Czytanie Ulissesa. Próba interpretacji

Marek Rosiak

Po upływie wieku od wydania książki, Ulisses, uznany przez literaturoznawców i krytyków za bodajże najważniejszą powieść ubiegłego wieku, nadal pozostaje w powszechnej opinii dziełem hermetycznym, jeśli nie wręcz zupełnie niezrozumiałym. Choć zyskał sławę i stał się obiektem snobistycznego kultu, nie okazał się strawą szerokich kręgów miłośników literatury w stopniu porównywalnym z dziełami takich współczesnych pisarzy, jak Tomasz Mann czy Michaił Bułhakow. Nawet wytrawnemu czytelnikowi zdarza się na próżno poszukiwać jakiejś nici przewodniej w gmatwaninie jego treści. Może go też wprost odstręczyć dość plugawy (!) charakter wielu ustępów. Nieliczni dotarli do końca lektury, a i oni czuli przy tym często jedynie ulgę miast satysfakcji. Przedkładam Czytelnikom owoc szeregu uporczywych powrotów do dzieła Joyce’a. Jest to próba odnalezienia w nim, przy pomocy narzędzi, jakich dostarczają logika i filozofia, ukrytej inteligibilnej struktury i ważkich odniesień do kluczowych kwestii egzystencji współczesnego człowieka. Tropiąc je, nie należy zrażać się licznymi obscenami i bluźnierstwami. Nie użyto ich pour épater le bourgeois – cierpliwa lektura pozwala zrozumieć funkcję, jaką pełnią w całości. Interpretacja tu proponowana z pewnością nie jest jedynie możliwą, lecz aspiruje do statusu jednej z możliwych. W tym charakterze mogłaby stać się punktem odniesienia do kolejnych, jeszcze innych, sposobów odczytania tej niezwykłej powieści, której zrozumienie po upływie stu lat nie przestaje być czytelniczym wyzwaniem.

Analizy i prognozy polskiego rynku pracy. Przekrój grup zawodowych

Artur Gajdos, Karolina Lewandowska-Gwarda

Analizy I prognozy zmian struktury zawodowej pracujących są niezwykle istotnym elementem badań nad rynkiem pracy. Dostarczają informacji na temat przyszłego popytu na pracę w określonych zawodach, dzięki czemu umożliwiają intensyfikację procesów dostosowawczych rynku pracy w zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Odpowiednie dopasowanie kwalifikacyjno-zawodowe osób poszukujących zatrudnienia oraz wolnych miejsc pracy prowadzi do bardziej efektywnego wykorzystania czynników produkcji, a w konsekwencji wzrostu ich produktywności. Jest ono również determinantą wzrostu płac, przy jednoczesnym zaspokojeniu aspiracji zawodowych osób pracujących. W perspektywie makroekonomicznej wpływa na rozwój gospodarczy, poziom bezrobocia oraz stan budżetu państwa. W niniejszej monografii zaprezentowano podstawy teoretyczne przewidywania zmian struktury zawodowej rynku pracy oraz wyniki analiz i prognoz liczby pracujących w przekroju wielkich, dużych i średnich grup zawodów w Polsce. Analizy danych historycznych dotyczyły okresu 1995–2018, przy czym w ostatnim rozdziale rozszerzono je o lata 2019 i 2020. Natomiast wartości prognoz wyznaczono w horyzoncie krótkim do roku 2025 oraz długim, w pięcioletnich interwałach od 2025 do 2050. Podjęto również próbę wstępnej oceny wpływu pandemii COVID-19 na strukturę zawodową w Polsce. Zaprezentowane wyniki analiz i prognoz struktury zawodowej rynku pracy w Polsce umożliwiły przeprowadzenie kompleksowej analizy przewidywanych przekształceń rynku pracy. Wysoka prognozowana dynamika wzrostu popytu na specjalistów oraz spadku popytu na rolników wskazuje na kontynuację procesu przechodzenia gospodarki polskiej w kierunku gospodarki opartej na wiedzy w najbliższych latach.

