Publisher: Wydawnictwo-uniwersytetu-slaskiego
97
Ebook

Miejsca wspólne, miejsca osobne, imiona sporu. Szkice z pogranicza literatury i publicystyki na Górnym Śląsku

Paweł Sarna

Miejsca wspólne, miejsca osobne, imiona sporu – tytuł publikacji wskazuje na główne związki zarówno pomiędzy częściami zbioru, jak i poszczególnymi tekstami. Owe, różnego rodzaju, powinowactwa – także obecne w tekstach „miejsca wspólne” (locci communes), objawiają się pełniej w odniesieniu do konkretnej przestrzeni geograficznej. Wszyscy twórcy, o których traktuje Autor, są bowiem – na różne sposoby – związani z Górnym Śląskiem. Prezentowana książka jest zbiorem szkiców oraz miniatur krytycznych. Część pierwsza teksty na temat poezji autorów różnych generacji – Wilhelma Szewczyka, Jana Pierzchały, Stanisława Krawczyka, Andrzeja Szuby, Tadeusza Sławka oraz Jerzego Suchanka. Osią kolejnej części jest publicystyka, a niektórzy bohaterowie części poprzedniej, Wilhelm Szewczyk oraz Stanisław Krawczyk pojawiają się w niej w innych rolach pisarskich. Na ostatnią część składają się artykuły poświęcone prasie na Górnym Śląsku – międzywojennym dziennikom „Polonia” i „Polska Zachodnia”,  powojennej „Odrze”, wydawanej w początkach Polski Ludowej (1945-1950) oraz „Śląskowi Literackiemu” (1952-1956). Ta część najbardziej ze wszystkich kieruje uwagę Czytelnika na związki literatury z polityką.

98
Ebook

"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa". T. 7

red. Tomasz Nawrocki

Rocznik „Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa” nawiązuje do wydawanych przez Śląski Instytut Nauk „Górnośląskich Studiów Socjologicznych”. W tomie siódmym został podjęty problem szeroko rozumianej socjologii miasta i problemów miejskich. "Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa” – to periodyk adresowany nie tylko do socjologów, lecz także do przedstawicieli innych nauk humanistycznych oraz wszystkich osób zainteresowanych problematyka społeczną.

99
Ebook

Niedocenieni myśliciele - zapomniane historie filozofii

Andrzej J. Noras

Przedmiotem analiz są różne ujęcia historii filozofii prezentowane przez myślicieli, którzy z różnych powodów popadli w zapomnienie. Pierwszy z nich, Karl Groos, jest najmniej znany z całej trójki, ale z jednej strony jest uczniem Kuno Fischera, z drugiej – nauczycielem Willy Mooga. Historia filozofii Groosa zostaje ujęta w świetle systemów filozoficznych, które autor próbuje zredukować do trzech głównych typów. Hans Leisegang jest myślicielem, który historię filozofii pojmuje przez pryzmat ujawniających się w niej form myślowych, powracających z różnym natężeniem a różnych doktrynach. Dodatkowo jest Leisegang filozofem, który z powodów politycznych dwa razy został pozbawiony profesury w Jenie. Pierwszy raz przez nazistów, drugi raz za sprawą okupujących Niemcy sowietów. Willy Moog jest najbardziej znanym spośród trzech filozofów, aczkolwiek popadł w zapomnienie między innymi dlatego, że jego życie zakończyła samobójcza śmierć. Moog ukazuje się jako autor kilku znaczących historii filozofii, spośród których na szczególną uwagę zasługuje ta, która prezentuje dzieje myśli przez pryzmat biografii filozofów. Książka jest adresowana do każdego, kto zainteresowany jest historią filozofii jako sposobem prezentacji myśli filozoficznej.

100
Ebook

Zasada ochrony samorządności terytorialnej. Studium konstytucyjne

Anna Chorążewska

W niniejszej monografii konstytucyjną instytucję samorządu terytorialnego analizuje się przez pryzmat zasady samorządności terytorialnej, ujmowanej w formie studium konstytucyjnego. Takie sformułowanie tytułowej zasady ma ujęcie nie tylko ustrojowoprawne, lecz także funkcjonalne, a następnie w rozważaniach jest rozwijane z perspektywy konstytucyjnego statusu człowieka jako indywiduum, z całą jego godnością deklarowaną przez Konstytucję, z perspektywy statusu konstytucyjnego człowieka jako obligatoryjnego członka wspólnoty samorządowej, z perspektywy statusu wspólnoty samorządowej, statusu wspólnoty narodowościowej, statusu państwa, a także z perspektywy statusu struktur organizacyjnych społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych. Tok wywodu prowadzi do wniosku, że samorząd terytorialny to instytucja głęboko osadzona w strukturze społeczeństwa obywatelskiego, a jako taki powinien mieć ustrojowo zagwarantowaną możliwość naturalnej ewolucji, stosownie do rozwoju i osiągania kolejnych etapów dojrzałości polskiego społeczeństwa obywatelskiego. W konsekwencji regulacja konstytucyjna tytułowej instytucji w założeniu ustrojodawcy nie powinna stanowić czynnika hamującego naturalne procesy zachodzące wraz z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego. Praca może znaleźć zastosowanie  zarówno w sądowej kontroli konstytucyjności działalności prawotwórczej w zakresie prawa samorządowego, w sądowej kontroli wykonywania i stosowania prawa, jak i w procesie dydaktycznym i seminaryjnym. Może być także pomocna w codziennym funkcjonowaniu organizacji społecznych/pozarządowych, organów jednostek samorządu terytorialnego i radnych, a także znaleźć zastosowanie w procesach reformy administracji publicznej i tworzeniu instytucji badania efektywności i skuteczności budowy oraz działania struktur administracji publicznej.

