Koncepcja edukacji fizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja. SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE

Urszula Kierczak

PORADNIK METODYCZNY IV ETAP EDUKACYJNY SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE PROGRAM NAUCZANIA PLANY PRACY PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Nowa podstawa programowa określona w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) zostaje wdrożona do szkół ponadgimnazjalnych od 01 września 2012 roku. Najważniejszą zmianą, wprowadzaną tym aktem prawnym, jest zapis treści nauczania w formie wymagań szczegółowych, co jednoznacznie określa, takie same dla całego kraju, efekty nauczania. W ten sposób rozporządzenie ministerialne definiuje wspólne dla wszystkich polskich szkół standardy edukacyjne, które muszą być realizowane w każdym programie nauczania, pozostawia natomiast do decyzji dyrekcji i nauczycieli zakres treści, i form, które pozwolą na osiągnięcie tych efektów. Nauczyciel może stać się autorem własnego programu lub skorzystać z programów opracowanych przez innych. Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 08 czerwca 2009 roku w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczenia do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. Nr 89, poz. 730) program ZDROWIE SPORT REKREACJA stanowi opis realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych określonych w podstawie programowej oraz zawiera zgodne z podstawą programową, szczegółowe cele kształcenia i wychowania opisane jako przewidywane efekty nauczania, treści nauczania, sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, opis założonych osiągnięć ucznia a także propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia. Obligatoryjne treści tego programu, zgodne z podstawą programową, zostały uzupełnione o treści fakultatywne, możliwe do realizacji, w zależności od warunków środowiskowych i bazy materialnej. Integralną częścią programu jest szczegółowy plan pracy, czyli rozkład materiału nauczania dla poszczególnych klas oraz standardy wymagań i zasady oceniania tworzące przedmiotowy system oceniania z wychowania fizycznego. Każdy nauczyciel powinien w swej pracy wykazać się innowacyjnością, zaangażowaniem, samodzielnością i twórczym podejściem do założeń programowych. Praktyczne wykorzystanie umiejętności i wiadomości dydaktyczno - wychowawczych winno zaowocować samodzielnie opracowanymi materiałami, w tym także własnymi programami nauczania. Dlatego proponowany materiał należy traktować, jako wskazówki i propozycje ułatwiające tworzenie własnych dokumentów pracy, a nie gotowe przepisy działania. Autorka wyraża zgodę na modyfikowanie programu w zakresie treści, metod i form oraz osiągnięć i sposobów ich sprawdzania, z uwzględnianiem potrzeb i możliwości uczniów oraz warunków w jakich program ma być realizowany z absolutną koniecznością zachowania wymagań szczegółowych określonych w podstawie programowej.

Mnemoliterki

Skibska Joanna

Mnemoliterki to ćwiczenia do wprowadzania i utrwalania liter podobnych pod względem kształtu wykorzystujące mnemotechnikę w postaci zakładek obrazowych, ponieważ najbardziej naturalnym sposobem uczenia się dziecka jest uczenie wykorzystujące obraz, emocje oraz ruch, co z kolei uruchomia wyobraźnię, pozwalając na ukonkretnienie materiału abstrakcyjnego, jakim są litery. Zakładki obrazowe [1] (alfabet skojarzeniowy) skonstruowano w taki sposób, aby wybrane litery (duże i małe o podobnym obrazie graficznym oraz litery podobne o odmiennym kierunku i położeniu) zostały pokojarzone z przedmiotami przypominającymi dziecku o cechach charakterystycznych danej litery i jej odmienności od innych. Uzmysłowi to dziecku, że dana litera jest jedyna w swoim rodzaju. W celu podniesienia efektywności i przyjemność zapamiętywania - zakładki obrazowe należy wesprzeć metodą żywych opowiadań uwzględniających te rzeczy, które są ważne i mają być zapamiętane. Ożywienie liter służy zapisaniu ich w umyśle. Im obraz jest bardziej surrealistyczny tym prawdopodobieństwo zapamiętania wzrasta. Tworzenie takich obrazów stwarza możliwość ozdabiania danej litery w taki sposób, aby jej kształt i cechy charakterystyczne zachowały się w pamięci dziecka ze względu na interesującą prezentację. Przykładem może być wierszyk ożywiający literę a: Wielkie A to drabina, po której aligator Al się wspina. W łapce mały talerzyk trzyma i łyżeczką pyszne ciasteczko wcina. Talerzyk z łyżeczką, małe a przypomina. Gdyby nie ta łyżeczka, to ciastko nie zjedzone, na Ala byłoby obrażone. Dziecko korzystając z ćwiczeń, może samo wizualizować litery i rysować ich kształtopodobne odpowiedniki na odwrocie kartki, a także bawić się wyobraźnią w wymyślanie zabawnych opowiadań lub wierszyków, których bohaterami będą literki oraz sam ich autor czyli dziecko. Ćwiczenia do wprowadzania i utrwalania liter podobnych z wykorzystaniem mnemotechnik przeznaczone są dla wszystkich dzieci rozpoczynających przygodę z czytaniem i pisaniem. W szczególności jednak mają pomóc zapamiętać kształty liter podobnych, dzieciom mającym trudności z nabywaniem umiejętności czytania i pisania, dzieciom z grupy ryzyka dysleksji, dzieciom z fragmentarycznymi deficytami rozwojowymi, w szczególności charakteryzującymi się zaburzeniami percepcji wzrokowej. Mnemoliterki mogą być wykorzystane w czasie wspólnych zabaw w domu (pod okiem osoby dorosłej), w przedszkolu i na zajęciach lekcyjnych w szkole, w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz na zajęciach wyrównawczych i rewalidacyjnych.

