Autentyczność i jej losy. Autorefleksja w twórczości Marka Bieńczyka, Doroty Masłowskiej, Andrzeja Stasiuka i Magdaleny Tulli

Piotr Jakub Wąsowski

Autentyczność stanowi jedną z podstawowych kategorii organizujących życie (po)nowoczesnej kultury. W zasięgu jej wpływów znajdują się bardzo różne praktyki: od ruchów rewolucyjnych, które rozwijają metafory jurydyczne, poprzez wielopostaciową mizantropię, różne formy eskapizmu i zwrotu ku naturze, po wywyższenie intymności. Piotr Wąsowski zakreśla bardzo szerokie pole badawcze, a następnie problematyzuje tytułowy termin, wychodząc od pism Rousseau i wydobywając z nich centralny paradoks: naturalności nie sposób osiągnąć poza obszarem kulturowej sztuczności. Korzysta on z rozmaitych słowników nowoczesnej humanistyki, by naświetlić powiązanie autentyczności ze szczerością i samostanowieniem podmiotu oraz jej konflikt z konwencjami społecznymi. W ten sposób przygotowuje grunt pod szczegółowe analizy, poświęcone odpowiednio melancholijnemu pisarstwu podróżniczemu Andrzeja Stasiuka, antyhipokrytycznej prozie Doroty Masłowskiej, post-utopijnej fantazji urbanistycznej Magdaleny Tulli oraz powieści Marka Bieńczyka, która transponuje te kwestie na teren refleksji o Zagładzie. Rozprawa łączy w sposób udatny dociekania literaturoznawcze z refleksją antropologiczną, socjologiczną i kulturoznawczą oraz proponuje intrygujące interpretacje najnowszej literatury polskiej. Z recenzji dr. hab. Jerzego Franczaka, prof. UJ Książkę Piotra Wąsowskiego czyta się z przyjemnością i pożytkiem poznawczym. Jest napisana eleganckim stylem o zacięciu eseistycznym. Autor proponuje refleksję nad nową literaturą polską (przede wszystkim z okresu dwudziestolecia 1989-2010) z użyciem kategorii mało obecnych w dotychczasowych badaniach i choć podejmuje się odczytań pisarzy posiadających spore już biblioteczki opracowań, pisarzy głośnych a wręcz modnych, to udaje mu się zająć w dociekaniach i interpretacjach stanowisko własne. Kompetencje filozoficzne autora są wyższe niż od literaturoznawcy można wymagać. Wszystkie rozdziały interpretacyjne demonstrują umiejętność tworzenia efektownych formuł krytycznoliterackich, takich jakich oczekujemy od dobrej recenzji lub szkicu krytycznoliterackiego, albo też właśnie eseju literaturoznawczego. Z recenzji dr. hab. Piotra Sobolczyka, prof. IBL

Eufemizmy i hiperbole jako środki perswazyjno-manipulacyjne (na materiale cyfrowych wersji polskich tygodników opinii)

Aleksandra Kujawiak

Język stanowi potężne narzędzie wywierania wpływu na odbiorcę. Za pomocą umiejętnie dobranych określeń można wyeksponować lub zakamuflować informacje o konkretnych wydarzeniach. środkami pełniącymi takie funkcje w dyskursie medialnym są eufemizmy i hiperbole będące przedmiotem niniejszego opracowania. Autorka omawia ich funkcjonowanie w dwu odmiennych typach dyskursu prasowego: liberalnym (reprezentowanym przez tygodniki "Newsweek" i "Politykę") oraz konserwatywnym (reprezentowanym przez pisma "Sieci" i "Do Rzeczy"). Publikacja zawiera odpowiedzi na pytania dotyczące: zakresu tematycznego stosowanych w prasie eufemizmów i hiperboli; językowych i tekstowych sposobów eufemizacji i hiperbolizacji; funkcji pełnionych przez oba środki w tekstach, a także cech wspólnych i różnicujących eufemizmy i hiperbole. Książka składa się z części teoretycznej i analitycznej. Pierwsza z nich stanowi omówienie zagadnień kluczowych dla analizy eufemizmów i hiperboli jako środków perswazyjno-manipulacyjnych. Druga zawiera klasyfikację tematyczną eufemizmów i hiperboli stosowanych w tygodnikach opinii, omówienie językowych i tekstowych wykładników eufemizacji i hiperbolizacji, a także analizę użycia eufemizmów i hiperboli w tekstach dotyczących strajku nauczycieli w kwietniu 2019 roku oraz sporu wokół tzw. ustaw sądowych w latach 2017-2020. Publikację zamyka aneks - Słownik tematyczny eufemizmów i hiperboli w tygodnikach opinii.

