekompozycji procesów działalności ubezpieczeniowej, struktury procesów realizowanych w zakładach ubezpieczeń, relacji między procesami realizowanymi w zakładach ubezpieczeń oraz mierników oceny realizacji poszczególnych procesów.   W monografii zaprezentowano przedstawione w jej tytule zagadnienie w sposób wyczerpujący, poprzez zebranie i omówienie wszystkich dostępnych informacji bezpośrednio dotyczących tego tematu. Szczególną uwagę skupiono na regulacjach prawnych, wytycznych i rekomendacjach, które odnoszą się do działalności ubezpieczeniowej. Powstanie monografii było wynikiem zainteresowania autora problematyką zarządzania procesami w instytucjach finansowych (zwłaszcza zakładach ubezpieczeń) i wieloletniego doświadczenia praktycznego w zakresie zarządzania w zakładach ubezpieczeń.

Ocena ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich

Piotr Gołębiewski

Przedmiotem badań omówionych w prezentowanej monografii jest proces oceniania ryzyka w odniesieniu do wybranych etapów procesu planowania ruchu kolejowego. Rozważania zostały zrealizowane na podstawie metodyki M_o_R i dotyczyły identyfikacji i analizy ryzyka (szacowanie wpływu ryzyka). Ocenę przeprowadzono z wykorzystaniem metody symulacyjnej Monte Carlo, która jest zalecana do wykorzystania przez dokument UTK. Pierwszy rozdział zawiera podstawowe pojęcia związane z problematyką ryzyka. Omówiono dokumenty prawne, które odnoszą się do kwestii ryzyka w transporcie kolejowym. W szczegółowy sposób omówiono kwestię wyceny ryzyka w transporcie kolejowym według rozporządzenia Komisji Europejskiej 402/2013. Dokonano także przeglądu metod oceny ryzyka, które były stosowane w odniesieniu do transportu kolejowego. Rozdział drugi poświęcono problematyce definicji planowania ruchu kolejowego. Rozdział trzeci dotyczy opracowania metody oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich wraz z opracowaniem modelu matematycznego. Rozdział podzielono na trzy podrozdziały. W pierwszym przedstawiona została charakterystyka metody Monte Carlo i możliwości jej zastosowania do oceny ryzyka w transporcie kolejowym. Podrozdział drugi dotyczy opracowania modelu matematycznego oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. W sposób ogólny zaprezentowano metodę oceny ryzyka i następnie dla każdego kroku tej metody opracowano model matematyczny. W trzecim podrozdziale przedstawiono metodę oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. W rozdziale czwartym zaprezentowano istotę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. Zaprezentowane zostały założenia do przeprowadzenia analizy dla trzech wybranych etapów planowania ruchu kolejowego - planowania linii komunikacyjnych, konstrukcji rozkładu jazdy pociągów oraz planowania ruchu przeprowadzono identyfikację ryzyk. Rozdział piąty poświęcono szacowaniu wpływu ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. Pierwszy podrozdział dotyczył określenia wartości zmiennych, które zostały wykorzystane do ustalenia zmiennych określających wpływ. Wskazane zostały dane statystyczne, które zostały wykorzystane do obliczeń. Omówiono także sposób obliczeń poszczególnych wartości zmiennych losowych. Następnie dla wybranych etapów dokonano oszacowania wpływu ryzyka na cele etapu. Dla każdego ryzyka wskazano zmienną opisująca wpływ, rozkład prawdopodobieństwa i wskazano wartości charakterystyczne dla rozkładu. Rozdział szósty zawiera ocenę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich z wykorzystaniem metody Monte Carlo. Do eksperymentów zostały wykorzystane dodatki do Microsoft Excel - RiskAMP i RiskSimulator. Dla każdego etapu, dla unikalnych zmiennych opisujących wpływ w ramach oceny, uzyskano wartości parametrów statystycznych. Następnie przeprowadzono ocenę ryzyka - dla poszczególnych percentyli wskazana została wartość zmiennej i wartość oczekiwana. Zaprezentowano także rozkład percentylowy zmiennej oraz histogram występowania poszczególnych wartości zmiennej. Dla każdego etapu oceny symulacyjnej wyciągnięto wnioski. Rozdział siódmy zawiera wnioski płynące z przeprowadzonych analiz i rekomendacje dotyczące dalszych badań.

