Starożytny teatr i dramat w świetle pism scholiastów. Leksykon

Katarzyna Chiżyńska, Jadwiga Czerwińska, Małgorzata Budzowska

Prezentowana publikacja to leksykon stanowiący kompendium wiedzy na temat dramatu i teatru starożytnego. Autorki włączyły do niej wyniki badań nad słabo znanymi tekstami scholiów i na tej podstawie opracowały wszystkie najważniejsze zagadnienia teatralno-dramatyczne. Zostały one przedstawione w formie leksykonu: każde pojęcie stanowi osobny rozdział, w którym oprócz komentarza znajdują się też cytowane wyjątki ze scholiów przetłumaczone na język polski, a także podane w oryginale. Słownik obejmuje: 1) pojęcia dotyczące greckich kategorii teatrologicznych: np. aktor, muzyka w teatrze, taniec w teatrze, cel i funkcja przedstawienia teatralnego, kostiumy i maski, machiny teatralne i dekoracje, wejścia i wyjścia postaci, budowa teatru, elementy architektoniczne teatru i ich funkcje, święta religijne związane z teatrem etc. oraz odpowiadające im pojęcia łacińskie; 2) pojęcia dotyczące greckich i łacińskich kategorii dramatologicznych: np. gatunki dramatyczne, elementy jakościowe, elementy ilościowe dramatu, formy i sposoby prowadzenia dialogu i tekstu pobocznego. […] Tego rodzaju publikacji nie było dotąd na polskim rynku wydawniczym i w polskim dyskursie naukowym. […] Książka jest pierwszym polskim kompendium obejmującym teatr i dramat starożytny całościowo (grecki i rzymski). Jest pierwszym naukowym opracowaniem uwzględniającym nie tylko teksty literackie, lecz także niezwykle cenne i trudne do zinterpretowania uwagi scholiastów. Z recenzji prof. dr hab. Ewy Skwary (UAM)   W analizowanych tekstach znajduje się ogromna ilość informacji o różnych aspektach starożytnego teatru, dlatego książka słusznie została opracowana jako słownik, w którym każde hasło stanowi oddzielny rozdział. Ułatwia to korzystanie z tego tomu. Zawarte w nim uwagi są często różne od stwierdzeń autorów kanonicznych: Arystotelesa i Horacego. Wszystkie przywołane teksty zostały przytoczone w oryginale i, co ważne, w polskim tłumaczeniu – z myślą o odbiorcach, którzy nie są filologami klasycznymi. Ponieważ teksty komentatorów często nie mają charakteru literackiego, ich tłumaczenie nie było rzeczą łatwą. […] Omawiana książka jest od dawna wyczekiwanym w polskim środowisku badaczy antyku gruntownym kompendium wiedzy o antycznym teatrze i dramacie. Hoc erat in votis. Z recenzji prof. dr hab. Mariana Szarmacha (UMK)

