Inżynieria systemów internetu rzeczy. Zagadnienia bezpieczeństwa i komunikacji

Jacek Wytrębowicz, Paweł Radziszewski, Krzysztof Cabaj

Celem publikacji jest przedstawienie zagadnień inżynierskich związanych z bezpieczeństwem i komunikacją w systemach IoT (Internet of Things), w tym w systemach WoT (Web of Things), przy czym termin WoT oznacza koncepcję budowy systemu informatycznego wykorzystującego protokół HTTP i powiązane z nim techniki. We wstępie omówiono komponenty wchodzące w skład systemów IoT, architekturę ich połączeń i wewnętrzną architekturę urządzenia IoT, będącego minikomputerem zespolonym z wybraną rzeczą, środowiskiem, zwierzęciem czy nawet z człowiekiem, terminologię definiowaną w różnych modelach referencyjnych systemów IoT, problemy konstrukcyjne wynikające ze specyfiki tych systemów i zagadnienia badawcze inspirowane tymi problemami.   W rozdziale o bezpieczeństwie zawarto wprowadzenie podstawowych pojęć i skrótową prezentację rozwiązań stosowanych w tradycyjnych sieciach komputerowych. Uwypuklono zagrożenia specyficzne dla systemów IoT i techniki bezpieczeństwa dedykowane komponentom o ograniczonych zasobach obliczeniowych. Zaprezentowano także techniki bezpieczeństwa mogące znaleźć zastosowanie w budowie systemów WoT. Opis technik komunikacyjnych podzielono na trzy kolejne rozdziały poświęcone zagadnieniom warstwy aplikacji (identyfikacja urządzeń IoT, technologie WWW i protokoły wymiany wiadomości stosowane do budowy systemów IoT), warstwy sieci (protokół Internet w wersji szóstej – IPv6, protokół routingu) i warstwy łącza danych według modelu OSI/ISO (standardy sieci radiowych wykorzystywane do komunikacji między urządzeniami IoT i służące do podłączania tych urządzeń do internetu). Książka jest przeznaczona dla studentów i inżynierów zainteresowanych problematyką projektowania i implementowania systemów internetu rzeczy, a potencjalni odbiorcy powinni mieć podstawowe wykształcenie informatyczne i znajomość sieci komputerowych. Wiedza zawarta w opracowaniu pomoże czytelnikowi dokonywać właściwych wyborów projektowych z olbrzymiej liczby możliwych technik i standardów, pozwoli budować bezpieczne systemy i skróci czas potrzebny na prace koncepcyjne związane z budową nowych lub rozbudową istniejących systemów IoT.

Zarządzanie zrównoważonym rozwojem jednostek samorządu terytorialnego

Eugeniusz Sobczak

Rozumienie zasady zrównoważonego rozwoju jest zróżnicowane – zależne od miejsca, w którym jest ona wdrażana. W szczególności widoczne jest zróżnicowanie między krajami rozwiniętymi, a rozwijającymi się. Ta różnorodność wpływa bezpośrednio na zakres pojęciowy tej koncepcji. Wydaje się, że aspektem koncepcji, który powinien przeważać w jej interpretacji jest ochrona środowiska. Słowa kluczowe: rozwój zrównoważony; prawo międzynarodowe; stabilność.

Oświetlenie ulic

Wojciech Żagan

Niezwykle dynamicznym subobszarem oświetlenia ulicznego jest sfera używanych do tego celu źródeł światła, medialnie opanowana obecnie przez LED-y, wypromowane jako najlepsze rodzaje oświetlenia ulic przez ich producentów. Dziś niechętnie przyjmowany do świadomości jest fakt, że skuteczność świetlna LED-ów i uznanych za przestarzałe wysokoprężnych lamp sodowych są bardzo podobne, a więc energooszczędność nie powinna być argumentem przemawiającym za powszechnością stosowania źródeł elektroluminescencyjnych. W sferze wyboru oświetlenia ulicznego mamy więc bardzo dynamiczną sytuację, która wymaga spokojnej i rzeczowej interpretacji. Taki cel przyświecał decyzji napisania tej pracy przez autora dysponującego bogatym doświadczeniem wieloletniego uczestnictwa w rozwoju oświetlenia ulicznego i tworzącego dziesiątki projektów oświetlenia ulic wielu miast.

Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy jednostek samorządu terytorialnego w świetle indykatorów aktywności rozwojowej

Eugeniusz Sobczak

W opracowaniu omówiono następujące zagadnienia: stan wdrażania w Polsce środków europejskich z perspektywy finansowej 2014-2020 wspierających zrównoważony rozwój; międzyregionalne różnice ekonomiczne w Polsce i w wybranych krajach świata; wpływ aktywności sektora badawczo-rozwojowego na zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy województw; opodatkowanie instalacji OZE podatkiem od nieruchomości; wybrane teoretyczne i praktyczne aspekty zrównoważonego rozwoju Krakowa; społeczno-demograficzne uwarunkowania bezrobocia w gminach powiatu ciechanowskiego; relacje między architekturą innowacyjną a ponadczasowymi tendencjami; wpływ działalności Centrum Ekologii i Zrównoważonego Rozwoju w powiecie ostrowskim na zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy oraz znaczenie przynależności do Unii Europejskiej dla mieszkańców gminy Cekcyn.

Zaufanie i kontrola w sieciach teleinformatycznych

Krzysztof Perlicki

Książka składa się z ośmiu rozdziałów. W rozdziale pierwszym (Rozwój sieci teleinformatycznych) przedstawiono, mający miejsce w ostatnich latach, rozwój sieci teleinformatycznych prowadzący do pojawienia się koncepcji sieci kognitywnych. W rozdziale drugim (Zagrożenia dla sieci teleinformatycznych) podjęto próbę systematyzacji zagrożeń dotyczących sieci teleinformatycznych pracujących w różnych warunkach eksploatacyjnych. W rozdziale trzecim (Ogólna charakterystyka zaufania) przedstawiono pojęcie zaufania w aspekcie filozofii, socjologii, polityki, zarządzania i systemów wieloagentowych. W rozdziale czwartym (Zaufanie w środowisku technicznym) omówiono możliwości stosowania do opisu zaufania różnych narzędzi matematycznych, m.in. wnioskowania bayesowskiego, teorii gier i zbiorów rozmytych. W rozdziale piątym (Rola zaufania w funkcjonowaniu sieci teleinformatycznych) przedstawiono zastosowanie pojęcia zaufania do analizy funkcjonowania sieci teleinformatycznych. Zaproponowano sposób formalizacji pojęcia zaufania w oparciu o parametry techniczne opisujące funkcjonowanie sieci teletransmisyjnych. W rozdziale szóstym (Odporność sieci teleinformatycznych) omówiono pojęcie odporności sieci teleinformatycznych oraz związane z nią procedury oceny pogorszenia jakości pracy sieci. W rozdziale siódmym (Bezpieczeństwo sieci teleinformatycznych) przeprowadzono analizę podatności głównych elementów składowych sieci teleinformatycznych na cyberzagrożenia. Rozdział ósmy (Kontrola i sterowanie w sieciach teleinformatycznych) zawiera omówienie cyklu życia sieci teleinformatycznych oraz propozycję metody testowania sieci. W rozdziale opisano możliwości realizacji wybranych metod służących do zabezpieczania transmitowanego sygnału przed różnego typu intencjonalnymi i nieintencjonalnymi zagrożeniami.

Modelowanie procesów magazynowych w zastosowaniu do oceny wydajności i bezpieczeństwa pracy w magazynach

Michał Kłodawski

W monografii przedstawiono modelowanie procesów magazynowych widziane z perspektywy oceny wydajności i bezpieczeństwa pracy. Pracę poprzedziła prezentacja wybranych aspektów modelowania procesów magazynowych. Sprecyzowano także szczegółowe cele modelowania procesów magazynowych i omówiono różnego rodzaju obiekty magazynowe i realizowane w nich procesy (wraz z ich charakterystyką). Następnie opisano problematykę wydajności i bezpieczeństwa pracy w obiektach magazynowych, w tym efektywność i wydajność procesu i obiektu magazynowego, jego miary i wybrane podejścia do zwiększania wydajności procesu magazynowego, zagrożenia pracowników magazynowych i wybrane podejścia do ograniczania ryzyka i zagrożeń w procesach magazynowych, a na tej podstawie ocenę ryzyka zawodowego w obiektach magazynowych. W ten sposób powstał model obiektu i procesu magazynowego, posiadający włąsną strukturę, zadania logistyczne, zasoby pracy, elementy strukturalne ze swoimi charakterystykami oraz system organizacji procesu magazynowego.   Następnie omówiono wybrane modele procesów magazynowych dotyczące wydajności i bezpieczeństwa, a w tym model rozmieszczenia asortymentu w magazynie, model optymalizacji tras pracowników oraz model oceny bezpieczeństwa w obiektach magazynowych. Zaprezentowano także metody symulacyjne w ocenie procesów magazynowych i przeanalizowano ich wady, zalety, sposoby konstruowania oraz narzędzia do symulacji procesów magazynowych.   Efektem finalnym opracowania są badania symulacyjne procesów magazynowych w aspekcie wydajności i bezpieczeństwa – case study. W tej części pracy przedstawiono założenia do badań symulacyjnych, omówiono parametry podstawowych elementów modelu symulacyjnego, zaprezentowano logikę działania modelu symulacyjnego i różne warianty symulacyjne, a pracę zwieńczono porównaniem i podsumowaniem uzyskanych wyników.