USA wobec zakończenia zimnej wojny. Liberalny consensus ery końca historii (1989-2000)

Grzegorz Nycz

Monografia obejmuje analizę polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 1989-2000. Autor zaprezentował cele i funkcje propagowania demokratyzacji w okresie zakończenia zimnej wojny, co nastąpiło podczas prezydentury George'a H. W. Busha, a także skupił się na przybliżeniu założeń dotyczących budowania euroatlantyckiego systemu sojuszy i obszaru "demokratycznego pokoju" w trakcie prezydentury Williama Billa Clintona. Ostatnią część publikacji stanowią rozważania na temat faktycznej rangi propagowania demokratyzacji w polityce zagranicznej USA. Autor doszedł do wniosku, że paradoksalnie promowanie demokracji mogło być traktowane zarówno jako cel polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych, jak i instrument, którego tak skutecznie wówczas używano, przynajmniej na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Innowacyjność publikacji przejawia się w podjętym temacie. Jego omówienie prezentuje się dobrze na tle konkurencyjnych tytułów, w pewnym sensie uzupełnia lukę informacyjną w tym zakresie na rynku krajowym, a także przekonuje o zasadności przedstawionych badań. Autor oparł swą monografię na krytycznej analizie dostępnej literatury zagranicznej i polskiej, koncentrując się na publikacjach zwartych i źródłach netograficznych. Krąg odbiorców tej publikacji to studenci historii najnowszej, a także nauk o polityce, bezpieczeństwie i stosunkach międzynarodowych. Do lektury zachęca jasność przekazu i logiczna narracja. Z recenzji Grzegorza Ciechanowskiego

Liderki gospodarki społecznej. Studia przypadków

Janusz Reichel

W książce zostały przedstawione wyniki badań autora oparte na wywiadach z liderkami prowadzącymi podmioty gospodarki społecznej. Rozmowy koncentrowały się na poznaniu opinii kobiet zarządzających przedsiębiorstwem społecznym na temat ich stylu zarządzania, cech charakteru niezbędnych w ich pracy, czynników sukcesu, przeszkód stojących na drodze do rozwoju organizacji, a nawet ich samooceny. W części wprowadzającej zaprezentowano ogólne uwagi dotyczące gospodarki społecznej, a następnie skupiono się na osobach liderek oraz dyskutowanej w literaturze kwestii cech ludzi na menedżerskich stanowiskach i demonstrowanych przez nich stylach zarządzania. Główną częścią pracy jest omówienie zebranych studiów przypadków - najpierw każdego studium osobno, a później w formie syntezy wielokrotnego studium przypadku.

Skazani na przestępczość? Wykluczenie społeczne i reintegracja społeczna w doświadczeniu biograficznym byłych więźniów

Andrzej Kacprzak

Książka jest efektem wieloletnich badań. Analiza została sporządzona na podstawie wywiadów biograficznych przeprowadzonych z byłymi i aktualnymi więźniami, którzy na różnych etapach życia doświadczyli wykluczenia ze społeczeństwa. Ekskluzja społeczna to proces rozciągający się u wielu osób na całą biografię - począwszy od dzieciństwa przez okres dorastania aż po późną dorosłość. Ścieżki prowadzące do wejścia w konflikt z prawem i pozbawienia wolności są bardzo różne. Zróżnicowane są też doświadczenia badanych związane z pobytem w więzieniu i funkcjonowaniem na wolności po jego opuszczeniu. Autor identyfikuje czynniki wspierające i utrudniające reintegrację społeczną byłych więźniów, odwołując się do biografii swoich rozmówców. * Praca powinna być lekturą obowiązkową dla badaczy zagadnienia oraz studentów nauk społecznych i prawnych, w szczególności takich kierunków, jak: socjologia, kryminologia, polityka społeczna i pedagogika, resocjalizacja, praca socjalna. Dobrze, by publikacja trafiła do szeroko rozumianej instytucjonalnej sieci wsparcia dla byłych więźniów, a także do ich rodzin i społeczności lokalnych, do których wracają po odbyciu kary. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Czekaja, prof. UP Książka jest świetnie napisana, z wykorzystaniem właściwej metodologii. Autor płynnie porusza się w tej tematyce. Całość jest spójna, logicznie prowadząca czytelników i czytelniczki przez kolejne etapy biografii badanych, a także okresy początkowo wykluczenia, a potem możliwej reintegracji społecznej byłych więźniów. Wnioski wyciągane przez Autora są cenne i potrzebne. Z recenzji dr. hab. Witolda Klausa, prof. INP PAN