Mechanika materiałów i konstrukcji. Tom 1

Andrzej Jaworski, Grzegorz Krzesiński, Marek Bijak-Żochowski (red.), Tomasz Zagrajek

Podstawą tej publikacji są wydane przez Oficynę Wydawniczą PW książki tychże autorów: "Podstawy mechaniki ciała stałego" (praca zb. pod red. Andrzeja Jaworskiego, Warszawa 1999) oraz "Wytrzymałość konstrukcji" (praca zb. pod red. Marka Bijak-Żochowskiego, Warszawa 2004) Podręcznik powstał w wyniku połączenia "Wytrzymałości konstrukcji" (Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2004) i wydanych w 1999 roku w tejże Oficynie "Podstaw mechaniki ciała stałego". Wprowadzono w nim wiele poprawek, zmian i uzupełnień, usuwając jednocześnie występujące powtórzenia. Wydaje się, że bezpośrednie włączenie do podręcznika wytrzymałości podstaw nauki, na której wytrzymałość się opiera, pozwoli na łatwiejsze zrozumienie omawianych zagadnień. Książka jest adresowana do studentów wyższych uczelni technicznych i inżynierów zajmujących się problemami statyki i wytrzymałości. Podstawowy zakres wykładu został wzbogacony o problemy nieliniowe (geometrycznie i materiałowo) i dynamiczne (drgania, uderzenie, fale sprężyste). Omówiono także materiały kompozytowe. Autorzy postanowili podstawowy tok wykładu przedstawić w ujęciu analitycznym, nie rezygnując z pokazania rozwiązań numerycznych trudniejszych przykładów. Metodom numerycznym poświęcono obszerną część podręcznika, w której omówiono sposoby rozwiązywania, głównie przy użyciu MES, wszystkich rodzajów ustrojów i struktur, które były omawiane w ramach części poprzednich. Podobieństwo, a czasami identyczność podejścia numerycznego do różnych zagadnień uzasadnia ich wspólną prezentację.

Analiza możliwości poprawy bezpieczeństwa dzieci przewożonych w samochodach osobowych w przypadku kolizji drogowych

Mirosław Świetlik

W pracy przedstawiono analizę możliwości redukcji skutków wypadków drogowych wśród małych dzieci przewożonych samochodami osobowymi w specjalnych urządzeniach przytrzymujących – „fotelikach bezpieczeństwa dla dziecka”.   Na wstępie dokonano przeglądu statystyk wypadków samochodowych z udziałem dzieci oraz stanu wiedzy na temat stosowanych środków biernej ochrony małych pasażerów. Następnie opisano przyjętą miarę ryzyka obrażeń dziecka, bazującą na wybranych biomechanicznych kryteriach urazu głowy i szyi, oraz zaprezentowano koncepcję badań teoretycznych za pomocą 4 komputerowych modeli symulacyjnych (pakiet MADYMO) układu dziecko-fotelik, różniących się sposobem mocowania fotelika. Rozważono sztywne połączenie fotelika z pojazdem (odpowiednik systemu ISOFIX) oraz połączenia umożliwiające kontrolowany ruch obrotowy i/lub postępowy fotelika. Zasadnicza część pracy zawiera opis i wyniki badań parametrycznych 4 modeli układu dziecko-fotelik, w warunkach symulowanego czołowego zderzenia samochodu ze sztywną przeszkodą, z prędkością około 50 km/h. Uzyskane rezultaty badań symulacyjnych uwzględniono przy konstrukcji doświadczalnego modelu fotelika. Następnie przedstawiono koncepcję i zakres badań eksperymentalnych wykonanych na specjalnym stanowisku do testów zderzeniowych sled-test. Opisano modele doświadczalne manekina Q3 i fotelika oraz porównano wyniki sygnałów pochodzących z czujników manekina dla przypadków fotelika mocowanego sztywno i obrotowo. Dodatkowo zamieszczono wyniki walidacji obu modeli symulacyjnych, będących reprezentantami modeli doświadczalnych. Podsumowanie pracy zawiera ważniejsze wnioski oraz perspektywy dalszych badań.