Zbiór zadań z podstaw teoretycznych kryptografii i ochrony informacji

Tomasz Adamski

Książka jest zbiorem zadań z rozwiązaniami z podstaw teoretycznych kryptografii i kryptograficznej ochrony informacji. Poszczególne rozdziały dotyczą różnych fragmentów tej dziedziny. Rozdział pierwszy zawiera zadania z szyfrów klasycznych. Rozdział drugi koncentruje się na zagadnieniach zasadniczych dla kryptografii – teorii kongruencji i obliczeniach resztowych. Kolejne rozdziały dotyczą podstaw algebraicznych kryptografii, szyfrów symetrycznych i asymetrycznych oraz podpisów cyfrowych.

Algebra i jej zastosowania

Anna Romanowska

Podręcznik do wykładów z algebry na Wydziale Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej powstał na podstawie wykładów „Algebra i jej zastosowania 1, 2” oraz „Wybrane zagadnienia algebry” prowadzonych przez autorkę na tym wydziale przez wiele lat. Zrozumienie książki wymaga od Czytelnika znajomości algebry liniowej oraz elementów logiki i teorii mnogości w zakresie wykładanym na pierwszym roku studiów matematycznych. Podręcznik zawiera podstawowe informacje należące do kanonu jednosemestralnego kursu algebry tradycyjnie wykładanego na większości wydziałów matematycznych, ale materiał jest znacznie obszerniejszy. Poza działami „klasycznymi” dotyczącymi grup, pierścieni przemiennych i ciał omówione są również struktury mniej klasyczne, ale mające coraz większe znaczenie zarówno w algebrze, jak i jej zastosowaniach. Tematy są dobrane w sposób pozwalający na wskazanie pewnych kierunków zastosowań w innych dziedzinach matematyki. Książka zawiera sporo przykładów, brakuje w niej jednak zadań do samodzielnego rozwiązania, których dołączenie planowane jest w przyszłości.

Przemysłowe drukowanie cyfrowe materiałów opakowaniowych i opakowań

Katarzyna Piłczyńska

Monografia zawiera opis dostępnych przemysłowych technologii drukowania cyfrowego opakowań. Przedstawiono w niej nową klasyfikację opakowaniowych podłoży drukowych (rozdział pierwszy), a w rozdziale drugim także opis technologii cyfrowych. W monografii zaprezentowane zostały wyniki przeprowadzonych badań nad jakością różnych odbitek cyfrowych wykonanych na podłożach dedykowanych i niededykowanych. W rozdziale trzecim opisano produkcyjne systemy drukowania cyfrowego, w tym systemy uszlachetniania. Na koniec przedstawiono charakterystykę opakowaniowych podłoży drukowych oraz atramentów i tonerów.   Książka jest efektem pracy badawczej i wykładów prowadzonych w Zakładzie Technologii Poligraficznych Instytutu Mechaniki i Poligrafii w Politechnice Warszawskiej. Jest przeznaczona dla studentów i pracowników branży poligraficznej, związanych z drukowaniem cyfrowym.

Dynamika lotu bezzałogowych statków powietrznych klasy mikro

Krzysztof Sibilski, Maciej Lasek, Anna Sibilska-Mroziewicz, Michał Grabowski

Monografia jest pierwszą w Polsce i prawdopodobnie jedną z pierwszych na świecie publikacją obejmującą kompleksowe badania dynamiki lotu Bezzałogowych Statków Powietrznych klasy mikro w układzie stałopłata (tzw. mikrosamolotów). Jednym z istotnych problemów podjętych w książce było wykorzystanie funkcji impulsowej do identyfikacji pochodnych aerodynamicznych obiektu latającego na zakresie bardzo małych liczb Reynoldsa, w szerokim zakresie kątów natarcia i zredukowanych częstości. Istotną częścią monografii jest rozdział poświęcony problemom stateczności dynamicznej mikrosamolotu, w szczególności poświęcony wykorzystaniu Teorii Układów Dynamicznych i Teorii Bifurkacji do analizy dynamiki lotu na dużych, nadkrytycznych kątach natarcia. Monografia może być wykorzystywana na studiach magisterskich i doktoranckich na wydziałach lotniczych wyższych uczelni technicznych.

