Poszukiwanie tożsamości w kraju (nie)pamięci. O dokumentalnej twórczości Ruth Beckermann

Olga Wesołowska

Publikacja jest pierwszą na polskim rynku pozycją w całości poświęconą filmom austriacko-żydowskiej reżyserki Ruth Beckermann. Jej dzieła zostały opisane w odniesieniu do tradycji artystów nazywanych Nestbeschmutzerami. Książka pokazuje, jak dokumentalna twórczość stała się dla Beckermann formą poszukiwania własnej tożsamości jako Żydówki wychowanej i mieszkającej w powojennej Austrii. Czytelnik ma również okazję zapoznać się z kontekstem kulturowym, historycznym oraz politycznym, który ukształtował jej postawę. Analizy filmów, wzbogacone o odwołania do teorii z zakresu culture studies i memory studies, pozwalają pokazać, jak Austrię oraz jej mieszkańców postrzega Beckermann - artystka, która - podobnie jak skandalista Thomas Bernhard czy noblistka Elfriede Jelinek - "kala własne gniazdo", ale jednocześnie nieustannie szuka w nim miejsca dla siebie.

Metodologiczna rekonstrukcja warunków tworzenia wiedzy - wybrane zagadnienia

Danuta Urbaniak-Zając, Jacek Piekarski

Publikacja mieści się w tradycji badań metodologicznych o charakterze krytycznokonstruktywnym, z nastawieniem na rekonstruowanie praktyk badawczych. [...] Wybrane jej rozdziały są nasycone oryginalnością stawianych tez o charakterze innowacji metodologicznych, w szczególności w odniesieniu do relacji między metodologią normatywną i opisową. [...] Trudno doszukiwać się analogicznych, tak rozbudowanych konstruktów w polskiej i zagranicznej literaturze metodologicznej. Są one wynikiem wielu pomysłów autorskich i wspólnych namysłów, dyskusji i kontrowersji, uwolnienia myślenia metodologicznego od klasycznych ram naukowości. Szczegółowe zagadnienia rzadko są podejmowane w literaturze metodologicznej, tym bardziej zasługują na wyeksponowanie i rozwijanie. [...] Mimo że książka stanowi zestawienie tekstów w większości wcześniej publikowanych, to charakteryzuje je spójność podejścia analityczno-interpretacyjnego, co czyni zeń swoisty "podręcznik" metodologii badań pedagogicznych utrzymanych w paradygmacie konstruktywistycznym. Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Kubinowskiego

Logika. Krótkie Wprowadzenie 36

Graham Priest

Inkluzja osób z niepełnosprawnością - dobre praktyki w Polsce po przystąpieniu do UE

Dorota Kobus-Ostrowska, Maria Agnieszka Paszkowicz

Celem monografii jest wskazanie korzyści i kosztów, jakie generuje zastosowanie strategii społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) w przedsiębiorstwie, oraz usług wspierających osoby z niepełnosprawnością w ramach zatrudnienia wspomaganego. Unikatowy charakter książki przejawia się zarówno w jej strukturze, jak i prezentowanych treściach. Publikacja składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym, poświęconym niepełnosprawności, podkreślono, że osoby z niepełnosprawnością mogą być aktywne w różnych obszarach życia dzięki wsparciu wielu osób i organizacji oraz własnemu zdeterminowaniu. Rozdział drugi dotyczy społecznej odpowiedzialności biznesu; wyjaśniono w nim pojęcie CSR, podkreślając jego wieloaspektowość, a także omówiono narzędzia CSR oraz korzyści i koszty, jakie generuje zastosowanie koncepcji CSR. W rozdziale trzecim przeanalizowano wybrane zagadnienia raportowania zgodnego z systemem Environmental, Social and Corporate Governance (ESG), takie jak: prawa człowieka, zdrowie i dobrostan pracowników oraz bezpieczeństwo i higiena pracy. W rozdziale czwartym zaprezentowano praktyczny wymiar CSR. Autorzy wyjaśniają fundamentalne zagadnienia z zakresu zatrudnienia wspomaganego w Polsce. Wyjątkowość monografii można dostrzec w jej teoretyczno-empiryczno-aplikacyjnym charakterze. Podjęto w niej próbę odpowiedzi na pytanie, jakie dobre praktyki stosują pracodawcy w odniesieniu do pracowników niepełnosprawnych. Uwzględnienie najważniejszych problemów teoretycznych i praktycznych z zakresu działań realizowanych w Polsce, które potwierdzają społeczną odpowiedzialność przedsiębiorców, a także dobrych praktyk w ramach zatrudnienia wspomaganego, to największy walor tej książki.