Przedsiębiorczość akademicka - istota, znaczenie, uwarunkowania rozwoju

Dorota Łochnicka

Narastające problemy gospodarcze, społeczne, a także klimatyczne stawiają przed uczestnikami życia gospodarczego nowe wyzwania, do sprostania którym konieczne jest opracowywanie innowacyjnych, często niekonwencjonalnych rozwiązań. Kluczową rolę w tym procesie przypisuje się uczelniom wyższym, w tym uniwersytetom będącym ośrodkami edukacyjnymi i naukowo-badawczymi, wyznaczając nowe kierunki ich rozwoju. Wyzwaniem dla uniwersytetów stało się kształtowanie wśród pracowników i studentów postaw otwartych na przedsiębiorczość i samozatrudnienie, rozwijanie wiedzy oraz rozwiązań technologicznych i organizacyjnych dopasowanych do potrzeb przedsiębiorstw i całego rynku. W celu wykorzystania potencjału tkwiącego w uczelniach konieczne jest przyjęcie przedsiębiorczej orientacji na wielu poziomach ich funkcjonowania – budowania przedsiębiorczej kultury organizacyjnej, systemu zarządzania uczelnią, przedsiębiorczej edukacji studentów, systemu motywacyjnego pracowników czy systemowego wsparcia dla komercyjnego wykorzystania wiedzy naukowej. Nie bez znaczenia jest również otoczenie społeczne, kulturowe i gospodarcze uniwersytetów, które określa szeroki kontekst ich funkcjonowania. Otoczenie to może bowiem mniej lub bardziej sprzyjać nawiązywaniu relacji na linii nauka–gospodarka, decydując o jakości i skuteczności tej współpracy. W monografii podjęto próbę oceny szerokiego kontekstu funkcjonowania uniwersytetów w Polsce, na który składa się otoczenie społeczno-kulturowe, gospodarcze oraz działania podejmowane przez uczelnie wyższe. Autorka wyraża nadzieję, że publikacja wpisze się w działania na rzecz intensyfikacji wykorzystania potencjału polskich uniwersytetów dla potrzeb społeczno-gospodarczych.

Psychologia diety

Jane Ogden

Dlaczego niektórzy przybierają zbyt dużo na wadze? Dlaczego tak trudno jest schudnąć? W jaki sposób możemy wprowadzić w życie zdrowe podejście do jedzenia? W Psychologii diety przedstawiono obszerne i zrównoważone spojrzenie na przyczyny przyrostu masy ciała oraz wyzwania związane z dietą. Poprzez prezentację poznawczych, emocjonalnych i społecznych czynników sprawiających, że ludzie podejmują złe decyzje dotyczące jedzenia, autorka książki objaśnia, co to znaczy dobrze się odżywiać. Dzięki zrozumieniu ludzkiej psychiki pokazuje, jak możemy zmienić nasze niezdrowe przyzwyczajenia i potencjalnie schudnąć. W czasach, kiedy wiele osób ma problemy z nadwagą i otyłością, Psychologia diety pomaga odkryć, że nie istnieje dieta-cud, ale to nasze umysły kontrolują wybory żywieniowe, jakich dokonujemy.

Prawda i życie. Dlaczego prawda jest ważna

Michael Patrick Lynch

Michael Patrick Lynch broni prawdy obiektywnej jako jednej z podstawowych wartości w życiu każdego człowieka. Konstruuje „cztery truizmy” o prawdzie, dzięki którym diagnozuje źródła naszego cynizmu w stosunku do jej wartości. Jednocześnie przekonuje, dlaczego właśnie teraz – w świecie, w którym media, politycy i biznesmeni zniekształcają rzeczywistość – prawda powinna być dla nas szczególnie ważna. Cynizm wobec wartości prawdy zawsze będzie w interesie możnych. Kiedy różnica między tym, co jest, a co nie jest prawdziwe, zaczyna wydawać się mniej istotna albo mniej uchwytna, narracja dyktatora, skrajnego nacjonalisty bądź tyrana, staje się bardziej uwodzicielska. Opowieści władzy, O czym wiedzieli Orwell, Arendt i Miłosz, są często przebrane za głos rozsądku. A teraz mogą być przebrane za głos waszego przyjaciela, którego echo dochodzi z portalu Facebook. W rzeczywistości nie są jednak żadnym z tych głosów. To dlatego zrozumienie filozoficznych korzeni prawdy i naszych błędnych mniemań o niej jest nadal ważne, ważniejsze niż kiedykolwiek. Fragment książki Prawda i życie   Serię zapoczątkowało wydanie książki Kim jest człowiek? Abrahama J. Heschela (2014) w tłumaczeniu Katarzyny Wojtkowskiej, inicjatorki serii. W roku 2017 ukazały się Moje poszukiwania absolutów Paula Tillicha, Dlaczego kochamy? Harry’ego Frankfurta, W mroku uczonej niewiedzy Karola Tarnowskiego, Sens życia i jego znaczenie Susan Wolf, Lustereczko, powiedz przecie... Simona Blackburna, Status moralny. Obowiązki wobec osób i innych istot żywych Mary Anne Warren oraz Śmierć i życie po śmierci. Kiedy umrę, ludzkość będzie trwać Samuela Schefflera. W przygotowaniu książka autorstwa Alasdaira MacIntyre’a. „Seria Kim Jest Człowiek? Jest płaszczyzną rozmowy, do której zapraszamy uczonych i myślicieli, przedstawicieli różnych środowisk, a także wszystkich, dla których kluczowe jest pytanie o człowieka”. Katarzyna Wojtkowska