Słowianie. Historia, kultury i języki

Marcello Garzaniti, Zofia A. Brzozowska, Piotr Kręzel, Jan M. Wolski

Poza słowiańską przestrzenią kulturową, w wielu ośrodkach akademickich na Zachodzie studia nad polskim językiem, literaturą czy historią prowadzone są zazwyczaj - zarówno na płaszczyźnie naukowej, jak i dydaktycznej - w szerszym nurcie badań slawistycznych. Właśnie z myślą o rozwoju tej specjalności w ramach studiów neofilologicznych na uczelniach włoskich powstało prezentowane kompendium [...] Na polskim, par excellence słowiańskim gruncie prezentowana książka nigdy nie będzie mogła aspirować do roli pierwszego i podstawowego źródła wiedzy na temat dziejów naszej części Europy. [...] Dla rodzimego odbiorcy ma ona jednak zgoła inną wartość: świeżego, oryginalnego, a jednocześnie holistycznego spojrzenia z zewnątrz, opracowanego przez Autora nie-Słowianina z myślą o równie nie-słowiańskich czytelnikach. Jako taka, stanowić będzie nieoceniony materiał dla specjalistów z zakresu historii historiografii czy też studiów interkulturowych, badających zmieniające się z biegiem dekad i stuleci (lub przeciwnie - z jakiegoś powodu spetryfikowane) wyobrażenia na temat Polski i państw ościennych, zawarte w tekstach twórców i uczonych spoza świata słowiańskiego. Biorąc pod uwagę niebywały sukces wydawniczy i czytelniczy prac brytyjskiego historyka, Normana Daviesa - do którego szkoły historiograficznej prof. Marcello Garzaniti świadomie nawiązuje - należy żywić nadzieję, że z podobnie życzliwym przyjęciem szerszych kręgów polskich odbiorców spotka się ujęcie dziejów i kultury Słowian pióra badacza włoskiego. Z pewnością warto zagłębić się w intelektualny świat Autora, choćby poszukując odpowiedzi na pytania: co o nas i o naszych sąsiadach wiedzą slawiści na Zachodzie, w jaki sposób nas postrzegają i jakie czynniki formują ich wyobrażenia na nasz temat? Z Przedmowy

Łódzki teatr Bogdana Hussakowskiego 1979-1992

Anna Magdalena Zgoda

Niewątpliwym atutem książki jest pionierski charakter podjętych w niej badań. Stanowi ona pierwszą monograficzną próbę opisu dorobku artystycznego Bogdana Hussakowskiego jako reżysera i cenionego dyrektora dwóch teatrów – im. Jana Kochanowskiego w Opolu i im. Stefana Jaracza w Łodzi. Autorka scaliła materiał rozproszony w licznych tekstach źródłowych, tworząc portret artysty, który nie doczekał się dotąd żadnego kompletnego opracowania, choć odcisnął trwały i ważny ślad w historii teatrów czasu PRL. Trafnym pomysłem jest wyeksponowanie jako kluczowego rysu tego portretu predyspozycji, działań i zasług Hussakowskiego w roli dyrektora tak wymagającej instytucji, jak Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi, przeżywający frekwencyjno-artystyczną zapaść w okresie poprzedzającym stan wojenny i w ostatniej dekadzie PRL. Całkowicie uzasadnione w tym kontekście zainteresowanie autorki specyfiką społeczno-kulturalną PRL-owskiej Łodzi nadaje książce dodatkowy walor opowieści o mieście, które w dużym stopniu za sprawą Bogdana Hussakowskiego przestało być u progu lat osiemdziesiątych teatralnym ugorem. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Jarmułowicz Publikacja powstała na podstawie doktoratu przygotowywanego przez Annę Magdalenę Zgodę, którego nie zdążyła obronić. Uwolniony z akademickiego dyskursu układa się w opowieść o drodze artystycznej Bogdana Hussakowskiego. Początkowo praca miała obejmować trzynastoletni okres dyrekcji Hussakowskiego w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi. Systematyczność i dociekliwość autorki sprawiła, że musiała prześledzić drogę artystyczną swojego bohatera od lat najwcześniejszych, od okresu studiów poprzez kolejne etapy pracy Krakowie i Opolu, zanim obszernie i wyczerpująco omówiła sezony spędzone w Łodzi. Należy żałować, że opracowanie to nie obejmuje późniejszej dyrekcji Hussakowskiego w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz jego ostatniego okresu twórczości. Niezależnie od tego, wartość pracy Anny Magdaleny Zgody polega na tym, że jest to pierwsza próba systematycznego opisania drogi artystycznej Bogdana Hussakowskiego do roku 1992. Ze Wstępu prof. dr hab. Małgorzaty Leyko