Społeczno-kulturowy wymiar przestrzeni wiejskiej. Studia z geografii człowieka

Marcin Wójcik

Idea tej pracy zrodziła się m.in. w wyniku zainteresowania dyskusją o specyfice badawczej geografii człowieka, zwłaszcza we współczesnych uwarunkowaniach instytucjonalnych, oraz jako potrzeba poszukiwania alternatywy dla panujących powszechnie tendencji dezintegracyjnych w naukach społecznych. W związku z tym, podjęto próbę określenia pola przedmiotowego geografii człowieka, wskazując - jako kluczowe - koncepcje i modele przestrzeni, na które można spojrzeć w kontekście różnych form zamieszkiwania ludzi, ich zmiany w czasie oraz w odniesieniu do przemian cywilizacyjnych. W tym przypadku są to nawarstwiające się w czasie ujęcia teoretyczno-metodologiczne, które można odnieść do trzech zasadniczych typów analizy zjawisk w przestrzeni wyróżnionych przez M. Foucaulta, tj. umiejscowienia, rozciągłości i usytuowania. Poszczególne rozdziały, które odpowiadają trzem przypadkom badan nad osadnictwem wiejskim, prezentują kwestie odnoszące się do wyjaśnienia relacji człowieka z przestrzenią rozumianą jako podłoże jego egzystencji (ziemia). We wszystkich badaniach przeplatają się trzy kluczowe dla geografii człowieka kwestie, tj. problemy określenia stanu i przekształceń krajobrazu kulturowego, tożsamości terytorialnej oraz miejsca człowieka i społeczności lokalnych w przestrzeni. W pracy oceniono możliwości poznawcze przedstawionej problematyki badawczej oraz ich rolę w kształtowaniu podstaw odrębności teoretyczno-metodologicznej geografii człowieka. Wskazano również podstawowe kwestie dotyczące przemian społeczno-kulturowych przestrzeni wiejskiej. Jest to o tyle istotne, że wieś podlega bardzo istotnym przekształceniom, co w tym zakresie wpływa na jej inne cechy osadnicze, zwłaszcza fizjonomiczne i funkcjonalne.

Potencjał działalności kredytowej sektora bankowego w obliczu pandemii COVID-19. Perspektywa credit crunch

Iwona Dorota Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna Stawska, Wojciech Zatoń

Głównym celem opracowania jest analiza dostępności kredytowej. Do podjęcia tego tematu skłoniły nowe przesłanki, związane ze zmianą warunków działania podmiotów gospodarczych w następstwie wybuchu pandemii COVID-19. W połowie roku 2020. zaobserwowano w Polsce, po raz pierwszy od 2009 występowanie w układzie m/m następujących zjawisk: spadek zadłużenia kredytowego sektora przedsiębiorstw niefinansowych, większy niż w okresie globalnego kryzysu finansowego, deklaracja sektora bankowego dotycząca zaostrzenia polityki kredytowej. W takich okolicznościach powstało pytanie o możliwość nadmiernego ograniczania podaży kredytu przez banki, w związku ze skutkami pandemii COVID-19. Efekty pandemii zwiększają prawdopodobieństwo problemów związanych z terminową obsługą zadłużenia. Tendencja polegająca na ograniczaniu podaży kredytu występuje pod nazwą credit crunch. Odpowiedzi na pytanie badawcze, czy w Polsce występuje zagrożenie credit crunch, poszukiwano na podstawie przeglądu literatury oraz badań empirycznych. Mając na uwadze duże znaczenie finansowania kredytowego przedsiębiorstw dla ich aktywności inwestycyjnej, waga dostępności kredytowej jest szczególnie istotna w okresach kryzysu. Wnioski wynikające z przedstawionego materiału analitycznego dają podstawę do stwierdzenia, że zjawisko credit crunch w Polsce nie występuje. Przeprowadzone rozważania teoretyczne oraz analiza empiryczna działalności kredytowej w Polsce wykazały, że nie potwierdziły się obawy dotyczące załamania na rynku podaży kredytów. Sytuacja sektora bankowego w połowie roku 2021 wyglądała dość optymistycznie w krótkim terminie (oprócz nierozwiązanej kwestii mieszkaniowych kredytów walutowych i związanych z nią konsekwencji), ale w perspektywie długoterminowej istotną rolę będzie odgrywać zdiagnozowana pułapka niskiej strukturalnej dostępności kredytowej i chronicznie słabego ukredytowienia polskiej gospodarki. W połączeniu z niską rentownością sektora, wynikającą głównie z wysokich obciążeń fiskalnych będzie to stanowić istotny czynnik hamujący rozwój sektora bankowego w Polsce. Zmiana tego stanu wymaga istotnej rewizji i konsekwentnej realizacji strategii gospodarczej dla Polski poprzez intensyfikację i promowanie przedsięwzięć inwestycyjnych. Z drugiej strony pożądane jest racjonalne (np. elastyczne w zależności od koniunktury gospodarczej) podejście do obciążeń fiskalnych sektora bankowego.

