Formy licznych imien russkogo rieczewogo upotrieblenija. Obichodno-niejtralnyje obrazowanija i niekotoryje ich proizwodnyje

Piotr Czerwiński

[Formy ličnyh imen russkogo rečevogo upotrebleniâ : obihodno-nejtral'nye obrazovaniâ i nekotorye ih proizvodnye]   W pracy na obszernym materiale językowym zaprezentowano różnorakie możliwe formy nieoficjalne rosyjskich imion własnych, omówiono ich właściwości stylistyczne i sposoby funkcjonowania. Wyłoniono możliwe rodzaje i typy podstaw ze względu na częstotliwość ich występowania i regularność. W pracy starano się odpowiedzieć na pytanie dotyczące zależności między budową wyrazu wyjściowego, jego użyciem i możliwością tworzenia określonych jego form. Opracowano klasyfikację podstawowych i niektórych peryferyjnych form pochodnych w aspekcie strukturalnym i funkcjonalnym. Omówiono formacje sufiksalne, starając się przy tym określić ich udział w procesie komunikacyjnym oraz prześledzić wartość emocjonalną wnoszoną przez poszczególne sufiksy. Typologia przeprowadzona została z uwzględnieniem stosunku subiektu nazywającego do środowiska komunikacyjnego oraz do obiektu nazywanego określoną formą imienia. W aneksie zaprezentowano spis najbardziej regularnych imion własnych wraz z podstawowymi ich pochodnymi oraz wykaz sufiksów uczestniczących w tworzeniu nieformalnych form imion. Przedstawiono tu także kilka gniazd słowotwórczych, w jakie układają się imiona własne wraz z ich pochodnymi. Opracowanie skierowane jest przede wszystkim do rusycystów. Może ono zainteresować również slawistów i polonistów.

Hans Kelsen a problem interpretacji prawa

Tomasz Kubalica

Przedmiotem pracy jest koncepcja interpretacji prawa wypracowana przez austriackiego filozofa prawa i neokantystę Hansa Kelsena (1881-1973). Monografia koncentruje się na analizie i komentarzu podstawowych założeń jego koncepcji interpretacji prawa przedstawionych w kontekście historyczno-filozoficznym. W pracy prezentuję życie i dzieło Kelsena, staram się odtworzyć jego pojęcie interpretacji prawa, a także rekonstruuję jego zapatrywania na temat przedmiotu wykładni. Omawiam również kwestię zakresu czynności interpretacyjnych i próbuję odpowiedzieć na zasadnicze pytanie, czy są teksty prawne, w których ma zastosowanie zasada clara non sunt interpretanda. Na koniec podejmuję krytykę pojęcia „luki w prawie”. Do książki załączam w formie dodatku tłumaczenie artykułu Kelsena Zur Theorie der Interpretation z 1934 roku.

"Wyróżniaj się lub zgiń"? W kręgu zagadnień komunikacji promocyjnej

red. Emilia Bańczyk (Kałuzińska)

Jak w natłoku informacji zostać zauważonym na rynku? Jakimi drogami najskuteczniej dotrzeć dziś do konsumenta? Jak stworzyć wiarygodny i atrakcyjny wizerunek marki? Na te i inne pytania odpowiedź znajduje się w publikacji. Powstała ona z myślą o Czytelniku zainteresowanym skuteczną komunikacją marketingową oraz obowiązującymi w niej trendami. Tom zestawia teksty poświęcone współczesnym praktykom komunikacji marketingowej, nowoczesnym narzędziom promocji, estetyce w marketingu, językowym aspektom perswazji, a także kreowaniu wizerunku marki. Interdyscyplinarność podejmowanych zagadnień przejawia się w rozmaitości spojrzeń autorów na problematykę komunikacji promocyjnej, są to ujęcia z perspektywy m.in. ekonomicznej, socjologicznej, medioznawczej czy językoznawczej, co powinno pozwolić na uchwycenie wielowymiarowości opisywanych zagadnień.