Metody i techniki prowadzenia konsultacji społecznych

Kamil Brzeziński, Agnieszka Kretek-Kamińska, Aneta Krzewińska, Julia Zając

Trudności, z którymi zmagają się osoby odpowiedzialne za prowadzenie konsultacji społecznych, są dość powszechne. Występują niezależnie od typu instytucji, tematu konsultacji czy miejscowości, która je organizuje. Właśnie te problemy i propozycje ich rozwiązania opisane są w niniejszej publikacji. Jej autorzy są socjologami specjalizującymi się w metodologii badań społecznych, ale posiadają również doświadczenie w planowaniu i prowadzeniu konsultacji oraz opracowywaniu ich wyników we współpracy z samorządami, instytucjami państwowymi, organizacjami pozarządowymi, uczelniami, instytucjami kultury i grupami nieformalnymi. Czytelnik zainteresowany tematyką konsultacji społecznych otrzyma nie tylko praktyczne wskazówki związane z poszczególnymi narzędziami niezbędnymi do konsultacji, lecz także wyjaśnienie, dlaczego pewne działania lepiej wykonywać w określony sposób. Dodatkowym atutem książki jest metaanaliza metod i technik konsultacyjnych oraz przegląd przykładów działań nowatorskich oraz powszechnych. Autorzy nie ograniczają się do prezentacji różnych technik i narzędzi konsultacyjnych, ale zamieszczają też swoją propozycję nowego ich podziału, grupując je ze względu na: sposób zapisu wypowiedzi uczestników konsultacji i charakter otrzymywanych wniosków, standaryzację postępowania, wymagania dotyczące organizatorów i uczestników konsultacji oraz relacje między nimi, procedury konsultacji. Z publikacji mogą skorzystać praktycy konsultacji, mimo że ma ona charakter naukowy. Do omawianych kwestii autorzy podchodzą w sposób systematyczny, metodyczny, krytyczny i kompleksowy, co może być impulsem do dalszych refleksji, pogłębionych studiów czy projektów badawczych.

Rozwój gospodarczy i społeczny Syberii. Historia i współczesność

Natasza Duraj

Syberia stanowi rozległe terytorium, na którym znajdują się ogromne bogactwa naturalne. Na obszarze tym - mimo surowych warunków klimatycznych i niskiej gęstości zaludnienia - rozwinęły się liczne gałęzie przemysłu, ważne z punktu widzenia rozwoju gospodarczego Rosji. Obecnie istotne znaczenie dla rozwoju gospodarczego zarówno Syberii, jak i Federacji Rosyjskiej posiada projekt określany mianem "Rosyjska Arka". Jego celem jest rozwój Angaro-Jenisejskiego makroregionu ekonomicznego oraz Republiki Sachy (Jakucji) z punktu widzenia realizacji postanowień zawartych w "Strategii rozwoju przestrzennego Federacji Rosyjskiej na okres do roku 2025". Celem monografii jest przedstawienie zagadnień dotyczących rozwoju gospodarczego Syberii i zmian społecznych, jakie dokonały się na przestrzeni XX i XXI w. na tym obszarze, z wykorzystaniem aktualnych opracowań w języku rosyjskim i języku polskim, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju poszczególnych jednostek administracyjno-terytorialnych na tym terytorium.