Gatunkowe i stylistyczne wyznaczniki listów miłosnych Borysa Pasternaka

Anna Stępniak

Celem rozprawy jest przedstawienie gatunkowych i stylistycznych wyznaczników listów miłosnych Borysa Pasternaka na podstawie jego prywatnej korespondencji z czterema kobietami: Mariną Cwietajewą, Eugenią Łurje, Zinaidą Neuhaus i Olgą Iwińską. Język Pasternaka w jego długich, wielostronicowych listach miłosnych czyni każdą z korespondencji niepowtarzalną. Mimo że listy jako odmiana gatunkowa przyzwyczaiły nas do swej poznawczej funkcji, miłosną korespondencję Borysa Pasternaka cechuje głęboki walor estetyczny, który sprawia, że ich lektura jest niezapomnianym przeżyciem. Ze Wstępu Na uwagę zasługuje nie tylko bardzo szczegółowa, kompetentnie przeprowadzona analiza i omówienie listów miłosnych Pasternaka, ale także - szczególnie w rozdziałach analitycznych pracy (rozdz. II, III, IV) -doskonała narracja, która prowadzona jest w interesujący dla odbiorcy sposób. Dzięki temu lektura tak obszernej pod względem objętości pracy nie jest nużąca. [...] Wymienione rozdziały analityczne są przejawem dużej dojrzałości, samodzielności i elokwencji autorki, a przy tym są napisane piękną, poprawną polszczyzną. Z recenzji prof. dr hab. Wandy Supy

Partytura na wietrze. Koncepcje paryskiej

Marcin Frenkel

Książka dotyczy ważnej problematyki naukowej recepcji "Kultury". Wypełnia ona lukę badawczą zwłaszcza wobec przyjętej przez autora perspektywy łączącej analizy historyczne, medioznawcze i politologiczne. Jest aktualna ze względu na zainteresowanie koncepcjami wschodnimi Jerzego Giedroycia jako potencjalnymi kierunkami zwrotu w obecnej polityce. Z recenzji prof. Iwony Hofman Najważniejszym dokonaniem autora recenzowanej książki jest rekonstrukcja istotnego osiągnięcia środowiska "Kultury", czyli wypracowanego przez niego zarysu polityki wschodniej, jaką powinna przyjąć przyszła niezależna i demokratyczna Polska. Równie istotne, a może jeszcze ważniejsze i na pewno bardzo nowatorskie, jest zderzenie zarysowanej teorii z praktyką polityczną. Z recenzji prof. Stanisława Obirka * Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej wyróżnionej w IV edycji konkursu organizowanego przez Stowarzyszenie Instytut Literacki Kultura i Fundację Kultury Paryskiej na najlepsze prace doktorskie i magisterskie związane tematycznie z historią i dorobkiem Instytutu Literackiego w Paryżu.