Neokantyzm epistemologiczny i ontologiczny. Ernst Cassirer - Martin Heidegger

Anna Musioł

Książka jest porównawczą, historyczno-systematyczną prezentacją filozoficznych stanowisk Ernsta Cassirera i Martina Heideggera – dwóch reprezentatywnych filozofów XX wieku. Systematy filozofii obu myślicieli przedstawione zostają in statu nascendi: z uwzględnieniem szerokiego tła historii filozofii oraz perspektywy wykładni myśli Immanuela Kanta. Autorka monografii podejmuje próbę wykazania, że zapatrywania Królewieckiego myśliciela zarówno dla Cassirera jak i Heideggera stanowią cenne źródło intelektualnych inspiracji stając się osnową budowania autorskich programów filozofii: Cassirerowskiego kulturowego symbolizmu sygnowanego rygoryzmem silnie akcentowanego aprioryzmu, matematyki i matematycznego przyrodoznawstwa oraz Heideggerowskiego antypsychologizmu, któremu towarzyszy silnie eksponowana ontologia egzystencji. Monografia składa się z pięciu rozdziałów. Podejmuje między innymi zagadnienia kwantytatywno-kwalitatywnej metodologii Cassirera. Jest także próbą opisu naukowych, epistemologicznych determinant marburskiej szkoły neokantyzmu oraz okazale akcentowanego przez Cassirera humanizmu. Jednocześnie praca uwzględnia również aspekt tradycji badeńskiej szkoły neokantyzmu w projekcie Heideggera, takoż jego wyjście poza granice myśli neokrytycznej i śmiałe zmierzanie drogą wiodącą w kierunku metafizyki humanistycznej jako ontologii fundamentalnej.   Powzięte w monografii rozważania adresowane są do osób, którym nieobojętna jest filozofia, zwłaszcza historia filozofii; być może lektura wzbudzi zainteresowanie badaczy ruchu neokantowskiego, epistemologów, ontologów i teoretyków kultury, wśród których znajdą się tak miłośnicy, jak i krytycy ujęć historyczno-filozoficznych, tudzież systematycznego rozwodzenia się nad myślą Ernsta Cassirera, Martina Heideggera oraz wyjątkowego myśliciela Immanuela Kanta.

Polityk dwóch epok. Działalność publiczna Tadeusza Matuszewicza (1765-1819)

Dominika Rychel-Mantur

„Powstanie więc Polska” – te słowa, które przeszły na karty historiografii, wypowiedział Tadeusz Matuszewicz u progu wojny Napoleona z Rosją w 1812 roku. Polityk ten był jednym z najwybitniejszych polskich ministrów pierwszej połowy XIX wieku. Swoją karierę polityczną rozpoczynał pod protektoratem księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego w dobie Sejmu Czteroletniego. Zarówno opieka Czartoryskiego, jak i czasy, w których przyszło mu żyć, miały wpływ na jego dalsze losy osobiste i działalność publiczną. Ambitny, energiczny i pracowity, znajdował się niejednokrotnie w centrum najważniejszych wydarzeń i odgrywał w nich ważną rolę. Apogeum swoich wpływów politycznych osiągnął w 1812 roku jako minister przychodów i skarbu Księstwa Warszawskiego. Wówczas na polecenie Napoleona zorganizował sejm i powołał do życia Konfederację Generalną Królestwa Polskiego. Uporządkował finanse Księstwa Warszawskiego i stworzył podstawy pod późniejsze reformy Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego. Jego nadrzędnym celem była odbudowa i przywrócenie niepodległości Rzeczypospolitej, której służył, rezygnując niejednokrotnie z własnych interesów czy dobrego imienia.

Geographia. Studia et Dissertationes. T. 33

red. Tadeusz Szczypek

Autorzy kolejnego tomu niniejszego wydawnictwa ciągłego podejmują następujące zagadnienia: rozwój pokrywy roślinnej i glebowej na wyrobiskach po eksploatacji piasku; wydmy krawędziowe na obszarze Przybajkala; kształtowanie się i rozwój strefy brzegowej Zbiornika Irkuckiego; zmiany roślinności psammostepów na wyspie Olchon (Bajkał); miejsce i rola ogrodów działkowych w przestrzeni miejskiej; potencjał turystyczny a możliwości kształtowania produktów turystycznych w regionie, a także potencjał ekonomiczno-geograficzny współpracy transgranicznej Białorusi i Rosji.