Rysunek techniczny w inżynierii chemicznej

Janusz Oleniak

Obecne, drugie wydanie książki (pod zmienionym tytułem), będące efektem kilkudziesięcioletniego doświadczenia autora w przekazywaniu wiedzy z rysunku technicznego zostało uzupełnione i rozszerzone. Znalazły się w nim odpowiedzi na najczęściej zadawane przez studentów pytania. Omówiono rysowanie schematów kinematycznych i rozszerzono dane elementów mechanicznych (śruby, nakrętki). Na przykładowych rysunkach pokazano także inżynierskie i magisterskie projekty studentów. Niektóre zbyt trudne i rzadko spotykane rysunki zostały uproszczone.   Ponieważ rysunek techniczny jest międzynarodowym sposobem porozumiewania się w przemyśle, musi więc być znacznie sformalizowany. Jego zasady są określone w Polskich Normach, zgodnych z normami europejskimi. Normy rozstrzygają wszelkie wątpliwości, ale nie stanowią dobrego materiału do nauki. Autor ma nadzieję, że prezentowany podręcznik oraz podane w nim przykłady rysunków i ich omówienia, uzupełnią te braki.  

Podstawy fizyki

Władysław Bogusz, Jerzy Garbarczyk, Franciszek Krok

Podręcznik powstał na podstawie wykładów fizyki ogólnej prowadzonych przez autorów dla studentów różnych wydziałów Politechniki Warszawskiej, a przede wszystkim studentów Wydziału Fizyki, dlatego treść dostosowana jest głównie do wymagań programowych tego właśnie wydziału. Podręcznik może być również przydatny dla studentów innych wydziałów (także innych szkół technicznych), a także wydziałów uniwersyteckich. Zrozumienie przedstawionego w podręczniku materiału wymaga znajomości (początkowo w niewielkim stopniu) analizy matematycznej i algebry. Ponieważ zazwyczaj przedmioty te są wykładane na pierwszych semestrach studiów (równolegle z fizyką) starano się, aby bardziej zaawansowany aparat matematyczny wprowadzany był stopniowo i aby nowym pojęciom matematycznym nadawać interpretację fizyczną. Większość materiału wyłożono w sposób tradycyjny, bowiem ograniczona objętość podręcznika nie pozwalała na eksperymentowanie w tym zakresie. W obecnym wydaniu dokonano wielu zmian. Przede wszystkim wprowadzono nowe definicje i siedem podstawowych jednostek miar, które obowiązują od 20 maja 2019 roku. Do treści poszczególnych rozdziałów (zwłaszcza 11-14) wprowadzono szereg zmian merytorycznych. Dla wygody Czytelnika poszerzono indeks przedmiotowy, dodano tablicę stałych fizycznych, tablicę pochodnych podstawowych funkcji oraz kilka ważniejszych wzorów trygonometrycznych.

Dwadzieścia sześć lat i pięćset czterdzieści dyplomów Podyplomowego Studium Urbanistyki i Gospodarki Przestrzennej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej

Andrzej Gawlikowski, Andrzej Zalewski, Elżbieta Szary

W opracowaniu Czytelnik znajdzie informacje o genezie Studium, jego organizacji, uczestnikach, kadrze, a także o życiu towarzyskim. Książka zawiera też informacje o pracach absolwentów oraz polityce w podejmowaniu tematów prac kształtowanej w miarę zmieniającej się struktury zawodowej uczestników. Autorzy mają nadzieję, że oddawana do rąk Czytelników książka to nie tylko rejestracja dwudziestu sześciu lat procesu dydaktycznego, lecz także w pewnym sensie odbicie przemian jakie zaszły w ciągu realizacji dwudziestu czterech kursów w społecznej świadomości przestrzeni i w środowisku zawodowo związanym z urbanistyką i gospodarką przestrzenną. To długi czas, obejmujący różne okresy w życiu uczelni i społeczeństwa. Pierwsze kilkanaście lat to lata głębokiej transformacji ustrojowej Kraju, lata tworzenia i wdrażania nowego prawa, powrotu do respektowania prywatnej własności i prawa do wdrażania własnych, indywidualnych opinii, prawa do ochrony własnych prywatnych i grupowych interesów, lata nowego spojrzenia na społeczne prawa i obowiązki w zakresie kształtowania przestrzeni i gospodarowania nią. Dwadzieścia sześć lat to dostatecznie długi czas istnienia szkoły, aby podsumować jej osiągnięcia. To prawie pięćset czterdziestu dyplomowanych absolwentów, którzy uzupełnili swoją wiedzę w dziedzinie urbanistyki, planowania przestrzennego i gospodarki przestrzennej, wymienili się doświadczeniami z kolegami z zespołu i całej grupy. Efektem są także prace studialne często wiążące się z konkretnymi problemami i zadaniami stojącymi przed służbami planistycznymi samorządu terytorialnego. Ważne wydaje się przypominanie słuchaczom Studium w czasie procesu dydaktycznego, że wbrew obiegowym opiniom wdrażanym, zwłaszcza na początku okresu transformacji ustrojowej, deprecjonującym znaczenie urbanistyki i planowania przestrzennego w warunkach gospodarki rynkowej jako reliktu socjalistycznego centralizmu, ich społeczna ocena jest dzisiaj odmienna. Coraz powszechniejsza jest bowiem świadomość, że społeczny wpływ na kształt przestrzeni i społeczna kontrola gospodarowania przestrzenią może się w obecnym stanie prawnym dokonywać niemal wyłącznie w skali urbanistycznej i na poziomie planowania miejscowego. Ta właśnie odrodzona świadomość społeczna mogłaby dzisiaj ponownie sytuować urbanistykę, planowanie przestrzenne i gospodarkę przestrzenną na należnym im miejscu pośród nauk społecznych i technicznych. Mamy jednak do czynienia ze zmniejszającą się liczebnością środowiska urbanistów, co jest skutkiem zarówno wspomnianych powyżej negatywnych ocen kreowanych pochopnie na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, jak też powszechnie występujących problemów kadrowo-płacowych przede wszystkim w jednostkach budżetowych. Niestety deregulacja zawodu urbanisty jaka miała miejsce w 2014 roku znacznie się przyczyniła do obniżenia rangi zawodu i otwarcia go dla osób bez niezbędnego wykształcenia.

Współpraca fundamentu płytowo-palowego z podłożem gruntowym

Grzegorz Kacprzak

Okres ostatnich dwudziestu pięciu lat to czas istotnego rozwoju fundamentów płytowo-palowych. Rozwinięto wówczas wiele nowych metod analizy zachowania FPP z wykorzystaniem coraz szerzej dostępnych narzędzi do modelowania współpracy ośrodka gruntowego z konstrukcją, danych z obserwacji osiadań zrealizowanych obiektów, jak również wszelkiego rodzaju eksperymentów w skali naturalnej i laboratoryjnej.   Autorzy prezentowanego opracowania podjęli próbę kompleksowego ujęcia problematyki współpracy fundamentu płytowo-palowego z podłożem gruntowym. Dotyczy to fundamentu płytowo-palowego poddanego działaniu obciążenia pionowego. Podstawę rozważań stanowią badania własne, obserwacje i pomiary, koncepcje, analizy teoretyczne oraz zweryfikowane wyniki modelowania numerycznego.   Praca składa się z 11 rozdziałów. W pierwszych siedmiu uwzględniono aktualny stan wiedzy w zakresie zachowania fundamentu płytowo-palowego. Kolejne cztery stanowią analizę wyników własnych badań doświadczalnych i modelowych, mającą na celu weryfikację wniosków przedstawionych w pierwszej części pracy i lepsze poznanie zjawisk towarzyszących współpracy fundamentu płytowo-palowego z ośrodkiem gruntowym.   Wykonane wcześniej analizy numeryczne i badania modelowe zostały uzupełnione w rozdziale XI wnioskami z długoterminowych (ok. 800 dni) pomiarów in-situ zmian wartości naprężeń w podłożu pod fundamentem, jak również pomiarów odkształceń na kierunku pionowym w kolumnach betonowych, umożliwiających obserwację zmiany w czasie dystrybucji siły wzdłuż kolumny. Badania tego typu niewątpliwie stanowią duże osiągnięcie badawcze autora, gdyż zostały zaprojektowane i zrealizowane po raz pierwszy w Polsce. Po raz kolejny w pracy przeprowadzono analizę numeryczną, tym razem fragmentu opomiarowanego fundamentu. Następnie, otrzymane wyniki porównano z wynikami z pomiarów rzeczywistych. Celem badawczo-aplikacyjnym porównania była weryfikacja numerycznego modelu współpracy konstrukcji z ośrodkiem gruntowym, jak również uzupełnienie i jednocześnie zwiększenie liczby wyników badań w skali rzeczywistej. Dzięki temu możliwe było przeprowadzenie analizy naukowej mającej na celu lepsze poznanie zachowania elementów fundamentu płytowo-palowego oraz zrozumienie złożonych efektów interakcji między nimi.