Kapitał ludzki jako czynnik skuteczności audytu wewnętrznego

Lena Grzesiak

Dlaczego audyt wewnętrzny nie zawsze osiąga swoje cele? Czy jedynym powodem może być niechęć audytowanych? A może skuteczność audytu wewnętrznego zależy także od wiedzy oraz umiejętności audytowanych i zarządzających organizacją? Jak audytowani reagują na audyt wewnętrzny? Jakie oczekiwania mają audytorzy wewnętrzni? Na te i inne pytania odpowiedzi można znaleźć w monografii. Przyjmując za motto frazę „audyt wewnętrzny tworzą ludzie”, Autorka analizuje kwestię skuteczności audytu wewnętrznego i uwzględnia jego społeczny kontekst. Podstawą analizy są jakościowe badania empiryczne wykorzystujące różne techniki gromadzenia danych, przede wszystkim wywiady z65 audytorami wewnętrznymi, audytowanymi oraz zarządzającymi organizacjami z sektorów publicznego i prywatnego. W prezentowanej monografii Autorka charakteryzuje wiedzę, umiejętności, postawy oraz oczekiwania audytorów wewnętrznych, audytowanych i zarządzających organizacjami z punktu widzenia skuteczności audytu wewnętrznego. Przedstawia wyniki badań, z których wynika, że ważnymi czynnikami skuteczności audytu wewnętrznego są: wsparcie zarządzających (materialne i niematerialne) dla audytu wewnętrznego, rozumienie audytu wewnętrznego, a także relacje między grupami uczestniczącymi w audycie wewnętrznym. Podsumowaniem publikacji może być wypowiedź jednego z badanych audytorów wewnętrznych: „skuteczny audyt wewnętrzny to są ludzie [...]. To stwierdzenie tak oczywiste, że często [...] zapominane przez większość zainteresowanych”.

Planowanie lekcji języka angielskiego, czyli to plan or not to plan. Karty pracy

Anna Parr-Modrzejewska, Weronika Szubko-Sitarek

Celem skryptów - kart pracy i przewodnika metodycznego - jest wspieranie wykładowców prowadzących kursy dla przyszłych nauczycieli języka angielskiego. Opracowanie zawiera więc zarówno zadania w formie kart pracy, umożliwiające praktyczne ćwiczenie różnych etapów procesu planowania jak i szczegółowy poradnik, który dostarcza gotowych rozwiązań, inspiruje do twórczego podejścia oraz prezentuje modelowe odpowiedzi do zadań. Skrypty zostały przygotowane w ramach projektu "Modelowe kształcenie przyszłych nauczycieli przedmiotów humanistycznych w Uniwersytecie Łódzkim" (POWR.03.01.00-00-KN55/18-00), współfinansowanego przez Unię Europejską. W publikacji wykorzystano fragmenty podręczników pochodzących z renomowanego wysłannictwa Macmillan Polska.

Nauka etyczna Lukrecjusza

Adriana Grzelak-Krzymianowska

Poemat Lukrecjusza De rerum natura, w którym poeta przedstawia w języku łacińskim główne treści nauki epikurejskiej, pozostaje dla filologów klasycznych ciągle jeszcze niezbadanym do końca obszarem. Dla badacza, który zechce poświęcić mu swój czas i zainteresowanie, stanowi materiał do gruntownych i wielokierunkowych studiów. A przy tym dzieło De rerum natura okazuje się w lekturze niezwykle interesujące i bogate tematycznie. Obok nauki o treści fizycznej, zawiera rozważania, które przemawiają bezpośrednio do wrażliwości również współczesnego Czytelnika. Do tych rozważań można zaliczyć przede wszystkim wiersze, w których autor przedmiotem swego zainteresowania czyni szeroko pojętą naukę o moralności. Prezentowana publikacja jest pierwszą monografią, w której zostaje dokładnie omówiona ukazana przez Lukrecjusza nauka etyczna. Ponieważ analiza jest prowadzona w dwóch etapach, książka składa się z dwóch części. Pierwsza z nich jest poświęcona omówieniu miejsca i roli wywodów etycznych w strukturze kompozycyjnej dzieła Lukrecjusza O rzeczywistości oraz sposobów i form przejawiania się refleksji etycznej w poemacie, druga zaś skupia się na ukazaniu epikurejskiej drogi ku najwyższemu dobru oraz przedstawieniu charakteru tej wartości najwyższej, czyli epikurejskiego szczęścia. Przedstawiony wywód ma na celu wykazanie, że nauka etyczna jest nie tylko obecna w poemacie O rzeczywistości, ale że została w nim ujęta w sposób szeroki i możliwie pełny oraz odgrywa ona w nim istotną rolę i stanowi ważne, a nawet zasadnicze przesłanie dydaktyczne dzieła Lukrecjusza.