Śmierć samobójcza

Bednarski Leszek, Urbanek Arkadiusz

W pierwszej części niniejszej książki podjęliśmy problem śmierci człowieka analizowany z punktu widzenia kryminalistyki, w drugiej zaś części zajęliśmy się próbą rekonstrukcji sytuacji poprzedzającej zamach samobójczy. W tym celu analizie poddajemy autentyczne zapisy listów samobójców, a także materiał uzupełniający zgromadzony w poszczególnych postępowaniach, czyli wypowiedzi rodziny zmarłego, znajomych czy nauczycieli. Na pierwszym etapie rozważań przeplatają się niejako naturalnie różne wątki, ponieważ równocześnie odwołujemy się do przykładów dotyczących zarówno zabójstw, jak i samobójstw. Jest to zabieg z góry zamierzony, a przemawiają za nim trzy ważne cele, które sobie stawiamy. Pierwszym z nich jest chęć ukazania rozległej problematyki procedur kryminalistycznych; adresujemy te informacje do policjantów, prawników, antropologów, pasjonatów kryminalistyki. Drugim celem jest chęć ukazania, jak trudno jednoznacznie orzekać o przyczynie śmierci, balansując między zbrodnią zabójstwa a popełnieniem samobójstwa. Mimo że areną naszego zainteresowania jest śmierć samobójcza, to nie sposób oddzielić tych dwóch nurtów rozważań. To właśnie omówienie zagadnień procedur i metodyki kryminalistyki ma na celu ukazanie Czytelnikom, jak wiele trudności przysparza zweryfikowanie wątpliwości, czy przyczyną śmierci człowieka była zbrodnia zabójstwa, czy raczej samobójstwo. Trzecim celem jest chęć przekazania bogatego materiału poglądowego poświęconego praktyce kryminalistycznej, który zdecydowanie rozrasta się wówczas, gdy ukazujemy zdarzenia wynikające z działania zbrodniczego i samounicestwienia. Pierwsza część opracowania ma na celu wprowadzenie Czytelnika w złożoną materię okoliczności śmierci samobójczej. Opracowanie pierwszej części monografii utrzymane zostało w charakterze informacyjnym, porządkującym terminologię, a także poglądowym, aby jednocześnie stanowiło swoistą podbudowę jakościowej analizy poszczególnych historii śmierci samobójczych. Analiza jakościowa i rekonstrukcja zdarzeń poprzedzających samobójczą śmierć człowieka stała się głównym zamierzeniem badawczym w drugiej części opracowania. Praca poświęcona jest wielopłaszczyznowej analizie listów pożegnalnych osób, które popełniły samobójstwo. [...] jest oryginalnym i wartościowym źródłem wiedzy na temat okoliczności i decyzji samobójczej. Oparta na solidnej podbudowie teoretycznej i wzbogacona obszernym materiałem faktograficznym, może stanowić nieocenione źródło zarówno dla dalszych analiz empirycznych, jak i wiedzy niezbędnej do diagnozy grup wysokiego ryzyka zachowań suicydalnych, tzn. dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Bajki rymowane w biblioterapii