Perspektywy i kierunki rozwoju budownictwa drogowego w Polsce na podstawie badań foresightowych

Piotr Radziszewski

Polska obecnie realizuje ambitny program przebudowy sieci drogowej, który zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej powinien uwzględniać wysoki poziom technologiczny budowy dróg z zachowaniem norm ochrony środowiska. W opracowaniu przedstawiono perspektywy i kierunki rozwoju konstrukcji oraz nowych rozwiązań materiałowo-technologicznych nawierzchni drogowych w aspekcie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Zawarto między innymi unikalne wyniki badań forsightowych metodą Delphi, prowadzone w celu określenia priorytetowych technologii budowy nawierzchni drogowych w perspektywie około 30 lat.   Pracę wykonał zespół autorski w składzie: Piotr Radziszewski, Jerzy Piłat, Karol J. Kowalski, Jan Król, Michał Sarnowski, Joanicjusz Nazarko, Katarzyna Dębkowska, Joanna Ejdys, Alicja Ewa Gudanowska, Katarzyna Halicka, Jarosław Kilon, Anna Kononiuk, Łukasz Nazarko

Wspomaganie podejmowania decyzji w zakresie kompleksowej obsługi kontenerów chłodniczych w zintegrowanych łańcuchach transportowych

Ludmiła Filina-Dawidowicz

Tematem monografii jest kompleksowa obsługa kontenerów chłodniczych, która do usług transportowych włącza usługi logistyczne. Przedmiotem badań jest transport, a w szczególności kształtowanie kompleksowej obsługi ładunków w ramach zintegrowanych łańcuchów transportowych. Celem pracy jest opracowanie metodyki wspomagania podejmowania decyzji w odniesieniu do wybranych obszarów kształtowania kompleksowej obsługi. Biorąc pod uwagę, że najbardziej wrażliwymi elementami łańcuchów transportowych są miejsca łączenia gałęzi transportu, szczególną uwagę poświęcono problematyce obsługi kontenerów chłodniczych w punktach przeładunku, a przede wszystkim w portach morskich.   Wieloaspektowość analizowanego zagadnienia odzwierciedla różnostronny charakter pracy. Poruszone w niej zostały zarówno aspekty techniczno-technologiczne, ekonomiczne, organizacyjne, jak i te związane z energooszczędnością i bezpieczeństwem realizacji przewozów. Zastosowanie wielokryterialnego podejścia do ukształtowania oferty usług stanowiących kompleksową obsługę pozwala usprawnić proces podejmowania decyzji poprzez wyeliminowanie błędów, w tym utraty walorów jakościowych zawartych w nich ładunków szybko psujących się.   Opracowana metodyka ma znaczenie teoretyczne, ponieważ ilustruje narzędzia służące do rozwiązywania problemów badawczych. Na szczególną uwagę zasługuje opracowanie koncepcyjnych i obliczeniowych modeli oceny ryzyka utraty walorów jakościowych ładunków podczas realizacji usług, które pozwalają na podejmowanie decyzji w warunkach niepewności, co stanowi duży atut monografii.

Obszary problemowe rolnictwa w Polsce. Wybrane aspekty realizacji scaleń gruntów

Katarzyna Sobolewska-Mikulska, Justyna Wójcil-Leń

Szansą rozwoju obszarów wiejskich jest wzrost zainteresowania nimi jako miejscem zamieszkania i odpoczynku. Rozwiązania projektu scalenia gruntów powinny stwarzać warunki dla dywersyfikacji działalności gospodarczej. Rozwój pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich może przyspieszać korzystne przemiany strukturalne. Nowe, atrakcyjne miejsca pracy pojawiają się w rozwoju różnego rodzaju usług, gastronomii, agroturystyki itp. Projekt scalenia daje więc szansę dyspozycji gruntami w kierunku sprzyjającym tworzeniu alternatywnych źródeł dochodu dla rodzin rolniczych.   Celem monografi i jest przybliżenie mało rozpoznanej w Polsce problematyki zagospodarowania obszarów problemowych rolnictwa z perspektywy realizacji klasycznych prac scaleniowych. Opracowanie będzie stanowiło kompendium wiedzy o obszarach problemowych rolnictwa dla wszystkich zainteresowanych tym zagadnieniem, w tym także dla studentów głównie studiów II stopnia wydziałów geodezyjnych, gdzie problematyka gospodarki nieruchomościami na obszarach wiejskich jest realizowana.