101
Ebook

Biological Turn. Idee biologii w humanistyce współczesnej

red. Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska, red. Emilia Wieczorkowska

Książka rejestruje i prezentuje szeroki obraz wpływu aktualnych odkryć i nowych teorii biologicznych (m. in. z obszaru etologii, psychologii ewolucyjnej, neurobiologii, neo-ewolucjonizmu, memetyki) na nauki humanistyczne. Czytelnik znajdzie w niej nie tylko informacje o najnowszych rozstrzygnięciach biologów na temat neuronów lustrzanych, pracy mózgu, altruizmu i moralności zwierząt, pasożytnictwie memów internetowych czy doświadczeniach przeprowadzanych przez twórców bio-artu. Dowie się także, jak nowa humanistyka ( od etyki, socjologii, psychologii, medioznawstwa, antropologii kulturowej po językoznawstwo i literaturoznawstwo) reaguje dzisiaj na wyniki eksperymentów i wiedzę nauk przyrodniczych, zmieniających antropocentryczny obraz świata w duchu posthumanizmu. Lektura konieczna dla zainteresowanych „trzecią kulturą”.

102
Ebook

Dramat słowacki w Polsce. Przekład w dialogu kultur bliskich

Lucyna Spyrka

Część pierwsza książki poświęcona jest zagadnieniom teoretycznym: filozoficznym podstawom pojęcia dialogu kultur oraz kwestiom przekładu w dialogu kultur, zwłaszcza kultur bliskich, zagadnieniu bliskości kulturowej jako takiej i ukonkretnionej do kultur polskiej i słowackiej. Druga część traktuje o problematyce przekładu dramatu, zawiera omówienia polskich tłumaczeń słowackich utworów dramatycznych oraz ich miejsca w dialogu kultur polskiej i słowackiej: od przekładu najstarszego do najnowszych, z uwzględnieniem zmiennego kontekstu historycznego, w jakim przekłady te powstawały. Publikacja, skupiona na dramacie słowackim i relacjach kulturowych polsko-słowackich, adresowana przede wszystkim do słowacystów i slawistów, może też być ciekawa dla neofilologów innych specjalności, polonistów, badaczy przekładu, komunikacji międzykulturowej, dramatu, teatru i wszystkich zainteresowanych kulturą słowacką.

103
Ebook

Der Westslawische Name Niemcy für Deutsche und Deutschland im Schrifttum des Frühmittelalters

Idzi Panic

Jest rzeczą zastanawiającą, że wschodni sąsiedzi Niemiec (Polacy, Czesi) kraj ten nazwali nietypowo: nazwą, która nie odwołuje się do jakiegokolwiek terminu geograficznego, etnicznego lub osobowego. Nazwali ich Niemcami, co jakoby ma oddawać fakt, iż mieszkańcy tego kraju mówili językiem niezrozumiałym, byli „niemi”. Jak zatem wytłumaczyć fakt, że równie niezrozumiałych Węgrów, czy też Pieczyngów nie nazwano niemymi, Niemcami? Przyjrzyjmy się więc, jak rzecz przedstawiała się w istocie.

104
Ebook

Głoszenie słowa Bożego w środowisku zsekularyzowanym

Leszek Szewczyk

Współczesnym kontekstem głoszenia słowa Bożego jest zjawisko sekularyzacji, która przyczynia się do odchodzenia wielu ludzi od Boga i religii. Również w Polsce coraz częściej adresatami głoszonego słowa Bożego są słuchacze obojętni, a nawet niewierzący. Dlatego kaznodziejstwo powinno w coraz szerszym zakresie uwzględniać potrzebę przepowia¬dania, które ma na celu wzbudzenie i rozwój wiary u odbiorcy słowa Bożego, a w konsekwencji doprowadzenie go do spotkania z Chrystusem. W Polsce dostrzega się brak całościowych badań podejmujących zagadnienie głoszenia słowa Bożego w środowisku zsekularyzowanym. Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest określenie obecnego stanu kaznodziejstwa i stopnia jego dostosowania do zachodzących procesów sekularyzacyjnych. W opracowaniu dokonano analizy wpływu procesów sekularyzacyjnych na osłabienie religijności, zwłaszcza religijności kościelnej i wskazano na posłannictwo kaznodziei w środowisku zsekularyzowanym. W dalszej części monografii przeprowadzono badania głównych kierunków zmian treści przepowiadania słowa Bożego w środowisku zsekularyzowanym. W ostatniej części monografii przeprowadzono badania formalnej strony wypowiedzi kaznodziejskich skierowanych do środowiska zsekularyzowanego. Coraz bardziej zauważalne procesy sekularyzacyjne mają znaczny wpływ na teologię homiletyczną. Jej zadaniem jest wypracowanie – w świetle analizy aktualnej sytuacji – zasad i dyrektyw, dzięki którym kościelna posługa słowa może skutecznie wypełniać swoją misję. Monografia adresowana jest do teologów, obecnych i przyszłych duszpasterzy, katechetów oraz zainteresowanym zagadnieniami przekazu kaznodziejskiego.