Łaba Agnieszka

W prezentowanych w tomiku bajkach będących podstawą mojej pracy z dziećmi - wykorzystałam rym, stąd ich nazwa bajki rymowane. Rym miał pełnić funkcję głównie instrumentacyjną, która polegała na wprowadzeniu bogatszej postaci dźwiękowej. Bohaterowie prezentowanych opowiadań borykają się z problemami, rozwiązują je i zachęcają do myślenia. Pozwalają dziecku uwierzyć w sukces. Odbiorcy moich bajek to uczniowie specjalnej szkoły podstawowej w wieku 814 lat z zaburzeniami emocjonalnymi dzieci mające kłopoty z nauką, tj. mniej zdolne, zaniedbane wychowawczo, odrzucone (w domu rodzinnym, w szkole, w grupie rówieśniczej). W publikacji przedstawiam gotowe scenariusze, dzięki którym osiągnęłam zamierzone cele. Każdy z nich był wielokrotnie sprawdzony w praktyce. Pomocne w pracy były rysunki przygotowane według własnego pomysłu. Bajki te napisałam z myślą o nauczycielach-wychowawcach, nauczycielach szkół specjalnych, bibliotekarzach, pedagogach szkolnych oraz tych wszystkich, którzy mają do czynienia z dziećmi i młodzieżą.

Kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej. Horyzonty pedagogiczne t.1

Ćwirynkał Katarzyna, Żywanowska Agnieszka, Kosakowski Czesław

Książkę tę chcielibyśmy polecić pedagogom specjalnym, nauczycielom praktykom, studentom kierunków pedagogicznych i wszystkim osobom zainteresowanym problematyką niepełnosprawności. Rozważania w niej podjęte zmierzają do znalezienia odpowiedzi na pytanie o kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej. Zarówno na gruncie teorii, jak i praktyki pedagogiki specjalnej nie da się ich przeanalizować bez uwzględnienia zmian, jakie zaszły w terminologii tej dyscypliny naukowej oraz w kierunkach oddziaływań rehabilitacyjnych czy integracyjnych po 1989 roku, a później po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Zmiana stosunku do osób z niepełnosprawnością i wyobrażeń o samej niepełnosprawności, postrzeganie jednostki jako autonomicznego podmiotu, pluralizm zachowań i wyborów oraz przemiany w prawodawstwie to niektóre z konsekwencji tych przeobrażeń dla funkcjonowania osób z niepełnosprawnością omawiane w tomie. Niniejsza książka rozpoczyna nowy cykl zbiorowych publikacji przygotowywanych w Katedrze Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, zatytułowany Horyzonty Pedagogiczne. Jest to początek trzeciej już serii prac naukowych, po Dyskursach Pedagogiki Specjalnej i Heurystycznym Wymiarze Ludzkiej Egzystencji. Horyzonty Pedagogiczne będą stanowić cykl podejmujący problemy z różnych obszarów pedagogiki specjalnej oraz dyscyplin pokrewnych. Oddawana w ręce Czytelnika publikacja zawiera teksty dotyczące zarówno teorii, jak i praktyki pedagogiki specjalnej, a także podmiotu tej dziedziny nauki, którego rozumienie obecnie ulega rozszerzeniu (odnosi się do osób w każdym wieku i z różnego rodzaju odstępstwami od normy in minus oraz in plus).