Cybersecurity Research, Education and Management: University Perspective

Andrzej Kraśniewski

In this paper, we focus on those aspects of cybersecurity that are most relevant to universities, intending to provide academic communities with some knowledge that might be useful in their research, education and administration activities related to cybersecurity.   The remaining part of the paper is organised as follows. In Section 2, we present basic characteristics of cybersecurity research, its scope and organisation, focusing on initiatives and activities relevant to universities. In Section 3, we show the landscape of cybersecurity education at universities, focusing on competencies acquired by beneficiaries of the educational provision. In Section 4, we discuss challenges faced by universities seen as institutions that have to assure a sufficient level of cybersecurity for their operation. Section 5 presents – as a case study – the developments in cybersecurity research, education and organization taking place at the Warsaw University of Technology. We conclude the paper with a few observations regarding the future developments in cybersecurity, relevant to universities.

Projektowanie układów cyfrowych. Materiały pomocnicze do laboratorium

Andrzej Skorupski

Skrypt jest przeznaczony dla studentów, którzy uczą się projektowania układów logicznych. Został on opracowany w taki sposób, że do korzystania z niego nie jest potrzebna wiedza z innych przedmiotów. Ułożenie treści i sposób jej podania został przyjęty przez autorów na podstawie ich wieloletniego doświadczenia dydaktycznego.   Pracę opracował zespół autorski w składzie: Krzysztof Chabko, Krzysztof Gracki, Marek Pawłowski, Jacek Raczkowski, Andrzej Skorupski, Zbigniew Szymański.

Instalacje i systemy w inteligentnych budynkach. Laboratorium

Mirosław Parol, Łukasz Rokicki

Skrypt jest zbiorem ćwiczeń laboratoryjnych dotyczących projektowania instalacji inteligentnych w systemach KNX oraz LonMaker. Jest on podzielony na dwie części. W pierwszej przedstawiono podstawowe informacje na temat wspomnianych systemów, zaś w drugiej zamieszczono ćwiczenia laboratoryjne poświęcone projektowaniu instalacji w wymienionych systemach. Skrypt jest przeznaczony dla studentów Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, studiujących na kierunku Elektrotechnika oraz kierunku Informatyka.

Krajobrazy zwyczajne. Krajobrazy zamieszkane. Wizje, teorie, praktyki

Joanna Giecewicz

Tematyką niniejszej monografii jest ewolucja zmieniającej się w czasie i przestrzeni relacji pomiędzy zamieszkiwaniem a stosunkiem zamieszkujących do krajobrazu i natury. Ta nieustanna zmiana jest analizowana na przykładzie obszarów przyrodniczych w metropoliach, gdzie można zaobserwować narastanie pozytywnego postrzegania krajobrazów zwyczajnych współistniejących w codzienności zamieszkiwania, przy jednoczesnym niedocenianiu ich rzeczywistych wartości przyrodniczych, stanowiących o zamieszkiwalności (habitability) obszarów urbanizowanych. Przywołanie XVII-XVIII-wiecznej genezy kształtowania się nowej estetyki krajobrazu zwyczajnego jest kluczem do zrozumienia późniejszych zasadniczych przemian w skali aglomeracji miejskich. We wczesnych XVII-wiecznych propozycjach planistycznych można wyróżnić dwa symboliczne kierunki rozwiązywania konfliktu osadnictwa i natury - prymat zabudowy kosztem przyrody i wielorakie próby ich współistnienia. Rozwój osadnictwa i miast sprzyja dominacji realistów kierunku pierwszego, co stopniowo prowadzi do pogarszania się warunków życia miejskiego. W innych modelach urbanizacji dostrzegane są zalety drugiego typu - koncepcji wizjonerów uwzględniających obecność elementów przyrodniczych i dążących do ich zachowania dla dobra zamieszkujących.

Laboratorium obwodów elektrycznych

Zygmunt Filipowicz, Tomasz Grzywacz

Skrypt niniejszy zawiera objaśnienia do ćwiczeń laboratoryjnych z obwodów elektrycznych, wykonywanych w Instytucie Elektrotechniki Teoretycznej i Systemów Informacyjno-Pomiarowych przez studentów Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej w ramach przedmiotu „Teoria obwodów”. Skrypt jest dostosowany do programu laboratorium obwodów elektrycznych dla wszystkich rodzajów studiów prowadzonych na Wydziale Elektrycznym. Poszczególne ćwiczenia posiadają krótki wstęp teoretyczny do danego ćwiczenia, układy pomiarowe, opisy wykonywanych pomiarów i sprawozdań.