Sibi, suisque et Patriae ornamento. Fundacje artystyczne Koniecpolskich w XV-XVII wieku

Zbigniew Bania

Inspiracją dla sformułowanego tytułu książki Sibi, suisque et Patriae ornamento jest akapit z pamiętnika Stanisława Albrychta Radziwiłła, który tymi słowami ujął wrażenie, jakie na nim wywarła oglądana willa-pałac hetmana Stanisława Koniecpolskiego w Podhorcach. Bo rzeczywiście to, co zdążył zrealizować hetman, zaliczane jest do kreacji architektonicznych reprezentujących najwyższy poziom rozwiązań formalnych w dziejach naszej architektury. Należy również podkreślić, że fundacje architektoniczne hetmana stanowią apogeum przedsięwzięć realizowanych przez przedstawicieli tej rodziny przez niemal 300 lat jej funkcjonowania w życiu politycznym Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej. Zachętą do podjęcia się scharakteryzowania tak długo trwającego procesu inwestycyjnego jednego rodu było poznanie faz jego następowania, odniesienia go do dziejów poszczególnych pokoleń i gałęzi rodu, zależności między ich potencjałem ekonomicznym a skalą i klasą powstających obiektów. W działaniach tych znakomite potwierdzenie zyskuje przesłanie wyrażone przez Arystotelesa w Etyce, opublikowanej w tłumaczeniu Sebastiana Petrycego w 1618 roku, które zwięźle podsumowuje autor Krótkiej nauki budowniczej..., że "budowanie trwałą pamiątkę po sobie zostawuje". Na dwu terenach dawnej Rzeczypospolitej rodzina ta odgrywała niezwykle ważną rolę: w okresie średniowiecza i wczesnej nowożytności były to ziemie Polski Centralnej, w XVII wieku - tereny południowo-wschodnich Kresów. Koniecpolscy byli rodem w dziejach Polski bardzo zasłużonym, którego przedstawiciele działali konsekwentnie w sytuacjach, gdy sprzyjały ku temu okoliczności polityczne i odznaczali się zapobiegliwością w budowaniu swych podstaw ekonomicznych.

"Kochany Poeto Ruin...". Studia o Krasińskim

Maciej Szargot

Moja czwarta książka o twórczości Zygmunta Krasińskiego powinna być chyba zatytułowana Zawsze o Nim, ale niestety, ten tytuł został już zarezerwowany dla innego poety przez innego badacza – znakomitego Stanisława Pigonia. Dlatego pozwoliłem sobie na zacytowanie Juliusza Słowackiego z jego listu dedykacyjnego do Balladyny, o którym to liście zresztą piszę w niniejszej publikacji. Niech więc ten tytuł-nagłówek będzie tym, czym był dla autora Anhellego – znakiem dedykowania dzieła właśnie Krasińskiemu. Praca złożona jest z dwóch części, z których pierwsza została poświęcona twórczości „Poety Ruin”, a druga – jej dwustuletniej już recepcji. [...] Interesuje mnie przy tym nie tylko recepcja krytyczna i badawcza, ale głównie obecność „trzeciego wieszcza” w świadomości i dziełach innych pisarzy. To w badaniach nad Krasińskim raczej zapomniana perspektywa. O ile w części pierwszej niewiele miejsca poświęciłem na dwa najwyżej cenione dramaty (w tym arcydzielną Nie-Boską komedię), o tyle w części drugiej można mówić nawet o ich nadreprezentacji, ponieważ to do nich przede wszystkim (choć nie wyłącznie) odwoływali się zarówno współcześni „trzeciego wieszcza”, jak i jego „późne wnuki”. Ze Wstępu Bardzo ciekawa, pomysłowa – kolejna już! – monografia twórczości Zygmunta Krasińskiego pióra prof. Macieja Szargota. Książka potrzebna, bardzo dobrze napisana, mądra, przekonująca w konkluzjach, uwzględniająca dorobek poprzedników, a nadto oryginalna. [...] Badacz zmaga się spokojnie z aporiami myśli i wyobraźni tak skomplikowanego geniusza, jak Krasiński. Aż zdumiewa ostrożność, delikatność w podejściu do tekstów, ich interpretacji oraz wartościowania. Na tle konkurencyjnych publikacji ta wyróżnia się znakomitą orientacją autora w badanym zjawisku i ujmującym tokiem klarownego wywodu. To wystarczy, by zapisać się jako książka w przyszłości nader ważna dla badań nad Krasińskim. Z recenzji prof. dr. hab. Jarosława Ławskiego

Analiza, racjonalność, filozofia religii. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ryszardowi Kleszczowi

Janusz Maciaszek

Profesor Ryszard Kleszcz, obchodzący jubileusz 70-lecia urodzin, należy do czołowych przedstawicieli polskiej filozofii analitycznej. Nawiązując do najlepszych wzorów uprawiania filozofii w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, podejmuje w swej twórczości naukowej wiele wątków związanych z teorią racjonalności, logiką, teorią argumentacji, a także metodologią, metafilozofią, filozofią religii oraz etyką. Prezentowany tom, wchodzący w skład serii „Bibliotheca Philosophica” zainicjowanej przez prof. Ryszarda Kleszcza, stanowi wyraz uznania dla Przyjaciela, Współpracownika, a niekiedy również Mentora autorów, którzy podarowali mu swoje artykuły.