Wybrane zagadnienia współczesnej metodyki wychowania fizycznego

Madejski Eligiusz, Węglarz Józef

Książka ma na celu nie tylko zwrócić uwagę Czytelnikowi na najistotniejsze problemy współczesnej szkolnej edukacji fizycznej, które pośrednio lub bezpośrednio mogą wpływać na jakość kultury fizycznej, ale także ułatwić szkołom i nauczycielom wdrażanie nowej podstawy programowej wychowania fizycznego. Książka obejmuje bardzo istotne obszary w procesie edukacji fizycznej i zawiera wiele zweryfikowanych przykładów, które nie tylko wyjaśniają poruszane w niej problemy, ale także mogą być zastosowane bezpośrednio w praktyce. Treść trzeciego wydania książki została opracowana w taki sposób, aby po wprowadzeniu nowej reformy programowej ułatwić nauczycielom konstruowanie programów autorskich, planowanie pracy, organizowanie zajęć w systemie klasowo-lekcyjnym i fakultatywnym, badanie jakości szkolnej kultury fizycznej oraz ocenianie uczniów z wychowania fizycznego. Książka jest adresowana zarówno do czynnych zawodowo nauczycieli, jak i studentów kierunku wychowanie fizyczne. Mamy nadzieję, że studentom pozwoli ona nie tylko zgłębić wiedzę metodyczną, ale inaczej spojrzeć na problemy współczesnej edukacji fizycznej, a nauczycielom umożliwi w pracy pedagogicznej poszukiwanie nowych i niekonwencjonalnych rozwiązań.

Kultura jako przestrzeń edukacyjna

Jakubowski Witold

Warto zatem spróbować uważniej patrzeć na kulturę jako przestrzeń, w której zachodzą różnorodne procesy edukacyjne. Niniejsze opracowanie pomyślane zostało jako próba spojrzenia na kulturowe konteksty uczenia się ludzi dorosłych. Wypełniają je teksty będące rezultatem badań prowadzonych przez pracowników Zakładu Edukacji Dorosłych i Studiów Kulturowych Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego oraz osób współpracujących. Zawarte w tomie artykuły są głosem w debacie nad nowymi zadaniami oraz możliwościami edukacji dorosłych, jakie wyłaniają się z przestrzeni kultury. Witold Jakubowski [...] Praca przedstawia niezwykle ważne poznawczo i pod względem ba- dawczym zagadnienia, łącząc obszar edukacji dorosłych, a w szczególności uczenia się dorosłych i to w niesformalizowanej postaci, z wybranymi aspektami kultury, w tym kultury popularnej. Zawiera dojrzałe analizy te- oretycznych założeń, wyjaśniających przedmiot badań, oraz przemyślane interpretacje badanych empirycznie zjawisk. Teksty opracowania bardzo żywo reagują na współczesną rzeczywistość i odnoszą się do ważnych obszarów codziennego doświadczania życia przez Polaków. Propozycje kul- tury i popkultury zostały przez Autorów obejrzane z perspektywy ich rze- czywistych edukacyjnych funkcji, a nie tylko funkcji założonych. Nie brakuje wątków krytycznych oraz kategorii badawczo otwartych, inspirujących do dalszych poszukiwań naukowych. [...] Fragment recenzji prof. dr hab. Elżbiety Kowalskiej-Dubas

Komunikacja terapeutyczna

Sikorski Wiesław

W książce opisano wpływ komunikacji i zachowań niewerbalnych na skuteczność terapii. W poszczególnych rozdziałach scharakteryzowano: istotę pozasłownej komunikacji terapeutycznej; znaczenie ekspresji mimicznej (języka twarzy) dla przebiegu terapii; walory kontaktu wzrokowego w interakcji terapeuta-pacjent; komunikację kinezyczną (sposoby gestykulacji), dotykową, proksemiczną (przestrzenną) i paralingwistyczną (głosową) w kontakcie terapeutycznym; zasady obserwacji zachowań niewerbalnych pacjenta; komunikację niespójną w teorii i praktyce terapeutycznej. Terapia to wyjątkowy rodzaj kontaktu, w którym interakcje i informacje przekazywane niewerbalnie często mówią więcej o pacjencie niż wypowiadane przez niego słowa. Często tylko po zachowaniach pozasłownych terapeuta może poznać, kiedy pacjent przekazuje na przykład treść niezgodną z jego rzeczywistymi myślami, co ma olbrzymie znaczenie dla postawienia diagnozy i prowadzenia terapii. Jest to możliwe z uwagi na to, że mimika, gestykulacja, postawa ciała czy ton głosu, czyli tzw. parajęzyk, zawierają wiele informacji przesyłanych przede wszystkim kanałem emocjonalnym.