Zarządzanie w przedsiębiorstwie N.0. Droga do przyszłości

Grażyna Gierszewska

Współczesność charakteryzują dwa megatrendy: VUCA i Czwarta Rewolucja Przemysłowa. Akronim VUCA został utworzony z pierwszych liter słów: Volatility (zmienność), Uncertainty (niepewność), Complexity (złożoność) i Ambiguity (niejednoznaczność). Termin VUCA został szybko zaadaptowany do świata biznesu, a współczesny świat charakteryzowany przez VUCA opisywany jest jako „Nowa Normalność”. Zespół naukowy prof. Grażyny Gierszewskiej(głównie, choć nie tylko, z kierowanej przez nią Katedry Procesów Zarządzania Wydziału Zarządzania Politechniki Warszawskiej) opublikował zbiór analiz pod wspólnym tytułem „Co dalej z zarządzaniem?”. W przeważającym stopniu tamte teksty nie udzieliły ostatecznej odpowiedzi na tytułowe pytanie, raczej pokazywały stan i miejsce nauk o zarządzaniu w świecie VUCA. W niniejszym zbiorze, nadal w formie felietonów naukowych, autorzy próbują pójść dalej. Z lekka przewrotnie w odniesieniu do pojawiających się ostatnio deskrypcji 2.0 czy 4.0 podpisują się pod sygnaturą zarządzanie N.0, aby podzielić się swymi refleksjami co do wyzwań tej dyscypliny, należącej – co niezmiernie ważne – do nauk stosowanych, empirycznych, choć w samym założeniu dydaktycznej. Podejście przez nich wyartykułowane, diagnozy, a zwłaszcza konkluzje co do wyzwań, są zapewne dyskusyjne i także w ich zamiarze służą sprowokowaniu odzewu. Jeśli się pojawi, niezależnie od zabarwienia – akceptacji czy dezaprobaty – to autorzy osiągną zamierzony cel. Nauka bowiem to wolność, ograniczana tylko odpowiedzialnością badawczą, głównie moralną.

Jezuickie przestrzenie baroku. Przekształcenia strukturalne miast polskich na przełomie XVI i XVII wieku

Danuta Kłosek-Kozłowska

Przedmiotem monografii jest analiza struktury przestrzennej miast polskich w ostatniej tercji XVI i w początku XVII wieku oraz charakterystyka jej przekształceń wynikających z wprowadzania do średniowiecznej struktury miast dużych kubaturowo zespołów jezuickich. Zasięg terytorialny obejmuje miasta Rzeczypospolitej znajdujące się zarówno obecnie, jak i w XVI wieku na obszarze Polski, w których do końca tego stulecia zakon jezuitów rozpoczął swoje inwestycje. Cezurę chronologiczną uzasadnia charakterystyczna ekspansywność zakonu we wczesnej fazie działalności, przy utrzymującym się nadal jeszcze znacznym rozwoju gospodarczym miast Rzeczypospolitej, zwłaszcza miast dużych, na których zakonowi zależało najbardziej.   Dzieje budowli jezuickich, których realizację rozpoczęto przed końcem XVI wieku, zostały prześledzone w większości przypadków do wojen szwedzkich 1655 roku, podczas których nastąpiło wyraźne spowolnienie ruchu inwestycyjnego w miastach polskich, wojenne splądrowanie i dewastacja, a w konsekwencji prawdziwy ich upadek. Przedłużenie ram chronologicznych w ramach opracowań monograficznych dotyczących analizy miast i zespołów pozwoliło na obserwację nie tylko procesu projektowania, lecz także zmian samego projektu, dokonywanych w trakcie jego realizacji w kontekście równolegle analizowanych przyczyn ich wprowadzania oraz dziejów poszczególnych miast. Szczegółowej analizie poddano siedem miast, w których do końca XVI wieku zakon jezuitów rozpoczął swoje inwestycje. Trzy pierwsze to miasta biskupie: Braniewo, Pułtusk, Poznań – pilotażowe pod względem doświadczeń zakonu jezuitów na ziemiach Rzeczypospolitej, oraz Jarosław – miasto prywatne włączone do tej grupy z uwagi na wczesne inicjatywy fundatorów i toczącą się dyskusję z zakonem. Grupę drugą stanowią trzy największe królewskie miasta Rzeczypospolitej: Lublin, Kraków i Kalisz. Zwłaszcza Kraków dla opisu procesu osiedlania się zakonu jezuitów w miastach jest przykładem szczególnie interesującym, bowiem dotyczy aż siedmiu dyskutowanych wówczas lokalizacji dla głównej placówki zakonu w stołecznym mieście. Argumenty za i przeciw na ten temat są w tej dyskusji jasno wyłożone.