Studia bibliologiczne. T. 18: Biblioteki i ośrodki informacji - zbiory, pracownicy, użytkownicy

red. Mariola Jarczykowa

Tematyka 18. tomu koncentruje się wokół kwestii zakreślonych w podtytule: Biblioteki i ośrodki informacji – zbiory, pracownicy i użytkownicy. 19 artykułów składających się na całość publikacji podzielono na 3 części, po których zamieszczono indeks osobowy. W pierwszej części zgromadzono opracowania poświęcone funkcjonowaniu bibliotek, a ściślej opisujące m.in.: stan bibliotek publicznych i czytelnictwa w województwie śląskim, różnorakie funkcje, jakie pełnią te instytucje oraz wybrane kwestie z działalności francuskich bibliotek publicznych dla dzieci. Przeanalizowano również proces kształtowania się relacji biblioteki z użytkownikiem oraz metody rozwiązywania konfliktów w zespołach bibliotecznych. Drugą część – najliczniej reprezentowaną – tworzą szkice podporządkowane tematyce zbiorów. Znalazły się tu artykuły opisujące m.in.: recepcję Żywotów świętych Piotra Skargi, funkcje bibliotek rodowych Radziwiłłów, metody sporządzania opisu i katalogowania zabytkowych opraw książkowych czy też proces destrukcji mikrobiologicznej papieru w zbiorach jasnogórskich. Dodatkowo w grupie tej zgromadzono teksty dotyczące pracowników biblioteki – przedstawiono sylwetkę zasłużonego bibliotekarza Jerzego Samuela Bandtkiego oraz bibliotekarzy uniwersyteckich na ziemiach niemieckich (w latach 1789–1871). Ostatnia część obejmuje opracowania poruszające problematykę informacji. Omówione zostały tu takie kwestie, jak: informacja dla małych i średnich przedsiębiorstw w realiach Jednolitego Rynku Europejskiego, pojęcia i rodzaje informacji ekonomicznej czy bibliografia terytorialna w komunikacji społecznej. Tom dostarcza czytelnikowi wiedzy na temat współczesnych, jak i historycznych zagadnień bibliologicznych. Prezentuje teoretyczne opracowania tematów oraz wskazuje praktyczne zastosowanie analizowanych kwestii.

Podróż na Atlantydę. O I tomie "Nowej baśni" Teodora Parnickiego

Filip Mazurkiewicz

Praca jest przede wszystkim drobiazgową analizą I tomu cyklu powieściowego Teodora Parnickiego Nowa baśń, zatytułowanego Robotnicy wezwani o jedenastej. Tak szczegółowo przeprowadzona analiza powieści była niezbędna do jej interpretacji, które przebiegają dwutorowo. Po pierwsze podjęto wątek Ingardenowskich, a szerzej – fenomenologicznych inspiracji, które wpłynęły na pisarstwo Parnickiego. Mamy tu do czynienia z wpływem na przekształcenia gatunkowe powieści historycznej jako tekstu literackiego oraz z wpływem na sposób postrzegania samej historyczności jako tekstowo-nietekstowego korelatu powieści. Literackość jest przez Ingardena traktowana jako pewna granica, która wyznacza status ontologiczny przedmiotów i postaci pojawiających się w dziele literackim, a istotą owej granicy jest zawieszenie asercji sądów wypowiedzianych w tekście. Druga grupa zabiegów interpretacyjnych zmierza do określenia tematyki powieści dziejowej Parnickiego jako powieści o śmierci. Parnicki w swym tekście mozolnie penetruje rozmaite europejskie mity i opowieści dotyczące śmierci, sprawdzając, czy niosą z sobą jakiś wymiar wyjaśniający bądź konsolacyjny. Odpowiedź na tak stawiane pytania jest przecząca. Ostatecznie śmierć pozostaje fenomenem niezrozumiałym, wymykającym się wszelkim próbom rozumienia, czy wyjaśnienia. I z takim przekonaniem Parnicki pozostawia swego czytelnika. Zasadniczym kontekstem interpretacji okazuje się mit Atlantydy, który ma w powieści znaczenie potrójne. Po pierwsze, w sensie dosłownym oznacza mityczny ląd, którego nie można zdobyć, choć bohaterowie próbują tam dopłynąć. Po drugie, odnosi się do niemożliwego do zdobycia lądu „prawdziwej” historii, lądu historii pewnej, historii-bytu. Po trzecie, staje się metaforą śmierci.