Refleksyjna regulacja ryzyka w ochronie danych osobowych. Podstawy teoretyczne i praktyka działalności Prezesa UODO

Maciej Pichlak, Klaudia Gaczoł

Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych wprowadziło stosunkowo mało dotąd w Polsce znaną strategię refleksyjnej, opartej na ryzyku regulacji. Ta normatywna nowość stanowi istotne wyzwanie poznawcze i praktyczne. Niniejsza książka odpowiada na pytanie, na czym polega refleksyjna i oparta na ryzyku regulacja. W części teoretycznej analizowane są różne sposoby pojmowania refleksyjności i ryzyka w regulacji. Część praktyczna stanowi prezentację wyników badań, których celem było ustalenie, w jakim stopniu te teoretyczne konstrukcje znajdują swoje odbicie w działalności Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. * Książka stanowi bardzo udaną próbę połączenia perspektywy filozofii społecznej, dogmatycznoprawnej oraz empirycznej w badaniu niezwykle istotnej praktyki, jaką jest ochrona danych osobowych. Zasługą autorów jest zwłaszcza przeprowadzenie badań empirycznych, co w polskiej nauce prawa jest dość rzadkie. Publikacja z pewnością będzie stanowić wartościowy wkład do dyskusji na temat tworzenia prawa oraz ochrony danych osobowych. Jest także ważnym potwierdzeniem prawd w innych dyscyplinach oczywistych, że teoretyczne modele i koncepcje zaczynają „błyszczeć”, gdy znajdują empiryczne ugruntowanie. Dr hab. Maciej Wojciechowski, Uniwersytet Gdański Monografia proponuje bardzo trafny, czytelny i filozoficznie owocny sposób omówienia tematu. Trudne intelektualnie treści prezentuje czytelnikowi w sposób maksymalnie przejrzysty, przystępny, bez „wysilania się” na komplikowanie narracji zbędnymi wypowiedziami specjalistycznymi czy nadmiernie wyszukanym naukowym żargonem. Część empiryczna przedstawiona w formie wykresów i grafów daje czytelnikowi wizualne możliwości uchwycenia wyników badań. Dr hab. Martyna Łaszewska-Hellriegel, prof. Uniwersytetu Zielonogórskiego

Nozioni di grammatica descrittiva della lingua Italiana. Fonetica e fonologia. Chiavi degli esercizi

Mirosława Magajewska, Artur Gałkowski, Ilario Cola

Con questo manuale si intende fornire un quadro esaustivo su aspetti della fonetica e della fonologia italiane, a supporto di studenti e studiosi di italiano, principalmente all'estero. L'approccio adottato nel volume, da una parte, si basa su fonti di autorevoli studiosi, dall'altra, grazie agli esempi, accompagna gli studenti in un percorso in grado di renderli autonomi nella gestione della fonetica e fonologia della lingua italiana. Dalla recensione della prof.ssa Carla Bagna (Universita per Stranieri di Siena)

Uczenie się stawania się osobą starą

Marcin Muszyński

Książka dotyczy procesu uczenia się stawania osobą starą oraz sposoby wytwarzania jest tego typu autoidentyfikacja na poziomie indywidualnym. Autor opisuje cztery obszary sprawczości reprezentujące różne przejawy agencyjności człowieka w późnej dorosłości. Ukazuje wewnętrzny i zewnętrzny wymiar doświadczania własnej starości. Monografia zawiera model uczenia się stawania osobą starą, które rozpatrywane jest zarówno w ujęciu statycznym, jak i dynamicznym, co wskazuje na wielowariantowość i wielowymiarowość typowych scenariuszy tworzącej się identyfikacji osoby starej. Publikacja jest kierowana do gerontologów społecznych, andragogów, pedagogów, geragogów, geriatrów, pielęgniarek geriatrycznych, opiekunów społecznych, pracowników socjalnych, wolontariuszy oraz praktyków i specjalistów pracujących z seniorami. Można ją również polecić studentom specjalności medycznych i społecznych, badaczom skupionym na jakościowej metodologii badań, a także osobom zainteresowanym zagadnieniem starości i starzenia się.